مصرف فلوکستین در دوران بارداری، خطری برای رشد مغز نوزادان
یک مطالعه جدید نشان داد مصرف داروی ضدافسردگی از سوی مادران باردار می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های بلند مدت در مغز کودکان شود.
یک مطالعه جدید نشان داد مصرف داروی ضدافسردگی از سوی مادران باردار می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های بلند مدت در مغز کودکان شود.
پژوهش‌گران ایتالیایی و فنلاندی در پژوهشی تازه دریافتند مصرف داروی ضد افسردگی فلوکستین، معروف به پروزاک، در دوران بارداری و شیردهی می‌تواند رشد طبیعی مغز نوزادان را مختل کند و آنها را در معرض خطر ابتلا به افسردگی و اختلالات حافظه قرار دهد.
به گزارش دیلی میل، این یافته‌ها که در نشریه «مولکولار سایکایتری» منتشر شد، حاکی از آن است که هر گونه اختلال در روند زمان‌بندی شده و حساس رشد مغز جنین می‌تواند آسیب‌های ماندگاری به ساختار مغز وارد کند؛ هرچند علائم آن ممکن است در بزرگسالی ظاهر شود.
تاثیرات متفاوت بر دو جنس
پژوهش‌گران در این مطالعه، موش‌های باردار را به سه گروه تقسیم کردند. گروه اول در دوران بارداری و گروه دوم در دوران شیردهی فلوکستین دریافت کردند و گروه سوم به عنوان گروه کنترل، دارویی دریافت نکردند.
نتایج جالب توجه بودند: نوزادان نری که در دوران جنینی در معرض دارو قرار گرفته بودند، دچار تغییرات زودرس در مراحل رشد مغزی شدند. این تغییرات در بزرگسالی به صورت مشکلات خلقی مانند ناتوانی در احساس لذت و شادی ظاهر شد.
در مقابل، نوزادان ماده‌ای که از طریق شیر مادر در معرض دارو قرار گرفته بودند، تاخیر در مراحل حساس رشد مغزی را تجربه کردند و این موضوع در بزرگسالی به شکل مشکلات در آنها بروز کرد.
آزمایشهای رفتاری
در آزمایش «آب قند»، همه موش‌های نوجوان رفتار طبیعی نشان دادند و آب شیرین را ترجیح دادند اما در بزرگسالی، موش‌های نری که در رحم مادر در معرض فلوکستین قرار گرفته بودند، تقریبا به یک اندازه آب معمولی و آب شیرین مصرف کردند.
این رفتار که «آنهدونیا» یا «ناتوانی در درک لذت» نامیده میشود، یکی از علائم اصلی افسردگی است.
در آزمایش «تشخیص اشیا»، موش‌های ماده بالغ که از طریق شیر مادر در معرض دارو قرار گرفته بودند، نتوانستند بین شیء جدید و آشنا تمایز قائل شوند که نشانه اختلال در تشکیل یا یادآوری خاطرات است.
تغییرات ساختاری مغز
بررسیهای دقیق مغز نشان داد مواجهه با فلوکستین رشد سلولهای مهم مغزی و ساختارهای محافظ آنها را مختل میکند. این سلولها نقشی حیاتی در پردازش و تمایز اطلاعات دارند.
شدیدترین آسیب در هیپوکامپ، مرکز حافظه و کنترل احساسات، مشاهده شد. تغییرات در ژنهای کنترلکننده زمان‌بندی رشد مغز، موش‌های نر را مستعد افسردگی و موش‌های ماده را در معرض اختلالات حافظه قرار داد.
آمارهای سال ۲۰۲۰ آمریکا نشان میدهد حدود پنج درصد زنان باردار در سه ماهه اول بارداری از داروهای ضد افسردگی استفاده کردهاند.
فلوکستین با پنج میلیون و ۷۰۰ هزار مصرفکننده، یکی از پرمصرفترین این داروهاست.
پژوهش‌گران تاکید کردند با وجود نگرانکننده بودن این یافته‌ها، تایید نتایج و تغییر دستورالعملهای درمانی، نیازمند انجام مطالعات انسانی است.
