مشاور عالی امور سالمندان سازمان بهزیستی از وجود چهار هزار و ۸۰۰ «سالمند سر راهی» در ایران خبر داد و گفت فرزندان، پدر و مادرهایشان را در بیمارستان‌ها و امامزاده‌ها رها می‌کنند. بازنشستگانی هم هستند که بی‌خانمان شده‌اند و در گرمخانههای تهران ساکناند.
روزنامه هم‌میهن سه‌شنبه ۳۰ بهمن در گزارشی هشدارهای احمد دلبری، مشاور عالی سازمان بهزیستی در امور سالمندان و رییس انجمن علمی سالمندان ایران را درباره «اَبَربحران سالمندی» در ایران منتشر کرد.
دلبری در نشستی با عنوان «عدالت سالمندی با تاکید بر مطالبات بازنشستگان» گفت علاوه بر هزاران سالمند سر راهی، ۳۰ درصد آسایشگاه‌ها را نیز «سالمندان مجهول‌الهویه» پر کرده‌اند.
او هشدار داد که ایران، تقریبا بیشترین سرعت رشد را در حوزه سالمند شدن دارد و قطعا کشور در ۱۰ سال آینده، «یک روز خوش در حوزه سالمندی نخواهد داشت».
سال ۱۴۰۱ برآوردی رسمی در قالب یک پیمایش ارائه شد که نشان می‌داد حدود ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار سالمند در ایران زندگی می‌کنند.
حسام‌الدین علامه، رییس اسبق شورای ملی سالمندی کشور نیز نیمه مهر امسال با استناد به داده‌های مرکز آمار ایران، این عدد را کمی بالاتر و حدود ۹ میلیون و ۸۵۰ هزار نفر گزارش داد و گفت که از این تعداد، پنج میلیون و ۱۵۰ هزار نفر را زنان و چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر را مردان تشکیل می‌دهند.
آغاز سن سالمندی در کشورهای جهان، در تناسب با سن امید به زندگی، متفاوت است اما در ایران این مبدا ۶۰ سالگی در نظر گرفته می‌شود.
بازنشستگان بی‌خانمانی که در گرمخانههای تهران ساکناند
مشاور عالی سالمندان سازمان بهزیستی گفت مسئله سالمندی از «بحران» به «ابربحران» رسیده و افزود: «آدم‌ها دیگر با چربی، فشار و دیابت نمی‌میرند اما به ۸۰ سالگی می‌رسند و در وضعیتی قرار می‌گیرند که هر روز می‌گویند خدایا من را ببر چون ده‌ها بیماری مختلف می‌گیرند.»
دلبری یکی از را در ایران، بازنشستگی زودتر از موعد خواند و گفت از ۱۵ سال پیش تاکنون بارها درباره عواقب فاجعه‌بار این مسئله هشدار داده است.
شیوا پروایی، دکترای جامعهشناسی دانشگاه تهران نیز در این نشست درباره پیامدهای شرایط اقتصادی برای بازنشستگان گفت: «من بازنشستگانی را دیدهام که در گرمخانههای تهران ساکناند و بی‌خانمان شده‌اند.»
او با اشاره به از دست رفتن مسکن بازنشستگان و اجبار برای اشتغال دوبارهشان، توضیح داد: «افرادی را دیدهام که از شهرستانها برای کار به تهران آمدهاند و در گرمخانهها زندگی می‌کنند.»
فرامرز توفیقی، از دستاندرکاران تعیین سبد معیشت خانوار در شورای عالی کار، پیشتر و در ۱۸ دی گفته بود بر اساس محاسباتش، حداقل هزینه خانوار در شهرهای بزرگ ۳۲ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۲۸ میلیون تومان است.
داده‌های رسمی نشان می‌دهند حدود هفتونیم میلیون نفر از جمعیت سالمندان کشور در شهرها و بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفرشان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.
به گفته پروایی، با توجه به اقتصاد تورمی یکدهه اخیر ایران، افراد در دوران بازنشستگی بهدلیل هزینههای بالا در بخشهای مختلف مانند درمان و مسئولیتهای خانوادگی، بیشتر در معرض تجربه فقر هستند.
این جامعهشناس توضیح داد که کفایت مزایا در صندوقهای بازنشستگی بسیار پایین است و حالا تنها نیمی از هزینههای زندگی بازنشستگان از طریق مستمریها تامین می‌شود و برای اینکه بتوانند باقی هزینهها را تامین کنند، باید دوباره مشغول کار شوند.
بر اساس پژوهشها، مستمری ۲۵ درصد از بازنشستگان در ایران کمتر از حداقل دستمزد و حدود ۶۰ درصد از مستمریها کمتر از خط فقر است.
این موضوع باعث شده بازنشستگان نتوانند هزینههای خود را تامین کنند و در نتیجه به کار در مشاغل غیررسمی میپردازند یا گرفتار بی‌خانمانی و از دست دادن مسکن میشوند.
وضعیت معیشت بازنشستگان و مستمریبگیران سبب شده تعداد تجمعات اعتراضی آنها در سالهای اخیر بهشدت افزایش پیدا کند.
کنفدراسیون کار ایران در خارج از کشور ۲۸ دی در گزارشی درباره وضعیت کارگران، مزدبگیران و جنبشهای اعتراضی ایران در سال گذشته میلادی نوشت در سال ۲۰۲۴ دستکم دو هزار و ۳۹۶ تجمع اعتراضی و ۱۶۹ اعتصاب در بخشهای مختلف کشور شکل گرفت.
