وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره تاثیرگذاری رسانههای خارج از کشور ابراز نگرانی کرد
عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت مسعود پزشکیان، بدون اذعان مستقیم به تاثیرگذاری رسانههای خارج کشور، نسبت به «کمرنگ شدن مرجعیت رسانههای داخلی» هشدار داد و آن را «یک خطر برای امنیت ملی» دانست.
صالحی سهشنبه ۲۶ فروردین گفت: «کمرنگ شدن مرجعیت رسانهای داخلی به نفع هیچکس نیست، نه اصولگرا نه اصلاحطلب، نه چپ نه راست.»
او در ادامه گفت: «سال ۱۳۷۹، تلویزیون منبع خبری اصلی بود اما این مرجعیت به تدریج کاهش یافته است.»
مهر ۱۴۰۳، با وجود افزایش سه برابری بودجه سازمان صداوسیما در همان سال، گزارش افکارسنجی ایسپا نشان داد تنها ۱۲/۵ درصد شرکت کنندگان اخبار و ۱۱/۵ درصد شرکت کنندگان، فیلم و سریال را از صداوسیما تماشا میکردند.
بر اساس گزارش سال ۱۳۹۶ همین مرکز، بیش از ۵۱ درصد مردم به صداوسیما اعتماد داشتند.
وزیر ارشاد دولت پزشکیان با بیان اینکه عواملی چون «ماهواره، اینترنت و تلفنهای هوشمند و همچنین برخی عوامل سیاسی و اجتماعی» در این زمینه نقش داشتهاند، گفت: «این امر، بخش قابل توجهی از قدرت نرم کشور را به خارج منتقل کرده است.»
او اضافه کرد: «روایت اول و خبر اول مهم است. اجازه ندهیم که دیگران خبر اول را منتقل کنند. ما در یک نظام جامع اطلاعرسانی جهانی قرار داریم و اگر نگوییم، دیگران برای ما میگویند اما آنطور که خودشان میخواهند.»
بحران مرجعیت صداوسیمای جمهوری اسلامی سالهاست مورد توجه قرار گرفته است.
افزایش دسترسی به شبکههای اجتماعی از جمله مهمترین عوامل کاهش مقبولیت صدا و سیما در بین شهروندان است.
همانطور که مقایسه نتایج طرحهای افکارسنجی نشان میدهند، در کنار کاهش قابل توجه اعتماد شهروندان به صدا و سیما، سهم استفاده شهروندان از شبکههای اجتماعی به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
صدا و سیما، سازمانی است که رییس آن از سوی رهبر جمهوری اسلامی تعیین میشود و حدود ۱۵ هزار کارمند دارد.
تداوم تهدید علیه رسانههای داخل و خارج کشور
سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات در گزارش خود درباره سرکوب رسانهها و روزنامهنگاران در ایران نوشت در سال ۲۰۲۴، جمهوری اسلامی در ۳۸۵ مورد برخورد قضایی و امنیتی، دستکم ۲۵۶ روزنامهنگار و رسانه را هدف قرار داد.
همچنین در طول سالهای گذشته مقامهای مختلف در جمهوری اسلامی برای اعمال فشار بر رسانههای خارج از کشور، به تهدید آنها پرداختند.
اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، در سال ۱۴۰۱ فعالان ایرانی خارج از کشور را تهدید به «مجازات» کرد.
خرداد ۱۴۰۳، قوه قضاییه جمهوری اسلامی تهدیدهای خود را علیه شبکه ایراناینترنشنال و خبرنگاران آن ادامه داد و کاظم غریبآبادی، رییس وقت ستاد حقوق بشر قوه قضاییه در شبکه اجتماعی ایکس، این شبکه را «تروریستی» خواند و کارکنان آن را تهدید کرد.
تهدیدهای امنیتی علیه ایراناینترنشنال و مجریان و خبرنگارانش به ویژه پس از پوشش اعتراضها به دنبال کشته شدن مهسا ژینا امینی اوج گرفت و به فاز «تهدیدهای تروریستی» رسید.
پنج گزارشگر ویژه سازمان ملل از مقامات ایرانی خواستهاند که «از خشونت، تهدید و ارعاب علیه ایراناینترنشنال و کارکنان آن و سایر روزنامهنگاران و کارمندان رسانهای که از خارج درباره ایران گزارش میدهند، خودداری کنند».
جمهوری اسلامی از آغاز روی کار آمدن خود همواره روزنامهنگاران، نویسندگان و فعالان مدنی و سیاسی منتقد حکومت را بازداشت، شکنجه و زندانی کرده است.
مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، با اشاره به تحلیلها درباره کاهش تصاعدی قیمت ارز در صورت توافق جمهوری اسلامی با آمریکا، گفت که حتی در صورت انجام توافق و نتیجه مثبت، قیمت ارز «خیلی هم پایین نمیآید.»
او گفت که قیمت ارز وابسته به معادلات و عوامل اقتصادی و سیاسی و همچنین فضای روانی و داد و ستد است.
لاهوتی تاکید کرد که با کاهش فعلی قیمت ارز بسیاری از شهروندان برای فروش ارزهایی که قبلا تهیه کردهاند، اقدام میکنند و با افزایش عرضه قیمت کاهش مییابد.
روزنامه اسرائیلهیوم، به نقل از منابع بینالمللی، خبر داد که عباس عراقچی در مذاکرات عمان استیون ویتکاف را برای سفر به تهران دعوت کرده است.
این رسانه نوشت منابع اسرائیلی و برخی اعضای دولت آمریکا نگراناند که ایران از مذاکرات برای وقتکشی استفاده کند.
این رسانه نوشت نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، دعوت به سفر به تهران را رد نکرده است. طبق این گزارش، ویتکاف به وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفته که دونالد ترامپ خواهان حلوفصل اختلافات است و پایبندی ایران میتواند به سرمایهگذاری گسترده غرب منجر شود.
این رسانه گزارش داد منابع اسرائیلی و برخی اعضای دولت آمریکا نگراناند که ایران از مذاکرات برای وقتکشی استفاده کند و در عین حال، به لغو تدریجی تحریمها دست یابد.
مقامهای جمهوری اسلامی در هفته اخیر بارها مستقیم بودن مذاکرات در عمان را رد کرده بودند، اما عراقچی پس از انجام مذاکرات از دیدار و صحبت با ویتکاف پس از مذاکرات خبر داد.
اسرائیلهیوم به نقل از سه منبع آگاه به جزییات مذاکرات نوشت در مرحله نخست مذاکرات، هیئتهای ایران و آمریکا طوری وارد یک سالن شدند که گویی برخوردی «تصادفی» رخ داده است. ویتکوف و عراقچی با حضور وزیر خارجه عمان، در گوشهای از سالن وارد گفتوگوی مستقیم شدند.
یک گروه هکری از نفوذ به پایگاه داده مشتریان شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه اول)، بزرگترین اپراتور تلفن همراه ایران و دسترسی به اطلاعات ۳۰ میلیون مشتری این شرکت خبر داد.
بر اساس خبرهای منتشر شده، اطلاعات هک شده شامل اطلاعات فردی مشتریان مانند نام و نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد، کد ملی و شماره شناسنامه و نشانی کامل پستی است.
همچنین این گروه هکری که شدوبیتس (ShadowBits) نام دارد، اعلام کرد که اطلاعات کارمندان همراه اول را در اختیار دارد.
همراه اول یا رسانههای دولتی در ایران هنوز هیچ بیانیه یا گزارشی در این زمینه منتشر نکردهاند.
وبسایت دیجیاتو که در زمینه خبرهای تکنولوژی در ایران فعال است، این نقض امنیتی را گزارش داد اما بعد خبر خود در این زمینه را حذف کرد.
گروه هکری ShadowBits با انتشار تصویری از این خبر دیجیاتو در تلگرام خود نوشت «فشار نهادهای اطلاعاتی» منجر به حذف این خبر شده است.
نریمان غریب، فعال حوزه فناوری اطلاعات که در لندن ساکن است و بر اساس تحقیقاتش، این نقض امنیتی را تایید کرده نیز اعلام کرد که شرکتهای مخابراتی مانند همراه اول ارتباط نزدیکی با نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور دارند و دادههای مخابراتی اغلب برای نظارت بر شهروندان استفاده میشود.
او افزود که شرکتهای مخابراتی در ایران «حتی راههایی را برای سرویسهای امنیتی فراهم کردهاند تا بتوانند کدهای احراز هویت دو مرحلهای پیامکی را بدون اطلاع صاحب تلفن همراه رهگیری کنند و به حسابهای آنلاین شهروندان دسترسی مخفیانه داشته باشند».
این اولین بار نیست که شرکت ارتباطات سیار ایران هدف حملات سایبری قرار میگیرد.
تیر ۱۳۹۵ نیز رسانههای ایران گزارش دادند «اطلاعات مربوط به ۲۰ میلیون مشترک» یک اپراتور تلفن همراه هک شد.
در خرداد ۱۳۹۹، مرکز «ماهر»، وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران، لو رفتن اطلاعات بیش از پنج میلیون کاربر رایتل، اپراتور تلفن همراه در ایران را تایید کرد.
در دی ۱۴۰۲، هکرهای ناشناس مجموعهای متشکل از ۱۶۰ میلیون رکورد اطلاعات مشتریان ۲۳ شرکت بیمه ایرانی را در فضای اینترنت به فروش گذاشتند.
سامانه ردیابی نشت اطلاعات ایرانیان (لیکفا) که صحت اطلاعات منتشر شده را تایید کرد، گفت این دادهها از طریق نفوذ هکرها به زیرساخت شرکت «فناوران اطلاعات خبره» که چندی قبل از آن صورت گرفته بود، به دست آمد.
در آن زمان نیز هیچ یک از نهادهای رسمی کشور مانند حراست بیمه مرکزی، مرکز افتا ریاستجمهوری و پلیس فتا گزارش مستندی درباره شیوه دسترسی هکرها به دادههای خصوصی شهروندان منتشر نکردند.
غریب درباره هک اطلاعات مشتریان همراه اول گفت که این حمله «نگرانیهای جدی» درباره حریم خصوصی و امنیت اطلاعات شهروندان در ایران به وجود آورده است.
او افزود: «این حمله سایبری پس از حوادث قبلی، از جمله هک ایرانسل در چند سال گذشته، الگوی نگرانکنندهای از آسیبپذیریهای امنیت داده در زیرساخت مخابراتی کشور را نشان میدهد.»
این فعال حوزه فناوری اطلاعات تاکید کرد که ساختار دادهها نشان میدهد این نقض امنیتی «هم رکوردهای فعال و هم رکوردهای تاریخی مشتریان را فاش کرده و احتمالا بر مشترکین فعلی و قبلی همراه اول تاثیر گذاشته است».
روزنامه ایتالیایی کوریره دلاسرا درباره میزبانی این کشور از دور دوم مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا به نقل از برخی منابع دیپلماتیک نوشت «دلیل توجه به رم، روابط خوب جورجیا ملونی با کاخ سفید و دیپلماسی فعال ایتالیا حتی پس از پرونده چالشی سیسیلیا سالا است.»
این روزنامه ایتالیایی افزود پس از آنکه وزارت خارجه ایران پیشنهاد انجام مذاکرات در ایتالیا را به سفیر این کشور در تهران ارائه داد و او آن را به رم منتقل کرد، نخستوزیر و وزیر خارجه ایتالیا بهسرعت در این زمینه هماهنگی را انجام دادند.
کوریره دلاسرا نوشت منابع ایرانی میگویند تهران پیشنهاد داده محل مذاکرات، سفارت عمان در رم باشد.
در حالیکه وزیر خارجه ایتالیا گفته بود کشورش میزبان دور دوم مذاکرات است، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی شامگاه دوشنبه گفت مذاکرات در عمان ادامه مییابد. پیش از او عباس عراقچی در تماس با وزیر خارجه عربستان سعودی تایید کرده بود مذاکرات در یک کشور اروپایی ادامه مییابد.
دو منبع آگاه به ایراناینترنشنال گفتند ظاهرا اعلام مسقط بهعنوان محل دور دوم گفتوگوهای ایران و آمریکا پس از آن انجام شد که ایتالیا درخواست تهران برای برگزاری این گفتوگوها در سفارت عمان در رم را رد کرد.
۹ عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا در نامهای به ترامپ گفتند در مذاکرات با جمهوریاسلامی تنها نتیجه قابلقبول، خلع سلاح کامل و قابل راستیآزمایی هستهای تهران است.
این نامه تاکید کرد توانایی تهران در غنیسازی اورانیوم، توسعه موشکهای با قابلیت حمل کلاهک هستهای، یا انجام هرگونه تحقیق مرتبط با سلاح هستهای بهطور دائم سلب شود.
امضاکنندگان این نامه تداوم فشارها برای وادار کردن تهران به انتخاب میان رفاه اقتصادی یا بلندپروازی هستهای را ضروری دانستند.
این نمایندگان همچنین از تلاشهای دولت او برای برچیدن «برنامه هستهای نظامی» جمهوری اسلامی قدردانی و بر حمایت خود از کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه تهران تاکید کردند.