در ادامه واکنشهای بینالمللی به طرح دونالد ترامپ برای مالکیت آمریکا بر نوار غزه، خالد بن بندر، سفیر عربستان سعودی در بریتانیا، احتمال اسکان موقت ساکنان غزه در کشورش را رد نکرد و در عین حال گفت تصمیمگیری در این خصوص بر عهده فلسطینیها خواهد بود.
بن بندر چهارشنبه ۲۴ بهمن در مصاحبه با رسانه بریتانیایی البیسی، در پاسخ به پرسشی درباره رویکرد عربستان سعودی به استقرار موقت فلسطینیها در این کشور گفت: «ما از اینکه پذیرای مردم [غزه] باشیم، خوشحالیم؛ ما کشوری مهماننواز هستیم. اگر شرایطی باشد که بخواهند به عربستان سعودی بیایند، از آنها استقبال میکنیم، اما فکر نمیکنم که آنها بخواهند [غزه را] ترک کنند.»
او افزود با توجه به تهدیدها در خصوص از دست رفتن غزه، فلسطینیها «میخواهند این سرزمین را حفظ کنند».
ترامپ طرح خود را در مورد خرید نوار غزه و جابهجایی ساکنان آن، نخستین بار ۱۶ بهمن در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در واشینگتن مطرح کرد.
ترامپ در این نشست گفت آمریکا قصد دارد غزه را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل کند.
اصطلاح «ریویرا» به نوار ساحلی زیبا و پرجاذبهای اطلاق میشود که به دلیل برخورداری از آب و هوای مطلوب و امکانات تفریحی مناسب، مقصدی محبوب برای گردشگران به شمار میرود.
هرچند این طرح با انتقادات گسترده بینالمللی روبهرو شده، اما ترامپ در روزهای گذشته بارها بر ضرورت اجرای آن تاکید کرده است.
او ۲۳ بهمن پیش از دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن، در کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که آمریکا غزه را بر اساس کدام قانون و اختیار تصرف خواهد کرد، گفت: «با اختیار ایالات متحده.»
ترامپ افزود زمانی که غزه پس از مدتی توسعه یابد، مشاغل زیادی در منطقه به وجود خواهد آمد و فلسطینیها قادر خواهند بود در مکانی امن خارج از غزه زندگی کنند.
ریاض: از تبدیل غزه به «ریویرا» استقبال میکنیم، اما نه با کوچاندن فلسطینیها
سفیر عربستان سعودی در بریتانیا در ادامه مصاحبه خود با البیسی اعلام کرد ریاض از رونق نوار غزه استقبال میکند، اما این امر نباید از طریق کوچاندن ساکنان این باریکه محقق شود.
بن بندر گفت از نظر ریاض، تبدیل نوار غزه به «ریویرا» طرحی «فوقالعاده» است، اما نباید آن را به اخراج فلسطینیها از این منطقه گره زد.
او غزه را «قلمرو» و «سرزمین» فلسطینیها خواند و افزود: «آنها شایسته بهترین چیزهایی هستند که میتوانیم در اختیارشان قرار دهیم و از تلاشهای آمریکا برای بهبود وضعیتشان در آنجا استقبال میکنیم.»
بن بندر راهحل دو کشوری را تنها گزینه مورد نظر ریاض برای پایان دادن به مناقشه کنونی برشمرد و یادآور شد: «۷۵ سال پیش، بسیاری از فلسطینیها خانههای خود را ترک کردند و آنها را از دست دادند. فکر نمیکنم که بخواهند دوباره این کار را انجام دهند.»
وبسایت العربیه نوشت بر اساس برخی گزارشها، ترامپ در ماههای آینده با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، دیدار خواهد کرد. پیشبینی میشود مساله غزه یکی از محورهای اصلی این دیدار باشد.
وبسایت خبری تایمز اسرائیل پیشتر گزارش داد طرح ترامپ درباره مالکیت آمریکا بر غزه از سوی یک استاد دانشگاه جورج واشینگتن در اختیار او قرار گرفته است.
بر اساس این گزارش، جوزف پلزمَن، کارشناس اقتصاد و روابط بینالمللی، این طرح را در ژوئیه ۲۰۲۴ و در بحبوحه کارزارهای انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده در اختیار تیم ترامپ قرار داد.
زلنسکی در مصاحبه با مجله اکونومیست که چهارشنبه ۲۴ بهمن منتشر شد، گفت: «اگر اوکراین عضو ناتو نباشد، به این معناست که اوکراین باید ناتو را در قلمرو خود ایجاد کند. بنابراین، ما به ارتشی به بزرگی ارتش کنونی روسیه نیاز داریم.»
او تقویت ارتش اوکراین را «طرح جایگزین» خود در صورت محلق نشدن اوکراین به ناتو توصیف کرد و افزود: «برای دستیابی به این هدف، به تسلیحات و منابع مالی نیاز داریم و در این راستا، از ایالات متحده درخواست کمک خواهیم کرد.»
در سالهای اخیر، اوکراین بارها درخواست خود را برای پیوستن به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، موسوم به ناتو، مطرح کرده است.
مقامهای اوکراینی تاکید کردهاند برای جلوگیری از تهاجم مجدد روسیه به این کشور پس از پایان مناقشه کنونی، تضمینهای امنیتی، از جمله عضویت در ناتو، ضروری است.
در سوی مقابل، روسیه عضویت اوکراین در ناتو را تهدیدی امنیتی برای خود میداند و بهشدت با آن مخالف کرده است.
آمریکا یکی از چندین عضو ناتو است که تاکنون با پیوستن اوکراین به این سازمان موافقت نکردهاند.
پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده، ۲۳ بهمن گفت عضویت اوکراین در ناتو بخشی از طرح واشینگتن برای پایان دادن به مناقشه کنونی میان کییف و مسکو نیست.
او تاکید کرد تلاش برای بازپسگیری همه مناطق اوکراین از اشغال روسیه، اقدامی «غیرواقعگرایانه» خواهد بود.
روسیه پنجم اسفند ۱۴۰۰ حمله نظامی وسیع خود به اوکراین را آغاز کرد و از آن زمان تاکنون، جنگ خونین میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز درگیریها، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
ترامپ ۲۳ بهمن اعلام کرد با ولادیمیر پوتین و زلنسکی، همتایان روسی و اوکراینی خود، جهت یافتن راهحلی دیپلماتیک برای خاتمه جنگ در منطقه بهصورت تلفنی گفتوگو کرده است.
او این تماسها را مثبت ارزیابی کرد و افزود رهبران دو کشور به دنبال صلح هستند.
پیشتر در ۱۸ بهمن، پایگاه خبری بلومبرگ نوشت طرح ترامپ درباره جنگ روسیه و اوکراین در کنفرانس امنیتی مونیخ ارائه میشود. این کنفرانس از ۲۶ تا ۲۸ بهمن برگزار خواهد شد.
جیدی ونس، معاون ترامپ، قرار است جمعه ۲۶ بهمن در حاشیه کنفرانس مونیخ با زلنسکی دیدار و گفتوگو کند.
چهارشنبه نشست وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل برگزار شد.
پس از پیروزی ترامپ گزارشهایی درباره احتمال توافق او با پوتین درباره اوکراین منتشر شده است.
این نگرانی در میان کشورهای اروپایی وجود دارد که در توافق صلح بخشهای زیادی از اوکراین به روسیه واگذار شود.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و برخی دیگر از مقامهای این اتحادیه اعلام کردهاند فشار زودهنگام برای صلح در اوکراین، «خطر دستیابی به یک توافق بد» را افزایش میدهد.
بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، گفت او انتظاری برای ارائه طرح صلح جامع برای اوکراین یا طرح آتشبس در کنفرانس امنیتی مونیخ را ندارد اما همه بحثها باید در نهایت به آیندهای امن و مستقل برای اوکراین منجر شود.
در همین حال مارک روته، دبیرکل ناتو، روز چهارشنبه در نشست وزرای دفاع عضو این پیمان در بروکسل گفت با دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالات متحده موافق است که در مورد کمک نظامی به اوکراین، باید بین ایالات متحده و متحدان اروپایی تقسیم بار بیشتری وجود داشته باشد.
ترامپ هم پیشتر گفته بود او خواستار برابر شدن کمک آمریکا و اروپا به اوکراین شده است.
رستم عمروف، وزیر دفاع اوکراین هم اعلام کرد تحویل به موقع تسلیحات و دیگر پروژههای مشترک با شرکای اروپایی باید موضوع این نشست باشد.
سخنان وزیر دفاع آمریکا در اجلاس ناتو
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، در جریان نشست ناتو به همتایان اروپایی خود گفت پیام آمریکا درباره اوکراین واضح است و این جنگ و خونریزی باید تمام شود.
او با اشاره به اینکه دونالد ترامپ قصد دارد این جنگ را با دیپلماسی و آوردن اوکراین وروسیه پای میز مذاکره حل کند، گفت: «فقط در صورت بررسی واقعبینانه میدان نبرد میتوانیم به صورت دائمی این جنگ را پایان دهیم.»
وزیر دفاع آمریکا در ادامه با اشاره به غیرواقعبینانه خواندن بازگشت به مرزهای قبل از ۲۰۱۴ اوکراین، گفت «پیگیری چنین هدف متوهمانهای فقط جنگ را طولانی میکند و باعث رنج بیشتر میشود.»
هگست همچنین با اشاره به توافق مینسک گفت باید اطمینان حاصل شود جنگ دیگری به دنبال آن صورت نمیگیرد.
وزیر دفاع آمریکا همچنین اعلام کرد کشورش عضویت اوکراین در ناتو را بخشی از توافق صلح نمیببیند و به جای آن هر گونه تضمین امنیتی باید توسط نیروهای اروپایی و غیر اروپایی پشتیبانی شود.
او اضافه کرد «این نیروهای اروپایی و غیر اروپایی نباید تحت ماموریت ناتو یا تعهد بند پنجم ناتو به این کشور اعزام شود و هیچ نیروی امریکایی هم در این زمینه به اوکراین اعزام نخواهد شد.»
وزیر دفاع آمریکا در ادامه با تاکید بر اینکه تمرکز و اولویت اصلی آمریکا تامین امنیت اروپا نخواهد بود، گفت «بازدارندگی در برابر چین و تهدیداتش» اولویت اصلی امنیتی امریکا در سیاست خارجی این کشور خواهد بود.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، بارها تاکید کرده است در صورت برگزاری هر گونه مذاکرات صلح، کشورش به تضمینهایی برای حفظ امنیتش در قبال روسیه نیاز خواهد داشت.
دونالد ترامپ روز ۲۲ بهمن در مصاحبه با فاکسنیوز، گفته بود که این احتمال وجود دارد که اوکراین در آینده «روسی» شود و آمریکا باید هزینههایی که در این کشور کرده را پس بگیرد.
ترامپ گفته بود که این بازگشت سرمایه میتواند در قالب منابع طبیعی اوکراین، از جمله مواد معدنی کمیاب، باشد.
واکنش به سخنان ترامپ و طرح صلح
پسکوف، سخنگوی کرملین، روز چهارشنبه ۲۲ بهمن با رد پیشنهاد ولودیمیر زلنسکی گفت روسیه هرگز درباره مبادله سرزمینهای خود بحث نخواهد کرد و نیروهای اوکراینی از منطقه کورسک بیرون رانده خواهند شد.
یک روز پیش از این سخنان ولودیمیر زلنسکی گفته بود اوکراین آماده است تا سرزمینهایی را که در حمله سال گذشته خود در منطقه کورسک روسیه تصرف کرده، در ازای بازپسگیری سرزمینهای اوکراینی که تحت کنترل روسیه هستند مبادله کند.
روسیه علاوه بر شبهجزیره کریمه که در سال ۲۰۱۴ به خاک خود ضمیمه کرده، پس از حمله به اوکراین مناطق دونتسک، خرسون، لوگانسک و زاپوریژیا را نیز تصرف کرده اما کنترل کاملی بر برخی از این مناطق ندارد.
تلاش دولت آمریکا برای سهیمکردن اروپا در هزینههای جنگ اوکراین
در همین حال، خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع مطلع از برنامههای دولت ترامپ که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داده بود که کاخ سفید قصد دارد متحدان اروپایی خود را برای خرید تسلیحات آمریکایی و ارسال آنها به اوکراین تحت فشار بگذارد.
این خبرگزاری به نقل از منابع آگاه خود همچنین گزارش داده که ژنرال بازنشسته کیت کلاگ، فرستاده ویژه ترامپ در امور اوکراین، این هفته همراه با مقامهای آمریکایی در کنفرانس امنیتی مونیخ با همتایان اروپایی خود درباره امکان خرید تسلیحات آمریکایی از سوی اروپا گفتوگو خواهد کرد.
مارک فوگل، شهروند ۶۳ ساله آمریکایی که از سال ۲۰۲۱ میلادی در اسارت روسیه بود، سهشنبه ۲۳ بهمن به آمریکا بازگشت.
به گزارش وال استریت ژورنال، خانواده فوگل در دوران دولت جو بایدن پس از آنکه مذاکرات با مسکو برای آزادی او به نتیجه نرسید، از بازگشت او ناامید شده بودند.
فوگل که یک معلم آمریکایی است، در تبادل گسترده زندانیان نادیده گرفته شده بود.
بر اساس این گزارش، مالفین فوگل، مادر ۹۵ ساله مارک، در تیر ماه با ناامیدی به یک گردهمایی تبلیغاتی ترامپ رفت و در دیدار با ترامپ از او خواست پسرش را آزاد کند تا پیش از مرگ بتواند او را ببینید.
مارک فوگل به دلیل همراه داشتن مقدار ناچیزی ماریجوآنا، در روسیه بازداشت شده بود.
مادر او درباره دیدارش با ترامپ گفت: «او به من گفت اگر من انتخاب شوم، پسرت را بیرون میآورم.»
سبک مذاکره غیرمنتظره ترامپ
در حال حاضر کیث کلوگ، فرستاده ویژه ترامپ برای کمک به مذاکرات پایان جنگ روسیه و اوکراین است؛ سمتی که باعث میشود برای چنین مذاکرهای، انتظار برود ترامپ از او استفاده کند.
وال استریت ژورنال نوشت با وجود مسئولیتی که ترامپ بر عهده کلوگ گذاشته، او تاکنون هیچ برنامهای برای سفر به مسکو اعلام نکرده است. در همین حال، سفر ویتکاف به مسکو که اولین دیدار یک مقام ارشد آمریکایی از این شهر از زمان سفر ویلیام برنز، رییس پیشین سازمان سیآیای، پیش از حمله روسیه به اوکراین است، مورد توجه قرار گرفته، چرا که ماموریت او در ارتباط با خاورمیانه است.
ویتکاف، فرستاده جدید آمریکا به خاورمیانه، کارآفرین آمریکایی و توسعهدهنده املاک و مستغلات است که مانند ترامپ توانست از مسیر صنعت املاک به یکی از مناصب حساس دیپلماتیک برسد.
او کمکهای مالی قابل توجهی به کمیته اقدام سیاسی ترامپ کرد و همبازی قدیمی ترامپ در زمینهای گلف است.
رابطه بسیار نزدیک ویتکاف با ترامپ بر اهمیت حضور او در خاورمیانه افزوده است.
آنها ۲۶ شهریور در مارالاگو مشغول بازی گلف بودند که ترامپ برای بار دوم هدف سوءقصد (از سوی یک فرد مسلح) قرار گرفت.
آنچه بایدن نتوانست و ترامپ انجام داد
سال گذشته، هیات آمریکایی پس از مدتها مذاکره پیچیده پشت پرده بین ایالات متحده، روسیه و آلمان، نتوانست رضایت روسها را برای آزادی فوگل تامین کند.
با وجود سوابق غیر مرتبط ویتکاف، او پس از سفر به مسکو، توانست فوگل را آزاد کند.
جزییاتی از مذاکرات آزادی فوگل منتشر نشده است اما هواپیمای خصوصی ویتکاف، اوایل روز سهشنبه در مسکو بهوسیله ردیابهای پرواز آنلاین مشاهده شد. کرملین هر گونه اطلاع از حضور او را تکذیب کرد اما دقیقا پس از این رخداد، فوگل آزاد شد.
در مراسم استقبال از فوگل، ترامپ بهطور مستقیم به پرسش یک خبرنگار درباره معاملهای که منجر به آزادی فوگل شد، پاسخ نداد اما آن را «بسیار منصفانه» توصیف کرد.
او همچنین گفت که ممکن است یک زندانی دیگر زودتر از چهارشنبه آزاد شود اما مشخص نکرد که این فرد آمریکایی است یا روسی. در عوض، تمرکز او بر ایجاد حسن نیت «در رابطه با جنگ» ماند.
ترامپ با اشاره به جنگ اوکراین، گفت: «این یک شب بسیار مهم برای پایان دادن به آن جنگ است.»
در حالی که فوگل به آمریکا رسیده، هنوز هیچ زندانی روسی از آمریکا آزاد نشده است اما چهارشنبه ۲۴ بهمن، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد یک شهروند روس (نام او ذکر نشده است)، طی روزهای آینده و به دنبال آزادی فوگل، در ایالات متحده آزاد خواهد شد.
آزادی فوگل، سبک غیرمعمول مذاکره ترامپ با روسیه را برجسته میکند. به نظر میرسد او کانالهای دیپلماتیک رسمی را نادیده گرفته و به جای آن بر فرستاده شخصی خود، ویتکاف، در این مبادله تکیه کرده که با تبادل اخیر، احتمالا حوزه نفوذش از خاورمیانه فراتر رفته است.
رشدی، نویسنده رمان آیات شیطانی که روحالله خمینی فتوای قتل او را صادر کرده بود، سهشنبه ۲۳ بهمنماه، در دادگاه، چشم راست نابینای خود را به هیئت منصفه نشان داد و علیه مردی که متهم به تلاش برای قتل او در یک سخنرانی در سال ۲۰۲۲ میلادی است، شهادت داد.
ضارب او، هادی مطر، ۲۶ ساله، اتهامات تلاش برای قتل درجه دو و حمله درجه دو که از سوی دادستان منطقه چاتاکوا علیه او مطرح شده است را رد کرده و خود را بیگناه دانسته است.
رشدی در حالی دردادگاه حاضر شد که عدسی سیاهرنگ شیشه راست عینک او، چشمش را که با ضربه چاقوی مهاجم آسیب دیده و نابینا شده پوشانده بود.
رشدی در دادگاه درباره روز حادثه گفت: «[ضارب] خیلی محکم به من ضربه زد. ابتدا فکر کردم که با مشت دارد من را میزند. اما خیلی زود متوجه شدم که مقدار زیادی خون روی لباسهایم جاری شده است، او بارها و بارها به من چاقو زد.»
او در مقابل هیات منصفه عینک خود را برداشت و با نشان دادن چشم آسیبدیدهاش گفت: «میتوانید ببینید که چه چیزی از آن باقی مانده است. هیچ دیدی در این چشم وجود ندارد.»
رشدی در ادامه درباره حالت مطر در زمان حمله گفت: «چشمهایش بهشدت توجهم را جلب کرد، چشمهایی تیره که به نظرم بسیار وحشی میآمدند.»
به دلیل اعتراض یکی از وکلای مدافع مطر به توصیف «وحشی» از سوی رشدی، قاضی دیوید فولی آن بخش از پاسخ را از پرونده حذف کرد و رشدی نیز با اصلاح گفتههای خود، گفت: «خب؛ وحشی نبود.»
جیسون اشمیت، دادستان منطقه چاتاکوا، از رشدی پرسید که چگونه به این نتیجه رسیده است که مهاجمش حالتی وحشیانه داشته است.
رشدی پاسخ داد: «او چندین بار دیگر، حدود شش بار دیگر، به من ضربه زد. در یک لحظه فکر کردم که در حال مرگ هستم. این اولین فکری بود که به ذهنم رسید.»
دادستان چگونگی حمله را توضیح داد
در جلسه قبل، دادستان پرونده رسیدگی به اتهامات ضارب رشدی برای هیات منصفه دادگاه توضیح داد که چگونه ضارب در تابستان ۲۰۲۲ در یک کنفرانس ادبی در شمال نیویورک، به رشد حمله کرد و با چاقو ضرباتی به او وارد کرد.
اولین جلسه دادگاه، دوشنبه در مایویل در شهرستان چاوتاکوا آمریکا و در نزدیکی مرز با کانادا برگزار شد.
هادی مطر، مرد ۲۷ ساله لبنانی-آمریکایی که در ایالات متحده بزرگ شده، متهم این پرونده است.
او بیش از ۳۰ سال پس از صدور فتوای روحالله خمینی برای قتل سلمان رشدی به دلیل نگارش رمان «آیات شیطانی» این حمله به قصد کشتن را انجام داد.
مطر که پیراهنی آبی پوشیده بود در حالیکه در حمایت از فلسطین شعار میداد، وارد دادگاه شد.
اشمیت، به هیات منصفه گفت مطر هنگام شروع سخنرانی رشدی در یک کنفرانس ادبی به روی صحنه رفت و «بدون هیچ تاملی، با رسیدن به آقای رشدی، خیلی عمدی و با قدرت و با سرعت، چاقو را بارها و بارها در داخل بدن رشدی فرو کرد.»
رشدی که بخش عمده دهه ۱۹۹۰ را به دلیل تهدید به مرگ در بریتانیا مخفی زندگی کرده بود، در این حمله حدود ۱۵ ضربه چاقو خورد و از ناحیه سر، گردن، بالاتنه و دست چپ مجروح شد، چشم راستش کور شد و به کبد و رودهاش آسیب رسید.
رشدی، ۷۷ ساله، که هفتهها پس از این حمله در بیمارستان بستری بود، قرار است در مورد جراحاتش در این دادگاه شهادت دهد.
این نویسنده در کتاب خود با عنوان «چاقو» که به این حمله اختصاص داده شده و سال گذشته منتشر شد، آورده است: «هنوز میتوانم لحظه حمله را در حرکت آهسته ببینم. دست چپم را به نشانه دفاع از خود بالا بردم. او چاقو را در آن فرو کرد. سپس ضربات متعددی به گردن، به سینه، به چشم و همه جایم فرود آمد.»
ارتباط ضارب با گروههای تروریستی و جمهوری اسلامی
مطر در پی این حمله دستگیر شد و در دادگاه ایالتی نیویورک ادعا کرد که بیگناه است. او در صورت اثبات اتهامش با حداکثر ۲۵ سال زندان مواجه است.
دادستان قبل از آغاز محاکمه گفت که میخواهد بیشتر بر فیلمها و شهادتها برای اثبات اتهام او در برابر هیئت منصفه استفاده کند تا انگیزههای ایدئولوژیکش.
مطر همچنین در دادگاههای فدرال آمریکا به «اقدامات تروریستی به نام حزبالله»، گروه مسلح لبنانی تحت حمایت جمهوری اسلامی متهم شده است. جمهوری اسلامی هرگونه دخالت در این حمله را رد کرده است.
نیویورک پست پیشتر نیز به نقل از منابع امنیتی گزارش داده بود که بررسیهای اولیه نشان میدهد ضارب سلمان رشدی پیشتر در شبکههای اجتماعی مطالبی را در حمایت از جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران و افراطگرایی شیعه منتشر کرده است.
