علی شمخانی، مشاور سیاسی علی خامنهای در شبکه ایکس نوشت: «استمرار تهدیدات خارجی و قرار گرفتن ایران در شرایط حمله نظامی میتواند منجر به اقداماتی بازدارنده مانند اخراج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و قطع همکاری با آن شود.»
به گفته شمخانی انتقال مواد غنیشده به «مکانهای امن و نامشخص در ایران» نیز میتواند در دستور کار قرار گیرد.
این گفتوگوها در شرایطی انجام میشود که روابط مسکو و غرب از زمان آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، به پایینترین سطح خود از زمان جنگ سرد رسیده است.
تصاویر منتشرشده از سوی خبرگزاری رویترز نشان میدهند چندین خودرو وارد ساختمان کنسولگری روسیه در مرکز استانبول شدهاند.
بر اساس اعلام رسمی، ریاست هیات روسیه در این دور از مذاکرات بر عهده الکساندر دارچیف، سفیر جدید این کشور در واشینگتن است. سوناتا کولتر، معاون دستیار وزیر خارجه ایالات متحده نیز ریاست هیات آمریکا را بر عهده دارد.
به گفته وزارت خارجه روسیه و نیز مقامهای آمریکایی، تمرکز اصلی این گفتوگوها بر بازگرداندن فعالیتهای سفارتخانهها و دفاتر نمایندگی دیپلماتیک به حالت عادی است.
در سالهای اخیر، مشکلات متعدد از جمله محدودیت در صدور و تمدید روادید دیپلماتها، ادعاهای متقابل درباره ایجاد مزاحمت و مصادره اموال دیپلماتیک، باعث اختلال جدی در عملکرد نمایندگیهای رسمی دو کشور شده است.
تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، سهشنبه اعلام کرد که مساله جنگ اوکراین در دستور کار این مذاکرات نیست.
او گفت: «این گفتوگوها صرفا درباره فعالیتهای سفارتخانههاست نه درباره عادیسازی کلی روابط دوجانبه. چنین چیزی فقط زمانی ممکن خواهد بود که میان روسیه و اوکراین صلح برقرار شود.»
همزمان با گسترش تحریمها از سوی غرب، روسیه اعلام کرده است که حتی برای پرداخت حقوق دیپلماتهایش در ایالات متحده با دشواری مواجه شده و در مقابل، دیپلماتهای آمریکایی نیز از محدود شدن تحرکشان در خاک روسیه گلایه دارند.
هر دو کشور در سالهای گذشته بارها از ایجاد محدودیت و فشار برای کارمندان سفارتخانهها شکایت کردهاند.
در همین راستا، یکی از محورهای تنش در روابط دو کشور، موضوع اموال دیپلماتیک است.
ایالات متحده تاکنون شش ملک متعلق به دولت روسیه را تحت محدودیت قرار داده که از جمله آنها میتوان به ملک کیلنورث در لانگ آیلند، ویلای موسوم به پایونیر پوینت «داچا» در ایالت مریلند، کنسولگریهای روسیه در سانفرانسیسکو و سیاتل و دفاتر نمایندگی تجاری در واشنگتن و نیویورک اشاره کرد.
با وجود اختلافهای گسترده، انتصاب دارچیف از سوی ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، بهعنوان سفیر جدید این کشور در واشینگتن در ماه گذشته میلادی، از سوی برخی تحلیلگران بهعنوان نشانهای از «تلاش محتاطانه مسکو برای حفظ کانالهای تماس دیپلماتیک» تعبیر شده است.
برخی رسانههای روسیه گزارش دادهاند که در جریان این مذاکرات، موضوع از سرگیری پروازهای مستقیم میان روسیه و ایالات متحده نیز مطرح خواهد شد؛ پروازهایی که پس از آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ متوقف شدند.
مقامهای روسیه و آمریکا تاکنون جزییات بیشتری درباره نتایج احتمالی این دور از گفتوگوها ارائه نکردهاند اما ناظران میگویند صرف برگزاری این نشست در مقطع کنونی، «گامی مهم برای جلوگیری از فروپاشی کامل ارتباطات رسمی میان دو قدرت جهانی» به شمار میرود.
صداوسیمای جمهوری اسلامی در برنامه «سیاست خارجی» اعلام کرد که به عباس عراقچی، رییس هیات مذاکرهکننده جمهوری اسلامی، دستور داده شده که نباید هیچ تصویر دونفرهای از او با استیون ویتکاف، فرستاده ویژه دولت دونالد ترامپ و رییس هیات مذاکرهکننده آمریکا با ایران، در رسانهها منتشر شود.
مجری این برنامه صداوسیما اشاره کرد که مجوزهای صادرشده درباره مذاکره شنبه حاکی از این ممنوعیت است.
در حالی که ترامپ و مقامهای دولت آمریکا رسما اعلام کردهاند «مذاکرات مهم» روز شنبه به صورت مستقیم برگزار خواهد شد، مقامهای جمهوری اسلامی تاکید کردهاند که این مذاکرات «غیرمستقیم» خواهد بود.
پیش از این علی خامنهای گفته بود مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست و مشکلی از کشور حل نمیکند.
در پی ادامه واکنشها به شیوه مذاکره، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در یک مصاحبه تلویزیونی گفت در موضوع مذاکره، مساله مستقیم یا غیرمستقیم بودن، اولویت نیست.
امیرناصر آراسته، جانشین گروه مشاوران نظامی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در واکنش به هشدار آمریکا و اسرائیل درباره حمله نظامی به ایران گفت: «تهدیدات استکبار و رییسجمهور آمریکا هیچگاه عملی نخواهد شد و ما در برابر این تهدیدات آماده پاسخگویی هستیم.»
او افزود: «به عنوان یک کهنهسرباز محکم میگویم این تهدیدات عملی نخواهند شد.»
این مقام نظامی تاکید کرد: «نیروهای مسلح ما فراتر از این تهدیدات آمادگی پاسخگویی دارند و در تمام ابعاد نظامی، فراتر از همه اینها ایمان نظامیان ماست که پاسخگوی همه تهدیدات است. برای مقابله با آنها نیروهای خود را آماده کردهایم تا با اقتدار پاسخ قاطع بدهند.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، هشدار داده است در صورت شکست مذاکرات، از گزینه حمله نظامی علیه جمهوری اسلامی استفاده خواهد شد.
دلار آمریکا پنجشنبه در برابر بیشتر ارزها از جمله ین ژاپن، فرانک سوئیس، یورو و پوند تضعیف شد. این در حالی است که ترامپ همزمان تعرفه واردات کالاهای چینی را به ۱۲۵ درصد افزایش داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، واکنش بازارها شدید بود و ارزهای امن و پرریسک دچار نوسان شدند. دلار در برابر ین ۰.۶۶ درصد و در برابر فرانک ۰.۵ درصد کاهش یافت. در بازه ماهانه، دلار در برابر ین، دو درصد و در برابر فرانک ۳.۵ درصد افت کرده است.
یوآن چین نیز با توجه به تشدید جنگ تجاری با آمریکا تضعیف شد و به پایینترین سطح خود از سال ۱۳۸۶ رسید.
بانک مرکزی چین با کاهش متوالی نرخ رسمی یوآن، نشانههایی از تمایل به کاهش تدریجی ارزش این ارز نشان داده است.
