طرفداران شعار «استقلال تدریجی» گرینلند، پیروز انتخابات پارلمانی شدند
انتخابات پارلمانی گرینلند با پیروزی حزب اپوزیسیون دموکراتها که طرفدار روند تدریجی استقلال از دانمارک است، به پایان رسید. در پی موضع ترامپ درباره تسلط آمریکا بر گرینلند، موجی از احساسات ملیگرایانه در این منطقه خودمختار برانگیخته شد و «استقلال» را به محور اصلی انتخابات تبدیل کرد.
صبح چهارشنبه ۲۲ اسفند اعلام شد که حزب اپوزیسیون دموکراتها (Demokraatit) ۲۹.۹ درصد مجموع آرا را بهدست آورده که جهشی قابل توجه نسبت به آرای ۹.۱ درصدی این حزب در انتخابات سال ۲۰۲۱ محسوب میشود.
رایگیری در انتخابات پارلمانی گرینلند ظهر سهشنبه ۲۱ اسفند آغاز شد و تا حدود ساعت دو بامداد چهارشنبه (به وقت ایران) ادامه یافت.
از جمعیت ۵۷ هزار نفری گرینلند، حدود ۴۰ هزار و ۵۰۰ نفر واجد شرایط رای دادن بودند اما میزان نهایی مشارکت در انتخابات هنوز اعلام نشده است.
تاکید بر استقلال
خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت ابراز تمایل علنی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا برای تسلط بر گرینلند، بهویژه در میان مردم بومی این منطقه، موجی از احساسات ملیگرایانه را برانگیخت و استقلال را به موضوع اصلی انتخابات تبدیل کرد.
ترامپ در هفتههای اخیر بارها خواهان پیوستن گرینلند به ایالات متحده شده و حتی احتمال استفاده از نیروی نظامی برای تحقق این موضوع را رد نکرده است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، ۱۱ بهمن گفت تمایل ترامپ برای تسلط بر گرینلند «یک شوخی نیست».
موته اگده، نخستوزیر گرینلند، ۲۰ اسفند انتخابات پارلمانی این منطقه را «سرنوشتساز» خواند و از مواضع رییسجمهوری ایالات متحده انتقاد کرد.
او افزود: «ما شایسته رفتار محترمانهای هستیم و فکر نمیکنم که رییسجمهوری آمریکا از زمان روی کار آمدنش، چنین رفتاری داشته است.»
در آخرین مناظره تلویزیونی احزاب که دوشنبهشب از شبکه دولتی کیانآر (KNR) پخش شد، رهبران پنج حزب حاضر در پارلمان، همگی گفتند که به ترامپ اعتماد ندارند.
از سوی دیگر، هر شش حزب اصلی سیاسی گرینلند از استقلال حمایت میکنند اما در مورد چگونگی و زمان اجرای آن اختلافنظر دارند.
جدایی از دانمارک
در این رایگیری، حزب اپوزیسیون نالراک (Naleraq) که طرفدار «استقلال سریع» گرینلند است، با کسب ۲۴.۵ درصد آرا پس از دموکراتها بیشترین رای را آورد.
حزب نالراک که اکنون قدرتش از قبل بیشتر شده، معتقد است توجه آمریکا به گرینلند، موقعیت این جزیره را در مذاکرات جدایی از دانمارک تقویت کرده است.
این حزب قصد دارد تا پیش از انتخابات بعدی، توافقی با کپنهاگ حاصل کرده و آن را به همهپرسی بگذارد.
از سوی دیگر، ینس-فردریک نیلسن، رهبر حزب دمکراتها و وزیر پیشین صنعت و معادن، در واکنش به پیروزی حزبش گفت: «مردم خواهان تغییر هستند ... ما به کسبوکار بیشتری نیاز داریم تا رفاه اجتماعی را تامین کنیم.»
او افزود: «ما نمیخواهیم فردا مستقل شویم بلکه میخواهیم پایههای محکمی برای این کار داشته باشیم.»
نیلسن اکنون باید با سایر احزاب مذاکره کند تا بتواند ائتلافی برای تشکیل دولت به وجود بیاورد.
گرینلند که پیشتر مستعمره دانمارک بود، از سال ۱۹۵۳ بهعنوان یک قلمرو تحت حاکمیت این کشور شناخته میشود.
این سرزمین سال ۱۹۷۹ با تشکیل نخستین پارلمان به خودمختاری نسبی رسید اما کپنهاگ همچنان کنترل سیاستهای خارجی، دفاعی و پولی آن را در اختیار دارد و سالانه حدود یک میلیارد دلار به اقتصاد این منطقه کمک میکند.
پس از برگزاری یک همهپرسی در سال ۲۰۰۹، گرینلند حق اعلام استقلال کامل از دانمارک را به دست آورد اما به دلیل نگرانی از کاهش سطح رفاه در صورت قطع حمایت اقتصادی کپنهاگ، تاکنون از عملی کردن آن خودداری کرده است.
رقابت ژئوپلیتیک قدرتهای بزرگ
این جزیره وسیع به کانون رقابتهای ژئوپلیتیک در قطب شمال تبدیل شده است.
ذوب شدن یخها باعث شده منابع طبیعی گرینلند بیش از پیش در دسترس قرار بگیرند و مسیرهای کشتیرانی جدیدی باز شوند.
گرینلند دارای منابع طبیعی گستردهای از جمله مواد معدنی کمیاب مورد استفاده در صنایع پیشرفته مانند وسایل نقلیه برقی و سامانههای موشکی است.
با این حال، بهرهبرداری از این منابع به دلیل نگرانیهای زیستمحیطی، شرایط جوی سخت و سلطه چین بر این صنعت، کند پیش رفته است.
تمایل ترامپ برای تسلط بر گرینلند در شرایطی مطرح شد که در سالهای اخیر، روسیه و چین فعالیتهای نظامی خود را در این منطقه افزایش دادهاند.
هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، گفت حتی اگر اقتصاد دچار رکود شود، سیاستهای تعرفهای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ارزشش را دارد.
در مصاحبهای که سهشنبه از شبکه سیبیاس پخش شد، لوتنیک در پاسخ به این پرسش که «آیا این تعرفهها ارزشش را دارند، اگر منجر به رکود اقتصادی، حتی کوتاهمدت، شوند؟» گفت: «ارزشش را دارد.» پیشتر، تعرفههای ۲۵ درصدی آمریکا بر فولاد و آلومینیوم، که از سوی دولت ترامپ اعمال شده است، اجرایی شد.
جاناتان ویلکینسون، وزیر انرژی کانادا، به سیانان گفت کشورش به تعرفههای آمریکا پاسخ خواهد داد، اما در عین حال تاکید کرد کانادا به دنبال تشدید یا تحریک تنشهای تجاری بین دو کشور نیست.
وزیر انرژی کانادا در پاسخ به پرسشی درباره موضع کاخ سفید که کانادا را به عنوان یک رقیب تجاری میبیند، گفت که کشورش علاقهای به رقابت با آمریکا ندارد.
کاخ سفید روز سهشنبه اعلام کرد که تعرفه ۲۵ درصدی از پیش برنامهریزیشده بر محصولات فولاد و آلومینیوم از کانادا و سایر کشورها از روز چهارشنبه اجرایی خواهد شد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا گفت واشینگتن از توافق بین دولت سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه برای ادغام شمال شرق این کشور در سوریه متحد استقبال کرد.
ریاست جمهوری سوریه اعلام کرد نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها و حمایت ایالات متحده، که کنترل بخش بزرگی از شمال شرق نفتخیز سوریه را در دست دارند، دوشنبه ۲۰ اسفند توافقی را با دولت دمشق امضا کردند تا به نهادهای جدید دولتی سوریه بپیوندند.
پس از آنکه دونالد ترامپ از تصمیم خود برای اعمال ۵۰ درصد تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم از کانادا خبر داد، شاخص بازارهای بورس جهان بار دیگر سقوط کرد. ادامه افت بازارها، یک روز پس از سقوط شدید بازارهای سهام جهان به دلیل نگرانیها از رکود احتمالی اقتصاد آمریکا رخ داده است.
ترامپ سهشنبه، ۲۱ اسفند، در یک پست در شبکههای اجتماعی اعلام کرد در واکنش به تعرفهای که استان انتاریو کانادا بر برق آمریکا اعمال کرده است، بر تمام فولاد و آلومینیوم وارداتی از کانادا ۵۰ درصد تعرفه اعمال خواهد کرد.
شاخص اساندپی ۵۰۰ با ۰.۷۶ درصد افت همراه شد و به ۵,۵۲۸.۴۱ واحد رسید.این شاخص سهشنبه در ابتدای معاملات با زیاندهی کار خود را آغاز کرد، اما در معاملات بعدازظهر دوباره افزایش یافت.شاخص اساندپی ۵۰۰ در مقایسه با رکورد ۶,۱۴۴.۱۵ واحدی خود در ۱۹ فوریه، ۱۰ درصد افت را نشان میدهد.
در شاخص اساندپی-۵۰۰، بیشترین افت مربوط به بخش صنایع بود که با کاهش ۰.۸ درصدی همراه شد.
اساندپی ۵۰۰ از مهمترین شاخصهای بازار بورس آمریکاست که شامل ۵۰۰ شرکت بزرگ و معتبر از صنایع مختلف فنآوری، سلامت، انرژی و مالی میشود.
شاخص نزدک نیز پس از نوسان بین سود و زیان، ۰.۲ درصد کاهش یافت.
شاخص داوجونز نیز در معاملات اوایل بعدازظهر معادل ۱.۲ درصد کاهش یافت، اما بخشی از زیانهای اولیه خود را جبران کرد.
دوشنبه ۲۰ اسفند نیز بازارهای سهام در جهان شاهد افتی شدید بودند.
با سرایت نگرانیها از پیامدهای تعرفههای ترامپ، بازارهای سهام در اروپا نیز روندی نزولی داشتند. شاخص جامع اروپایی استاکس یوروپ-۶۰۰ با پایان معاملات بعدازظهر ۱.۵ درصدی کاهش داشت.
شاخص بورسهای دکس آلمان و کک فرانسه به ترتیب یک درصد و ۱.۵ درصد کاهش یافت و شاخص افتیاسای-۱۰۰ لندن با کاهش ۱.۳ درصد مواجه شد.
پیشتر موسسه اعتبارسنجی اِساَندپی گلوبال هشدار داد طرح ترامپ برای وضع تعرفههای ۲۵ درصدی علیه محصولات اتحادیه اروپا، میتواند چشمانداز رشد اقتصادی در اروپای مرکزی را تحت تاثیر قرار دهد و به تشدید مشکلات مالی موجود در این منطقه بینجامد.
ترامپ علاوه بر تصمیم خود برای اعمال واردات ۵۰ درصدی بر واردات محصولات فولاد و آلومینیوم از کانادا، همچنین تهدید کرد که در دوم آوریل تعرفههای خودروهای وارداتی به آمریکا را «بهطور قابل توجهی افزایش» خواهد داد.
در پی اعلام این تصمیم ترامپ، ارزش سهام فورد و جنرال موتورز که زنجیره تامین وسیعی در سراسر آمریکای شمالی دارند، به ترتیب دو درصد و ۴.۱ درصد کاهش یافت.
از زمانی که ترامپ دور جدیدی از اعمال تعرفههای متقابل را علیه شرکای تجاری اصلی مانند کانادا، مکزیک و چین آغاز کرد، بازارهای جهانی دچار نوسان شدهاند.
تحلیلگران بازار هشدار دادهاند که تنشهای فزاینده تجاری میتوانند فشارهای تورمی را تشدید و رشد اقتصادی را متوقف کنند.
عدم قطعیت در مورد تعرفهها بر احساسات مصرفکنندگان نیز تاثیر گذاشته است، به طوری که مدیران شرکتها بهطور فزایندهای درباره تاثیر پیامدهای این تعرفهها بر درآمدهای آتی هشدار میدهند.
رییسجمهوری آمریکا یکشنبه، ۱۹ اسفند، درباره احتمال رکود اقتصادی در این کشور گفت که تعرفههای اعمال شده در روزهای اخیر میتواند «دوره گذار» را به همراه داشته باشد.
ترامپ در مصاحبهای با فاکس نیوز، که پنجشنبه، ۱۶ اسفند ضبط شد، گفت: «من از پیشبینی چنین چیزهایی متنفرم. کمی زمان میبرد، اما فکر میکنم وضعیت باید برای ما عالی باشد.»
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، در پاسخ به سوالی در تلویزیون سیانبیسی در جمعه ۱۷ اسفند گفت که اقتصاد آمریکا و بازار سهام در حال وارد شدن به یک دوره سم زدایی هستند.
او افزود که این عرصهها به مخارج دولتی اعتیاد دارند؛ مخارجی که دولت وعده کاهش شدید آن را داده است.
خبرگزاری رویترز ۱۴ بهمن در گزارشی نوشت به نظر میرسد بازارهای بورس و اقتصاد مالی هنوز ریسکهای ناشی از افزایش تعرفهها بر واردات خارجی را بهطور کامل در نظر نگرفتهاند. با اینحال، سرمایهگذاران خود را آماده تاثیر منفی بر سود شرکتهای آمریکایی و فشار بیشتر بر تورم میکنند.