دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، چهارشنبه ۱۸ تیر در نامهای به لولا داسیلوا، رییسجمهوری برزیل، اعلام کرد این تعرفه جدید «جدا از تعرفههای بخشی یا بخشی-صنعتی» اعمال خواهد شد.
ترامپ در این نامه همچنین از ژایر بولسونارو، رییسجمهوری پیشین برزیل، حمایت کرده است.
ترامپ ۱۶ تیر در پیامی در شبکه اجتماعی تروثسوشال نوشته بود: «هر کشوری که با سیاستهای ضدآمریکایی بریکس همراهی کند، مشمول تعرفه اضافی ۱۰ درصدی خواهد شد. هیچ استثنایی در این سیاست وجود نخواهد داشت. از توجه شما به این موضوع سپاسگزارم!»
وزیر خزانهداری آمریکا نیز گفت اگر شرکای تجاری این کشور با واشینگتن به توافق نرسند، تعرفههای تجاری از ۱۰ مرداد اعمال خواهند شد.
ماو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، در واکنش به تهدیدهای ترامپ گفت: «تعرفهها نباید بهعنوان ابزاری برای اعمال فشار و اجبار به کار گرفته شوند.»
او افزود که گروه بریکس از «همکاری برد-برد» حمایت میکند و «علیه هیچ کشوری نیست.»
برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی، امارات متحده عربی، ایران و اندونزی عضو بریکس هستند.
این مجموعه سال ۲۰۰۶، با چهار عضو و با هدف تقویت همکاریهای اقتصادی، سیاسی و توسعهای شکل گرفت و پس از حدود ۲۰ سال به یک اتحاد ژئوپلتیک تبدیل شده است.
نگرانی اعضای بریکس از اقدامات ترامپ
وزیران امور خارجه کشورهای عضو بریکس، یکشنبه ۱۵ تیر در بیانیه پایانی نشست خود در برزیل نسبت به «سوء استفاده برخی کشورها از جایگاه مسلط خود در نظام مالی بینالمللی» ابراز نگرانی کردند.
به نظر میرسد در این بخش عبارت «اعمال تدابیر محدودکننده فراسرزمینی علیه کشورهای در حال توسعه» به تعرفههایی اشاره دارد که دولت ترامپ بر انواع محصولات وارداتی از کشورهای مختلف وضع کرده است.
در بخشی دیگر، بر لزوم «چندجانبهگرایی و رد یکجانبهگرایی» تاکید شده است؛ اصطلاحی که در ادبیات سیاسی برخی کشورها برای توصیف سیاست خارجه ایالات متحده به کار میرود.
ایران به دنبال جلب حمایت در بریکس
در حالیکه ترامپ تعرفههای جدیدی را علیه کشورهای عضو بریکس اعمال کرده، جمهوری اسلامی همچنان در پی بهرهگیری از ظرفیتهای این اتحاد است. وزیران امور خارجه بریکس در بیانیه اخیر خود، بدون اشاره مستقیم به ایالات متحده و اسرائیل، «حملات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران از ۱۳ ژوئن» را محکوم کردند. آنها همچنین در بخش دیگری از بیانیه، نسبت به «حملات عمدی به زیرساختهای غیرنظامی و تاسیسات هستهای صلحآمیز» ابراز نگرانی کرده و این اقدامات را «نقض حقوق بینالملل و منشور ملل متحد» توصیف کردند.
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر امیدوار بوده است که با عضویت در بریکس، بتواند بخشی از تحریمهای آمریکا را خنثی یا دستکم کماثر کند و از نفوذ گسترده دلار در مبادلات مالی جهانی بکاهد؛ نفوذی که فشار مضاعفی بر اقتصاد ایران وارد کرده و دسترسی این کشور به منابع ارزی را بهطور جدی محدود ساخته است.