یک فرمانده سپاه پاسداران در سوریه کشته شد

خبرگزاری دانشجو تایید کرد رضا زارعی، از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در انفجارهای شهر ساحلی بانیاس کشته شده است. این انفجارها به حملات اسرائیل نسبت داده شدهاند.

خبرگزاری دانشجو تایید کرد رضا زارعی، از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در انفجارهای شهر ساحلی بانیاس کشته شده است. این انفجارها به حملات اسرائیل نسبت داده شدهاند.
خبرگزاری دانشجو که وابسته به حکومت جمهوری اسلامی است، از زارعی با عنوان «یکی از مستشاران سپاه پاسداران» یاد کرد.
گفته میشود او در حمله جنگنده اسرائیلی به بندر بانیاس کشته شده است.
پیشتر دیدهبان حقوق بشر سوریه از انفجارهایی قوی در این شهر ساحلی حومه آن خبر داد که محل اسکان مقامهای ارشد نظامی جمهوری اسلامی است.
بامداد روز جمعه ۱۱ اسفند صدای سه انفجار مهیب در شهر بانیاس و حومه آن در استان طرطوس سوریه شنیده شد.
دیدهبان حقوق بشر سوریه دلیل و منبع این انفجارها را ناشناخته عنوان کرد و همزمان خبر داد دستکم یک نیروی شبهنظامی وابسته به جمهوری اسلامی در یک ویلای ساحلی کشته شده است.
برخی منابع سوری در گزارشهایی خبر دادند چند تن از مقامات سپاه پاسداران در حمله صبح جمعه در شهر ساحلی بانیاس کشته شدند.
گزارشها و پیشبینیها حاکی از آن است که اسرائیل پشت این حملات قرار دارد.
اسرائیل هیچ اظهار نظری درباره حمله به بانیاس نکرده است.
دیروز و کمتر از یک شبانهروز پس از حملات منتسب به اسرائیل به حومه دمشق که منجر به شنیده شدن صداهای انفجار شد، یک سازمان غیردولتی و خبرگزاری فرانسه گزارش دادند پهپادی اسرائیلی یک خودروی حزبالله لبنان را در غرب سوریه هدف قرار داد.
رامی عبدالله، مدیر سازمان دیدهبان حقوق بشر سوریه به خبرگزاری فرانسه گفت: «یک پهپاد اسرائیلی یک خودروی حزبالله را در منطقه حمص، در نزدیکی مرز با لبنان هدف گرفت.»
ساعاتی قبل از آن، دیدهبان حقوق بشر سوریه از حملات اسرائیل به مواضع گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی از جمله حزبالله لبنان در دو منطقه نزدیک دمشق خبر داد.
بر اساس این گزارش، این حمله منجر به کشته شدن دو فرد سوری طرفدار حزبالله شد.
دیدهبان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا که به شبکه گستردهای از منابع در سوریه دسترسی دارد که در این حمله، شش نفر دیگر زخمی شدند.
پیش از گزارش، وزارت دفاع سوریه خبر داده بود اسرائیل حملاتی را علیه اهدافی در نزدیکی دمشق انجام داده است.
در بهمن ماه، رسانههای حکومتی در سوریه و ایران از یک حمله مرگبار منتسب به اسرائیل به مقر سپاه پاسداران در منطقه سیده زینب در جنوب دمشق خبر دادند.
با وجود تکذیب سفیر جمهوری اسلامی، رسانههای دولتی سوریه اعلام کردند تعدادی ازمستشاران ایرانی» در این حمله کشته شدند.
در این حملات، علاوه بر تلفات جانی، انبارهای تسلیحاتی، مراکز و وسایل نقلیه نظامی نیز از بین رفتند.
اواخر دی نیز پنج عضو و مقام اطلاعاتی نیروی قدس سپاه در حمله اسرائیل به پایتخت سوریه کشته شدند.
ارتش اسرائیل از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، صدها حمله هوایی در سوریه انجام داده و مواضع گروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی را هدف گرفته است.
اسرائیل به ندرت در مورد این حملات اظهار نظر میکند اما میگوید اجازه نمیدهد جمهوری اسلامی در نزدیکی مرزهایش حضور نظامی داشته باشد.
حملات منتسب به اسرائیل در سوریه، طی ماه اکتبر و اندکی بعد از آغاز جنگ در غزه، افزایش یافته است.
دیدهبان حقوق بشر سوریه نوشت از ابتدای سال ۲۰۲۴، اسرائیل ۱۷ بار خاک این کشور را هدف قرار داده که شامل ۱۱ حمله هوایی و شش حمله زمینی بوده است.

شماری از فعالان افغان و ایرانی با مطرح کردن درخواستی در پارلمان کانادا، خواستار جرمانگاری آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت شدند. این درخواست از سوی علی احساسی، نماینده ایرانیتبار پارلمان کانادا در این مجلس ارائه شد.
دادخواست مورد نظر در این زمینه از سوی دو نهاد مدافع حقوق زنان در کانادا به نامهای «زنان در کشورهای تابع قوانین اسلامی» و «زنان کانادا برای زنان افغانستان» تهیه شده است.
در این دادخواست با اشاره به اینکه کانادا میتواند نقشی محوری در افزایش آگاهی جهانی و جلب حمایت بینالمللی با هدف ریشهکن کردن تبعیض سازمانیافته علیه زنان و دختران در افغانستان و کشورهای دیگر داشته باشد، از حکومت کانادا خواسته شده است از طرح و اجرای یک چارچوب حقوقی در سازمان ملل که به موضوع آپارتاید جنسیتی بپردازد، حمایت کند.
این فعالان تاکید کردهاند این چارچوب باید تعهدات و مکانیسمهای روشنی را در راستای جلوگیری از تبعیض جنسیتی طرح کند.
فعالان افغان و ایرانی ارائهدهنده این درخواست از کانادا خواستهاند با کمیته رفع تبعیض علیه زنان سازمان ملل متحد در بخش طرح یک «توصیه عمومی» که تعهدات بینالمللی را برای جلوگیری از آپارتاید جنسیتی تشخیص دهد، همکاری کند.
آنها همچنین خواستار حمایت کانادا از طرح یک کنوانسیون جدید سازمان ملل شدند که آپارتاید جنسیتی را جرمانگاری میکند.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی و برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳، پیش از این و در بهمن ماه امسال با نوشتن نامهای از زندان اوین، از آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد خواست آپارتاید جنسی و جنسیتی را همانند آپارتاید نژادی به عنوان یکی از مصادیق جنایت علیه بشریت در اسناد بینالمللی جرمانگاری کند.
روز پنجشنبه ۱۰ اسفند اعضای دو سازمان مدافع حقوق زنان به همراه گروهی از نمایندگان زن سابق پارلمان افغانستان و فعالان افغان و ایرانی، در پارلمان کانادا حاضر شده و با ۱۰ تن از اعضای مجالس نمایندگان و سنای کانادا دیدار کرده و درباره این دادخواست صحبت کردند.
آنها با بیان اینکه روی بررسی آزار و اذیتهای جنسیتی در حکومت طالبان به عنوان جنایت علیه بشریت تاکید دارند، از نمایندگان پارلمان کانادا خواستند از تسریع روند تحقیق دادگاه کیفری بینالمللی درباره اقدامات طالبان حمایت کنند.
علی احساسی، نماینده ایرانیتبار پارلمان کانادا درخواست این نهادها و فعالان را در پارلمان این کشور مطرح کرد.
این نشست در پارلمان کانادا در روزی برگزار شد که ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان از کشورهای عضو خواست علیه طالبان در دادگاه بینالمللی لاهه شکایت کنند.
بنت با بیان اینکه رفتار طالبان آزار و پیگرد جنسیتی زنان افغان است، این آزارها را از مصداقهای جنایت علیه بشریت برشمرد.
در قوانین بینالمللی، آپارتاید جنسیتی جرمانگاری نشده و فعالان افغان و ایرانی با حمایت چهرههای سرشناس از جمله نرگس محمدی و شیرین عبادی، برندگان جایزه نوبل صلح و سیما ثمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در دولت سابق این کشور، این خواسته را از طریق دولتها و نهادهای بینالمللی پیگیری میکنند.
طالبان بعد از روی کار آمدن دوباره در افغانستان، دهها قانون که حقوق زنان این کشور را به طور سیستماتیک، گسترده و سراسری نقض میکند، وضع کرده است.
شماری از فعالان و کارشناسان داخلی و خارجی در حوزه حقوق بشر معتقدند فرمانها و رفتارهای طالبان در قبال زنان و دختران افغانستان، مصداق «آپارتاید جنسیتی» است.

کمپین فعالین بلوچ گزارش داد با گذشت پنج روز از بارندگی و سیل در برخی مناطق استان سیستان و بلوچستان خبری از حضور سازمانها و نهادهای امدادرسان حکومتی نیست. همزمان روز جمعه صندوقهای اخذ رای از سوی سپاه پاسداران به مناطق سیلزده ارسال شد.
بارندگیهای شدید در استان سیستان و بلوچستان از روز یکشنبه شش اسفند آغاز شد و سیل و آبگرفتگی ناشی از آن تا روز جمعه ۱۱ اسفند همچنان ادامه دارد.
رسانههایی که اخبار سیستان و بلوچستان را گزارش میدهند نوشتند که بر اثر ریزش شدید باران، سیلابی شدن مسیلها و محاصره صدها روستا در سیل، منازل مسکونی گِلی شهروندان در حال تخریب است.

بخشهای پیرسهراب، پلان و تلنگ در شهرستان دشتیاری در مرکز بحران سیل قرار دارند و صدها روستای آن در محاصره آب هستند.
بر اساس گزارشها، در غیاب کمکهای حکومتی، امدادرسانی تنها از سوی شهروندان انجام میگیرد اما به دلیل نبود امکانات مناسب، این روند به کندی پیش میرود.
روز پنجشنبه نیز ویدیوهایی از شهرهای مختلف این استان مانند چابهار، طبس، شهرستانهای کنارک و دشتیاری و دیگر روستاها و شهرها در رسانههای اجتماعی منتشر شد که حاکی از خسارت شدید سیل و بارندگی به منازل شهروندان بود.
به گفته شهروندان، ۳۰۰ روستا همچنان در محاصره سیل هستند، جادههای مواصلاتی این روستاها مسدود شدهاند، خانهها تخریب شدهاند و دامهای مردم از بین رفتهاند.
معینالدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی، روز پنجشنبه به خبرگزاری ایلنا گفت حجم سیلابی که از رودخانههای جنوب استان و رودهای فصلی مثل کاجو و سرباز وارد شده بسیار زیاد و از طرفی هم زیرساختها کم است.
سعیدی از همه مسئولان به ویژه در حوزه مدیریت بحران، هلال احمر، وزارت کشور، ارتش و سپاه پاسداران خواست تا برای کمک به سیلزدگان به شکل جدی وارد عمل شوند.
عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، روز ۱۱ اسفند با انتشار ویدیویی از مردم خواست تا به کمک سیلزدگان منطقه دشتیاری، چابهار و قصرقند بشتابند.
پیش از این فراخوان، شعبه امداد و خدماترسانی دارالعلوم مکی زاهدان آمادگی خود را برای جمعآوری کمکهای نقدی و غیرنقدی به سیلزدگان اعلام کرد.
بر اساس گزارشها، سوختبران این استان در جمعآوری و انتقال کمکهای مردمی به سیلزدگان پیشقدم شدهاند.
در فراخوانها از مردم خواسته شده تا وسایل گرمایشی، پتو و زیرانداز، لوازم بهداشتی، مواد غذایی، آبمعدنی و چادر برای اسکان موقت سیلزدگان ارسال کنند.
روز پنجشنبه سازمان هواشناسی هشدار قرمز وقوع سیل در استان سیستان و بلوچستان صادر کرد و از ورود یک توده قوی سامانه بارشی به این استان خبر داد.
این سازمان در مورد برودت هوا در سیستان و بلوچستان از روز ۱۱ اسفند هشدار داد.

با وجود وضعیت بحرانی مردم سیستان و بلوچستان، گزارشها حاکی از ارسال صندوقهای رای به شهرستانهای مختلف این استان از جمله در مناطق سیلزده است.
یکی از مخاطبان ایراناینترنشنال گفت در چابهار و مسیر نوبندیان که در جریان سیل قرار داشتند، هیچکس پای صندوق رای نمیرود.
تصاویر منتشر شده از حوزههای خلوت رایگیری در شماری از شهرستانهای سیستان و بلوچستان حاکی از عدم مشارکت شهروندان در انتخابات است.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ایران از ساعت هشت صبح روز جمعه آغاز شد.
تحریم انتخابات و مساله میزان حضور مردم پای صندوقهای رای، اصلیترین ویژگی این دوره از انتخابات قلمداد میشود.

انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ایران در حالی از ساعت هشت صبح آغاز شد که تحریم انتخابات و مساله میزان حضور مردم در پای صندوقهای رای، اصلیترین ویژگی این دوره از انتخابات قلمداد شده است.
براساس چند نظرسنجی، و نیز فراخوانهای احزاب و گروههای سیاسی و مدنی و صنفی، خانوادههای دادخواه و زندانیان سیاسی، انتظار میرود که مشارکت در انتخابات روز ۱۱ اسفند، پایین باشد.
موسسه گمان، یک روز پیش از انتخابات، نتایج تازهترین نظرسنجی خود را منتشر کرد که بر اساس آن، میزان مشارکت بین ۲۵ تا ۳۰ درصد تخمین زده است.
چند نظرسنجی دیگر، از جمله نظرسنجی ایسپا و استاسیس نیز میزان مشارکت را بین ۲۸ تا ۳۴ درصد برآورد کرده بودند.
نظرسنجی موسسه استاسیس که در هفته آخر بهمن سال ۱۴۰۲ انجام شده است،نشان میدهد عمده دلایل کسانی که در انتخابات شرکت نمیکنند به بیاعتمادیشان نسبت به نامزدها مربوط میشود.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، صبح روز جمعه ۱۱ اسفند، هنگام انداختن رای خود به صندوق بار دیگر کوشید شهروندان ایرانی را به مشارکت در انتخاباتی که مخالفان آن را آزاد، رقابتی و عادلانه نمیدانند، تشویق کند.
او که در روزهای گذشته بارها از مردم خواسته بود در انتخابات شرکت کنند و مشارکت بالا در انتخابات را از جمله برای نشان دادن مشروعیت حکومت در عرصه داخلی و بینالمللی مهم دانسته بود، گفت:«آخرین حرف من خطاب به مرددین این است که در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه، ۱۰ اسفند، گفت که اصلا انتظار نمیرود انتخابات در ایران آزاد و منصفانه باشد. هزاران نامزد انتخابات در فرایندی گنگ رد صلاحیت شدهاند. جهان میداند که در نظام سیاسی ایران، سیستم اداری، قضایی و انتخاباتی غیردموکراتیک و غیرشفاف است.
علی خامنهای نیز در سخنان خود در پای صندوق بار دیگر با اشاره به این موضوع که همه در داخل و خارج از کشور منتظرند ببینند که مردم در انتخابات چه میکنند، گفت:«دوستان را خوشحال و بدخواهان را ناامید کنید.»
گفت: «توصیه میکنم مردم در اولین ساعات ممکن رای بدهند و در هر حوزه به اندازه لازم رای بدهند نه کمتر. مثلاً در تهران برای خبرگان ۱۶ نفر را احتیاج هست که رأی بدهیم، به ۱۶ نفر رأی بدهید نه کمتر.»
با وجود تاکید فراوان علی خامنهای و دیگر مقامهای جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر، گزارشها از ایران حکایت از بیاعتنایی اکثریت شهروندان به انتخابات ۱۱ اسفند دارد.
وزارت کشور جمهوری اسلامی اعلام کرده است که ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ نفر واجد شرایط رای دادن هستند.
اظهار نظر شهروندان در مورد شرکت نکردن در انتخابات که به ویژه در شبکههای اجتماعی بازتاب یافته، باعث شد که پنجشنبه شب، #سیرک_انتخابات به ترند اول در شبکه اجتماعی ایکس تبدیل شود.

گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان (گمان) نتایج تازهترین نظرسنجی خود را درباره مشارکت ایرانیان در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری که قرار است روز جمعه، ۱۱ اسفند، برگزار شود منتشر و اعلام کرد که میزان مشارکت در انتخابات بین ۲۵ تا ۳۰ درصد خواهد بود.
براساس نتایج نظرسنجی گمان، که روز پنجشنبه، ۱۰ اسفند منتشر شده است، حدود ۷۴ درصد از واجدان حق رای در انتخابات مجلس شورای اسلامی و حدود ۷۵ درصد، در انتخابات مجلس خبرگان رهبری شرکت نخواهند کرد.
گمان اعلام کرده است که تازهترین نظرسنجی این موسسه، دو روز مانده به انتخابات انجام گرفته است و براساس نتایج به دست آمده تنها حدود ۱۶ درصد از واجدان حق رای قصد دارند در این دو انتخابات شرکت کنند و به کاندیداهای تایید صلاحیتشده رای دهند.
براساس گزارش این موسسه، تنها حدود دو درصد هم قصد دارند ضمن شرکت در انتخابات، رای سفید یا باطله به صندوق رای بیندازند و هفت درصد هم هنوز تصمیمی قطعی برای شرکت کردن یا نکردن در انتخابات نگرفتهاند.
پیش از این نیز بسیاری از فعالان سیاسی و مدنی، خانوادههای دادخواه، شهروندان ایرانی و احزاب و گروههای سیاسی، مردم ایران را به تحریم گسترده انتخابات فراخوانده بودند و پیشبینیهای مستقل و غیرحکومتی حکایت از آن دارد که میزان مشارکت در انتخابات روز جمعه، ۱۱ اسفند، بهشکلی بیسابقه بسیار پایین خواهد بود.
موسسه گمان در تازهترین گزارش خود توضیح داده است: « از کسانی که نمیخواهند در انتخابات رای دهند یا هنوز تصمیم قطعی نگرفتهاند سوال شد که «اگر در انتخابات رای نمیدهید، دلیل اصلی رای ندادن شما چیست؟». ۵۹٪ آنها «مخالفت با کلیت نظام جمهوری اسلامی» را دلیل رای ندادن خود اعلام کردند؛ همچنین ۲۰٪ «آزاد و موثر نبودن انتخابات در جمهوری اسلامی»، ۱۴٪ «اعتراض به عملکرد ضعیف مجلس در دوره قبل» و کمی بیش از ۱٪ «رد صلاحیت نامزدهای مطلوب خود» را علت عدم شرکت در انتخابات اعلام کردند.»
در این گزارش آمده است:«از کسانی که میخواهند رای بدهند یا هنوز تصمیم نگرفتهاند سوال شد که «اگر در انتخابات رای میدهید، انگیزه اصلی شما برای رای دادن چیست؟». ۵۸٪ آنها «انتخاب نمایندگان اصلح، حمایت از نظام و رهبری، و مایوس ساختن دشمنان» را انگیزه خود برای رای دادن اعلام کردند؛ همچنین ۲۲٪ « مشارکت سیاسی، استفاده از حق رای و حفظ جمهوریت نظام» را انگیزه اصلی خود برای رای دادن دانستند. از سوی دیگر، ۱۳٪ اظهار داشتند که «از سر اجبار یا برای داشتن مهر در شناسنامه» در انتخابات رای میدهند.»
همزمان فیلمی در شبکههای اجتماعی از یک نشست در دانشگاه تهران منتشر شده که در بخشی از آن، عباس عبدی، روزنامهنگار اصلاحطلب به نظرسنجیهایی اشاره میکند که میزان مشارکت در کشور را بین 30 تا 3۵ درصد درصد برآورد کردهاند.
او در این نشست که حدود ده روز پیش از انتخابات برگزار شده، در سخنان خود بر این امر تاکید کرد که هر انتخاباتی یک نکته محوری دارد و نکته محوری انتخابات پیش رو، میزان مشارکت مردم در آن است.
به گفته عباس عبدی، در حال حاضر مردم تمایلی به شرکت در انتخابات ندارند و در چنین شرایطی، حتی اگر افراد یا چهرههایی مردم را به حضور در پای صندوقهای رای دعوت کنند، مردم به این دعوتها پاسخ نخواهند داد.
او با اشاره به روند کاهش مشارکت در انتخابات در انتخابات سال ۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی و انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، گفت مساله اصلی، عمیقتر از بحث میزان مشارکت است. مساله این است که مردم امیدی به آینده ندارند.
جنگ عددسازی و نظرسنجی
نظرسنجی درباره میزان مشارکت در ایران، موضوعی محرمانه و امنیتی قلمداد میشود و نتایج و جزییات این نظرسنجیها به صورت عمومی منتشر نمیشود.
مقامها و رسانههای جمهوری اسلامی بدون اشاره به جزییات، از نظرسنجیهایی سخن گفتهاند که طبق آنها، میزان مشارکت در انتخابات بالا خواهد بود.
به موازات تلاشهای حکومت برای مهندسی فرایند انتخابات، نظرسنجیهای جدید انجام یا گزارش شده از سوی نهادهای وابسته به حکومت، جهش در آمار احتمالی رایدهندگان را نشان میدهند.
موسسه ایسپا، وابسته به جهاد دانشگاهی و زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی از احتمال مشارکت بیش از ۵۰ درصد شهروندان خبر داده است. صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز از احتمال رای دادن حدود ۷۰ درصد شهروندان خبر میدهد.
ایسپا که مشارکت قطعی را در هفته آخر دی ماه حدود ۲۸ درصد ذکر کرده بود، در آخرین نظرسنجی خود در هفتم و هشتم اسفند از بالا رفتن ناگهانی ۱۰ درصدی و رسیدن آمار قطعی شرکت به حدود ۳۸ درصد خبر داده است.
نظرسنجیهای نهادهای مستقل آمار بسیار پایینتری را در مورد شرکتکنندگان احتمالی در انتخابات نشان میدهند.
بر اساس نتایج جدیدترین نظرسنجی موسسه استاسیس، میزان مشارکت مردم ایران در انتخابات مجلس دوازدهم ۳۴ درصد خواهد بود.
این نظرسنجی که در هفته آخر بهمن سال ۱۴۰۲ انجام شده است نشان میدهد عمده دلایل کسانی که در انتخابات شرکت نمیکنند به بیاعتمادیشان نسبت به نامزدها مربوط میشود.
موسسه گمان نیز پیش از این اعلام کرد سهچهارم شهروندان قصد شرکت در انتخابات ندارند.

وبسایت سمافور، به نقل از مقامهای آمریکایی و عربی گزارش داد که جمهوری اسلامی ارسال پهپادهای تهاجمی به ارتش سودان را افزایش داده و این گمان را تقویت کرده که تهران به دنبال متحد دیگری است تا قدرت خود را در دریای سرخ اعمال کند.
سناتور جیم ریش، عضو جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز روز چهارشنبه، ۹ اسفند، در جلسه این کمیته برای بررسی شبکه گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در خاورمیانه هشدار داده بود که تهران به سرعت در حال گسترش حضور نظامی خود در سودان است.
سمافور نیز روز پنجشنبه، ۱۰ اسفند، به نقل از مقامهای آمریکایی و عربی نوشت که گسترش روابط نظامی جمهوری اسلامی و دولت سودان، میتواند جنگ داخلی این کشور در شمال آفریقا را بینالمللی کند و احتمالاً متحد جدیدی را در اختیار تهران میگذارد تا از آن طریق نیز در دریای سرخ قدرت خود را اعمال کند.
جمهوری اسلامی اصلیترین حامی حوثیهای یمن است که با حمله به کشتیها در دریای سرخ در ماههای اخیر، عبور و مرور در این آبراهه مهم بینالمللی را مختل کرده است.
در یک سال گذشته، ارتش سودان و نیروهای شورشی پشتیبانی سریع درگیر جنگی بودهاند که ضمن تجزیه کشور، به کشورهای همسایه مانند چاد و سودان جنوبی نیز سرایت کرده است.
این جنگ در اکتبر سال گذشته فرصتی را برای جمهوری اسلامی فراهم کرد تا روابط دیپلماتیک خود را با دولت خارطوم از سر بگیرد. روابط تهران و خارطوم در سال ۲۰۱۶ قطع شده بودږ
به نوشته سمافور، برقراری روابط مجدد بین تهران و خارطوم به طور بالقوه به باعث شد سودان از غرب روی برگرداند.
آمریکا قبلا سودان را جزو کشورهای حامی تروریسم قرار داده بود، اما روابط خارطوم و واشنگتن در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ تا حد زیادی بهبود یافت تا آنجا که دولت سودان، در سال ۲۰۲۰ موافقت کرد که با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کند.
با شروع جنگ داخلی، دولت سودان عادیسازی مناسبات با اسرائیل را متوقف کرد. دولت بایدن نیز در ماههای اخیر تحریمهای تازهای علیه ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع وضع کرد.
سمافور در گزارش خود به نقل از مقامهای آمریکایی و عربی نوشت که جمهوری اسلامی ایران در ماههای اخیر به عنوان بخشی از راههای تقویت روابط تهران با خارطوم، ارسال پهپادهای تهاجمی به نیروی هوایی ارتش سودان را آغاز کرده است.
انتظار میرود که ارتش سودان از پهپادهای مهاجر-۶ برای جلوگیری از عملیات تهاجمی نیروهای پشتیبانی سریع استفاده کند. نیروهای پشتیبانی سریع در حال حاضر کنترل بخشهای وسیعی از مرکز و غرب سودان و نیز بخش زیادی از پایتخت، خارطوم، را به دست گرفتهاند.
مقامهای آمریکایی و عربی به سمافور گفتند که آنها بر این باورند که جمهوری اسلامی قصد دارد از روابط خود با ارتش سودانبرای تقویت اتحادهای منطقهای خود استفاده کند تا به این کشور اجازه دهد قدرت بیشتری را در آبراههای استراتژیک در دریای سرخ اعمال کند.
قبل از انقلاب سودان در سال۲۰۱۶، در دوران دیکتاتوری عمر البشیر، جمهوری اسلامی از این کشور شمال آفریقا به عنوان راهی برای انتقال سلاح به شبه نظامیان فلسطینی از جمله حماس و جهاد اسلامی فلسطین استفاده میکرد.
به گفته مقامهای اسرائیلی، ایران تجهیزات نظامی را هم از طریق دریای سرخ و هم از طریق زمینی از راه سودان و مصر به نوار غزه ارسال کرده است.
تهران همچنین از دریای سرخ برای افزایش فشار بر اسرائیل و آمریکا پس از حمله تروریستی حماس در هفت اکتبر به جنوب اسرائیل و جنگ متعاقب آن استفاده کرده است.
شبهنظامیان حوثی مستقر در یمن که پهپادها، موشکهای کروز و اطلاعات مورد نیاز را از جمهوری اسلامی دریافت میکنند، بهطور مرتب کشتیهای تجاری غربی در حال عبور از دریای سرخ را هدف قرار دادهاند و سودان میتواند پایگاه دیگری را برای تهران فرام آورد تا موقعیت منطقهای خود را تقویت کند و بهطور بالقوه مانع عبور و مرور کشتیها از تنگه باب المندب و دریای سرخ شود.
سمافور در گزارش خود نوشته است که جنگ غزه شبکه منطقهای متحدان و نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی را در سطر اخبار قرار داده، اما واقعیت این است که تهران چندین دهه است که این ائتلاف را ایجاد کرده است. به دست آوردن اهرم، اگر نگوییم کنترل، بر آبراهههای استراتژیک خاورمیانه- از جمله خلیج فارس، کانال سوئز و تنگه باب المندب – یکی از ویژگیهای اصلی استراتژی ایران است.
در ماههای اخیر حملات حوثیها به کشتیهایی که در حال عبور از دریای سرخ هستند، کل اقتصاد جهانی را تهدید کرده است. بسیاری از خطوط تجاری که نگران هستند کشتیهایشان هدف پهپادها و موشکهای حوثی قرار بگیرد، کشتیهای خود را به سمت جنوب آفریقا هدایت کردهاند تا با طی مسیری دورتر و در نتیجه پرهزینهتر به بازارهای اروپایی و ایالات متحده برسند.
ایالات متحده و بریتانیا در هفتههای اخیر حملات نظامی مستمری را علیه اهداف حوثیها انجام دادهاند تا بتوانند آزادی کشتیرانی در دریای سرخ را تضمین کنند.
به نوشته سمافور، مقامهای آمریکا و خاورمیانه بر این باورند که جمهوری اسلامی به سودان به چشم جبهه دومی برای به چالش کشیدن نیروی دریایی آمریکا و متحدانش در دریای سرخ نگاه میکند.
تحلیلگران خاورمیانه و آفریقا معتقدند جنگ داخلی سودان بهطور بالقوه می تواند این کشور را تجزیه کند. شبهنظامیان و جنگسالارانی که فقط به صورت اسمی زیر نظر نیروهای ارتش یا نیروهای پشتیبانی سریع هستند، بخشهای زیادی از خاک سودان را در اختیار دارند.
جمهوری اسلامی در دهههای اخیر در استفاده از چنین بیثباتیهایی برای ایجاد شبهنظامیان متحد در کشورهایی مانند عراق، سوریه و یمن مهارت نشان داده است. تحلیلگران می گویند مدل مشابهی میتواند در سودان به کار گرفته شود.
با توجه به روشهایی که نفوذ جمهوری اسلامی را در سایر نقاط منطقه افزایش داده است، بیم آن میرود که ارتش سودان با گرایش اسلامگرایانه خود به یک گروه شبهنظامی شبیه به نیروهای حشد الشعبی عراق تبدیل شود و در نهایت اراده جمهوری اسلامی را در ازای دریافت بودجه اعمال کند.
مقامهای جمهوری اسلامی و سودان از شروع مناسبات و گسترش روابط دیپلماتیک خود در ماههای اخیر استقبال کردهاند، اما هیچ یک از همکاری نظامی خود بهطور شفاف و علنی سخن نگفتهاند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در اوایل ماه جاری، همزمان با بازگشایی سفارت سودان در تهران استقبال کرد و به گفته رسانه های دولتی ایران، تجربه تهران در زمینه خدمات صنعتی و فنی-مهندسی و همچنین محصولات پزشکی و دارویی را در دسترس سودان دانست.
علی الصادق، وزیر امور خارجه سودان نیز روابط جدید خارطوم با تهران را ستوده اما تاکید کرده است که لازم نیست این امر به قیمت روابط سودان با سایر کشورها تمام شود.





