یک پلتفرم رسمی که از سوی صداوسیمای جمهوری اسلامی تبلیغ می‌شود، دختران ۱۳ ساله ایرانی را برای ازدواج آگهی می‌کند. در سال ۱۴۰۱، بیش از ۳۶ هزار دختربچه در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال به‌طور رسمی در ایران ازدواج کردند و در سال ۱۴۰۰ نیز ۱۳۴۹ دختر زیر ۱۵ سال مادر شدند.
برخی رسانه‌ها در ایران نسبت به عملکرد پلتفرم «آدم و حوا» انتقاداتی مطرح کرده‌اند.
انتقادات پس از آن بالا گرفت که آگهی دختران آماده ازدواج ۱۳ ساله در این پلتفرم منتشر شد.
از جمله این انتقادات می‌توان به گزارش اول آذر روزنامه شرق، منتسب به جریان اصلاح‌طلب حکومت، اشاره کرد.
محمدحسین اصغری، مدیر اجرایی پلتفرم آدم و حوا، در واکنش به اعتراضات به شرق گفت: «ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی سن ازدواج را برای زنان از ۱۳ سال ... گذاشته است. از نظر حقوقی ما تکلیف داریم عضویت را بپذیریم.»
طبق قوانین جمهوری اسلامی، ثبت ازدواج دختران ۱۳ سال به بالا در دفاتر اسناد رسمی از نظر قانونی بدون اشکال است. علاوه بر این، در جمهوری اسلامی ازدواج دختران زیر ۱۳ سال نیز «غیرقانونی» به شمار نمی‌رود.
در صورت خواست پدر و تایید دادگاه، دختر زیر ۱۳ سال به‌طور رسمی می‌تواند به عقد مردی درآید و ادارات دولتی ملزم هستند که ازدواج آنان را ثبت کنند.
تمام اینها موارد قانونی و ثبت‌شده هستند. کارشناسان برآورد می‌کنند موارد پرشماری از ازدواج دختران زیر ۱۳ سال بدون ثبت در ادارات رسمی کشور وجود دارند.
محمود عباسی، دانشیار دانشگاه بهشتی تهران و معاون حقوق بشر وزیر دادگستری در سال ۱۴۰۰، با اشاره به عدم ثبت تعداد بالای کودک‌همسری، رقم واقعی ازدواج دختران زیر سن قانونی را «۲ تا ۳ برابر» بیش از آمارهای رسمی برآورد کرد.
۳۶ هزار دختربچه قربانی کودک‌همسری
آمارهای رسمی تنها موارد ثبت‌شده در جمهوری اسلامی را نشان می‌دهند. بر اساس آخرین آمارها که مربوط به سال ۱۴۰۱ است، در آن سال در نقاط شهری، حدود یک میلیون و ۹۸۱ هزار دختر در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال بودند.
از این تعداد، ۱۶ هزار و ۵۱۰ دختر، همسر داشتند. ۱۴۲ دختر بچه پس از ازدواج، همسر خود را به‌دلیل فوت از دست دادند. ۳۴۹ دختر بین ۱۰ تا ۱۴ سال پس از ازدواج، طلاق داده شدند.
در مناطق روستایی حدود ۷۹۴ هزار دختربچه در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال بودند. از این تعداد، حدود ۲۰ هزار دختربچه دارای همسر بودند. ۸۴ دختربچه زیر ۱۴ سال پس از ازدواج، همسر خود را از دست دادند. حدود ۲۵۰ دختر هم پس از ازدواج، طلاق داده شدند.
تبلیغ رسمی کودک‌همسری
در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته جهان، ازدواج کودکان زیر سن قانونی از جرائم سنگین به شمار می‌رود، در جمهوری اسلامی این موضوع به پشتوانه قانون، تبلیغ رسمی می‌شود.
اکنون توجه رسانه‌ها به پلتفرم آدم و حوا جلب شده، اما پلتفرم‌های مشابه نیز دختران ۱۳ ساله را برای ازدواج آگهی می‌کنند. پیش از آدم و حوا، پلتفرم «همدم» مورد توجه کاربران قرار گرفته بود.
این پلتفرم‌ها پس از قانون جوانی جمعیت بیش از پیش توسعه یافتند؛ قانونی که سال ۱۳۹۹ تصویب شد و یکی از پیامدهای آن، افزایش شدید تولد نوزادان با انواع معلولیت‌ها است.
با وجود نتایج فاجعه‌بار اجرای این قانون، دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی همچنان در جهت ترویج مفاد آن عمل می‌کند.
آدم و حوا نیز از این تبلیغات بهره‌مند است. این پلتفرم در صداوسیمای جمهوری اسلامی، تنها رسانه تلویزیونی در ایران، به‌طور گسترده تبلیغ می‌شود.
آدم و حوا متعلق به کیست؟
پلتفرم آدم و حوا با نام کامل «مجموعه تسهیل‌گری و توانمندسازی ازدواج آدم و حوا» در سال ۱۴۰۱ از سوی شرکت «آوای هوشمند آدم و حوا» به ثبت رسید. در زمان آغاز به کار آن، جعفر حسینی یکتا عضو هیات‌مدیره شرکت بود.
جعفر ۳۵ ساله فرزند محمدحسین حسینی یکتا، مشهور به «حاج حسین یکتا»، است.
حسین یکتا عضو سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که از او با عنوان «سردار امنیتی» یاد می‌شود.
یکتا عضو «گردان حبیب» بود؛ گردانی که مجتبی خامنه‌ای، فرزند رهبر جمهوری اسلامی، در جریان جنگ ۸ ساله ایران و عراق در آن حضور داشت.
بعدها اعضای این گردان در محافل سیاسی به «حلقه گردان حبیب» شهرت یافتند. از سایر اعضای این گروه می‌توان به حسین طائب، رییس سابق سازمان اطلاعات سپاه، حسن محقق، جانشین سابق سازمان اطلاعات سپاه که در جریان جنگ ۱۲ روزه کشته شد و علیرضا پناهیان، واعظ بیت رهبر جمهوری اسلامی، اشاره کرد.
شرکت «آوای هوشمند آدم و حوا» یکی از زیرمجموعه‌های «جمعیت بین‌المللی نیکوکاری امام‌رضایی‌ها» است؛ مجموعه‌ای با نام «خیریه» که مستقیما از سوی حسین یکتا اداره می‌شود.
کاربران در زمان ثبت‌نام در پلتفرم آدم و حوا، در کنار اعلام گرایش‌های مذهبی، باید گرایش سیاسی و اعتقاد خود به رهبری خامنه‌ای را نیز اعلام کنند.
در بخش «سیاست‌های آدم و حوا»، مالکان این پلتفرم نوشته‌اند این مجموعه در راستای نظرات خامنه‌ای درباره اسنادی نظیر «سیاست‌های کلی خانواده»، قوانین مجلس شورای اسلامی و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند.
