فرهنگ و هنر

از زمان آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی»، زنان بسیاری بدون حجاب اجباری در مراسم‌ خاک‌سپاری در شهرهای مختلف ایران، تابوت عزیزان خود را بر دوش کشیده‌اند. در آخرین نمونه، زنان حاضر در مراسم شیوا ارسطویی، بدون حجاب اجباری، پیکر این نویسنده و مترجم را بر دوش خود گرفتند و به خاک سپردند.

پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که جوانان زمانی به شکوفایی حقیقی می‌رسند که به قول آرتور سی. بروکس، مدیر لابراتوار شادی و رهبری دانشگاه هاروارد «روابط انسانی و عشق در زندگی واقعی» را تجربه کنند. او در مقاله‌ای در نشریه آتلانتیک به این پرسش پرداخته است که چرا جوانان امروز شاد نیستند؟

حضور هم‌زمان دو فیلم ایرانی از دو طیف کاملا متضاد در بخش مسابقه جشنواره کن امسال، بحث‌های مختلفی را برانگیخته است؛ یک فیلم از دل سینمای زیرزمینی و بدون حجاب اجباری، و دیگری به تمامی وابسته به سینمای رسمی که شائبه حکومتی بودن آن اعتراض برخی هنرمندان مستقل را هم به دنبال داشت.

برندگان پولیتزر روزنامه‌نگاری و ادبیات دوشنبه، ۱۵ اردیبهشت معرفی شدند. در مراسم اهدای جوایز به موانع و محدودیت‌های تازه‌ای اشاره شد که پیش روی روزنامه‌نگاران آمریکایی قرار دارد و آزادی بیان و رسانه در این کشور را تهدید می‌کند.

فرانسه پروژه‌ای بلندپروازانه به نام «رنسانس لوور» را برای نوسازی موزه‌ لوور، اصلی‌ترین و معروف‌ترین موزه این کشور اعلام کرده است. هدف این پروژه، علاوه بر مدرن‌سازی، گسترش موزه به ‌منظور بهبود بازدید از آن و پاسخ‌گویی به چالش‌های معاصر است.

جمعه چهارم آوریل، اد شیرن تک‌آهنگی به نام «عزیزم» منتشر کرد که به سرعت به یکی از پر‌گفت‌وگوترین قطعات سال ۲۰۲۵ تبدیل شد؛ نه فقط به خاطر امضای همیشگی شیرن، بلکه به‌دلیل ادای احترام صمیمانه و غیرمنتظره‌اش به فرهنگ ایرانی.

«سان‌شاین اکسپرس»، ساخته امیرعلی نوایی، نماینده تازه‌ای است از سینمای زیرزمینی ایران که بدون تن دادن به سانسور و حجاب اجباری ساخته شده و بعد از نمایش در بخش اصلی جشنواره فیلم روتردام، در راه جشنواره‌های متعدد دیگری است.

اد شیرن، خواننده و ترانه‌سرای بریتانیایی، با انتشار تک‌آهنگ «عزیزم» به همکاری با هنرمندان ایرانی روی آورده است.

مانی حقیقی، بازیگر، کارگردان و مترجم، به تازگی فیلم مستندی به نام «ماندن» را در کانال تلگرام خود منتشر کرده است. جنگ و اضطراب بیرون ماندن از تجربه جمعی در این مستند به تصویر کشیده می‌شود.

سلمان رشدی، نویسنده آمریکایی-بریتانیایی ساکن نیویورک، تا چند ماه دیگر اولین کتاب داستانی خود پس از سوءقصد به جانش در حمله با چاقو در سال ۲۰۲۲را که منجر به از دست دادن بینایی چشم راستش شد، منتشر خواهد کرد.

ارتش اسرائیل حمدان بلال، یکی از چهار کارگردان فیلم مستند برنده اسکار «سرزمین دیگری نیست»، را که شامگاه دوشنبه بازداشت شده بود، آزاد کرد. او پیش از بازداشت در خانه خود در کرانه باختری هدف حمله شهرک‌نشینان نقاب‌دار اسرائیلی قرار گرفت و در حالی که زخمی شده بود، بازداشت شد.

ژرار دپاردیو، ستاره سینمای فرانسه، چهارم و پنجم فروردین به اتهام تعرض جنسی به دو زن حین فیلم‌برداری یک فیلم، در دادگاهی در پاریس محاکمه می‌شود. این بازیگر ۷۶ ساله پیش‌تر اتهامات وارد شده به خود را رد کرده بود.

اد شیرن، خواننده و ترانه‌سرای بریتانیایی و برنده چهار جایزه گرمی، از آهنگ تازه خود با عنوان فارسی «عزیزم» با حضور هنرمندان ایرانی رونمایی کرد. این قطعه با همکاری ایلیا سلمان‌زاده، آهنگساز و تهیه‌کننده ایرانی-سوئدی نامزد جایزه گرمی، ساخته شده است.

انیمیشن مستند «نون؛ نانی از تهران» (Noon; Le Pain de Téhéran) ساخته روشنک روشن در بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم‌های مستند تسالونیکی - یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های فیلم مستند جهان - به نمایش درآمد.

محمد رسول‌اف، فیلمساز معترض ایرانی، هنرمندان جوان ایران را نسلی توصیف کرد که بدن‌هایشان در سیستمی سرکوبگر به گروگان گرفته شده اما ذهنشان در سطحی دیگر است و آثاری تولیدی می‌کنند که با دنیای بیرون مرتبط است؛ دنیایی بزرگ‌تر از جایی که در آن محبوس شده‌اند.

۲۳۹ هنرمند با صدور بیانیه‌ای در واکنش به اجرای حکم ۷۴ ضربه شلاق مهدی یراحی به‌دلیل خواندن ترانه اعتراضی «روسریتو»، نسبت به عواقب اجتماعی و فرهنگی مجازات‌ها، فشارها و بی‌حرمتی‌ها به هنرمندان مردمی هشدار دادند. آن‌ها تاکید کردند تازیانه بر پیکر هنرمند، تازیانه بر انسانیت است.

به دنبال صدور مجوز تخریب ساختمان تاریخی سینگر، اثر نیکلای مارکوف، معمار سرشناس، نگرانی‌ها درباره تخریب این اثر تاریخی دوره پهلوی اول که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌، افزایش یافته است.

اسکار انیمیشن ایرانی «در سایه‌ی سرو» باز بحث نسبت ما با جوایز سینمایی غرب را داغ کرد: اینکه ایرانی‌ها شوق دیده‌شدن از سوی دیگر دارند، یا تمنای ورود به مناسبات نمادین صنعت فرهنگ در غرب.