مقامهای اوکراینی پنجشنبه اعلام کردند حمله شبانه روسیه با ترکیبی از موشک و پهپاد به کییف، پایتخت اوکراین، آتشسوزیهایی بهراه انداخت، ساختمانها را ویران کرد و شماری از ساکنان را زیر آوار دفن کرد. در نتیجه این حملات، دستکم ۱۲ نفر جان باختند و بیش از ۷۰ نفر زخمی شدند.
به گفته مقامها، شش کودک نیز در میان زخمیها هستند.
سرویس اضطراری دولتی اوکراین در پیامرسان تلگرام نوشت: «تخریبهایی بهوقوع پیوسته است. عملیات جستوجو برای افراد زیر آوار ادامه دارد.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در واکنش به این حملات با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی تروثسوشال، نارضایتی خود را از ادامه جنگ و تلفات انسانی آن ابراز کرد.
ترامپ نوشت: «از حملات روسیه به کییف خوشحال نیستم. این حملات غیرضروری و در زمانی بسیار بد صورت گرفتند. ولادیمیر، بس کن! هر هفته پنج هزار سرباز جان خود را از دست میدهند. بیایید توافق صلح را نهایی کنیم!»
همزمان، فایننشالتایمز گزارش داد اروپا از هرگونه اقدام ایالات متحده برای «بهرسمیت شناختن کنترل روسیه بر کریمه اشغالی» حمایت نخواهد کرد و قصد ندارد کییف را برای پذیرش آن تحت فشار بگذارد.
این گزارش به نقل از مقامهای غربی که نامشان فاش نشده، منتشر شد.
بر اساس این گزارش، آخرین پیشنهاد دولت دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ تمامعیار روسیه علیه اوکراین شامل بهرسمیت شناختن رسمی کنترل روسیه بر کریمه از سوی ایالات متحده و همچنین بهرسمیت شناختن عملی اشغال بخشی از دیگر مناطق اوکراین - از جمله استانهای لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا - بوده است.
ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، چهارشنبه اعلام کرد واشینگتن اوکراین را مجبور به پذیرش حاکمیت روسیه بر کریمه نمیکند.
او همچنین اوکراین را مقصر دانست که در سال ۲۰۱۴ و هنگام اشغال غیرقانونی این شبهجزیره به وسیله روسیه، «مقابله کافی» نکرده است.
یک مقام ارشد اروپایی که نامش فاش نشده در گفتوگو با فایننشالتایمز گفت دولت ترامپ از قبل مطلع شده که کشورهای اروپایی هرگز کریمه را بهعنوان بخشی از خاک روسیه بهرسمیت نخواهند شناخت.
به گفته این مقام، قدرتهای بزرگ عضو ناتو در اروپا باید ایالات متحده را از انجام چنین اقدامی بهصورت یکجانبه «بازدارند».
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در روزهای گذشته تاکید کرد این اتحادیه هرگز کریمه اشغالی را بهعنوان قلمرو قانونی روسیه بهرسمیت نخواهد شناخت.
حملههای سخت روسیه به کیيف
یک مجتمع مسکونی در منطقه سفياتوشینسکی در غرب مرکز شهر کییف، در شدیدترین حادثه پس از حمله روسیه بهطور کامل ویران شد.
تصاویر منتشرشده در تلگرام نشان میدهند تیمهای نجات با استفاده از نورافکنها و بااحتیاط از میان آوار عبور میکنند و از نردبانهایی که در امتداد نمای ساختمانها نصب شده، بالا میروند.
ماموران پلیس نیز واحد به واحد در میزنند تا از ایمنی ساکنان مطمئن شوند.
سرویس اضطراری اوکراین اعلام کرد نیروهای امدادی در ۱۳ نقطه از پایتخت مشغول عملیات هستند و از نیروهای ویژه و سگهای جستوجوگر استفاده شده است.
در این مناطق ۴۰ مورد آتشسوزی به ثبت رسیده است.
در این پیام آمده است: «زنگ تلفنهای همراه از زیر آوار شنیده میشود. جستوجو تا زمانی ادامه خواهد یافت که مشخص شود همه پیدا شدهاند.»
آتشسوزیها همچنین در گاراژها و ساختمانهای اداری شعلهور شده و تکههای فلزیِ پرتابشده، خودروها را نیز هدف قرار دادهاند.
در پایتخت برای شش ساعت آژیر هشدار حمله هوایی بهصدا درآمد.
روسیه هنوز واکنشی رسمی به این حملات نشان نداده است.
حملات متقابل و آینده جنگ
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد یگانهای پدافند هوایی این کشور شبانه ۱۱ پهپاد اوکراینی را در چندین منطقه روسیه و همچنین بر فراز شبهجزیره کریمه منهدم کردهاند.
فرمانداران محلی گفتهاند هیچ گزارشی از خسارات فوری وجود ندارد.
این حملات در لحظهای حساس از جنگ روی دادهاند؛ جنگی که در سال ۲۰۲۲ با تهاجم تمامعیار روسیه آغاز شد و اکنون هر دو طرف - کییف و مسکو - تحت فشار ایالات متحده قرار دارند تا پیشرفتی در مسیر توافق صلح حاصل کنند.
رییسجمهوری آمریکا و ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، چهارشنبه بار دیگر درباره تلاشها برای پایان دادن به جنگ سهساله اختلاف نظر پیدا کردند.
ترامپ، زلنسکی را بهدلیل نپذیرفتن اشغال کریمه از سوی روسیه بهعنوان بخشی از طرح صلح پیشنهادی ایالات متحده، مورد انتقاد قرار داد.
دولت ترامپ هشدار داده است اگر کییف و مسکو با طرح صلح آمریکا موافقت نکنند، ممکن است واشینگتن از تلاشها برای پایان جنگ عقبنشینی کند.
آندری سیبیها، وزیر خارجه اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «درخواستهای حداکثری روسیه برای عقبنشینی اوکراین از مناطق خود همراه با این حملات بیرحمانه، نشان میدهد این روسیه است -نه اوکراین- که مانع صلح است. فشار باید بر مسکو وارد شود نه بر کییف.»
ایهور کلیمنکو، وزیر کشور اوکراین، گفت که علاوه بر کییف و مناطق اطراف آن، هفت منطقه دیگر نیز تحت «حمله گسترده» قرار داشتهاند.
در خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین در شمال شرق کشور، حملات پیدرپی پهپادی و موشکی روسیه در طول شب ادامه داشت.
ایهور ترخووف، شهردار خارکیف، در تلگرام نوشت که این شهر ۱۴ بار با پهپاد و ۱۰ بار با موشک هدف حمله قرار گرفت. ساختمانهای مسکونی چندطبقه، یک درمانگاه شهری، یک مدرسه، حیاطهای خصوصی، کارخانههای صنعتی و یک مجموعه هتل آسیب دیدهاند و یک نفر نیز بستری شده است.
در منطقه ژیتومیر در غرب کییف نیز خساراتی بهبار آمد؛ جایی که سرویس اضطراری اعلام کرد نیروهای روسی بار دیگر به تیمهای امدادی حاضر در محل آتشسوزی حمله کردند و یک امدادگر زخمی شد.
راهآهن دولتی اوکراین (اوکرزالیزنیتسیا) اعلام کرد زیرساختهای ریلی هدف قرار گرفتهاند و دو نفر از کارکنان راهآهن زخمی شدهاند.
در مناطق کییف و خارکیف، گلولهباران به مسیرهای فنی، ساختمانهای اداری و تاسیسات راهآهن آسیب وارد کرده اما تردد قطارها طبق برنامه ادامه دارد.
بیشتر بخوانید: حمله پهپادی روسیه به اتوبوس کارگران در اوکراین؛ نشست صلح لندن به تعویق افتاد
نارندرا مودی، نخستوزیر هند، پنجشنبه چهارم اردیبهشت اعلام کرد دولت او همه عاملان و حامیان حمله اخیر در کشمیر را شناسایی و تعقیب و بهطور جدی مجازات خواهد کرد.
مودی در یک سخنرانی عمومی در ایالت بیهار در شرق هند گفت: «عاملان این حمله و حامیان آنها، فراتر از تصورشان مجازات خواهند شد.»
او همچنین خواستار برگزاری جلسهای با حضور احزاب مختلف برای بحث درباره پاسخ دولت به حمله کشمیر شد.
این اظهارات دو روز پس از آن مطرح شد که در یکی از مرگبارترین حملات افراد مسلح علیه غیرنظامیان در هند طی دو دهه گذشته، ۲۶ مرد در یک منطقه گردشگری در کشمیر کشته شدند: حمله مرگبار به گردشگران در کشمیر هند؛ دستکم ۲۰ نفر کشته شدند
دولت هند، پاکستان را به نقش داشتن در این حمله متهم کرده و اقدامات تلافیجویانهای از جمله تعلیق معاهده ۶۰ ساله تقسیم آب رود ایندوس و اخراج دیپلماتهای نظامی پاکستانی از دهلینو را در دستور کار قرار داده است.
یک مقام هندی چهارشنبه اعلام کرد کابینه امنیت ملی هند در جلسهای از «پیوندهای فرامرزی این حمله» آگاه شده و تصمیم گرفته است معاهده اشتراک آب رود ایندوس را که شش دهه عمر دارد، به حالت تعلیق درآورد و تنها گذرگاه زمینی میان هند و پاکستان را مسدود کند.
این مقام، بدون ارائه مدرک از دخالت مستقیم پاکستان در این حمله سخن گفت اما جزییات بیشتری ارائه نکرد.
پاکستان: اقدام هند «جنگ آبی» است
به گفته وزیر خارجه پاکستان، شهباز شریف، نخستوزیر این کشور قرار است جلسه کمیته امنیت ملی را برای بررسی واکنش پاکستان برگزار کند.
آویس لِخاری، وزیر انرژی پاکستان، شامگاه چهارشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تعلیق بیپروا و غیرقانونی معاهده ایندوس از سوی هند، یک اقدام بزدلانه و مصداق جنگ آبی است.»
معاهده رود ایندوس که در سال ۱۹۶۰ با میانجیگری بانک جهانی میان هند و پاکستان امضا شد، تا امروز از دو جنگ میان این کشورها و بحرانهای متعدد جان سالم به در برده بود.
این معاهده، نحوه تقسیم آب رودخانهها و شاخههای آن را میان دو کشور مشخص میکند.
کاهش سطح ارتباطات دیپلماتیک
هند اعلام کرده است وابستگان نظامی خود را از پاکستان خارج خواهد کرد و شمار کارکنان خود را در سفارت اسلامآباد از ۵۵ نفر به ۳۰ نفر کاهش میدهد.
به گزارش رسانههای محلی، هند همچنین سفیر پاکستان را احضار و تمامی مشاوران دفاعی پاکستانی را «عنصر نامطلوب» اعلام کرده و از آنها خواسته است طی یک هفته خاک این کشور را ترک کنند.
در همین حال دهها معترض در برابر سفارت پاکستان در دهلینو تجمع کرده و شعارهایی سر دادند و به موانع پلیس فشار آوردند.
روابط دیپلماتیک هند و پاکستان پیش از این نیز در سطحی بسیار پایین بود. پاکستان از سال ۲۰۱۹، پس از لغو وضعیت خودمختاری کشمیر از سوی هند، سفیر خود را از دهلینو فراخوانده و سفیر تازهای نیز معرفی نکرده است.
هند و پاکستان هر یک بخشی از منطقه کشمیر را تحت کنترل دارند اما هر دو ادعای حاکمیت کامل بر آن دارند.
حمله اخیر ضربهای جدی به پروژه دولت مودی و حزب ملیگرای هندوی اوست که لغو وضعیت ویژه جامو و کشمیر را دستاوردی برای ایجاد صلح و توسعه در این منطقه مسلماننشین معرفی کرده بودند.
هند همواره پاکستان را به حمایت از شورشها در کشمیر متهم کرده اما اسلامآباد میگوید تنها از خواست مردم کشمیر برای تعیین سرنوشت، به صورت «دیپلماتیک و اخلاقی» پشتیبانی میکند.
از زمان آغاز ناآرامیها در کشمیر در سال ۱۹۸۹، دهها هزار نفر کشته شدهاند اما در سالهای اخیر شدت درگیریها کمتر شده و گردشگری در منطقه افزایش یافته بود.
دولت ترامپ پیشتر تهدید کرده بود در صورت اعمال جریمه علیه شرکتهای آمریکایی، تعرفههایی علیه کشورهای اروپایی وضع خواهد کرد.
کمیسیون اروپا، چهارشنبه، اپل را به پرداخت ۵۰۰ میلیون یورو و متا را به پرداخت ۲۰۰ میلیون یورو جریمه محکوم کرد.
این جریمهها، نتیجه تحقیقات یکساله کمیسیون اروپا بود تا مشخص کند آیا این شرکتها به مفاد «قانون بازارهای دیجیتال» پایبند هستند یا خیر.
این نخستین مجازاتهایی بود که تحت قوانین جدید اتحادیه اروپا موسوم به «قانون بازارهای دیجیتال» (DMA) و با هدف مهار قدرت شرکتهای بزرگ فناوری و فراهم کردن فضای رقابتی برای رقبای کوچکتر اعمال شد.
به گزارش رویترز، کارشناسان معتقدند که اتحادیه اروپا، با وجود نگرانی از واکنش تلافیجویانه دولت ترامپ، با اتخاذ جریمههایی نسبتا متعادل و تمرکز بر پایبندی به قانون بهجای اعمال سنگینترین مجازاتها، تلاش کرده موازنهای میان اجرای قانون و ملاحظات سیاسی برقرار کند.
پیام روشن اتحادیه اروپا
ترزا ریبرا، رییس بخش رقابت اتحادیه اروپا، در واکنش به این اقدامات گفت: «ما با اتکا به قوانین شفاف و قابل پیشبینی، اقداماتی قاطع اما متعادل علیه این دو شرکت انجام دادهایم. همه شرکتهایی که در بازار اروپا فعالیت میکنند، باید به قوانین ما احترام بگذارند».
از سوی دیگر، برخی نمایندگان پارلمان اروپا هشدار دادهاند که در صورت عدم قاطعیت در اجرای مقررات، سیاست رقابتی اتحادیه اروپا زیر سوال خواهد رفت.
آنها در همین چارچوب، خواستار ادامه تحقیقات علیه گوگل در حوزه فناوری تبلیغات و همچنین بررسی فعالیت شبکه اجتماعی ایکس متعلق به ایلان ماسک شدهاند.
جریمه اپل: محدودیت بر توسعهدهندگان و کاربران
اتحادیه اروپا اپل را به دلیل اعمال محدودیتهای فنی و تجاری که مانع هدایت کاربران از سوی توسعهدهندگان به گزینههای خرید ارزانتر خارج از فروشگاه اپ استور (App Store) میشود، جریمه کرد.
کمیسیون اروپا اعلام کرد که این سیاست اپل، رقابتپذیری در بازار اپلیکیشنها را مختل کرده و باعث افزایش هزینهها برای مصرفکنندگان شده است.
همچنین اپل به دلیل سختگیری در موضوع سایدلودینگ، یعنی نصب اپلیکیشن از منابعی بهجز فروشگاه رسمی اپل، مورد انتقاد قرار گرفت.
شرایطی همچون وضع «هزینه فناوریهای اصلی اپل» برای توسعهدهندگان، یکی دیگر از مواردی بود که بهعنوان بازدارنده از استفاده مسیرهای جایگزین توصیف شد. با این حال، اتحادیه اروپا پرونده مربوط به مرورگرهای آیفون را پس از پذیرش برخی اصلاحات از سوی اپل، مختومه اعلام کرد.
اپل در واکنش به این تصمیم اعلام کرد که به آن اعتراض خواهد کرد. این شرکت در بیانیهای رسمی، اقدامات اتحادیه اروپا را ناعادلانه و مضر برای امنیت و حریم خصوصی کاربران دانست و افزود که مقررات جدید، شرکت را وادار میکند فناوریهای اختصاصی خود را به رایگان واگذار کند.
جریمه متا: مدل «پرداخت یا رضایت» در تبلیغات هدفمند
در مورد متا، کمیسیون اروپا اعلام کرد که مدل «پرداخت یا رضایت» که از نوامبر ۲۰۲۳ معرفی شده بود، ناقض مقررات «قانون بازارهای دیجیتال» بوده است.
بر اساس این مدل، کاربران فیسبوک و اینستاگرام باید بین استفاده رایگان با پذیرش ردیابی تبلیغاتی، یا استفاده بدون تبلیغ با پرداخت هزینه، یکی را انتخاب کنند.
هرچند متا در نوامبر ۲۰۲۴ این مدل را اصلاح کرد تا از دادههای شخصی کمتری برای تبلیغات استفاده کند، اما کمیسیون تاکید کرد که در دوره اولیه، این مدل ناقض حقوق کاربران بوده است.
متا اکنون در حال مذاکره با اتحادیه اروپا برای اطمینان از سازگاری مدل اصلاحشده با مقررات جدید این اتحادیه است.
جوئل کاپلان، معاون ارشد متا در امور جهانی، در بیانیهای اعلام کرد که اتحادیه اروپا تلاش دارد شرکتهای موفق آمریکایی را به عقب براند، در حالیکه استانداردهای متفاوتی را برای شرکتهای اروپایی و چینی اعمال میکند.
او هشدار داد که این تصمیم عملا معادل اعمال تعرفهای چند میلیارد دلاری بر متا است.
بازارهای بورس آمریکا با امید به احتمال کاهش موانع تجاری ایجادشده طی ماه گذشته از سوی دو کشور، رشد چشمگیری را تجربه کردند؛ هرچند هیچ نشانهای از آغاز مذاکرات قریبالوقوع میان پکن و واشنگتن به چشم نمیخورد.
بسنت، چهارشنبه سوم اردیبهشت، گفت که تعرفههای فعلی، ۱۴۵ درصد بر کالاهای چینی و ۱۲۵ درصد بر کالاهای آمریکایی، باید کاهش یابد تا زمینه برای مذاکرات تجاری فراهم شود.
با این حال او تاکید کرد ترامپ بهتنهایی چنین اقدامی نخواهد کرد.
بسنت گفت: «هیچیک از دو طرف این سطوح از تعرفهها را پایدار نمیدانند. همانطور که دیروز هم گفتم، این سطح از تعرفهها عملا معادل تحریم اقتصادی است و قطع روابط تجاری میان دو کشور به سود هیچکدام نیست.»
در همین حال روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داد که کاخ سفید در حال بررسی کاهش تعرفههای وارداتی از چین تا سطح ۵۰ درصد بهمنظور کاهش تنشهاست.
با این همه، سخنگوی کاخ سفید این گزارشها را «صرفاً گمانهزنی» توصیف کرد و گفت هرگونه خبر رسمی درباره تعرفهها فقط از سوی ترامپ اعلام خواهد شد.
ترامپ نیز در اظهاراتی کوتاه، بدون آنکه به جزییات اشاره کند، به خبرنگاران گفت: «ما با چین یک توافق عادلانه خواهیم داشت.»
حتی در صورت کاهش تعرفهها به سطوح مورد اشاره در گزارش والاستریت ژورنال، باز هم این میزان آنقدر بالا خواهد بود که مانع از بخش عمدهای از تجارت میان این دو قدرت اقتصادی شود.
شرکت حملونقل دریایی آلمانی «هاپاگ لوید» چهارشنبه اعلام کرد که ۳۰ درصد از محمولههایش از چین به مقصد آمریکا لغو شدهاند.
در همین حال، رویترز بهنقل از منابع آگاه گزارش داد که مذاکرات جداگانهای میان دو کشور برای مقابله با بحران فنتانیل نیز بهصورت غیررسمی در جریان است.
نرمش احتمالی آمریکا در قبال تعرفههای چین، سیگنالی مثبت برای بازارهایی بود که از سیاستهای تجاری غیرقابل پیشبینی ترامپ آسیب دیدهاند. شاخص معیار اس و پی ۵۰۰ در نیمه روز با رشد ۱.۸۵ درصدی مواجه شد، اما همچنان بیش از ۱۲ درصد پایینتر از رکورد ثبتشده در فوریه قرار دارد.
بسنت در سخنان چهارشنبه خود همچنین افزود که فصل سوم امسال میتواند «برآورد معقولی» برای روشن شدن وضعیت نهایی تعرفههای ترامپ باشد.
علاوه بر تعرفههای سنگین علیه چین، ترامپ همچنین یک تعرفه ۱۰ درصدی عمومی بر تمام واردات دیگر آمریکا اعمال کرده و تعرفههای بالاتری نیز بر فولاد، آلومینیوم و خودروها وضع کرده است.
او همچنین اعمال تعرفههای خاص صنعتی بر داروها و نیمههادیها را پیشنهاد داده و تعرفههای هدفمند برای دهها کشور دیگر را تا تاریخ ۹ ژوئیه به حالت تعلیق درآورده است. این اقدامات بازارهای مالی را دچار نوسان کرده و نگرانیها از رکود اقتصادی را افزایش داده است.
والدیس دومبروفسکیس، مسئول اقتصادی اتحادیه اروپا چهارشنبه هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با آمریکا پیش از ضربالاجل ۹ ژوئیه، اتحادیه اروپا نیز تعرفههای مقابلهجویانه اعمال خواهد کرد.
او گفت که این بلوک ۲۷ عضوی پیشنهاد داده واردات گاز طبیعی مایع از ایالات متحده را افزایش دهد و تعرفه برخی کالاها را کاهش دهد.
کشورهای دیگر نیز در تلاش برای مذاکره هستند. به گزارش رسانههای دولتی، وزیر بازرگانی ویتنام چهارشنبه با جمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا گفتوگو کرد.
صندوق بینالمللی پول نیز چهارشنبه اعلام کرد که این تعرفهها باعث کاهش رشد اقتصادی در سطح جهانی خواهند شد.
