عراقچی یکشنبه ۱۶ شهریور با انتشار یادداشتی در روزنامه گاردین نوشت سه کشور اروپایی اعلام کردند که سازوکار مکانیسم ماشه را فعال کردهاند، اما این اقدام هیچ مبنای حقوقی ندارد.
او افزود اروپا بیش از دو دهه «در قلب بحران ساختگی و مداوم» بر سر برنامه هستهای ایران قرار دارد و آن را در گذشته «نیرویی میانهرو» توصیف کرد که میخواست آمریکا را مهار کند، اما «امروز به زیادهخواهیهای واشینگتن دامن میزند».
او سه کشور اروپایی عضو برجام را متهم کرد که به تعهدات خود عمل نکرده و همچنین از محکوم کردن حمله آمریکا به تاسیسات اتمی ایران در آستانه مذاکرات دیپلماتیک خودداری کردند و با این حال «اکنون خواستار (بازگشت) تحریمهای سازمان ملل علیه ایرانیان به دلیل رد احتمالی گفتوگو هستند».
فرانسه، آلمان و بریتانیا ششم شهریور در نامهای به شورای امنیت روند ۳۰ روزه سازوکار مکانیسم ماشه برای بازگشت تحریمهای سازمان ملل را فعال کردند.
این اقدام با استقبال آمریکا و اسرائیل مواجه شد و مقامات جمهوری اسلامی آن را «باطل و غیرقانونی» دانستند و وعده پاسخ مقتضی دادند.
عراقچی رفتار اخیر سه کشور اروپایی با ایران را ناشی از تلاش آنها برای راضی کردن آمریکا دانست و نوشت دونالد ترامپ بریتانیا، فرانسه و آلمان را «بازیگران فرعی» میبیند و «این امر در نحوه کنار گذاشته شدن اروپا از مسائلی که برای آینده آن حیاتی است- از جمله درگیری روسیه و اوکراین- مشهود است. پیام واشینگتن رسا و واضح است: برای کسب اهمیت، تروئیکای اروپایی باید وفاداری بیپایانی از خود نشان دهد».
اروپا در آینده دیپلماسی کنار گذاشته میشود
عراقچی هشدار داد که اروپا از بازگرداندن تحریمها نتیجهای نخواهد گرفت و این امر «با حذف آن از دیپلماسی در آینده، آنها را بیشتر به حاشیه خواهد راند و پیامدهای منفی گستردهای برای تمام اروپا از نظر اعتبار و جایگاه جهانیاش خواهد داشت».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی افزود تهران همچنان پذیرای دیپلماسی است و هنوز زمان و نیاز مبرم برای «یک گفتوگوی صادقانه» وجود دارد.
او اعلام کرد ایران آماده یک توافق «واقعبینانه و پایدار» است که شامل نظارت قاطع و محدودیت غنیسازی در ازای لغو تحریمها باشد و استفاده از این فرصت زودگذر ممکن است عواقب مخربی برای منطقه و فراتر از آن در سطح کاملا جدیدی داشته باشد.
لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه والاستریت ژورنال شنبه ۱۵ شهریور به نقل از منابع آگاه گزارش داد مذاکرات میان نمایندگان جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین تنها پیشرفتی «بسیار جزئی» داشته است.
نورمن در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آنچه از وین و گفتوگوهای میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به گوش میرسد، چندان مثبت و امیدوارکننده نیست.»
عراقچی در انتهای یادداشت خود تاکید کرد اگر اروپا واقعا به دنبال راهحلی دیپلماتیک است و ترامپ میخواهد فرصت داشته باشد تا «بر مسائل واقعی که در تلآویو ساخته نشدهاند» تمرکز کند، باید به دیپلماسی زمان و فضای لازم را برای موفقیت بدهند، در غیر این صورت گزینه جایگزین چندان خوشایند نخواهد بود.
شبکه فرانسوی فرانس۲۴ جمعه ۱۴ شهریور در تحلیلی درباره عواقب فعال شدن مکانیسم ماشه به نقل از برخی تحلیلگران فرانسوی نوشت که این اقدام با قرار دادن جمهوری اسلامی در «جایگاه متهم بینالمللی» از منظر حقوق بینالمل میتواند «مشروعیتبخش حمله جدید اسرائیل» باشد.
تیری کوویل، پژوهشگر موسسه روابط بینالملل و راهبردی در پاریس، با اشاره به پیامدهای اقتصادی بازگشت تحریمها به فرانس گفت: «بازگشت احتمالی تحریمهای سازمان ملل در تهران این نگرانی را برانگیخته که این انزوای دیپلماتیک میتواند به حمله تازه اسرائیل مشروعیت ببخشد»،