هیات‌های اوکراین و ایالات متحده مذاکرات خود را در عربستان سعودی آغاز کردند. محور اصلی این گفت‌وگوها، ارائه پیشنهادهایی برای حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی و تاسیسات انرژی اوکراین است که طی سه سال گذشته هدف حملات روسیه قرار داشته‌اند.
رستم عُمَرُف، وزیر دفاع اوکراین که ریاست هیات اوکراینی در این مذاکرات را بر عهده دارد، یک‌شنبه سوم فروردین در فیس‌بوک نوشت: «ما در حال اجرای دستور رییس‌جمهوری اوکراین برای پیشبرد صلح عادلانه و تقویت امنیت هستیم.»
هیات آمریکایی همچنین قرار است چهارم فروردین در عربستان سعودی با نمایندگان روسیه دیدار کند.
پیش‌تر در ۲۹ اسفند، دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در تماسی تلفنی با ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی‌اش، پیشنهاد کرد ایالات متحده در مدیریت و حتی مالکیت نیروگاه‌های هسته‌ای اوکراین نقش داشته باشد.
زلنسکی نیز گفت کی‌یف مذاکراتی را با ایالات متحده درباره احتمال مشارکت این کشور در بازسازی بزرگ‌ترین نیروگاه هسته‌ای اروپا، واقع در منطقه زاپوریژیا اوکراین، آغاز کرده است.
این نیروگاه از سال ۲۰۲۲، زمانی که به تصرف ارتش روسیه درآمد، غیرفعال بوده است.
خوش‌بینی آمریکا به مذاکرات صلح اوکراین
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، سوم فروردین درباره مذاکرات صلح اوکراین ابراز خوش‌بینی کرد و گفت ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، خواهان پایان مناقشه اوکراین است.
او افزود: «فکر می‌کنم روز دوشنبه در عربستان سعودی شاهد پیشرفتی واقعی باشید، به‌ویژه در زمینه آتش‌بس میان دو کشور در دریای سیاه. از آن نقطه، مسیر طبیعی ما حرکت به‌سوی یک آتش‌بس کامل و پایان درگیری‌های مسلحانه خواهد بود.»
پوتین ۲۸ اسفند با توقف موقت حملات به تاسیسات انرژی اوکراین موافقت کرد، اما پیشنهاد ترامپ برای برقراری آتش‌بسی ۳۰ روزه را نپذیرفت.
این در حالی است که کی‌یف موافقت خود را با آتش‌بس ۳۰ روزه اعلام کرده است.
توقف طرح پیگیری وضعیت کودکان ربوده‌شده اوکراینی
با توجه به کاهش چشمگیر طرح‌های دولتی و قطع بخش قابل توجهی از کمک‌های خارجی از سوی دولت ترامپ، طرح تحقیقاتی دانشگاه ییل برای رصد کودکان اوکراینی ربوده‌شده به روسیه نیز متوقف شده است.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، سوم فروردین اعلام کرد ایالات متحده در چارچوب مذاکرات میان روسیه و اوکراین در حال بررسی گام‌های اعتمادساز، از جمله مشخص شدن سرنوشت کودکانی است که در جریان جنگ به روسیه منتقل شده‌اند.
والتز گفت: «ما در حال بحث درباره مجموعه‌ای از اقدامات اعتمادساز هستیم و این موضوع یکی از آن‌هاست.»
کی‌یف انتقال ده‌ها هزار کودک به روسیه یا مناطق تحت اشغال این کشور را جنایت جنگی می‌داند که با تعریف نسل‌کشی در معاهده سازمان ملل هم‌خوانی دارد.
در سوی مقابل، مسکو می‌گوید این کودکان به‌صورت داوطلبانه تخلیه شده‌اند و هدف از این اقدام، حفاظت از آن‌ها در برابر خطرات ناشی از جنگ بوده است.
دیوان کیفری بین‌المللی اسفندماه ۱۴۰۱ حکم بازداشت پوتین را به اتهام ارتکاب جنایات جنگی و ربودن کودکان اوکراینی صادر کرد و به همین دلیل، او برای سفر به شماری از کشورهای جهان با محدودیت روبه‌رو است.
گام‌های بعدی مذاکرات صلح
مشاور امنیت ملی کاخ سفید درباره اهداف مذاکرات صلح گفت پس از توافق بر سر آتش‌بس در دریای سیاه، تمرکز گفت‌وگوها بر تعیین «خطوط کنترل» خواهد بود؛ یعنی مرزهای مناطقی که درگیر نبرد هستند.
والتز اضافه کرد: «پس از آن، به بررسی جزییات مربوط به ساز و کارهای نظارتی، استقرار نیروهای حافظ صلح و تثبیت خطوط درگیری خواهیم پرداخت؛ و در ادامه، به‌صورت طبیعی به سوی صلح گسترده و دائمی حرکت خواهیم کرد.»
سخنگوی کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، ۲۷ اسفند اعلام کرد تعداد «قابل توجهی» از کشورها آماده‌اند که در صورت دستیابی به توافق صلح میان اوکراین و روسیه، نیروهای حافظ صلح را در اوکراین مستقر کنند.
