عفو بین‌الملل با انتشار نامه‌ای سرگشاده به وزیر کشور جمهوری اسلامی خواستار اقدام فوری برای بازگرداندن افغانستانی‌های اخراج‌شده از خاک ایران شد. بر اساس اعلام این سازمان، بیش از یک میلیون افغانستانی از جمله متولدان ایران، در ماه‌های اخیر به‌طور اجباری به افغانستان بازگردانده شدند.
عفو بین‌الملل چهارشنبه هشتم مرداد اعلام کرد در «کمپین اخراج غیرقانونی» افغانستانی‌ها از ایران که مقامات جمهوری اسلامی به راه انداخته‌اند و پس از درگیری‌ها بین اسرائیل و جمهوری اسلامی شدت گرفته، میلیون‌ها نفر از جمله زنان و دخترانی که باید به‌عنوان پناهنده شناخته شده و نباید به افغانستان بازگردانده شوند، در معرض خطر قرار دارند.
این نهاد حقوق بشری تاکید کرد افغانستان کنونی، کشوری است «که طالبان در آن مرتکب جنایت علیه بشریت از طریق آزار و اذیت جنسیتی علیه زنان و دختران می‌شود».
وزارت مهاجرین و عودت کنندگان طالبان اعلام کرده که جمهوری اسلامی ایران در سه ماه گذشته دست‌کم یک میلیون و ۸۰۰ هزار مهاجر افغان را اخراج کرده است.
به گفته طالبان، در جریان سال جاری ۱۸۴ هزار و ۴۵۹ افغان نیز از پاکستان به‌طور اجباری به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
پیش از این در ۲۷ تیر، کارشناسان سازمان ملل خواستار توقف بازگرداندن اجباری پناهجویان از ایران و پاکستان شدند.
به گفته این کارشناسان، از آغاز سال ۲۰۲۵ تاکنون بیش از یک میلیون و ۹۰۰ هزار افغانستانی از این دو کشور (ایران و پاکستان) به افغانستان بازگشته‌اند یا به اجبار بازگردانده شده‌اند؛ از جمله بیش از ۴۱۰ هزار نفر که تنها از سوم تیر به بعد از ایران اخراج شده‌اند.
نامه عفو بین‌الملل به وزیر کشور
عفو بین‌الملل با انتشار نامه‌ای خطاب به اسکندر مومنی، وزیر کشور در دولت مسعود پزشکیان، از مخاطبان خود خواست تا یک درخواست مشابه به زبان خود بنویسند یا از این نامه نمونه استفاده کنند.
در این نامه ضمن ابراز نگرانی از «اخراج‌های دسته‌جمعی و بی‌سابقه بیش از یک میلیون افغانستانی توسط مقامات ایرانی، از جمله کودکان بدون همراه و جدا شده از خانواده، پناهندگان و متقاضیان پناهندگی، افراد متولد ایران از والدین افغان و افغانستانی‌هایی که دهه‌ها در ایران زندگی کرده‌اند»، آمده است: «این کمپین اخراج غیرقانونی شامل یورش به منازل، بازرسی‌های خیابانی، دستگیری‌های خودسرانه و بازگرداندن اجباری افرادی شده که فقط لباس تن خود را به همراه داشتند.»
عفو بین‌الملل افزود: «مقامات ایرانی استفاده از لحن غیرانسانی علیه افغانستانی‌ها را تشدید کرده‌اند که باعث تشویق نفرت‌پراکنی و جرائم ناشی از نفرت شده است. همچنین افغانستانی‌ها، از جمله کودکان را از حقوق اجتماعی-اقتصادی، از جمله تحصیل ابتدایی و متوسطه و خدمات بهداشتی، محروم کرده‌اند.»
عفو بین‌الملل ضمن این‌که خواهان توقف فوری اخراج‌های دسته‌جمعی افغانستانی‌ها از ایران شده، خواسته که به «همه افغانستانی‌های مقیم ایران» مجوز اقامت داده شود: «همچنین هر فردی که صرفا به دلیل هویت افغانستانی یا تابعیت افغانستان بازداشت شده، باید فورا آزاد شود.»
