بلومبرگ، چهارشنبه ۲۱ آذر در گزارشی درباره اقدامات روسیه برای فرار بشار اسد از روسیه، به نقل از دو منبع آگاه نوشت ماموران اطلاعاتی روسیه چگونگی فرار بشار اسد را برنامهریزی و از یک پایگاه هوایی در سوریه، او را به روسیه منتقل کردند.
بنا بر این گزارش، سه فرد آگاه از این اقدامها که نخواستهاند نامشان فاش شود، گفتند روسیه اسد را متقاعد کرد که او در برابر پیشروی شبهنظامیان مسلح، با محوریت تحریرالشام، شکست خواهد خورد و پیشنهاد دادند که اسد و خانوادهاش فورا به شیوهای امن از سوریه خارج شوند.
یک فرد نزدیک به کرملین نیز که از روند این تلاشها مطلع بوده است، به بلومبرگ گفت ولادیمیر پوتین در حال حاضر در تلاش است که پی ببرد چرا سرویسهای اطلاعاتی روسیه نتوانسته بودند، پیش از آنکه خیلی دیر شود متوجه تهدید فزاینده علیه حاکمیت اسد شوند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، از اظهارنظر فوری درباره این گزارش خودداری کرده است.
یک فرد آگاه دیگر نیز که نامش فاش نشده است به بلومبرگ گفت پس از آنکه ارتش سوریه در پی اندکی مقاومت از حلب و حما عقبنشینی کرد و مخالفان مسلح حمص را محاصره کردند، روسیه به این نتیجه رسید که نمیتواند از حکومت اسد محافظت کند.
نسخه کامل گزارش را اینجا میتوانید بخوانید.

بلومبرگ، چهارشنبه ۲۱ آذر در گزارشی درباره اقدامات روسیه برای فرار بشار اسد از روسیه، به نقل از دو منبع آگاه نوشت ماموران اطلاعاتی روسیه چگونگی فرار بشار اسد را برنامهریزی و از یک پایگاه هوایی در سوریه، او را به روسیه منتقل کردند.
بنا بر این گزارش، سه فرد آگاه از این اقدامها که نخواستهاند نامشان فاش شود، گفتند روسیه اسد را متقاعد کرد که او در برابر پیشروی شبهنظامیان مسلح، با محوریت تحریرالشام، شکست خواهد خورد و پیشنهاد دادند که اسد و خانوادهاش فورا به شیوهای امن از سوریه خارج شوند.
یک فرد نزدیک به کرملین نیز که از روند این تلاشها مطلع بوده است، به بلومبرگ گفت ولادیمیر پوتین در حال حاضر در تلاش است که پی ببرد چرا سرویسهای اطلاعاتی روسیه نتوانسته بودند، پیش از آنکه خیلی دیر شود متوجه تهدید فزاینده علیه حاکمیت اسد شوند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، از اظهارنظر فوری درباره این گزارش خودداری کرده است.
یک فرد آگاه دیگر نیز که نامش فاش نشده است به بلومبرگ گفت پس از آنکه ارتش سوریه در پی اندکی مقاومت از حلب و حما عقبنشینی کرد و مخالفان مسلح حمص را محاصره کردند، روسیه به این نتیجه رسید که نمیتواند از حکومت اسد محافظت کند.
تنها چند ساعت پس از خروج اسد، مخالفان مسلح بدون مقاومت خاصی دمشق را تحت کنترل گرفتند.
روسیه اکنون نگران سرنوشت دو پایگاه نظامی خود در سواحل غربی سوریه، شامل یک پایگاه دریایی در طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم در جنوب شرض لاذقیه است و تلاش میکند بر حفظ منافع استراتژیک خود در سوریه و خاورمیانه متمرکز شود.
پوتین تاکنون درباره سقوط اسد اظهارنظر علنی نکرده است.
اخیرا تصاویری ماهوارهای منتشر شد که نشان میداد پس از سرنگونی بشار اسد، کشتیهای نیروی دریایی روسیه پایگاه خود در طرطوس سوریه را ترک کردهاند و برخی از آنها در فواصلی دورتر از ساحل، لنگر انداختهاند.

در این مدت، رسانههای دولتی روسیه تلاش کردهاند در چگونگی پوشش خبرهای خود، اسد را مقصر شرایط به وجود آمده معرفی کنند.
وزارت خارجه روسیه، یکشنبه ۱۶ آذر از کنارهگیری بشار اسد از قدرت خبر داد و گفت مسکو با «همه گروههای مخالف سوریهای» در تماس است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، یک روز پیش از فرار اسد، درباره بحران سوریه با همتایان خود در جمهوری اسلامی، ترکیه و قطر گفتوگو کرده بود.
پس از شدت گرفتن درگیریهای داخلی در سوریه، روسیه و جمهوری اسلامی با اعزام نیروهای نظامی و شبهنظامی به سوریه، از حکومت بشار اسد در برابر مخالفان محافظت کردند.
با این حال، در نبرد ۱۴ ساله سوریه، سرانجام شبهنظامیانی که عمدتا مورد حمایت ترکیه بودهاند، محوریت کنترل بر دمشق را به دست گرفتند.
به گزارش بلومبرگ، اگرچه مقامهای ترکیه بهطور رسمی دخالت در سقوط حکومت بشار اسد در سوریه را تکذیب کردهاند اما منافع پرشمار سیاسی و اقتصادی آنکارا در تحولات اخیر سوریه، نشان از اثرگذاری دولت رجب طیب اردوغان در رخدادهای اخیر دارد.

پس از سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، ارتش اسرائیل در دو روز پیاپی، به شکلی بیسابقه در ۵۰ ساله اخیر، پایگاههای نظامی، تجهیزات نیروی دریایی و انبارهای تسلیحاتی و فرودگاههای نظامی سوریه را هدف بمباران هوایی و حملات زمینی قرار داده است.
ارتش اسرائیل سهشنبه ۲۰ آذر اعلام کرد در دو روز پیاپی ۴۸۰ حمله به نقاط مختلف سوریه انجام داده و در این حملهها انبارهای استراتژیک تسلیحات سوریه و مراکز و تجهیزات نظامی را هدف قرار داده است.
یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل نیز اعلام کرد نیروی دریایی این کشور، ناوگان دریایی ارتش سوریه را منهدم کرده است.
به گفته ارتش اسرائیل، از ۴۸۰ حمله جدید این کشور به سوریه، ۳۵۰ حمله با هواپیماهای جنگنده صورت گرفت که پایگاههای هوایی، سامانههای ضدهوایی، موشکها، پهپادها، هواپیماهای جنگنده، تانکها و سایتهای تولید سلاح ارتش سوریه را در دمشق، حمص، طرطوس، لاذقیه و پالمیرا هدف قرار دادند.
بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، سایر حملهها شامل عملیات زمینی بود که انبارهای تسلیحاتی، ساختمانهای نظامی و پرتابگرهای ارتش سوریه را هدف قرار داد.
نیروی دریایی اسرائیل نیز با دهها موشک دریا به دریا به تاسیسات نیروی دریایی سوریه که ۱۵ کشتی نظامی در آن مستقر بودند حمله کرد.
همچنین برای نخستین بار در ۵۰ سال اخیر، از زمان جنگ یوم کیپور در اکتبر ۱۹۷۳، شامگاه شنبه ۱۷ آذر نیروهای زمینی اسرائیل با عبور از منطقه حائل غیرنظامی در مرز با سوریه که تحت کنترل سازمان ملل است، وارد خاک سوریه شده و در مواضعی که ارتش سوریه تخلیه کرده، مستقر شدهاند.
ارتش اسرائیل در روزهای اخیر کنترل ۴۰۰ کیلومتر مربع از منطقه حائل در بلندیهای جولان را تحت کنترل خود درآورده است.
اسرائیل در جنگ سال ۱۹۶۷ خاورمیانه، بلندیهای جولان را اشغال کرد و بخش عمدهای از آن را به اسرائیل ملحق کرد. با این حال، اکثریت جامعه بینالمللی این مناطق را سرزمینهای سوریهای تحت اشغال اسرائیل میدانند.
تاکید اسرائیل بر پیشگیرانه بودن حملهها
مقامهای اسرائیل میگویند ارتش این کشور با هدف جلوگیری از دستیابی گروههای اسلامگرای افراطی به انبارهای تسلیحات ارتش سوریه، این حملهها را انجام داده است.
تحریرالشام، گروهی که محوریت مخالفان حاکم بر دمشق را بر عهده دارد، پیشتر به القاعده مرتبط بود و همچنان از سوی سازمان ملل و آمریکا به عنوان سازمانی تروریستی شناخته میشود.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سهشنبه ۲۰ آذر با تاکید بر اینکه کشورش قصد دخالت در امور داخلی سوریه را ندارد، خاطرنشان کرد اسرائیل قطعا برای تضمین امنیت خود، هر اقدامی را انجام خواهد داد.
نتانیاهو همچنین از تمایل اسرائیل برای برقراری رابطه با مخالفان حاکم بر دمشق سخن گفت، اما تاکید کرد این گروهها نباید به جمهوری اسلامی اجازه دهند که دوباره به سوریه بازگردد.
گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، اعلام کرد ورود اسرائیل به منطقه حائل تحت نظر سازمان ملل در بلندیهای جولان «محدود و موقتی» خواهد بود.
یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، نیز گفت ورود اسرائیل به منطقه حائل در بلندیهای جولان با هدف جلوگیری از تجمع شبهنظامیان در نزدیکی مرز اسرائیل صورت گرفته است و تاکید کرد اسرائیل به دنبال ایجاد یک «منطقه دفاعی عاری از سلاح و تهدید تروریسم در جنوب سوریه» است.
اسرائیل در سالهای اخیر نیز بدون پذیرش رسمی مسئولیت، همواره حملههای پراکندهای را به سوریه انجام میداد و عمدتا مواضع حزبالله و شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در سوریه را هدف قرار میداد، در ماههای اخیر، شدت این حملههای اسرائیل به سوریه به طور چشمگیری شدت گرفته بود.
مخالفت بینالمللی با حملههای اسرائیل
با وجود تاکید مقامهای اسرائیل بر پیشگیرانه و دفاعی بودن ماهیت عملیات نظامی خود در سوریه، این تحرکات با اعتراض بینالمللی همراه شده است.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد پیشروی اسرائیل در بلندیهای جولان، ناقض توافق ۱۹۷۴ برای تشکیل این منطقه حائل است.
گیر پدرسون، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، نیز سهشنبه به خبرنگاران گفت اسرائیل باید اقدامهای نظامی خود در سوریه را متوقف کند.
او گفت در حالی که گروههای سوریهای در تلاش برای گذار به سمت تشکیل یک دولت جدید هستند، بازیگران بینالمللی نباید اقدامی انجام دهند که احتمال تغییرات مسالمتآمیز در سوریه را به هم بزند.
مقامهای مصری نیز اسرائیل را به نقض قوانین بینالمللی، تضعیف وحدت و یکپارچگی سوریه و سوءاستفاده از بیثباتی کنونی برای اشغال مناطق بیشتری از سوریه متهم کردند.
مصر از شورای امنیت سازمان ملل خواست با هدف تضمین تمامیت سرزمینی سوریه، در برابر اسرائیل موضعی قاطع در پیش گیرد.
اتحادیه عرب نیز اسرائیل را به سوءاستفاده از بیثباتی در سوریه و تلاش برای اشغال زمینهای سوریه متهم کرد.
کرملین نیز با ابراز مخالفت با حملههای اسرائیل در سوریه گفت بعید است اقدامات اسرائیل در بلندیهای جولان و منطقه حائل به تثبیت وضعیت در سوریه کمک کند.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه چهارشنبه ۲۱ آذر گفت: «هرگونه استقرار نظامی در منطقه حائل میان اسرائیل و سوریه نقض توافق جداسازی ۱۹۷۴ است. فرانسه از اسرائیل خواست از این منطقه خارج شده و به حاکمیت و تمامیت سرزمینی سوریه احترام بگذارد.»
برای نخستین بار در ۵۰ سال اخیر، از زمان جنگ یوم کیپور در اکتبر ۱۹۷۳، شامگاه شنبه ۱۷ آذر نیروهای زمینی اسرائیل با عبور از منطقه حائل غیرنظامی در مرز با سوریه که تحت کنترل سازمان ملل است، وارد خاک سوریه شده و در مواضعی که ارتش سوریه تخلیه کرده، مستقر شدهاند.
ارتش اسرائیل در روزهای اخیر کنترل ۴۰۰ کیلومتر مربع از منطقه حائل در بلندیهای جولان را تحت کنترل خود درآورده است.
همچنین همزمان با سقوط حکومت بشار اسد، ارتش اسرائیل گستردهترین حملههای خود را علیه مواضع نظامی سوریه آغاز کرده است.
ارتش اسرائیل سهشنبه ۲۰ آذر اعلام کرد طی دو روز گذشته ۴۸۰ حمله به نقاط مختلف سوریه انجام داده و در این حملهها انبارهای استراتژیک تسلیحات سوریه را هدف قرار داده است.


روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از چند مقام رسمی گزارش داده ایران که سال گذشته دسترسی یکسوم از تیم بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به مراکز هستهای را قطع کرد، اکنون با همکاری بیشتر، امکان دسترسیهای گستردهتر برای بازرسان این نهاد وابسته به سازمان ملل فراهم خواهد کرد.
لورنس نورمن، گزارشگر ارشد این رسانه، در شبکه اجتماعی ایکس با اعلام این خبر نوشته دسترسیهای جدید به منظور «اطمینان از این داده شده است که افزایش تولید ۶۰ درصدی اورانیوم از سوی تهران، منجر به انحراف مواد شکافپذیر یا یک جهش ناگهانی به سطح استفاده تسلیحاتی نرسد.»
به گزارش نورمن، در چارجوب توافقات انجام شده بین آژانس و مقامات ایران، علاوه بر اجازه «بازرسیهای بیشتر آژانس از فردو» چند بازرس دیگر هم به تیم آژانس اضافه شده و به آنها اجازه دسترسی و نظارت میدهند.
این توافقات نشانه تغییر رویکرد آشکار تهران در این باره محسوب میشود، چرا که جمهوری اسلامی سال گذشته دسترسی نزدیک به یکسوم بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیاسات و مراکز اتمی ایران را با این اتهام که آنها انگیزههای سیاسی دارند، ممنوع کرد.
گزارشگر وال استریت ژورنال در گزارش خود با اشاره به اینکه «بازرسی از فردو به صورت روزانه نخواهد بود» نوشته او انتظار دارد «بهزودی» گزارش بهروزشده آژانس منتشر شود.
نورمن در ادامه نوشته آخرین اقدام تهران «به ایران یک اهرم آسان میدهد تا در دفعه بعد که با انتقاد یا محکومیت مواجه میشود، از آن استفاده کند.»
او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: «آنها میتوانند تهدید کنند که از نظارتهای افزوده عقبنشینی میکنند. اما باید توجه داشت که این مسئله یک تخلف از تعهدات پادمانی محسوب میشود، نه صرفا نقض برجام. بنابراین این موضوع جدیتر خواهد بود.»
هفته گذشته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت: «آژانس اعلام میکند که ظرفیت تولید (اورانیوم) ایران با غنای ۶۰ درصد به طور چشمگیری در حال افزایش است.»
او در مصاحبهای با رویترز در بحرین گفت ایران تا کنون اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد را با نرخ تقریبی ۵ تا ۷ کیلوگرم در ماه تولید میکرده، اما اکنون انتظار میرود این میزان به طور قابل توجهی افزایش یابد، «شاید هفت یا هشت برابر یا حتی بیشتر.»
هفته گذشته هم یک گزارش اطلاعاتی آمریکا که در ماه نوامبر منتشر شد، فاش کرد ایران در صورت تصمیم برای ساخت سلاح هستهای، میتواند خیلی سریع آن را تولید کند.
در گزارش دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده آمده است: «جامعه اطلاعاتی همچنان ارزیابی میکند که تا تاریخ ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ایران در حال ساخت سلاح هستهای نیست. با این حال، تهران اقداماتی انجام داده که موقعیت آن را برای تولید چنین سلاحی، در صورتی که بخواهد، بهبود میبخشد.»
این گزارش میافزاید: «ایران به افزایش ذخایر اورانیوم با غنای ۲۰ و ۶۰ درصد ادامه داده، تعداد ماشینهای سانتریفیوژ پیشرفته خود را افزایش داده و درباره کاربرد سلاحهای هستهای به طور علنی بحث کرده است.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در جریان کنفرانس خبری در آفریقای جنوبی، درباره نشانههای امیدوارکننده پس از سقوط دیکتاتوری در سوریه سخن گفت.
دبیرکل سازمان ملل که در کنفرانس خبری پس از دیدار با رونالد لامولا، وزیر خارجه آفریقای جنوبی، صحبت میکرد گفت سازمان ملل متحد به طور کامل به تسهیل انتقال قدرت آرام و پایدار در سوریه متعهد است.
گوترش با ابراز امیدواری نسبت به اراده مردم سوریه گفت: «من به توانایی مردم سوریه برای تعیین سرنوشت خود اعتماد کامل دارم و معتقدم آنها خواهند توانست آیندهای بهتر برای کشورشان رقم بزنند.»
او در ادامه تاکید کرد جامعه بینالمللی وظیفه دارد از رهبران جدید سوریه حمایت کند تا این گذار تاریخی به سوی صلح و ثبات با موفقیت به انجام برسد.






