نشریه نیوزویک، دوشنبه ۱۱ فروردین‌ماه به نقل از وب‌سایت «ماریتایم اگزکیوتیو» گزارش داد کشتی باری «جیران» که تحت تحریم آمریکاست و به انتقال قطعات مرتبط با برنامه موشکی جمهوری اسلامی متهم است، پس از ترک چین وارد آب‌های ایران شده و در بندرعباس پهلو گرفته است.
این کشتی باری که تحت مالکیت شرکت کشتیرانی ایران فعالیت می‌کند، با تلاش ایران برای تهیه پرکلرات سدیم مرتبط دانسته شده است.
پیشتر، روزنامه فایننشال تایمز در بهمن‌ماه هم گزارش داده بود که کشتی «جیران» به همراه کشتی دیگری به نام «گلبن» در حال انتقال بیش از هزار تن سدیم پرکلرات از چین به ایران هستند؛ ماده‌ای شیمیایی که در تولید سوخت جامد موشکی کاربرد دارد.
بر اساس گزارش نیوزویک، با توجه به کاربرد این مواد در صنایع موشکی و تاثیری که بر توان نظامی جمهوری‌اسلامی می‌گذارد، اگر چین در تهیه این مواد به تهران کمک کرده باشد، احتمال دارد تنش این کشور با ایالات متحده و متحدان منطقه‌ای آن افزایش یابد.
در اواخر هفته گذشته، کشتی که به کشتی جیران شباهت داشت، در لنگرگاه بندرعباس، در نزدیکی تنگه استراتژیک هرمز شناسایی شد. ابعاد و جرثقیل‌های عرشه این کشتی با کشتی ۱۶٬۶۹۴ تُنی جیران مطابقت دارد. داده‌های ردیابی نیز تایید می‌کند این کشتی از چین حرکت کرده است.
پیشتر در سوم بهمن سال گذشته، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی اعلام کرد دو کشتی ایرانی با نام‌های «گلبن» و «جیران» با پرچم جمهوری اسلامی، حامل بیش از هزار تن سدیم پرکلرات هستند که جز مواد لازم برای تهیه سوخت جامد موشک، در حال حرکت از چین به سوی ایران هستند.
در آن گزارش گفته شده بود قرار است این محموله در بندرعباس به سپاه پاسداران تحویل داده شود.
براساس گزارشی که فایننشال‌تایمز چهارشنبه سوم بهمن منتشر کرد، اطلاعات امنیتی دو کشور غربی نشان می‌دهد دو کشتی با نام‌های «گلبن» و «جیران» با پرچم جمهوری اسلامی، حامل بیش از هزار تن سدیم پرکلرات هستند.از سدیم پرکلرات برای تولید آمونیوم پرکلرات استفاده می‌شود که ماده اصلی پیشران جامد موشک‌هاست.
ارتش اسرائیل پس از حملات روز پنجم آبان ۱۴۰۳ به اهدافی در ایران اعلام کرد که کارخانه‌های تولید سوخت جامد موشک را در نزدیکی تهران و غرب ایران نابود کرده است.
این روزنامه به نقل از دو مقام رسمی که نامشان را اعلام نکرد، نوشت که این مقدار سدیم پرکلرات می‌تواند ۹۶۰ تن آمونیوم پرکلرات تولید کند؛ ماده‌ای که ۷۰ درصد پیشران موشک‌های سوخت جامد را تشکیل می‌دهد. به گفته آنها، این میزان آمونیوم پرکلرات می‌تواند ۱۳۰۰ تن پیشران تولید کند که برای سوخت‌رسانی به ۲۶۰ موشک میان‌برد ایرانی مانند «خیبر شکن» یا «حاج قاسم» کافی است.
بر اساس داده‌های سایت ردیابی کشتی «مارین ترافیک»، کشتی «گلبن» چند روزی در نزدیکی جزیره دایشان مستقر بود و روز سه‌شنبه عازم بندرعباس شد. کشتی «جیران» نیز صبح چهارشنبه، سوم بهمن، در ۷۵ کیلومتری جنوب دایشان، در نزدیکی شهر نینگبو در استان ژجیانگ چین، دیده شده است.
مقامات گفتند که نمی‌توانند بگویند آیا دولت چین از این حمل‌ونقل‌ها آگاهی دارد یا خیر. ایالات متحده و متحدانش بارها چین را به حمایت از حکومت‌های ایران و روسیه متهم کرده‌اند.
سفارت چین در واشینگتن اعلام کرد که از این موضوع آگاه نیست و تأکید کرد که پکن به حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه متعهد است و برای حل دیپلماتیک مسئله هسته‌ای ایران تلاش می‌کند.
دولت ایران از اظهار نظر در این باره خودداری کرد و به پرسش‌های فایننشال‌تایمز پاسخ نداده است.
