کره جنوبی سوم ژوئن انتخابات زودهنگام برگزار میکند
مردم در یک تجمع برای جشن گرفتن برکناری رییسجمهوری کره جنوبی، یون ساک یول، در سئول
دولت کره جنوبی اعلام کرد سوم ژوئن برابر با ۱۳ خرداد را بهعنوان تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری تعیین کرده است. این انتخابات پس از برکناری یون ساک یول، رییسجمهوری پیشین برگزار میشود که با اعلام وضعیت فوقالعاده نظامی که نافرجام ماند، کشور را وارد بحران سیاسی کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز در روز سهشنبه ۱۹ فروردین، کره جنوبی در حالی بهطور رسمی سوم ژوئن را بهعنوان تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری تعیین کرد که نامزدهای اصلی سهشنبه یکی پس از دیگری وارد میدان رقابت شدند.
اکنون خلأ قدرت در سطوح بالای دولت، تلاش سئول را برای مذاکره با دولت ایالات متحده، بهویژه در بحبوحه تشدید تعرفههای تجاری از سوی دونالد ترامپ و کاهش رشد اقتصادی در چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا، با مشکل مواجه کرده است.
بر اساس قانون اساسی کره جنوبی، در صورتی که جایگاه ریاستجمهوری خالی شود، دولت باید انتخابات جدید را ظرف ۶۰ روز برگزار کند.
۱۵ فروردین، دادگاه قانون اساسی کره جنوبی، رییسجمهوری این کشور را برکنار کرد.
دادگاه فرمان یون برای برقراری حکومت نظامی را نقض حقوق اساسی مردم دانست. اعلام حکومت نظامی از سوی یون، شدیدترین بحران سیاسی کره جنوبی در دهههای اخیر را رقم زد.
هزاران نفر از هواداران یون، شنبه ۱۶ فروردین در سئول، پایتخت کره جنوبی، به خیابانها آمدند و زیر باران، شعارهایی در مخالفت با برکناری او سر دادند.
محافظهکاران در موقعیت دشوار
هان داکسو، رییسجمهوری موقت، سهشنبه در جلسه هیات دولت اعلام کرد: «دولت قصد دارد سوم ژوئن را بهعنوان روز برگزاری بیستویکمین انتخابات ریاستجمهوری تعیین کند.»
او گفت احزاب سیاسی برای آمادگی نیاز به زمان دارند و این تاریخ بر اساس همین ضرورت انتخاب شده است.
پس از این اعلام رسمی، برخی چهرههای سیاسی محافظهکار که پیشتر در دولت یون نقش داشتند، از نامزدی خود خبر دادند.
کیم مونسو، وزیر کار یون، سهشنبه از سمت خود استعفا داد و گفت به درخواست مردم وارد انتخابات میشود: «استعفای خود را تقدیم کردم چون مردم میخواهند، کسانی که میشناسم میخواهند و برای حل بحران ملی حس مسئولیت دارم.»
کیم اگرچه رسما عضو حزب قدرت مردم (PPP) نیست اما در نظرسنجیها از دیگر چهرههای محافظهکار جلوتر است.
او وضعیت اقتصادی کره جنوبی را «بحران ملی شدید» خوانده و گفته است: «مردم رنج میکشند. همه ما باید متحد شویم تا از این بحران عبور کنیم.»
آن چول-سو، نماینده حزب قدرت مردم و نخستین عضو این حزب که به استیضاح یون رای داده بود نیز سهشنبه اعلام کرد در انتخابات نامزد خواهد کرد.
او خود را «پاکترین گزینه» توصیف کرد و وعده داد اقتصاد کره را با سرمایهگذاری در هوش مصنوعی و فناوریهای نو احیا خواهد کرد تا در برابر سیاستهای تجاری ترامپ ایستادگی کند.
آن، پیشتر سه بار در رقابتهای ریاستجمهوری شرکت کرده اما تنها در سال ۲۰۱۷ بیش از ۲۱ درصد آرا را بهدست آورد و در دو انتخابات دیگر به نفع دیگران کنار رفت.
در نظرسنجیهای اخیر، او جایگاهی در میان نامزدهای پیشتاز ندارد.
تجربه تلخ استیضاح دوباره در اردوگاه راست
اردوگاه محافظهکاران کره جنوبی باید برای دومین بار در دو دوره متوالی، با عواقب استیضاح رییسجمهوری خود مواجه شود. پیش از یون، پارک گئون-هه، رییسجمهوری محافظهکار، در سال ۲۰۱۷ بهدلیل فساد مالی استیضاح و زندانی شد.
در مقابل، جناح چپ سیاسی کره جنوبی با چهرهای شناختهشده وارد میدان شده است: لی جائهمیونگ، رهبر حزب دموکراتیک کره که در انتخابات سال ۲۰۲۲ با اختلافی اندک به یون باخت، اکنون بخت اول پیروزی در انتخابات پیش رو به شمار میرود -هرچند خودش با پروندههای قضایی متعددی روبهروست؛ از جمله نقض قانون انتخابات و اتهام دریافت رشوه.
با این حال، انتظار میرود او در همین هفته از رهبری حزب کنارهگیری کرده و رسما وارد رقابتهای انتخاباتی شود.
بر اساس نتایج نظرسنجی موسسه گالوپ که جمعه منتشر شد، ۳۴ درصد از پاسخدهندگان از لی جائهمیونگ حمایت کردهاند، در حالی که ۹ درصد به کیم مونسو، پنج درصد به هان دونگ-هون (رهبر پیشین PPP)، چهار درصد به هونگ جون-پیو، شهردار دائگو و دو درصد به اوه سه-هون، شهردار سئول رای دادهاند.
یون زیر سایه محاکمه؛ نقش هان در دولت موقت
در حالی که فضای سیاسی کره جنوبی بهسرعت وارد فاز رقابتی میشود، یون ساک یول همچنان با اتهامات کیفری سنگینی روبهروست و دادگاه او به اتهام «شورش» قرار است از ۱۴ آوریل آغاز شود.
دولت موقت به ریاست هان داکسو که پیشتر خودش نیز با رای پارلمان استیضاح شده بود - هرچند دیوان قانون اساسی، استیضاح او را لغو کرده و او تا برگزاری انتخابات در سمت خود باقی خواهد ماند - فعلا اداره امور را بر عهده دارد.
شبکه الحدث گزارش داد عبدالناصر سرحان الکمالی، رییس اطلاعات حوثیهای یمن، در حمله هوایی آمریکا کشته شده است.
رسانه حوثیها سهشنبه ۱۹ فروردین کشته شدن کمالی را تایید کرد. یک سخنگوی این گروه نیز در پیامرسان تلگرام اعلام کرد جنگندههای آمریکایی شب گذشته با انجام ۱۱ حمله هوایی، صنعا و مناطق اطراف آن را هدف قرار دادند.
هواپیماهای ارتش آمریکا همچنین ۹ حمله را علیه مواضع حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در منطقه مارب در شرق صنعا تدارک دیدند.
در روزهای اخیر، ارتش ایالات متحده کارزار خود را علیه حوثیهای یمن شدت بخشیده است.
شبکه العربیه ۱۸ فروردین از کشته شدن ابوعبدالله الحمران، فرمانده حوثیها در استان صعده یمن خبر داد.
این رسانه ۱۷ فروردین نیز گزارش داد در حمله جنگندههای آمریکایی به نشست فرماندهان حوثی در منطقه التحیتا در جنوب حدیده، ۷۰ نفر از اعضای این گروه، از جمله چندین فرمانده ارشد، جان خود را از دست دادند.
مدت کوتاهی پس از آغاز مناقشه حماس و اسرائیل، حوثیها «در حمایت از فلسطینیها» حملات خود را به کشتیهای بینالمللی در دریای سرخ، تنگه بابالمندب و خلیج عدن آغاز کردند و امنیت دریانوردی را در منطقه به خطر انداختند. دامنه این حملات حتی به اقیانوس هند نیز کشیده شد.
این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی همچنین بارها کوشیده است خاک اسرائیل را هدف قرار دهد.
ایالات متحده در هفتههای اخیر استحکامات نظامی خود را در منطقه تقویت کرده است. اقدامی که ناظران آن را هشداری جدی به جمهوری اسلامی و حوثیها ارزیابی کردهاند.
هفتهنامه نیوزویک ۱۸ فروردین با استناد به تصاویر ماهوارهای جدید گزارش داد ناو هواپیمابر آمریکایی «کارل وینسون» وارد اقیانوس هند شده است.
پنتاگون ۱۲ فروردین نیز ماموریت ناو «هری اس. ترومن» در منطقه را تمدید کرده بود.
اسکاینیوز عربی: حوثیها تعدادی از فرماندهان خود را به اتهام جاسوسی دستگیر کردند
اسکاینیوز عربی ۱۹ فروردین به نقل از منابع محلی در یمن خبر داد بهدنبال تشدید حملات هوایی آمریکا، حوثیها شماری از فرماندهان اطلاعاتی خود را به اتهام جاسوسی و فاش کردن مختصات مواضعشان بازداشت کردهاند.
پیشتر در چهارم فروردین، الحدث گزارش داده بود حوثیها استفاده از تلفن همراه را برای فرماندهان خود و همراهانشان ممنوع اعلام کردهاند.
پس از تضعیف شدید حماس، جهاد اسلامی فلسطین و حزبالله لبنان، حوثیها تنها گروه نیابتی جمهوری اسلامی بودند که همچنان به حملات خود در منطقه ادامه میدادند. با این حال، پس از آغاز کارزار آمریکا، این گروه نیز بخش قابل توجهی از توان نظامی خود را از دست داده است.
روزنامه تایمز بریتانیا گزارش داد همزمان با آمادهسازی برای مذاکرات هستهای با واشینگتن، جمهوری اسلامی برای نخستینبار موشکهای سطحبهسطح دوربرد را به نیروهای نیابتی خود در عراق منتقل کرده است. منابع اطلاعاتی میگویند این موشکها توانایی هدف گرفتن برخی مناطق اروپا را دارند.
تایمز در این گزارش که سهشنبه منتشر کرد با استناد به گفته منابع اطلاعاتی منطقهای، خبر داده این موشکها هفته گذشته از سوی نیروی هوافضای سپاه پاسداران به عراق منتقل شدند.
اقدامی که به گزارش تایمز و به نقل از تحلیلگران میتواند تلاشی برای تقویت قدرت چانهزنی جمهوری اسلامی در آستانه مذاکرات آتی با ایالات متحده تلقی شود.
بر اساس این گزارش، دو نوع موشک دیگر با برد کوتاهتر، شامل موشک کروز «قدس ۳۵۱» و موشک بالستیک «جمال ۶۹»، نیز به عراق قاچاق شدهاند. منابع اطلاعاتی تایمز تاکید کردهاند که موشکهای منتقلشده دارای بردی هستند که حتی میتوانند اهدافی در اروپا را نیز تهدید کنند.
یکی از منابع اطلاعاتی منطقهای به تایمز گفت: «ایران اخیرا موشکهایی را از جمله مدلهایی با برد بلندتر را در اختیار شبهنظامیان شیعه در عراق قرار داده که پیشتر هرگز به این گروهها داده نشده بودند. این اقدامی نومیدانه از سوی ایران است که ثبات عراق را به خطر میاندازد.»
ایران در تلاش برای بازپسگیری نفوذ از دسترفته
کارشناسان به تایمز گفتهاند ایران در حال «تقلا» برای بازپسگیری جایگاه خود در منطقه است، که در سالهای اخیر بهطور چشمگیری تضعیف شده است.
به گفته این کارشناسان، از دست دادن سامانههای پدافند هوایی اطراف سایتهای هستهای پس از درگیری با اسرائیل در اکتبر، شکست نیروهای نیابتی تهران از جمله حماس در غزه و حزبالله در لبنان، و سقوط رژیم بشار اسد در سوریه از جمله تحولاتی هستند که موجب تضعیف جایگاه جمهوریاسلامی در منطقه شده است.
دوشنبه در کاخ سفید، دونالد ترامپ در دیدار با نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، گفت: «اگر مذاکرات موفقیتآمیز نباشند، فکر میکنم روز بسیار بدی برای ایران رقم خواهد خورد.» این مذاکرات قرار است در عمان برگزار شود.
حوثیها در یمن و شبهنظامیان وابسته به ایران در عراق بهعنوان آخرین نیروهای موثر نیابتی جمهوریاسلامی در منطقه شناخته میشوند. ایالات متحده در هفتههای اخیر اهداف کلیدی حوثیها را هدف قرار داده و روز سهشنبه، عبدالنصر الکمالی، یکی از فرماندهان اطلاعاتی ارشد آنان، در جریان حملات کشته شد.
تلاشهای دیپلماتیک عراق و تناقضگویی مقامات
دولت عراق که همچنان میزبان نیروهای آمریکایی است، فشارها بر گروههایی نظیر داعش را افزایش داده و این باعث شده که گروههای نیابتی جمهوریاسلامی زیر فشار مضاعف قرار بگیرند، هم از جانب واشنگتن که نیروهایش را در سراسر منطقه تقویت کرده، و هم از سوی تهران که به کشورهای همسایه هشدار داده در صورت همکاری با آمریکا، از جمله اجازه استفاده از حریم هوایی، با پیامدهایی روبهرو خواهند شد.
این تحولات با گزارشهای منتشرشده در هفته جاری از سوی مقامات عراقی که گفته بودند شبهنظامیان وابسته به ایران «آمادگی برای خلع سلاح» دارند، در تضاد است.
یک سیاستمدار شیعه نزدیک به دولت عراق به رویترز گفته بود که شماری از این گروهها قصد دارند برای جلوگیری از درگیری با آمریکا، به درخواست واشنگتن برای خلع سلاح پاسخ مثبت دهند.
اما بلافاصله پس از انتشار این اظهارات، منبعی سیاسی در عراق به شبکه سعودی العربیه گفت که در واقع، گروههای مسلح از خلع سلاح امتناع کردهاند.
یک منبع دیپلماتیک در منطقه هم به گفت: «تلاشهایی که در ۴۸ ساعت گذشته برای القای تصویری از خلع سلاح شبهنظامیان صورت گرفته، یک فریب است.»
به گفته این منبع، «شبهنظامیان عراقی میدانند چه میکنند و نگران مخالفت داخلی در عراق هستند. بحثهایی در سطح سیاسی و همچنین در رسانههای اجتماعی در عراق جریان دارد که بهصراحت با واردکردن مشکلات ایران به خاک عراق مخالفت میکنند. آنها به لبنان نگاه میکنند و تلاش میکنند از تکرار آن جلوگیری کنند.»
تحلیلگران: ایران سلاح میدهد تا نفوذش را حفظ کند
به گزارش تایمز، تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی برای حفظ نفوذش در خاورمیانه به نیروهای نیابتی باقیماندهاش متوسل شده است، اما برخی از این نیروها نیز در حال بازبینی راهبردهای خود هستند.
ویلیام آلبرک، پژوهشگر مهمان در مرکز استیمسون، به تایمز گفت: «برخی از رهبران شبهنظامیان با دولت عراق درباره کنارگذاشتن اسلحه و پیوستن به روند سیاسی گفتوگو کردهاند. بهنظر میرسد برخی از نیروهای نیابتی دیگر اعتمادی به حمایت بلندمدت ایران ندارند.»
او در ادامه با اشاره به نیاز تهران به این گروهها افزود: «از سوی دیگر، منطقی است که ایران حمایت نظامیاش را افزایش دهد تا این گروهها را به ادامه نبرد وادارد و از مذاکرات بازدارد. اما همچنین ممکن است این گروهها کمکهای دریافتی را ذخیره کنند تا در چانهزنیها از آن بهره ببرند، نه اینکه الزاما وارد یک جنگ پرهزینه و خطرناک در درازمدت شوند.»
او در ادامه با اشاره به نفش ایارن در بیثباتکردن منطقه تاکید کرده «ایران هیچ دلیلی ندارد که ابزار نیابتیاش را کنار بگذارد، چرا که هم در زمینه بیثباتسازی، و هم از طریق فرصتهایی که در مناطق بیدولتشده ایجاد میشود، از جمله در قاچاق و جرایم سازمانیافته از آنها بهره میبرد.»
سخنگوی سفارت چین در کانادا در واکنش به بیانیه وزیران خارجه کشورهای عضو گروه هفت و نماینده عالی اتحادیه اروپا درباره مانورهای نظامی ارتش چین در اطراف جزیره تایوان، این اظهارات را «تحریف حقیقت و دخالت در امور داخلی چین» دانست و با ابراز تاسف اعلام کرد هرگز این ادعاها را نمیپذیرد.
سخنگوی سفارت چین در کانادا دوشنبه ۱۸ فروردین اعلام کرد که موضوع تایوان «کاملا یک مساله داخلی چین است» و هیچکس حق دخالت در آن را ندارد.
به گفته او، «فعالیتهای جداییطلبانه برای استقلال تایوان و نیروهای خارجی حامی آنها»، عاملان اصلی «تهدید صلح و ثبات در تنگه تایوان» هستند.
بیانیه وزیران خارجه گروه هفت و اتحادیه اروپا
وزیران خارجه آلمان، آمریکا، ایتالیا، بریتانیا، ژاپن، فرانسه، کانادا و نماینده عالی اتحادیه اروپا، یکشنبه در بیانیهای مشترک نسبت به «اقدامات تحریکآمیز» چین، بهویژه رزمایشهای گسترده اخیر اطراف تایوان، ابراز «نگرانی شدید» کردند.
در این بیانیه آمده است چنین فعالیتهایی باعث افزایش تنش در تنگه تایوان میشود و آنها با هرگونه اقدام یکجانبه برای تهدید صلح و ثبات، از جمله با زور یا ارعاب، مخالفاند.
سخنگوی سفارت چین در کانادا اعلام کرد رزمایشهای این کشور، «پاسخی قاطع به اقدامات تحریکآمیز لای چینگ-ته، رییسجمهوری تایوان، برای پیگیری مساله استقلال تایوان و هشداری جدی به نیروهای جداییطلبی است که آگاهانه صلح منطقه را به خطر میاندازند».
او این اقدام را «دفاعی مسئولانه از حاکمیت ملی، امنیت و تمامیت ارضی چین» توصیف کرد.
سخنگوی سفارت چین در کانادا، با اشاره به این که هیچ نیروی خارجیای حق دخالت یا اظهار نظر درباره تایوان را ندارد، تاکید کرد: «چین هرگز اجازه نخواهد داد هیچ فرد یا نیرویی، تایوان را به هر شکلی از این کشور جدا کند و در دفاع از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی، همه اقدامات لازم را انجام خواهد داد.»
چین از کشورها و نهادهای خاص خواست به اصل «چین واحد» که در سطح بینالمللی پذیرفته شده، پایبند باشند، به تعهدات سیاسی خود نسبت به پکن احترام بگذارند و فورا دخالت در امور داخلی چین درباره موضوع تایوان را متوقف کنند.
مانور چین، هشداری برای نیروهای متخاصم
ارتش چین سهشنبه ۱۲ فروردین اعلام کرد رزمایش مشترک نیروی زمینی، دریایی و موشکی را در اطراف تایوان آغاز کرده است و هدف از این مانور را «هشدار جدی و بازدارندگی قدرتمند علیه استقلال تایوان» عنوان کرد.
این اقدام پس از آن صورت گرفت که لای چینگ-ته، ماه گذشته پکن را «یک نیروی خارجی متخاصم» خواند.
چین که تایوان را بخشی از خاک خود میداند و هرگز استفاده از زور برای الحاق آن را رد نکرده است، لای را یک «جداییطلب» میداند.
در ویدیوی منتشرشده از سوی فرماندهی منطقه شرقی ارتش چین، لای به شکل یک حشره کارتونی نشان داده شده است که با یک جفت چوب غذاخوری نگه داشته شده و تایوان در زیر آن در حال سوختن است.
شبکه العربیه خبر داد که ابوعبدالله الحمران، فرمانده حوثیها در استان صعده یمن، در حمله هوایی آمریکا به این شهر کشته شده است.
همچنین در حمله شامگاه یکشنبه جنگندههای آمریکایی به یک مرکز فرماندهی حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در منطقه التحیتا در جنوب حدیده، ۷۰ نفر از اعضای این گروه از جمله چندین فرمانده ارشد کشته شدند.
وزیر اطلاعرسانی دولت یمن نیز پیشتر اعلام کرده بود در حمله هوایی آمریکا به مواضع حوثیها در روز ۱۲ فروردین، تعدادی از فرماندهان میدانی برجسته این گروه و نیروهایی از سپاه پاسداران کشته شدند.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، با تکذیب این خبر، آن را در راستای «جنگ روانی» ارزیابی کرد و نوشت که هیچ فرد ایرانی در یمن کشته نشده است.
سخنگوی کاخ کرملین اعلام که روسیه آماده است هر کار ممکن را برای حل تنش جمهوری اسلامی و آمریکا از طریق روشهای سیاسی و دیپلماتیک انجام دهد.
سخنگوی کرملین گفت که مسکو در حال رایزنیهای مستمر با جمهوری اسلامی، از جمله درباره موضوع توافق هستهای، است.
مسکو پیش از این درباره عواقب حمله به ایران هشدار داده بود.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، هشدار داد هرگونه حمله به زیرساختهای هستهای حکومت ایران میتواند پیامدهایی فاجعهبار برای کل منطقه به همراه داشته باشد.