روزنامه تایمز گزارش داد مقامهای جمهوری اسلامی از جمله علی لاریجانی، مشاور علی خامنهای، اخیرا با هدف تقویت توانمندیهای نظامی و دفاعی حکومت ایران از جکله در حوزه هستهای چندین بار به صورت مخفیانه به روسیه سفر کردهاند.
بر اساس این گزارش، لاریجانی در ماههای اخیر چندین بار با پروازهای محرمانه به روسیه سفر کرده و برای کسب کمک مسکو در برنامه هستهای و سامانههای پدافند هوایی ایران، گفتوگوهای پشتپردهای مقامات ارشد روس داشته است.
این روزنامه نوشت: «او نماینده خامنهای است که ارتباط بسیار نزدیکی با رژیم دارد و به پیشبرد امور و انجام دادن آنها شهرت یافته... پروازهای محرمانه او به مسکو نشاندهنده تعمیق روابط ایران و روسیه و افزایش نفوذ متقابل آنها بر یکدیگر است.»
تلاش تهران برای تقویت روابط با مسکو در حالی صورت میگیرد که جمهوری اسلامی در مرحلهای بحرانی قرار دارد چرا که موقعیت آن در خاورمیانه تضعیف شده و به دلیل تحریمهای غرب، با مشکلات اقتصادی روزافزونی دست و پنجه نرم میکند.
تایمز افزود هرچند جمهوری اسلامی اکنون در حال مذاکره با کشورهای اروپایی در ژنو است اما «افشاگریها در مورد دیدارهای پنهانی با روسیه ممکن است نگرانیهایی را در خصوص نیتهای تهران برانگیزد».
بنا بر این گزارش و به نقل از منابع اطلاعاتی غرب، ایران به دنبال دریافت کمکهای بیشتر از روسیه در زمینههای هستهای و تخصص مرتبط است. این همکاری دههها قدمت دارد و شامل تامین سوخت هستهای برای یک رآکتور هستهای آب سبک با توان هزار مگاوات هم بوده است.
نگرانی از کمک روسیه به برنامه هستهای نظامی ایران
یک منبع اطلاعاتی غربی به تایمز گفت: «از آنجا که روابط راهبردی دو کشور در حال تعمیق است و روسیه نیز برای تامین موشک و پهپاد به ایران وابسته شده، این نگرانی وجود دارد که مسکو آماده باشد تا خطوط قرمز پیشین در رابطه با برنامه هستهای ایران را زیر پا بگذارد.»
به گفته دکتر ویلیام آلبرک، مدیر پیشین منع گسترش سلاحهای هستهای در ناتو، روسیه پیشتر بخشی از اجماع جهانی بود که نمیخواست ایران یک قدرت هستهای شود.
سیاستی به گفته این کارشناس ممکن است اکنون تغییر کرده باشد: «ممکن است روسیه، زمانی که ایران شروع به ارسال هزاران پهپاد برای استفاده در اوکراین کرد، به این نتیجه رسیده باشد که گسترش تسلیحات هستهای دیگر آنقدر هم مسئله مهمی نیست. در حالی که ایران خودش میتواند یک بمب بسازد، قطعا از همکاری مخفیانه با روسیه سود میبرد.»
آلبرک ادامه میدهد حتی اگر بازدیدهای مقامات و کارشناسان ایرانی از روسیه کوتاه باشند، آنها میتوانند با حضور در تاسیسات روسیه چیزهای زیادی یاد بگیرند.
این مدیر پیشین ناتو به تایم گفت: «میتوانند چند دانشمند ایرانی را به تاسیسات تولید سلاح هستهای روسیه، آرزاماس، پنزا،بفرستند، و آنها در عرض ۲۴ ساعت چیزهای زیادی یاد میگیرند. یک آخر هفته کاری فشرده به ایرانیها ایدههای فراوانی میدهد.»
به گزارش تایمز کارشناسان معتقدند با این حال، ساخت کل سلاح و نصب آن بر موشک مناسب برای استقرار (مثلا یک موشک بالستیک) زمان بیشتری میبرد. برآوردها بین چند ماه تا حدود یک سال متغیر است.
آلبرک میگوید ایران «ممکن است یاد بگیرد چگونه یک بمب کوچکتر و پیچیدهتر بسازد، شاید یک سلاح یک مگاتنی، یا یک سلاح هستهای که در گلوله توپخانه جا شود.»
تلاش برای تقویت سامانههای هوایی تهران
به گفته منابع اطلاعاتی غربی، ایران همچنین به دنبال دریافت جدیدترین نسخه جنگنده سوخو ۳۵ است تا توان رزمی نیروی هواییاش را ارتقا دهد. گزارشها حاکی است که این جنگندهها شاید از پیش خریداری شده باشند.
بر اساس این گزارش تهران همچنین میخواهد سامانههای پدافند هواییاش را که در آخرین دور از حملات و ضدحملات سال گذشته به دست اسرائیل نابود شدند، مجدد نصب کند.
سامانههای موشکی پدافند هوایی اس-۳۰۰ ایران که گفته شده در حملات اخیر اسارئیل از بین رفتند از روسیه خریداری شده بودند.
به گزارش تایمز، مسکو از لاریجانی که پیشتر هم از فرماندههای سپاه بوده، برای مذاکره درباره تحویل پهپاد و موشک به منظور استفاده در اوکراین استقبال کرده است؛ معاملهٔ تسلیحاتی که ایران باوجود شواهد گسترده از کاربرد پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین، همواره انکار میکند.
ایران همچنین از روسیه درخواست کمک لجستیکی کرده تا از نفوذ گسترده مسکو در منطقه بهره گیرد و نیروهای شبهنظامی شیعه حزبالله را که در حملات اخیر اسارئیل به لبنان به شدت تضعیف شده اند، مجددا تسلیح کند.
پیشتر در ۲۱ دی، ویلیام بِرنز، رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیآیای، با اشاره به ناکامیهای منطقهای اخیر حکومت ایران گفت جمهوری اسلامی در موضع ضعف قرار گرفته و این شرایط میتواند تهران را به سوی مشارکت در مذاکرات هستهای «جدی» سوق دهد.
علیرضا زندیان، نماینده بیجار، در موافقت با این طرح گفت اکثر مردم از عملکرد شوراهای شهر و شهرداریها ناراضی هستند و دیگر موافقان نیز تاکید کردند که انتخاب مستقیم شهرداران باعث ثبات این سمت میشود.
در مقابل علی خضریان، نماینده تهران، گفت که اگر شهردار به صورت مستقیم انتخاب شود شورای شهر و شهردار با هم همراه نخواهند شد.
خضریان گفت همچنین دولت توان مالی اجرای چنین کاری را نخواهد داشت و این سوال را هم مطرح کرد که «آیا کشور از لحاظ امنیتی، آمادگی چنین انتخابی را خواهد داشت؟»
شهرام دبیری، معاون پارلمانی پزشکیان، نیز گفت که در صورت اجرای این طرح شوراها «بیارزش» میشوند و تا زمانی که احزاب قوی در کشور شکل نگیرد، امکان انتخاب مستقیم شهرداران وجود ندارد.
طرح انتخاب شهرداران با رای مستقیم مردم در دوره های مختلف مجلس چند بار مطرح شده و نمایندگان مجلس در سال های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۳ به فوریت این طرح رای داده بودند.با این حال در نهایت این طرحها به نتیجه نرسیده است.
اولین دوره انتخابات شوراهای شهر سال ۱۳۷۷ برگزار شد و انتخاب شهردارها جز وظایف این شوراهاست اما تا پیش از آن شهرداران را وزارت کشور منصوب میکرد.
در دورههای گذشته درگیری های مختلفی بین شوراهای شهر و شهرداری ها وجود داشته و هیات تشکیل شده برای تصمیم گیری که از مقامات دولتی و نمایندگان مجلس تشکیل شده برخی شورها را منحل کردهاند.
از جمله اولین دوره شورای شهر تهران پس از سه سال فعالیت منحل شد. در همین حال فسادهای گستردهای در شوراهای شهر رخ داده است.
در همین حال روزنامه فرهیختگان ۲۹ مهر ماه خبر داده بود که طی شش سال گذشه دستکم ۸۶۳ نفر از اعضای شوراهای شهر و شهرداران در کشور بازداشت شدهاند.
طبق این گزارش، تنها از سال ۱۴۰۰ تا کنون تعداد ۴۳۰ نفر از اعضای شورای شهر و شهرداران در کشور بازداشت شدهاند.
ستاد و کارگروه تنظیم بازار، که اعضای آن را معاون اول رئیس جمهور و برخی وزرا و مقامات ارشد حکومتی تشکیل میدهند با انتشار فهرستی از ۱۱۴ قلم انواع روغن نباتی مایع و جامد، قیمت آن را تا ۲۱ درصد افزایش دادند.
طبق این فهرست، قیمت روغن مورد استفاده خانگی ۱۵ درصد و روغن مورد استفاده قنادیها ۲۱ درصد افزایش پیدا کرده است؛ این افزایش قیمت از تاریخ ۱۲ دیماه قابلیت اجرا دارد.
دو روز پیش در ۲۲ دیماه ۱۴۰۳، روزنامه همشهری، وابسته به شهرداری تهران از کمیاب شدن روغن خوراکی در فروشگاهها خبر داده بود.
نزدیک به ۱۰ روز قبل، هلدینگ سعودی صافولا، به طور ناگهانی با صدور اطلاعیهای خبر داد بازار ایران را ترک کرده است. این شرکت در ایران روغنهای خوراکی را با نامهای تجاری «لادن»، «لادن طلایی»، «بهار» و «نسترن» را عرضه میکرد. سهم این گروه که بزرگترین سرمایهگذاری سعودیها در ایران بود، از بازار روغن ایران ۳۵ تا ۶۰ درصد تخمین زده میشد.
پس از خروج صافولا، خانواده «مدلل» سهام آن را در اختیار گرفتند. این خانواده که فرزندان عبدالعلی مدلل هستند، بارها در مقاطع مختلف به فساد اقتصادی و احتکار کالا متهم شدهاند.
خانواده مدلل از گذشته در حوزه صنایع غذایی، بهویژه واردات دانههای روغنی، فعال بوده و هماکنون نیز چندین مجتمع کشت و صنعت و روغنکشی در اختیار دارد.
نفوذ این خاندان در صنایع غذایی به حدی است که خرداد ۱۳۹۸، زمانی که از آنها خواسته شده بود درباره بدهی و ارز دریافتی خود توضیح دهند، حمید اسماعیلی، نماینده گروه مدلل در استان خوزستان، به تسنیم، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران، گفت: «قیمت کالا به موجودی انبارهای گروه مدلل بستگی دارد ... اگر گروه مدلل نباشد، تنظیم بازار به هم میریزد.»
پیام صوتی اولیویه گروندو که نزدیکانش او را یک گردشگر علاقهمند به شعر معرفی میکنند، دوشنبه ۲۴ دی از طریق رسانههای فرانسه پخش شد.
ترز گروندو، مادر اولیویه، به رادیو عمومی فرانسه گفت که پسرش ۲۰ مهر سال ۱۴۰۱ در شیراز بازداشت و به اتهام «جاسوسی و تبانی علیه جمهوری اسلامی» به پنج سال زندان محکوم شد.
پیام صوتی اولیویه طی تماس تلفنی او با بستگانش ضبط و از طریق شبکههای رادیویی «فرانس اینتر» و «فرانسهاینفو» منتشرشده است.
او در این پیام گفت: «دادگاهی که من را محکوم کرد هیچ مدرکی علیه من نداشت. من بیگناهم. همه اینجا میدانند که من بیگناه هستم.»
وضعیت روحی نامساعد
اولیویه گروندو در بخشی دیگر از پیامش گفت: «برگشت چیست؟ این یک رویای قدیمی است که دیگر نمیتواند معنایی به این بیداری خستهکننده بدهد. من واقعا خیلی خستهام. این حقیقت را بشنوید که توان من، سسیل کوهر و ژاک پاریس در حال تمام شدن است.»
کوهر، معلم فرانسوی و شریک زندگیاش پاریس، دو تن دیگر از شهروندان فرانسوی هستند که از حدود ۹۸۰ روز پیش در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین به سر میبرند.
گروندو در این پیام خطاب به رسانهها گفت: «من از سلول خود در زندان مرکزی تهران (اوین) صحبت میکنم. مسئولیت شما، پیگیری بقای سه انسان است.»
در ماههای گذشته هیچ اطلاعاتی درباره گروندو به جز نام کوچکش در رسانههای فرانسوی منتشر نشده بود.
در همین زمینه بخوانید: خانوادههای ۳ فرانسوی زندانی در ایران از سازمان ملل کمک خواستند
یکی از دوستان او به نام تریستان، درباره پخش پیام صوتی اولیویه پس از حدود دو سال و نیم حبس، گفت فاش کردن هویت برای او «ریسکی بزرگی با فشاری زیاد» بود چراکه اولیویه خیلی از بازگشت به انزوا که در ابتدای بازداشت تجربه بدی از آن داشت، میترسید.
با اینحال به گفته تریستان، «با توجه به اینکه وضعیت سلامت اولیویه روز به روز بدتر میشد»، او تصمیم گرفت که این ریسک را بپذیرد و پرونده خود را مانند دیگر خانوادههای گروگانها رسانهای کند.
خانواده اولیویه نیز روز دوشنبه از وضعیت روحی نامساعد او خبر دادند.
قربانی باجگیری سیاسی
مادر اولیویه با تقسیم دوره بازدشت پسرش به سه مرحله توضیح داد: «دوره ابتدایی بازداشت او، زمان دیپلماتیک نام داشت و ما اجازه دادیم که اوضاع از طریق روشهای سیاسی پیش برود، اما هیچ اتفاقی نیفتاد. سپس زمان اولیویه بود؛ زمان تفکر. و اکنون زمان رسانههاست.»
به گفته او، پسرش در ابتدای دستگیری به مدت ۷۲ روز در بازداشت موقت نگه داشته شد: «در آن دوره هیچ خبری از اولیویه نداشتیم، زیرا ایرانیها برخلاف تمام تعهدات بینالمللی، تماسی با سفارت فرانسه نگرفته بودند.»
اولیویه گرندو در پیامش، خود را قربانی «باجگیری سیاسی» بین جمهوری اسلامی و فرانسه توصیف کرد و گفت سخن گفتناش، او را در معرض انتقام گروگانگیرانش قرار میدهد.
اولیویه به ویژه میترسد که درخواست او برای آزادی مشروط از سوی مقامات جمهوری اسلامی رد شده و شرایط بازداشتش دشوارتر شود.
او قبل از جلسه دادگاهش دست به اعتصاب غذا زده بود، زیرا حکمش ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ و پس از حدود یک سال و چهار ماه از زمان بازداشتش صادر شد.
این گردشگر فرانسوی متولد مونپلیه (هرو) است اما در پاریس بزرگ شده است و در شرایطی بازداشت شد که در یک تور جهانی به سر میبُرد.
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، ۱۸ دی امسال اعلام کرد وضعیت سه شهروند فرانسوی بازداشتشده در ایران رو به وخامت است و برخی از آنها در شرایطی مشابه شکنجه نگهداری میشوند.
او همچنین به شهروندان فرانسوی توصیه کرد که به ایران سفر نکنند و از کسانی که در آنجا هستند خواست که به دلیل «خطرات بازداشت و زندانی شدن خودسرانه» فورا ایران را ترک کنند.
وزارت خارجه فرانسه همچنین سفیر جمهوری اسلامی در پاریس را احضار کرد.
پاریس پیشتر و در اواخر مهر امسال نیز وضعیت شهروندان فرانسوی زندانی در ایران را غیرقابل قبول خوانده و گفته بود آنان گروگان گرفته شدهاند.
جمهوری اسلامی بر اساس «سیاست گروگانگیری» خود، شهروندان خارجی و شهروندان دوتابعیتی را برای اعمال فشار بر دولتهای غربی بازداشت میکند.
