شنبه ۱۰ آبان دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در اظهار نظری در شبکه اجتماعی تروثسوشال، نیجریه را بهعنوان «کشور مورد نگرانی ویژه» در زمینه آزادی مذهبی معرفی کرد؛ اقدامی که پیشتر از سوی برخی قانونگذاران جمهوریخواه از جمله سناتور تد کروز دنبال شده بود. کروز و دیگر متحدان راستگرای ترامپ طی ماههای گذشته بارها مدعی «قتلعام گسترده مسیحیان» در نیجریه شدهاند.
با این حال، دادههای مستقل نهادهای بینالمللی روایت کاخ سفید را زیر سؤال بردهاند. به گزارش پایگاه دادههای «آکلِد»، از سال ۲۰۰۹ تاکنون بیش از ۵۲ هزار غیرنظامی در جریان خشونتهای گروههای مسلح در نیجریه کشته شدهاند، که قربانیان آن میان مسیحیان و مسلمانان تقریباً بهطور مساوی تقسیم شدهاند.
بر اساس همین دادهها، در بازه پنجساله اخیر، بیش از ۳۱۸ مسیحی و بیش از ۴۰۰ مسلمان قربانی حملات خشونتآمیز بودهاند.
دولت نیجریه نیز ضمن رد قاطع این ادعاها، تاکید کرده که خشونتها در کشور عمدتاً ماهیتی قومی، جغرافیایی یا مرتبط با منابع طبیعی دارند و ربطی به جنگ دینی ندارند.
بولا احمد تینوبو، رییسجمهوری نیجریه، گفت: «آزادی مذهبی و تساهل دینی بخشی از هویت ملی ماست و نیجریه از همه شهروندان صرفنظر از دین یا قومیتشان محافظت میکند.»
کارشناسان مستقل نیز ادعاهای ترامپ را اغراقآمیز و سیاسی خواندهاند. لد سِروَت، پژوهشگر ارشد در سازمان «آکلِد»، گفته خشونتهای جهادگرایان در نیجریه «بیهدف و کور» است و بیشتر حملات، مسلمانان در مناطق شمالی کشور را هدف قرار دادهاند.
اظهارات شدید ترامپ در حالی بیان میشود که گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا درباره آزادی مذهبی هنوز منتشر نشده و مشخص نیست که آیا این وزارتخانه نیز نیجریه را در فهرست کشورهای «مورد نگرانی ویژه» قرار خواهد داد یا نه.
در گذشته، وزارت خارجه معمولاً بر اساس توصیههای کمیسیون مستقل آزادی مذهبی آمریکا چنین تصمیماتی را اتخاذ میکرد، اما به نظر میرسد ترامپ اینبار بهصورت مستقیم و بدون عبور از فرآیندهای کارشناسی، دست به این اقدام زده است.
دولت ترامپ در سالهای اخیر بارها از موضوع آزادی مذهبی بهعنوان ابزار فشار دیپلماتیک استفاده کرده و اکنون نیز به باور تحلیلگران با دامن زدن به روایت «نسلکشی مسیحیان» در نیجریه، تلاش دارد افکار عمومی مسیحیان انجیلی در داخل آمریکا را با خود همراه کند.