واشینگتن پست: مقامات ایران از بیم فروپاشی اقتصادی، درباره تعامل با ترامپ اجماع دارند

بر اساس این گزارش، این اجماع نه ناشی از احساس قدرت جمهوری اسلامی، که ناشی از این نگرانی در میان مقامات است که در صورت کاهش نیافتن تحریم‌ها، کشور با خطر فروپاشی اقتصادی روبرو است.

به نوشته واشینگتن‌پست، پوشش رسانه‌ای در ایران درباره مذاکرات هسته‌ای میان واشنگتن و تهران، حتی در میان رسانه‌های محافظه‌کار عمدتا مثبت بوده است که بازتاب‌دهنده این اجماع در میان نخبگان حکومتی است.

گِرگوری برو، تحلیلگر مسائل ایران در گروه اوراسیا که رسانه‌های ایرانی را از نزدیک رصد می‌کند، به واشینگتن پست گفت: «قطعا این احساس وجود دارد که زمین بازی تغییر کرده است و در میان نخبگان اجماعی شکل گرفته که مذاکره با ایالات متحده برای گرفتن تخفیف‌های تحریمی باید در اولویت باشد.»

به نوشته واشینگتن‌پست، ائتلاف حامی تعامل در میان مقامات جمهوری‌ اسلامی ممکن است همزمان با شروع مذاکرات فنی هسته‌ای در عمان در روز شنبه، مورد آزمون قرار گیرد.

شنبه؛ روزهای تصمیم‌های سخت

بنا بر این گزارش، مذاکره‌کنندگان ایرانی که با سال‌ها تحریم‌های فلج‌کننده اقتصادی و افزایش فشار نظامی از سمت اسرائیل و ایالات متحده مواجه بوده‌اند، احتمالا باید درباره امتیازات دشواری تصمیم‌گیری کنند.

واشینگتن پست با اشاره به این‌که اظهارنظرهای مقامات حکومت ایران به‌طور قابل توجهی با دوره پیش از رسیدن به توافق هسته‌ای برجام در سال ۲۰۱۵ متفاوت است، نوشته در آن زمان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی با حسن روحانی، رییس‌جمهور وقت در کشمکش بود.

او هرچند در نهایت توافق هسته‌ای موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» را تائید کرد اما آن را «خسارت محض» خواند تا از مسئولیت خود در موافقت با انجام این مذاکرات و رسیدن به آن توافق شانه خالی کند.

در این گزارش به نقل از یک فرد آگاه از فضای فکری رهبران جمهوری اسلامی، گفته شده تمایل تهران برای تعامل با واشینگتن از زمان روی کار آمدن پزشکیان آغاز شد و پس از عملیات نظامی اسرائیل علیه ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش، حمایت از تعامل با آمریکا، به‌ویژه در میان مقام‌های ارشد نظامی جمهوری اسلامی، افزایش یافت.

بیشتر بخوانید: واکنش خامنه‌ای به نامه ترامپ: اصرار دولت‌های قلدر برای مذاکره به‌منظور حل مسائل نیست

واشینگتن‌پست در همین حال یادآور شده که هرچند خامنه‌ای راه مذاکره را باز نگه داشته، اما می‌گوید همچنان نسبت به نیت‌های ایالات متحده بدبین است.

خامنه‌ای شنبه ۱۸ اسفند در دیدار با مسئولان حکومت جمهوری اسلامی گفت: «اصرار برخی از دولت‌های قلدر برای مذاکره به‌منظور حل مسائل نیست، بلکه برای تحکم و تحمیل توقعات خودشان است. جمهوری اسلامی قطعا توقعات آن‌ها را نخواهد پذیرفت.»

انتظار می‌رود همچون دو نشست پیشین، شنبه ۶ اردیبهشت، ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ برای خاورمیانه و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، انتظار می‌رود دیداری کوتاه داشته باشند.

کار دشوار تیم‌های فنی هسته‌ای

در این میان، تیم‌های فنی دو طرف کار سنگین را برای مشخص کردن جزئیات توافق احتمالی آغاز خواهند کرد؛ توافقی که به گزارش واشینگتن‌پشت، دست‌کم تا حدی غنی‌سازی مواد هسته‌ای ایران را محدود کرده و نظارت بیشتری بر برنامه هسته‌ای ایجاد خواهد کرد و در ازای آن، تخفیف‌هایی در تحریم‌های ایران داده می‌شود.

بر اساس این گزارش، مذاکره‌کنندگان ایرانی به دنبال این تخفیف‌ها هستند تا روند سال‌ها رکود اقتصادی، سقوط مداوم ارزش پول ایران و ابر تورم را معکوس کنند.

ماهان هاشم‌پور، مالک شرکت «ماهان همراه»، یکی از عمده‌ترین توزیع‌کنندگان لوازم الکترونیکی مصرفی در شهر اصفهان، به واشینگتن پست گفت پایان تحریم‌ها به بازرگانانی مانند او اجازه دسترسی مستقیم به بازارهای خارجی را می‌دهد و انحصارهای فاسدی که در سال‌های اخیر رونق گرفته‌اند را تضعیف می‌کند.

تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، بازار سیاه وسیعی از دلالان ایجاد کرده است که دسترسی به ارز خارجی و بازارهای بین‌المللی را تسهیل می‌کنند، اما برای این خدمات کارمزدهای سنگینی دریافت می‌کنند.

هاشم‌پور گفت اکنون همین افراد که از تحریم‌ها سود برده‌اند، به لابی قدرتمندی علیه مذاکرات با ایالات متحده تبدیل شده‌اند: «اگر روابط ما با اروپا، آمریکا و سایر جهان عادی شود، برخی افراد دسترسی به منبع درآمد خود را از دست خواهند داد و این بزرگ‌ترین مشکل ایران در حال حاضر است».

ماریا مالمر استنرگارد، وزیر خارجه سوئد، با انتشار بیانیه‌ای که در شبکه ایکس منتشر شد، با اشاره به نهمین سالگرد بازداشت این پژوهشگر زندانی در ایران نوشت: «ما پس از آنکه نشانه‌های بسیار نگران‌کننده‌ای از وخامت وضعیت جسمانی او دریافت کردیم، در ماه مارس سفیر ایران را به‌طور اضطراری به وزارت خارجه سوئد احضار کردیم. دولت سوئد خواستار آزادی فوری احمدرضا جلالی به دلایل انسان‌دوستانه است تا او بتواند هرچه زودتر به خانواده‌اش بپیوندد.»

احمدرضا جلالی در نهمین سالگرد بازداشت خود در ایران، با ارسال پیامی از زندان اوین، از نخست‌وزیر سوئد و پارلمان اروپا درخواست کمک کرد.

جلالی در پیام صوتی خود گفته است: «در آستانه فروپاشی هستم. سه هزار و ۲۸۸ روز رنج و تهدید به اعدام، ناکارآمدی کلمات و محکومیت‌های لفظی را نشان داده است.»

جلالی در ادامه با اشاره به بی‌مسئولیتی مقامات سوئدی گفته است: «اگر من اینجا، بر اثر اعدام یا بر اثر بیماری بمیرم، مقاماتی هم که طی این سال‌ها نسبت به وضعیت من بی‌تفاوت و بی‌اعتنا بودند و در زمانی که می‌توانستند مرا به خانه بازگردانند، مرا رها کردند، در مرگ من مسئول هستند.»

جلالی در جریان یکی از سفرهایش به ایران که به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز انجام شد، پس از شرکت در همایش‌های علمی در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۵ بازداشت و به «جاسوسی» متهم شد. بعدتر در ۲۹ مهر ۱۳۹۶ ابوالقاسم صلواتی، از قضات بدنام دادگاه انقلاب در تهران برای او حکم اعدام صادر کرد و از آن زمان در زندان اوین نگهداری می‌شود.

جلالی بارها اتهام جاسوسی را رد کرده و گفته پرونده‌سازی و صدور حکم اعدام برای او به دلیل «نپذیرفتن درخواست همکاری با سپاه پاسداران و جاسوسی از کشورهای غربی» صورت گرفته است.

بیشتر بخوانید: انتقاد احمدرضا جلالی از دولت سوئد: در میان این شرایط وحشتناک و با خطر اعدام رها شده‌ام

تبادل زندانیان؛‌ جلالی نادیده گرفته شد

او در پیام صوتی تازه خود، همچنین از تبادل زندانیان میان ایران و بلژیک و ایران و سوئد انتقاد کرد و گفت: «در هر دو رویداد، من به عنوان یک ابزار چانه‌زنی استفاده شدم، اما بدون اینکه مبادله شوم و به صورت تبعیض‌آمیزی، در جریان مبادله‌ی اسدی و نوری با زندانیان بلژیکی و سوئدی در ایران، جا گذاشته شدم.»

بر اساس توافق تبادل زندانیان که سال گذشته در ماه ژوئن انجام شد، سوئد یک مقام پیشین ایرانی محکوم به جنایات جنگی به نام حمید نوری را به ایران بازگرداند. در مقابل، جمهوری‌ اسلامی دو شهروند سوئدی به نام‌های یوهان فلودروس، دیپلمات اتحادیه اروپا، و سعید عزیزی که به اتهام جاسوسی برای اسرائیل بازداشت شده بودند، را آزاد کرد.

۲۹ خرداد ۱۴۰۳ و پس از این مبادله، جلالی با ارسال پیامی صوتی از زندان اوین، از اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد انتقاد کرد و گفت دولت این کشور او را «بی‌پناه» به حال خود رها کرده است.

بیشتر بخوانید: احمدرضا جلالی، ایرانی-سوئدی محکوم به اعدام، در زندان شرایط جسمی نامناسبی دارد

جلالی در این فایل صوتیِ حدودا چهار دقیقه‌ای، کریسترسون را خطاب قرار داد و از او خواست «شجاعانه و مسئولانه» با پسر و دیگر اعضای خانواده این زندانی در برابر دوربین‌های تلویزیونی دیدار کند.

جلالی از نخست‌وزیر سوئد خواست به پسرش بگوید چرا او را در زندان اوین به حال خود رها کرده و در صورت اعدام این زندانی، برای پسرش چه کار خواهد کرد.

این پزشک و پژوهشگر افزود: «بی‌صبرانه در انتظار شنیدن این موضوع هستم که شما به تصمیمات خود اعتماد دارید و می‌توانید در کنار پسرم، به صراحت با رسانه‌ها گفت‌وگو کنید.»

بنا بر این گزارش، پس از ناتوانی ارتش اسرائیل در یافتن بیاری در شبکه پیچیده تونل‌های زیرزمینی غزه، افسران اسرائیلی به ابزاری صوتی مجهز به هوش مصنوعی روی آوردند.

این فناوری که حدود یک دهه پیش توسعه یافته بود اما پیش‌تر در میدان نبرد به کار نرفته بود، با تحلیل مکالمات بیاری بر اساس صداهای محیطی انفجار بمب‌ها و حملات هوایی، توانست موقعیت تقریبی او را در یک مجموعه تعیین کند.

پس از تعیین مکان تقریبی تماس‌های بیاری، مقامات اطلاعاتی هشدار دادند که این منطقه متراکم و شامل چند مجتمع مسکونی است، اما برای اطمینان از موفقیت عملیات، حمله هوایی باید چندین ساختمان را هدف قرار می‌داد.

به دنبال آن، اسرائیل در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳ حمله‌ای هوایی ترتیب داد که به کشته شدن بیاری و بنا بر گزارش ایرورز، (Airwars)، یک نهاد پایش درگیری‌ها مستقر در لندن به مرگ بیش از ۱۲۵ غیرنظامی هم انجامید.

به گزارش نیویورک تایمز، این ابزار صوتی تنها یکی از نمونه‌های استفاده گسترده و سریع اسرائیل از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در جنگ غزه است.

به گفته مقامات آمریکایی و اسرائیلی در گفتگو با این روزنامه، ارتش اسرائیل طی هجده ماه گذشته از هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلفی همچون شناسایی چهره افراد، تعیین اهداف حملات هوایی، تحلیل زبان عربی و پردازش داده‌های اجتماعی استفاده کرده است.

این تلاش‌ها عمدتا با همکاری میان سربازان وظیفه واحد اطلاعاتی ۸۲۰۰ و نیروهای ذخیره ارتش اسرائیل که در شرکت‌هایی چون گوگل، مایکروسافت و متا کار می‌کنند، انجام شده است.

نیویورک تایمز نوشته یکی از پروژه‌های شاخص در این زمینه، بهره‌گیری از حجم وسیعی از داده‌های جمع‌آوری شده طی سال‌ها برای توسعه یک مدل بزرگ زبان عربی بود.

از جمله این داده‌ها، مکالمات شنود شده، پیام‌های متنی و پست‌های شبکه‌های اجتماعی به گویش‌های مختلف عربی بود که اسرائیل را قادر ساخت مدلی زبانی بسازد که توانایی تحلیل دقیق زبان‌های محلی عربی را داشت.

این چت‌بات پیشرفته پس از ترور حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، واکنش‌های عمومی در لبنان را تحلیل کرد و تفاوت‌های میان گویش‌های محلی را برای ارزیابی فشارهای اجتماعی جهت حمله تلافی‌جویانه بررسی نمود.

بر اساس این گزارش،این فناوری‌ها کاملا بی‌خطا نبودند. چت‌بات گاهی در تشخیص اصطلاحات مدرن یا واژه‌های عربی‌شده دچار اشتباه می‌شد و ضرورت داشت کارشناسان انسانی را بازبینی کنند.

از دیگر اشتباهات این ابزار، سیستم‌های شناسایی چهره بودند که در ایست‌های بازرسی میان شمال و جنوب غزه مستقر شده بودند، در برخی موارد افراد بی‌گناه را به اشتباه شناسایی کرده و موجب بازداشت آن‌ها شدند.

به گزارش نیویورک‌ تایمز، این خطاها، نگرانی‌های عمیقی درباره پیامدهای اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در عملیات‌های نظامی برانگیخته است.

مقامات دفاعی اروپایی و آمریکایی اذعان دارند که هیچ کشوری به اندازه اسرائیل در استفاده میدانی و واقعی از هوش مصنوعی در جنگ پیشگام نبوده است.

این روند نه تنها فرصت‌هایی برای نوآوری فراهم کرده، بلکه خطرات و پیامدهای پیش‌بینی‌نشده‌ای را نیز آشکار ساخته که می‌تواند الگوی جنگ‌های آینده را شکل دهد.

حداس لوربر، رییس موسسه تحقیقات کاربردی هوش مصنوعی مسئولانه در اسرائیل و مدیر سابق شورای امنیت ملی این کشور، با اشاره به این‌که ضرورت و نیاز اضطراری موجب تسریع نوآوری در این حوزه شد، به نیویورک‌ تایمز گفت «این پیشرفت‌ها بدون سازوکارهای مناسب نظارت و کنترل می‌تواند پیامدهای اخلاقی خطرناکی در پی داشته باشد.»

ارتش اسرائیل در پاسخ به پرسش‌های نیویورک تایمز اعلام کرده که به استفاده قانونی و مسئولانه از فناوری‌های داده‌محور متعهد است.

پیش‌تر نیز اسرائیل در جنگ‌های منطقه‌ای، همچون درگیری‌های غزه و لبنان، از این فرصت‌ها برای آزمایش فناوری‌های نوین نظامی مانند پهپادها، سامانه دفاع موشکی گنبد آهنین و ابزارهای شنود تلفن همراه استفاده کرده بود.

نیویورک تایمز نوشته گستره و شدت به‌کارگیری هوش مصنوعی در جنگ اخیر، سطح تازه‌ای از اتکای نظامی به فناوری‌های پیشرفته را نشان می‌دهد.

بر اساس این گزارش، ارتش اسرائیل از الگوریتمی به نام «لاوندر» (Lavender) برای غربالگری داده‌های اطلاعاتی درباره اعضای حماس استفاده کرد. این الگوریتم بر اساس پایگاه داده اعضای تاییدشده حماس، آموزش دیده بود و در ابتدای جنگ به منظور شناسایی و هدف قرار دادن افراد مظنون به همکاری با حماس به کار گرفته شد.

در ادامه جنگ، فناوری‌های مشابه برای کمک به شناسایی محل گروگان‌ها و تحلیل نقشه‌های تونل‌های زیرزمینی غزه به کار گرفته شدند و به مرور دقت آن‌ها افزایش یافت.

نیویورک تیامز به نقل از منابعش نوشته این تحولات، تصویری از آینده‌ای ارائه می‌کند که در آن، هوش مصنوعی به یکی از ارکان اصلی جنگ‌های مدرن بدل خواهد شد، «آینده‌ای که به همان اندازه که فرصت‌های جدید فراهم می‌کند، چالش‌های اخلاقی و انسانی جدی نیز به همراه دارد.»

ترامپ در هواپیمای ایرفورس وان به خبرنگاران گفت:«توافق با جمهوری اسلامی به خوبی پیش می‌رود. ما در بالاترین سطوح با تهران در حال مذاکره هستیم و فکر می‌کنم آن‌ها خواهان دستیابی به توافق هستند و ما هم همینطور.»

او افزود: «ترجیح می‌دهم توافقی حاصل شود تا اینکه به سراغ گزینه دیگر برویم؛ این به نفع بشریت است. بسیار ساده است، تهران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد.»

رییس‌جمهوری آمریکا گفت: «داشتن سلاح هسته‌ای بسیار خطرناک و پرهزینه است و من با جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای، به آنها کمک کنم میلیاردها دلار هزینه صرفه‌جویی کنند.»

ترامپ عصر جمعه، در یک پست که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد با اشاره به این دیدار، خواستار دیدار سطح بالای میان مقامات کی‌یف و مسکو شد تا توافق نهایی شود.

او که عازم مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس در ایتالیا شده است، پس از فرود هواپیمایش در رم، خطاب به طرف‌های درگیر نوشت: «اکثر نکات اصلی مورد توافق قرار گرفته‌اند. خونریزی را همین حالا متوقف کنید».

روسیه و اوکراین از هفته‌های نخست جنگ که با تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین در بهمن ۱۴۰۰ آغاز شد، مذاکره مستقیمی با یکدیگر نداشته‌اند.

یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی کرملین، که در دیدار جمعه ویتکاف و پوتین حضور داشت، پس از پایان دیدار در گفتگو با خبرنگاران این مذاکرات را «سازنده و بسیار مفید» توصیف کرد.

او گفت: «این گفت‌وگو به روسیه و ایالات متحده اجازه داد مواضع خود را نه تنها درباره اوکراین بلکه درباره شماری دیگر از مسائل بین‌المللی بیشتر به هم نزدیک کنند.»

بیشتر بخوانید: ترامپ: ولادیمیر بس کن! بیایید توافق صلح را نهایی کنیم

این مقام روسی با اشاره به جنگ اوکراین گفت «گفت‌وگوها به طور خاص بر امکان ازسرگیری مذاکرات مستقیم میان نمایندگان فدراسیون روسیه و اوکراین متمرکز بود.»

سفر اخیر ویتکاف به روسیه در حالی انجام شد که مقام‌های اوکراینی و اروپایی این هفته در دیدارهای خود، با برخی از پیشنهادهای آمریکا برای حل و فصل جنگ اوکراین مخالفت کردند.

ساعاتی پیش از دیدار نماینده ترامپ با پوتین، یک بمب کارگذاری‌شده در یک خودرو در نزدیکی مسکو یک افسر ارشد ارتش روسیه را کشت، کرملین این حمله را به کی‌یف نسبت داد.

انتقادها به ویتکاف

ویتکاف پیش از پیوستن به تیم ترامپ در ژانویه، هیچ سابقه دیپلماتیکی نداشت و منتقدان او را در مذاکرات مستقیم با پوتین که طی ۲۵ سال گذشته قدرت بی‌رقیب در روسیه بوده، فاقد صلاحیت می‌دانند.

اوکراین و بسیاری از متحدان اروپایی آن معتقدند روسیه در فکر توسعه قلمروی خود است و در تلاش است هر مقدار از اوکراین را که می‌تواند تصرف کند.

پوتین در مقابل، هرگونه قصد برای تصرف قلمرو ناتو را رد کرده و اتهامات اروپا را بارها به عنوان نشانه‌ای از خصومت اروپایی‌ها و «روسیه‌هراسی» قلمداد کرده است.

بیشتر بخوانید: حمله موشکی و پهپادی روسیه به کی‌یف ۱۲ کشته و بیش از ۷۰ زخمی بر جا گذاشت

بر اساس اسنادی که رویترز مشاهده کرده، طرح صلحی که ویتکاف ارائه داده، هم حاکمیت روسیه بر کریمه را از سوی ایالات متحده به رسیمت می‌شناسد و هم کنترل روسیه بر مناطق جنوبی و شرقی اوکراین که نیروهایش در اختیار دارند را به صورت دوفاکتو شناسایی می‌کند.

در مقابل، یک سند اروپایی و اوکراینی بحث‌های دقیق درباره سرزمین‌ها را تا پس از برقراری آتش‌بس به تعویق می‌اندازد و اشاره‌ای به به‌رسمیت شناختن کنترل روسیه بر هیچ بخش از خاک اوکراین نمی‌کند.

همچنین بر سر مسائلی چون لغو تحریم‌های روسیه، شکل تضمین‌های امنیتی برای اوکراین و اندازه ارتش آینده اوکراین بین نگاه آمریکا و اروپا اختلافاتی وجود دارد.

زلنسکی این هفته گفت به‌رسمیت شناختن کریمه به عنوان بخشی از روسیه ناقض قانون اساسی اوکراین است.

ترامپ نیز در مصاحبه‌ای که روز جمعه با مجله تایم منتشر شد، گفت: «کریمه با روسیه خواهد ماند. زلنسکی این را می‌فهمد و همه می‌فهمند که کریمه مدت‌هاست با روسیه بوده است.»