در حالی که گزارش‌ها از نابسامانی در بازار مواد غذایی و ادامه روند افزایش قیمت اقلام خوراکی حکایت دارد، آرش انیسیان، مدیرکل اقتصاد و درمان سازمان نظام پزشکی گفت که بسیاری از خانواده‌ها برای رفع گرسنگی ناچار به مصرف مواد غذایی ارزان‌قیمت، پرکالری و فاقد ارزش غذایی هستند.
انیسیان، دوشنبه ۱۲ خرداد در گفت‌وگو با یک برنامه رادیویی در صداوسیمای جمهوری اسلامی، گفت: «بیش از ۴۰ درصد از شهروندان تهرانی به چاقی مبتلا هستند و بخش عمده‌ای از این آمار به دلیل سبک زندگی نادرست و تغذیه نامتعادل است.»
این مقام سازمان نظام پزشکی از کاهش چشمگیر مصرف پروتئین، گوشت و مرغ، به‌عنوان «واقعیتی تلخ» نام برد و اضافه کرد: «افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم سبب شده بسیاری از خانواده‌ها از سفره خود پروتئین را حذف یا مصرف آن را محدود کنند و همین موضوع سلامت جامعه را تهدید می‌کند.»
همزمان با افزایش قیمت عمده اقلام خوراکی در بازار ایران، شماری از مقام‌های صنفی از نابسامانی در عرضه و بروز تخلفات در بازار مواد غذایی انتقاد کردند.
شکر ۴۰ درصد گران شد
بهمن دانایی، دبیر انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر، دوشنبه ۱۲ خرداد، از افزایش ۴۰ درصدی قیمت شکر در ایران خبر داد و گفت که بر اساس مصوبه جدید، نرخ فروش هر کیلوگرم شکر فله به ۵۹ هزار تومان رسیده است.
او دلیل افزایش قیمت شکر را مواردی مانند «بالا رفتن هزینه‌های تولید، افزایش نرخ دستمزدها و هزینه‌های حمل‌ونقل» عنوان کرد.
بر اساس اطلاعات سامانه اطلاع‌رسانی قیمت کالا و خدمات، شکر بسته‌بندی شده یک کیلوگرمی نیز با ۳۱ درصد افزایش قیمت، در حال حاضر با نرخ ۶۵ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
در همین زمینه، آرش حسن‌نیا، روزنامه‌نگار اقتصادی، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال گفت: «درحالی‌که اقتصاد ایران تورم ۴۰ درصدی را تجربه می‌کند، طبیعی است که اقلام خوراکی هم افزایش قیمت داشته باشد؛ اما مشکل اساسی اقتصاد، ناترازی مالی و کسری بودجه دولت است.»
همزمان، رسانه‌ها در ایران از اختلال در سامانه کالابرگ الکترونیک در دو روز گذشته خبر دادند و اعلام کردند که امکان استفاده شهروندان از اعتبار موجود در کالابرگ‌ها در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای وجود ندارد.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران ادعا کرد که این اختلال ناشی از «مشکلات فنی» در سامانه‌های زیرساختی شرکت فارا، از شرکت‌های زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
افزون بر مشکل دسترسی شهروندان به اعتبار موجود در کالابرگ‌ها، رسانه‌ها از فروش اجباری یا ترکیبی کالاها نیز گزارش داده‌اند. در همین زمینه حمیدرضا رستگار، رییس اتاق اصناف تهران، فروش اجباری یا ترکیبی اجناس را غیرقانونی دانست و گفت هیچ واحد صنفی یا فروشگاهی، اجازه ندارد مشتری را مجبور به خرید چند کالای همراه کند.
رضا کنگری، رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی نیز به تفاوت قیمت مصوب با قیمت بازاری روغن پرداخت و در این مورد اعلام کرد که تفاوت قیمت بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد است. این مقام صنفی همچنین گفت که برنج هندی با قیمتی ۲۰ درصد بالاتر از قیمت مصوب، به خریداران عرضه می‌شود.
افزایش شدید قیمت اقلام خوراکی پرمصرف با انتقاد شهروندان همراه شده و شماری از مخاطبان ایران‌اینترنشنال با ارسال پیام، اعتراض خود را به گرانی مواد غذایی و فشار های معیشتی اعلام کرده‌اند.
یکی از شهروندان با ارسال ویدیویی به ایران‌اینترنشنال می‌گوید یک ماست و کمی کشمش را به قیمت ۱۶۰ هزار تومان خریده است. او می‌گوید: «همه باید به اعتصاب بپیوندند تا از این رژیم اهریمنی خلاص شویم.»
غذا می‌خواهند و پول ندارند
روزنامه هم‌میهن، ۱۱ خرداد در گزارشی میدانی با عنوان «غذا می‌خواهند و پول ندارند» از غذاخوری‌ها، کافه‌ها و فست‌فودهای تهران و افزایش نسیه و حساب نکردن فاکتورها از سوی مشتریان نوشت.
هم‌میهن به نقل از صاحب یک غذافروشی سنتی در مرکز تهران نوشت فروش روزانه‌اش از روزانه ۲۰۰ پرس در زمستان پارسال به ۱۴۰ پرس رسیده و ۳۰ درصد کمتر شده است.
طبق این گزارش، ساندویچ فلافل معمولی که سال ۱۴۰۳ در مناطق مرکزی و جنوبی تهران حدود ۴۵ هزار تومان بود، به ۱۲۰ هزار تومان رسیده و آب‌گوشت ساده کله‌پاچه از هر پرس ۱۰ هزار تومان به حدود ۳۵ هزار تومان و قیمت یک پرس کشک و بادمجان از حدود ۶۰ هزار تومان به ۹۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
در بخشی از این گزارش آمده است: «زن جوان و دخترش پشت یخچال غذافروشی کوچکی در خیابان خیام تهران ایستادند و قیمت ساندویچ بندری را از فروشنده پرسیدند. ۱۲۰ هزار تومان. زن از خرید پشیمان شد و رفت.»
انتشار چنین گزارش‌هایی نشان می‌دهد که با افزایش مداوم تورم و قیمت‌ها، تامین ساده‌ترین وعده‌های غذایی هم برای بسیاری از شهروندان در ایران دشوار شده است.
افزایش قیمت‌ها در ایران در شرایطی ادامه می‌یابد که گرانی‌ها طی سال‌های گذشته شمار افراد «فقیر» را بیشتر کرده است.
حسین قاضیان، جامعه‌شناس، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال، تاثیر فقر غذایی بر وضعیت تحصیلی و سلامت جسمی کودکان را فوق‌العاده وسیع و ماندگار توصیف کرد و گفت: «وقتی آدم‌ها نمی‌توانند از جریان معمول اقتصاد درآمدی کسب کنند و زندگی‌شان را بگذرانند، از روی ناچاری و ناگریزی به راه‌های نامعمول متوسل می‌شوند.»
طی ماه‌های گذشته گزارش‌های بسیاری درباره تشدید بحران اقتصادی و ناتوانی جمهوری اسلامی در مهار گرانی‌ها که به نارضایتی گسترده شهروندان انجامید، منتشر شده است.
