صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در گزارشی به مناسبت روز جهانی کودک، اعلام کرد که هر روز بیش از ۱۹ درصد کودکان، عمدتا در جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا در فقر شدید مالی از خواب بیدار می‌شوند و با درآمدی کمتر از ۳ دلار در روز زندگی می‌کنند.
یونیسف پنج‌شنبه ۲۹ آبان در این گزارش اشاره کرد که بیش از یک نفر از هر پنج کودک در کشورهای کم‌درآمد و یا با درآمد متوسط، دست‌کم در دو حوزه حیاتی که برای سلامت، رشد و رفاه آنها ضروری است، به‌شدت با محرومیت مواجه هستند.
گزارش «وضعیت کودکان جهان ۲۰۲۵: پایان فقر کودکان - تکلیف مشترک ما» بر پایه داده‌های بیش از ۱۳۰ کشور کم‌درآمد و یا با درآمد متوسط تهیه شده و وسعت فقر چند بعدی را با اندازه‌گیری محرومیت‌ها در شش دسته ارزیابی کرده است که شامل آموزش، سلامت، مسکن، تغذیه، بهداشت و آب می‌شود.
گزارش نشان‌دهنده آن است که «۱۱۸ میلیون کودک سه محرومیت یا بیشتر را تجربه می‌کنند و ۱۷ میلیون کودک با چهار محرومیت یا بیشتر مواجه هستند.»
کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف، در گزارش ابراز نگرانی کرد: «کودکانی که در فقر رشد می‌کنند و از ضروریاتی مانند تغذیه مناسب، بهداشت مناسب و سرپناه محروم هستنند، با پیامدهای ویرانگری برای سلامت و رشد خود روبرو هستند»،
او گفت: «قرار نیست اوضاع همین‌طور بماند. وقتی دولت‌ها با اجرای سیاست‌های موثر، متعهد به پایان فقر کودکان شوند، می‌توانند دنیایی از امکانات را برای کودکان بگشایند.»
در گزارش آمده است که بیشترین نرخ‌های فقر چندبعدی کودکان در جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا متمرکز است و برای مثال در چاد، ۶۴ درصد کودکان با دو یا چند محرومیت شدید روبرو هستند و کمتر از ۲۵ درصد هم سه محرومیت یا بیشتر را تجربه می‌کنند.
بر اساس گزارش یونیسف، بهداشت شایع‌ترین محرومیت شدید در میان کودکان است؛ در کشورهای کم‌درآمد ۶۵ درصد کودکان به توالت دسترسی ندارند، در کشورهای پایین‌تر از درآمد متوسط این رقم ۲۶ درصد و در کشورهای بالاتر از درآمد متوسط ۱۱ درصد است.
یونیسف هشدار داد که فقدان بهداشت مناسب می‌تواند میزان قرار گرفتن کودکان در معرض بیماری‌ها را افزایش دهد.
«فقر سلامت، رشد و یادگیری کودکان را تضعیف می‌کند»
در گزارش ضمن اشاره به این‌که نسبت کودکانی که با یک یا چند محرومیت شدید در کشورهای با درآمد کم یا متوسط روبرو هستند، از ۵۱ درصد در سال ۲۰۱۳ به ۴۱ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است، آن را عمدتاً ناشی از اولویت‌دهی به حقوق کودکان در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی اقتصادی ملی دانست.
با این حال، یونیسف اشاره کرد که این پیشرفت در حال کند شدن است و افزود: «جنگ، بحران‌های اقلیمی و محیط‌زیستی، تغییرات جمعیتی، افزایش بدهی‌های ملی و گسترش شکاف‌های فناوری، فقر را تشدید می‌کنند.»
در بخشی از گزارش تاکید شده است که «فقر سلامت، رشد و یادگیری کودکان را تضعیف می‌کند» که در نتیجه به چشم‌اندازهای شغلی ضعیف‌تر، طول عمر کوتاه‌تر و افزایش افسردگی و اضطراب منجر می‌شود.
گزارش اشاره می‌کند که کودکان خردسال، کودکان دارای معلولیت و کودکان ساکن در مناطق بحران‌زده به‌ویژه آسیب‌پذیرند.
حدود ۵۰ میلیون کودک در ۳۷ کشور پردرآمد در فقر نسبی زندگی می‌کنند
یونیسف در گزارش خود به وضعیت کودکان در ۳۷ کشور پردرآمد نیز اشاره کرده ونوشته است: حدود ۵۰ میلیون کودک، معادل ۲۳ درصد جمعیت کودکان در این کشورها، در فقر نسبی زندگی می‌کنند، به این معنا که خانواده‌شان درآمدی بس کمتر از اکثر خانوارها در این کشورها دارد و این ممکن است مانع از مشارکت کامل آنها در زندگی روزمره شود.
این نهاد وابسته به سازمان ملل اضافه کرد: اگرچه میانگین فقر در این ۳۷ کشور بین سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۲۳ حدود ۲.۵ درصد کاهش یافته، اما در بسیاری از موارد پیشرفت متوقف شده یا معکوس شده است.
گزارش به فرانسه، سوئیس و بریتانیا اشاره می‌کند که فقر کودکان بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است.
یونیسف اضافه کرد: «در مقابل، اسلوونی بیش از یک‌چهارم نرخ فقر کودکان را کاهش داده است که عمدتاً مرهون نظام قوی مزایای خانوادگی و قوانین حداقل دستمزد است.»
پایان دادن به فقر کودکان ممکن است
گزارش «وضعیت کودکان جهان ۲۰۲۵» تأکید می‌کند که پایان دادن به فقر کودکان شدنی است و در این مورد بر اهمیت قرار دادن حقوق کودکان، مطابق کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل، در مرکز همه راهبردها، سیاست‌ها و اقدامات دولت‌ها برای کاهش فقر تأکید می‌ورزد.
گزارش در این خصوص خواستار «پایان دادن به فقر کودکان به‌عنوان یک اولویت ملی»، «در نظر گرفتن نیازهای کودکان در سیاست‌های اقتصادی و بودجه‌ها»، «ارائه برنامه‌های حمایت اجتماعی از جمله پرداخت‌های نقدی به خانواده‌ها»، گسترش دسترسی به خدمات عمومی ضروری مانند آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، آب، بهداشت، تغذیه و مسکن»و «ترویج کار شایسته برای والدین و مراقبان به‌منظور تقویت امنیت اقتصادی آنان» شده است.
گزارش یونیسف در شرایطی منتشر شد که بسیاری از دولت‌ها در سراسر جهان در حال کاهش کمک‌های خارجی هستند.
یونیسف به‌نقل از یک گزارش نشریه لنست تاکید کرد که کاهش در کمک‌های توسعه‌ای می‌تواند به «مرگ ۴.۵ میلیون کودک زیر پنج سال تا سال ۲۰۳۰ منجر شود».
یونیسف افزود که برآوردهایش نشان می‌دهد که این کاهش‌ها می‌تواند تا سال آینده میلادی شش میلیون کودک بیشتر را از مدرسه باز دارد.
