مارک زاکربرگ، مدیرعامل شرکت متا، اعلام کرد این غول فناوری قصد دارد صدها میلیارد دلار برای توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی هزینه کند و در این راستا، مرکز داده‌ای عظیم با وسعتی نزدیک به جزیره منهتن در ایالت نیویورک احداث خواهد کرد.
به گزارش روزنامه گاردین، زاکربرگ سه‌شنبه در جریان یک نشست داخلی گفت پروژه‌های کلان این شرکت در زمینه هوش مصنوعی با سرعت بالا در حال پیشرفت هستند و نخستین مرکز داده با ظرفیت چند گیگاوات، که «پرومتئوس» (Prometheus) نام دارد، در سال ۲۰۲۶ راه‌اندازی خواهد شد.
هم‌زمان، مرکز دیگری با نام «هایپریون» (Hyperion) نیز طراحی شده که ظرف چند سال آینده تا ظرفیت پنج گیگاوات قابل توسعه خواهد بود.
زاکربرگ با اشاره به ابعاد غول‌پیکر این تاسیسات گفت: «ما در حال ساخت چند خوشه عظیم محاسباتی دیگر هم هستیم. فقط یکی از این خوشه‌ها به اندازه بخش زیادی از وسعت منهتن است.»
او همچنین با استناد به گزارشی از نشریه تخصصی «سمی آنالیزیز» (SemiAnalysis) گفت: «متا نخستین آزمایشگاه هوش مصنوعی خواهد بود که موفق می‌شود ابرخوشه‌ای با ظرفیت بیش از یک گیگاوات را به‌صورت عملیاتی وارد مدار کند.»
رقابت برای هوش مصنوعی عمومی
متا، شرکت مادر فیس‌بوک، اینستاگرام و واتس‌اپ، در ماه‌های اخیر به‌شدت وارد رقابت جهانی برای توسعه «ابرهوش مصنوعی» یا هوش مصنوعی عمومی (AGI) شده است؛ فناوری‌ای که توان انجام بسیاری از وظایف انسانی را با دقت بیشتر و سرعت بالاتر دارد و حتی می‌تواند از انسان پیشی بگیرد.
برای دستیابی به این هدف، متا با محققان برجسته هوش مصنوعی قراردادهایی چند ده میلیون دلاری امضا کرده و گفته می‌شود برخی از این افراد دستمزدی تا سقف ۱۰۰ میلیون دلار دریافت کرده‌اند.
با وجود نگرانی‌هایی که از سوی برخی سرمایه‌گذاران درباره بازگشت مالی این هزینه‌ها مطرح شده، زاکربرگ تاکید کرده که درآمدهای بخش تبلیغات متا به‌قدری قوی است که می‌تواند این سرمایه‌گذاری عظیم را پشتیبانی کند.
او افزود: «ما سرمایه لازم را از دل کسب‌وکار خود داریم و نیازی به منابع بیرونی نیست.»
بازسازی ساختار درون‌سازمانی و جدال با رقبا
بر اساس این گزارش، متا ماه گذشته ساختار بخش هوش مصنوعی خود را بازسازی کرد و آن را تحت عنوان «آزمایشگاه‌های ابرهوش» (Superintelligence Labs) سامان‌دهی کرد. این اقدام پس از آن انجام شد که توسعه مدل متن‌باز «لاما ۴» (LLaMA 4) با دشواری‌هایی مواجه شد و برخی از چهره‌های کلیدی از شرکت جدا شدند.
متا اکنون امیدوار است از طریق ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند برنامه Meta AI، سامانه‌های ساخت ویدیوهای تبلیغاتی از روی تصاویر، و عینک‌های هوشمند، درآمدهای جدیدی ایجاد کند.
گیل لوریا، تحلیلگر ارشد موسسه DA Davidson، در گفت‌وگو با گاردین تاکید کرد که سرمایه‌گذاری سنگین متا در حوزه هوش مصنوعی، حتی در این مرحله ابتدایی، بازده قابل توجهی در بخش تبلیغات داشته است: «فناوری هوش مصنوعی باعث شده که متا بتواند تبلیغات بیشتری بفروشد و قیمت‌ها را نیز افزایش دهد.»
شکار استعدادهای برتر
به نوشته گاردین، زاکربرگ به‌صورت شخصی کارزاری برای جذب استعدادهای برتر در حوزه هوش مصنوعی راه انداخته و تاکنون موفق شده دو چهره سرشناس این حوزه را به استخدام متا درآورد: الکساندر وانگ، مدیرعامل سابق شرکت Scale AI، و نت فریدمن، مدیر پیشین GitHub. رهبری «آزمایشگاه‌های ابرهوش» به این دو نفر سپرده شده است. متا پیش‌تر ۱۴.۳ میلیارد دلار در شرکت Scale سرمایه‌گذاری کرده بود.
در همین حال، متا در ماه آوریل برآورد هزینه‌های سرمایه‌ای خود برای سال ۲۰۲۵ را به ۶۴ تا ۷۲ میلیارد دلار افزایش داد؛ اقدامی که با هدف افزایش رقابت‌پذیری این شرکت در برابر غول‌های دیگر هوش مصنوعی مانند OpenAI و گوگل انجام شده است.
رقابت برای تسلط آینده
با تشدید رقابت میان شرکت‌های بزرگ فناوری بر سر توسعه هوش مصنوعی عمومی، زاکربرگ قصد دارد متا را به نخستین بازیگر در این عرصه تبدیل کند؛ شرکتی که نه‌تنها زیرساخت‌های عظیم محاسباتی و ذخیره‌سازی را در اختیار دارد، بلکه توانایی علمی و مالی لازم برای پیش‌برد پروژه‌هایی با مقیاس بی‌سابقه را نیز دارد.
به گفته ناظران، پروژه «پرومتئوس» تنها نماد جاه‌طلبی فنی متا نیست، بلکه تلاشی است برای ایجاد زیرساختی که بتواند میلیاردها محاسبه و تبادل داده را در خدمت الگوریتم‌هایی قرار دهد که به‌زودی آینده تصمیم‌گیری، تبلیغات، تعامل اجتماعی و حتی فناوری دفاعی را دگرگون خواهند کرد.
