راز ژنتیکی رنگ منحصر به فرد گربههای نارنجی پس از یک قرن کشف شد

دانشمندان آمریکایی موفق به کشف یک جهش ژنتیکی منحصر به فرد در گربههای نارنجی شدند که در هیچ پستاندار دیگری مشاهده نشده است.
دانشمندان آمریکایی موفق به کشف یک جهش ژنتیکی منحصر به فرد در گربههای نارنجی شدند که در هیچ پستاندار دیگری مشاهده نشده است.
کریس کالین، متخصص ژنتیک دانشکده پزشکی استنفورد و همکارانش در پژوهشی که نتایج آن در مجله «کورنت بایولوژی» منتشر شد، راز رنگ نارنجی پوست گربههای خانگی را کشف کردند.
کالین در مصاحبه با وبسایت خبری «زدامای ساینس» گفت بیش از یک قرن است که رنگ نارنجی گربهها بهعنوان استثنایی در قوانین ژنتیکی در نظر گرفته شده است.
او افزود: «در میان گربههای نارنجی، گربههای نر رنگ نارنجی یکنواختی دارند، اما گربههای ماده اغلب ترکیبی از رنگ نارنجی و سیاه دارند که به آن الگوی لاکپشتی یا کالیکو گفته میشود.»
چرا بیشتر گربههای نارنجی نر هستند؟
حدود ۸۰ درصد گربههای نارنجی خانگی نر و تنها ۲۰ درصد آنها ماده هستند.
این تفاوت چشمگیر مربوط به نحوه توارث ژن رنگ نارنجی است که روی کروموزوم ایکس قرار دارد. گربههای نر با یک کروموزوم ایکس و یک نسخه از ژن نارنجی، کاملا نارنجی میشوند.
گربههای ماده با دو کروموزوم ایکس برای داشتن رنگ یکنواخت نارنجی به دو نسخه از این ژن نیاز دارند که بسیار نادر است.
در نتیجه، بیشتر گربههای ماده با یک نسخه ژن نارنجی، ترکیبی از لکههای نارنجی و سیاه دارند.
کشف یک جهش منحصر به فرد
تیم تحقیقاتی با بررسی ژنوم گربههای نارنجی و استفاده از نمونههای دیانای کلینیکهای عقیمسازی، حذف کوچکی در کروموزوم ایکس کشف کردند.
این حذف باعث فعال شدن ژنی به نام Arhgap36 در سلولهای رنگدانه میشود.
این ژن که در انسان با تومورهای سیستم غدد درونریز و عصبی مرتبط است و در پیامرسانی سلولی نقش دارد، تاکنون ارتباطی با رنگ پوست هیچ پستاندار دیگری نداشته است.
فعال شدن این ژن در سلولهای رنگدانه گربهها مانع تولید رنگدانه تیره میشود و پوست را نارنجی میکند.
کالین گفت: «این مکانیسم بسیار نادری است که در آن بیان نادرست یک ژن در نوع خاصی از سلول رخ میدهد.»
قدمت تاریخی جهش
این جهش به اندازهای قدیمی است که در نقاشیهای قرون وسطی گربههای کالیکو دیده میشوند.
این موضوع نشان میدهد جهش احتمالا در اوایل دوران اهلیسازی گربهها رخ داده است.
محققان با بررسی بافتهای مختلف مانند کلیه، قلب، مغز و غده فوق کلیوی تفاوتی بین گربههای نارنجی و غیرنارنجی نیافتند. این یافته مشخص میکند تغییر ژنی احتمالا منحصر به سلولهای رنگدانه است.
کالین افزود: «نمیتوانیم احتمال بیان تغییریافته این ژن در بافتی را که مورد آزمایش قرار ندادیم، رد کنیم.»
این موضوع میتواند توضیحی برای شخصیت خاص منسوب به گربههای نارنجی نر باشد.