عباس استانکزی، معاون وزیر امور خارجه طالبان، در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال با اشاره به تنش‌های فراینده با جمهوری اسلامی درباره حقابه هیرمند گفت که حکومت افغانستان به قرارداد سال ۱۳۵۱ متعهد است؛ مشروط به این که در افغانستان آب کافی در هیرمند وجود داشته باشد.
او در این مصاحبه اعلام کرد در چهار-پنج سال گذشته خشکسالی وسیعی در افغانستان و کل منطقه رخ داده و حتی در بند کجکی آب کافی وجود ندارد.
در روزهای گذشته تنش‌های لفظی میان طالبان و جمهوری اسلامی ایران بر سر حقابه هیرمند بالا گرفته است تا جایی که ابراهیم رئیسی اخطاری درباره ضرورت باز کردن آب از سوی طالبان صادر کرد که برخی افراد طالبان آن را به تمسخر گرفتند.
استانکزی اما در مصاحبه خود با افغانستان اینترنشنال با اشاره به سابقه انتقال آب هیرمند به ایران گفت: «در ۴۰ سالی که در افغانستان جنگ بوده، تمام آب هیرمند به طرف ایران رفته و ایران ۴۰ سال زیادتر از سهم حقابه خود از آب هیرمند استفاده کرده است.»
او در عین حال افزود: «ما تضمین می‌کنیم از این به بعد حقابه ایران را به اندازه‌ای که بارش باران و برف در افغانستان باشد، برآورده کنند.»
در همین حال امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان هم روز دوشنبه یکم خرداد از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران خواست به جای سر و صداهای مطبوعاتی، موضوع حقابه را «از راه تفاهم و گفت‌وگوهای رو در رو» حل کنند.
او از جمهوری اسلامی خواست مساله حقابه را سیاسی نکند چون به گفته او «در بند کمال خان آب نیست».
با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی معتقدند حکومت طالبان مفاد قرارداد با ایران در رابطه با حقابه هیرمند را نقض کرده است.
در همین ارتباط معاون حقوقی ابراهیم رئیسی در بیانیه‌ای نوشت: «اقدام افغانستان در احداث سد کمال خان و انسداد و انحراف جریان رودخانه هیرمند به شوره‌زار گود زره در صورتی که مانع از دریافت حقابه مقرر شده برای ایران گردد، نقض مواد دو و پنج آن معاهده است.»
در این بیانیه آمده است: «همچنین عدم همکاری افغانستان در احداث ابنیه فنی لازم مشترک، مغایر با تعهدات مندرج در ماده هفت این معاهده محسوب می‌شود.»
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی هم روز یک‌شنبه ۳۱ اردیبهشت در هشداری مشابه رئیسی خطاب به مسوولان افغانستان گفت: «به اراده مثبت جمهوری اسلامی در این باره پاسخ سازنده داده و با توجه به ذخیره آب کافی که در خاک افغانستان وجود دارد، از ایجاد یک مشکل جدی در روابط دو کشور پیشگیری کنید.»
ایران و افغانستان در سال‌های گذشته همواره بر سر حقابه هیرمند اختلاف داشته‌اند.
بر اساس توافق میان دو کشور، افغانستان باید سالانه ۸۲۰ میلیون لیتر مکعب آب از این رودخانه به ایران تحویل دهد.
این اختلافات در دوران ابراهیم رئیسی و حکومت طالبان تشدید شده و حتی مقام‌های حکومتی وزارت امور خارجه تحت نظر حسین امیرعبداللهیان را به ناکارآمدی در این زمینه متهم کرده‌اند.
با وجود اظهارات تهدیدآمیزی که رئیسی به تازگی علیه طالبان مطرح کرد، حکومت طالبان در بیانیه‌ای به تهران هشدار داد موجب افزایش تنش نشود.
