تلاش مفرط برای جلب رضایت دیگران چگونه روابط شما را نابود میکند؟

روانشناسان هشدار میدهند تلاش مفرط برای جلب رضایت دیگران میتواند افراد را در چرخه ناامنی گرفتار کند.
روانشناسان هشدار میدهند تلاش مفرط برای جلب رضایت دیگران میتواند افراد را در چرخه ناامنی گرفتار کند.
برای بسیاری از ما پیش آمده که بعد از یک مهمانی، با خود فکر کنیم همه از ما دلخور شدهاند. وقتی دوستی پیام خود را با نقطه بهجای علامت تعجب تمام میکند، دلواپسی سراغمان میآید. حتی اگر رییس بگوید میخواهد با ما صحبت کند، فورا به یاد احتمال اخراج میافتیم.
نیویورکتایمز نوشت مگ جوزفسون، رواندرمانگر آمریکایی، این الگوی رفتاری را که در بسیاری از مراجعانش مشاهده کرده است، به «گردباد ناامنی» تشبیه میکند.
او میگوید این نگرانی دائمی نشانه رفتاری است که روانشناسان آن را تلاش برای «جلب رضایت مفرط» مینامند.
چهارمین واکنش در برابر استرس
انتشار ویدیویی از سوی جوزفسون در صفحه اینستاگرامش در رابطه با این موضوع، با هزاران نظر مشابه همراه شد؛ واکنشهایی که از وجود ترسی مشترک حکایت دارند.
برای مقابله با این احساس خطر، برخی افراد از الگوی رفتاری خاصی استفاده میکنند که «fawning» یا «جلب رضایت مفرط» نام دارد.
این اصطلاح را نخستین بار پیت واکر، روانشناس ساکن برکلی کالیفرنیا، مطرح کرد و آن را بهعنوان واکنش چهارم به شرایط استرسزا، در کنار «جنگ»، «فرار» و «انجماد» قرار داد.
واکر این رفتار را یک «واکنش حفاظتی» توصیف کرد که معمولا در دوران کودکی و در پاسخ به آسیبهای روحی شکل میگیرد.
افرادی که به این مشکل دچار هستند، پیوسته میکوشند دیگران را راضی نگه دارند تا از درگیری پرهیز کنند. این رفتار در برخی موقعیتها سودمند است اما اگر به عادت تبدیل شود، میتواند روند طبیعی زندگی را مختل کند.
راهحل چیست؟
جوزفسون در کتاب جدیدش با عنوان «آیا از من عصبانی هستی؟»، سه پیشنهاد عملی ارائه میدهد:
۱. از خود بپرسیم
ابتدا باید از خودمان بپرسیم آیا واقعا دلیلی برای نگرانی داریم یا فقط در ذهنمان داستانسازی میکنیم.
برای مثال، اگر دوستی جواب پیامتان را نداده، ممکن است در یک جلسه باشد، نه اینکه از شما ناراحت باشد.
۲. از اقدامات کوچک شروع کنید
دوم آنکه باید بهتدریج مهارت تعیین حد و مرز را بیاموزیم؛ نه بهصورت ناگهانی، بلکه با گامهای کوچک.
برای مثال، هنگامی که کسی عذرخواهی میکند، بهجای گفتن «مشکلی نیست»، بگوییم: «ممنون که این موضوع را مطرح کردی.»
به این ترتیب، بهجای پاک کردن صورت مساله، پاسخی میدهیم که هم محترمانه است و هم مرز ما را نشان میدهد؛ پاسخی که قدردانی را منتقل میکند اما رفتار طرف مقابل را بیاشکال جلوه نمیدهد.
۳. صداقت در روابط امری حیاتی است
نکته سوم صداقت در روابط است.
جوزفسون معتقد است وقتی مدام در تلاشیم تا دیگران را راضی نگه داریم، در واقع روابط واقعی و صادقانهمان را نابود میکنیم.
به گفته او، خوشحال کردن همه افراد امری غیرممکن است و باید روی چیزهایی که در کنترل ما هستند، مانند نحوه صرف وقت و انرژیمان، تمرکز کنیم.