این عملیات، که در ظاهر از سوی هواداران فلسطین در شبکههای اجتماعی هدایت میشود، به گفته تحلیلگران امنیتی، عملاً مکملی برای فعالیتهای نظامی نیابتی جمهوری اسلامی ایران و گروه حماس در جنگ جاری محسوب میشود.
به گزارش این موسسه، کمپین ISNAD از دسامبر ۲۰۲۳ توسط عزالدین داویدار، فعال تبعیدی اخوانالمسلمین، راهاندازی شده و از آن زمان تاکنون هزاران حساب جعلی با هویت اسرائیلی در پلتفرمهایی مانند ایکس، فیسبوک و تیکتاک فعال کرده است. این حسابها به زبان عبری و با پروفایلهایی جعلی، پیامهایی با محتوای ناامیدی، خشم، بیاعتمادی به دولت، و انتقاد از عملکرد نهادهای امنیتی منتشر میکنند.
پیامهای کلیدی: از نفی مشروعیت تا ترویج ناامیدی
طبق بررسیهای دیوید سیمانتوف، نویسنده گزارش و افسر پیشین اطلاعات ارتش اسرائیل، این کارزار تلاش میکند مشروعیت جنگ اسرائیل در غزه و درگیری با ایران را در داخل اسرائیل زیر سوال ببرد. در پی آغاز جنگ ۱۲ روزه با حکومت ایران در ژوئن ۲۰۲۵، این کارزار محتوای خود را متناسب با شرایط جدید تنظیم کرده و تمرکز اصلی آن، تخریب روحیه عمومی، تضعیف اعتماد به نهادها، و تشدید شکافهای سیاسی و اجتماعی بوده است.
بخشی از این پیامها بطور مستقیم نخستوزیر بنیامین نتانیاهو را هدف قرار داده و او را به بیکفایتی در دفاع از غیرنظامیان، اولویت دادن به منافع سیاسی شخصی، و تعلل در آزادسازی گروگانها متهم میکنند. در برخی موارد حتی فراخوانهایی برای اقدام خشونتآمیز علیه مقامات دولت نیز منتشر شده است.
نقش حکومت ایران: پشتیبانی فنی یا همراستایی تاکتیکی؟
در حالیکه گزارش موسسه بطور مستقیم از نقش رسمی دولت ایران در کمپین ISNAD نام نمیبرد، اما همزمانی آغاز فاز جدید فعالیتهای این شبکه با عملیات نظامی حکومت ایران علیه اسرائیل، محتوای همراستا با رسانههای نزدیک به تهران، و استفاده از فناوریهای پیچیده جعل هویت و تولید محتوا، گمانهزنیها درباره پشتیبانی امنیتی یا اطلاعاتی ایران از این عملیات را تقویت کرده است.
سیمانتوف که هماکنون در موسسه پژوهش روششناسی اطلاعات اسرائیل نیز فعالیت دارد، تاکید میکند که ISNAD نمونهای کلاسیک از عملیات «دخالت اطلاعاتی خارجی» است؛ پدیدهای که کشورهای اروپایی و آمریکا نیز بهدنبال راهکارهای مقابله با آن هستند.
هوش مصنوعی در خدمت تخریب روانی
طبق این گزارش، ISNAD از فناوریهای هوش مصنوعی برای تولید انبوه محتوای شبهواقعی، هماهنگی رفتاری حسابها، و حتی شبیهسازی متنهای اسرائیلی استفاده میکند. شبکهای از هزاران داوطلب عمدتاً در ترکیه و مصر، با دریافت پیامهای آماده به زبان عبری از طریق باتهای تلگرامی، در فضای مجازی اسرائیل فعالیت میکنند.
توصیهها برای مقابله
در پایان این گزارش، مؤسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل (INSS) برای مقابله با تهدید کارزار شناختی ISNAD، مجموعهای از توصیههای راهبردی ارائه میدهد. این پیشنهادها شامل به رسمیت شناختن مداخله اطلاعاتی خارجی بهعنوان تهدیدی راهبردی برای امنیت ملی اسرائیل، بهویژه در آستانه انتخابات؛ ایجاد یک نهاد بینوزارتی ویژه برای رصد و مقابله با جنگ شناختی؛ تدوین چارچوب قانونی برای شفافسازی هویت کاربران فعال در فعالیتهای سیاسی آنلاین؛ و همچنین تقویت نقش جامعه مدنی از طریق حمایت از ابتکارات مردمی در رصد و مقابله با عملیات نفوذ روانی است. افزون بر این، ترویج سواد رسانهای و آموزش همگانی برای افزایش آگاهی عمومی در برابر اطلاعات جعلی و پروپاگاندا نیز از محورهای کلیدی این راهکارها به شمار میرود.