عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، چهارشنبه ۲۶ دی گفت که تهران اکنون با اروپایی‌ها فقط «مذاکرات هسته‌ای» دارد. او سه‌شنبه گفته بود تا زمانی که واشینگتن به برجام باز‌نگردد یا سیاست خود را در این زمینه اعلام نکند، تهران با دولت جدید آمریکا مذاکره نخواهد کرد.
آمریکا در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ از برجام خارج شد و مذاکرات با تهران در دوران بایدن نتیجه نداد.
به گفته عراقچی، غیر از مذاکره هسته‌ای با اروپا، جمهوری اسلامی «فعلا مذاکره دیگری» با غرب ندارد.
او شامگاه سه‌شنبه در گفت‌وگویی با صداوسیما گفت: «واقعیت راباید عرض کنیم که به هر حال الان آمریکا از برجام خارج شده و ما مذاکراتی با آمریکا در چهارچوب برجام و در موضوع هسته‌ای نداریم.»
عراقچی افزود: «پیش از این نیز ما با باقی اعضای برجام مذاکره کردیم و آن‌ها بودند که با آمریکا مذاکره می‌کردند و در حقیقت یک جور مذاکرات غیر مستقیم وجود داشت.»
بیشتر بخوانید: پیام پزشکیان به آمریکا: «آماده مذاکره هستیم»
اظهارات عراقچی با انتقاد شدید حمید ابوطالبی، مشاور سیاسی رییس‌جمهوری در دوره حسن روحانی و از سفیران پیشین جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف از جمله ایتالیا روبه‌رو شد.
ابوطالبی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «به نظر می‌رسد که دولت محترم، در حال "خودفریبیِ سیاسی" است؛ از یک سو رییس محترم جمهور، پیام تمایل به مذاکره ارسال می‌کند و از سوی دیگر وزیر خارجه ایشان در مصاحبه امشب علیه مواضع رییس جمهور موضع گرفته و آن را خنثی می‌نماید.»
او اضافه کرد که عراقچی از «مرگ برجام» سخن می‌گوید، اما «این پیش شرط عجیب و ناممکن» را می‌گذارد که: «آمریکا باید اول به برجام بازگردد تا با او مذاکره هسته‌ای کنیم. کدام برجام؟... کاین ره که تو می‌روی به ترکستان است....»
ابوطالبی سخنان عراقچی را یادآور حضور و مواضع او در تیم هسته‌ای سعید جلیلی دانست.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در صحبت‌های خود گفت که سیاست تهران، کماکان همین است: «ما با دولت آمریکا در موضوع هسته‌ای مذاکره نمی‌کنیم تا وقتی که به برجام برگردند یا به هر حال سیاست خودشان را در این خصوص اعلام کنند ولی با کشورهای اروپایی، با چین و روسیه مذاکرات خودمان را خواهیم داشت.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حالی برای مذاکره با آمریکا شرط گذاشته است که به گفته معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی از آمادگی برای مذاکره با آمریکا سخن گفته است. به گفته او، پزشکیان در قالب یک گفتگو، «پیامی مهم» فرستاده که شبکه ان‌بی‌سی چهارشنبه آن را منتشر می‌کند.
پیش از این و با نزدیک شدن به زمان آغاز به کار دولت ترامپ، علی عبدالعلیزاده، یک چهره نزدیک به پزشکیان، بنیز ر ضرورت گفتوگوی جمهوری اسلامی با آمریکا تاکید کرده بود.
اظهار تمایل پزشکیان به گفتگو با آمریکا در حالی منتشر میشود که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هفته گذشته در یک سخنرانی گفت طرفداران مذاکره با آمریکا «مرعوب دشمن» هستند و از مقامات جمهوری اسلامی خواست در تصمیمگیری در موضوعات مختلف از جمله حجاب، تورم و ارز، ملاحظه «توقع بیجای آمریکاییها» را نکنند.
خامنهای با اشاره به اینکه «برخی میگویند چرا با اروپایی‌ها مذاکره میکنیم اما حاضر به ارتباط و مذاکره با آمریکا نیستیم؟» گفت: «کینه آمریکا نسبت به ایران و انقلاب، کینه شتری است.»
دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ کمتر از یک هفته دیگر آغاز میشود و بنا بر خبرهای منتشر شده او قصد دارد برای مقابله با سیاستای هسته‌ای و منطقهای تهران، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را دوباره احیا کند.
تمایل جمهوری اسلامی برای بازگشایی سفارت خود در دمشق
عراقچی در سخنان خود همچنین گفت جمهوری اسلامی از «دولتی که خواست مردم در سوریه باشد» حمایت می‌کند و افزود که سفارت جمهوری اسلامی در دمشق را «در صورتی که امنیت آن تضمین شود، بازگشایی میکنیم».
پیشتر احمد الشرع، معروف به محمد جولانی، فرمانده گروه تحریر شام، اعلام کرد مخالفان با ساقط کردن حکومت بشار اسد، پروژه جمهوری اسلامی در منطقه را ۴۰ سال به عقب بازگرداندند.
او در مصاحبه با روزنامه الشرق الاوسط که جمعه، ۳۰ آذر، منتشر شد گفت سوریه در زمان اسد «به سکویی برای ایران تبدیل شده بود تا پایتختهای کلیدی عربی را تحت کنترل خود درآورد، جنگها را گسترش دهد و با مواد مخدری مانند کپتاگون خلیج فارس را بیثبات کند.»
الشرع افزود: «ما با حذف شبهنظامیان ایرانی و بستن راه نفوذ ایران در سوریه، به منافع منطقه خدمت کردهایم و آنچه را که دیپلماسی و فشار خارجی نتوانست محقق کند، با کمترین تلفات به دست آوردهایم.»
مخالفان مسلح در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
ناظران تحولات اخیر سوریه را ضربهای به نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی میدانند و معتقدند پایان حکومت اسد توازن قدرت در خاورمیانه را تغییر خواهد داد.
او درباره انتقادهای غرب از تسلیح روسیه از سوی تهران نیز گفت: «اگر اروپا شاکی است که چرا سلاحهای ایرانی در دست روسها وجود دارد، خودش باید در خصوص همکاری نظامی با اسرائیل پاسخگو باشد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت که سند توافق همکاری ایران و روسیه چهار سال در روند بررسی و تهیه قرار دارد و «این توافق هیچ ربطی به تحولات ماههای اخیر ندارد».
