به گزارش گاردین پژوهشگران دانشگاه ساوتهمپتون در مطالعهای جدید، پرده از رویدادی شگفتانگیز در تاریخ جهان برداشتهاند. آنها دریافتهاند ۱۲ میلیارد سال پیش، برخوردهای عظیم کیهانی بین کهکشانها رخ داده که به احتمال فراوان نقشی کلیدی در پیدایش ابرکهکشانهای بیضوی شکل داشته است.
این یافتههای هیجانانگیز میتوانند پاسخی برای آنچه دانشمندان آن را «معمای بین کهکشانی» مینامند، فراهم کنند و درک ما را از چگونگی تکامل ساختارهای عظیم در جهان هستی به طور چشمگیری افزایش دهند.
نبرد کیهانی، زایش ابرکهکشانهای کروی
برای دهههای متمادی، شکل خاص و متمایز کهکشانهای غولپیکر، ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. این کهکشانها بر خلاف ساختار مسطح و دیسک مانند کهکشان راه شیری ما، به شکل کرههای عظیم و برآمده در فضا خودنمایی میکنند.
اکنون دکتر آناگرازیا پولیسی و تیمش در پژوهشی که در مجله نیچر منتشر شده، به کشفی هیجانانگیز دست یافتهاند.
به گفته این دانشمند برجسته، برخورد دو کهکشان دیسک مانند، رویدادی دراماتیک را رقم میزند: گازهای کیهانی، ماده حیاتی برای تولد ستارگان، به سمت مرکز برخورد سقوط میکنند و در نتیجه، کارخانه عظیمی برای تولید تریلیونها ستاره جدید شکل میگیرد.
سفری به آغاز جهان، کشف اسرار تولد کهکشانها
در دورانی که جهان هنوز بسیار پرتکاپو بود، حدود هشت تا ۱۲ میلیارد سال پیش، رویدادهای شگفتانگیزی رقم خورد که سرنوشت کیهان را تغییر داد. اکنون دانشمندان با کشف این برخوردهای کیهانی باستانی، در حال بازنویسی فصل مهمی از تاریخ جهان هستند و معمایی که سالها ذهن منجمان را به خود مشغول کرده بود، در آستانه گشوده شدن است.
این پژوهش بینالمللی، حاصل همکاری مشترک دانشمندان با رصدخانه پرپل مانتین چین و آکادمی علوم این کشور است. تیم پژوهشی با بهرهگیری از «آلما»، قدرتمندترین تلسکوپ رادیویی جهان که در دل صحرای آتاکامای شیلی قرار دارد، به مطالعه بیش از ۱۰۰ کهکشان پرداختهاند. این کهکشانها که در فواصل بسیار دور قرار دارند، کارخانههای عظیم تولید ستاره در جهان اولیه بودهاند.
کشفی که دههها انتظارش را میکشیدیم
دکتر کینگ-هوا تن، از رصدخانه پرپل مانتین، با استفاده از روشی نوآورانه در بررسی پراکنش نور کهکشانهای دوردست و فوق درخشان، به یافتهای تاریخی دست پیدا کرده است. او این پژوهش را سرپرستی کرده و نتایج آن، پرده از رازی برمیدارد که دههها ذهن اخترفیزیکدانان را به خود مشغول کرده بود.
دکتر تن توضیح میدهد: «سرانجام شواهد قطعی به دست آوردهایم که نشان میدهد کهکشانهای کروی چگونه شکل میگیرند. این فرآیند در هسته کهکشانهای دوردست و از طریق دورههای شدید ستارهزایی رخ میدهد.»
این کارگاههای کیهانی با سرعتی خیرهکننده به تولید ستاره میپردازند. گازهای کیهانی با شتاب به سمت سیاهچالههای مرکزی کشیده میشوند و زایش انفجاری ستارگان را رقم میزنند. فرآیندی که ۱۰ تا ۱۰۰ برابر سریعتر از آنچه در کهکشان راه شیری ما میبینیم، رخ میدهد.
برای تکمیل این تصویر شگفتانگیز، دانشمندان دادههای خود را با مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب، ماهواره اقلیدس و ایستگاه فضایی چین ترکیب میکنند. این همگرایی دادهها به آنها امکان میدهد تا نقشه دقیقی از ساختار ستارهای این کهکشانها ترسیم کنند.
به گفته دکتر پولیسی این یافتهها تصویری جامع از شکلگیری کهکشانهای نخستین به ما میدهند و درک ما را از سیر تکاملی جهان، از لحظه پیدایش تا به امروز، به شکلی چشمگیر عمیقتر میکنند.
