خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد که شورشیان اسلامگرای مخالف حکومت بشار اسد در سوریه به یک کیلومتری حومه شهر حلب رسیدهاند. در همین حال، در پی کشته شدن یک فرمانده ار شد سپاه در حومه حلب، جمهوری اسلامی بر ادامه حمایت کامل خود از حکومت بشار اسد تاکید کرد.
دیدهبان حقوق بشر سوریه اعلام کرد در درگیریهای شبهنظامیان با نیروهای حکومت سوریه در حومه حلب و ادلب ۲۳۱ نفر، از جمله ۲۱ غیرنظامی کشته شدهاند.
پیشتر و در پی پیشروی شورشیان به رهبری هیات تحریر شام در استان حلب، هواپیماهای جنگی روسیه و سوریه پنجشنبه هشت آذر، شمال غربی سوریه را در نزدیکی مرز با ترکیه بمباران کرده بودند تا مانع نزدیکتر شدن آنان به حلب شوند.
در همین حال، بشار اسد رییسجمهوری سوریه، در سفری اعلام نشده به مسکو رفت و با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دیدار و گفتوگو کرد. از جزییات این دیدار، خبری منتشر نشده است.
گروه اسلامگرای هیات تحریر شام، که قبلا با نام جبهه النصرت شناخته میشد، در فهرست گروههای تروریستی آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا قرار دارد.
شورشیان به رهبری گروه شبه نظامی هیات تحریر شام، چهارشنبه هفت آذر، به ۱۲ شهر و روستا در استان حلب در شمال غربی سوریه که تحت کنترل نیروهای بشار اسد، رییسجمهوری سوریه است، حمله کردند.
این حمله بزرگترین حمله در استان حلب از ماه مارس ۲۰۲۰ به این سو محسوب میشود. در مارس ۲۰۲۰ روسیه که از اسد حمایت میکند و ترکیه که از شورشیان حمایت می کند، با آتشبسی موافقت کردند که به سالها جنگ در این استان پایان داد.
ارتش سوریه در اولین بیانیه خود از زمان این حمله غافلگیرانه گفت که خسارات سنگینی را به «تروریست» وارد کرده است.
ارتش سوریه گفت که با روسیه و «نیروهای دوست» برای بازپسگیری مناطقی که به تصرف شورشیان درآمده همکاری میکنند.
کشته شدن یک فرمانده سپاه و هشدار جمهوری اسلامی
در بیانیه ارتش سوریه، توضیحی درباره «نیروهای دوست» داده نشده است، اما مقامات جمهوری اسلامی تایید کردهاند که کیومرث پورهاشمی، مشهور به «حاج هاشم»، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در جریان حملات مخالفان بشار اسد در حلب کشته شده است.
رسانههای حکومتی در ایران از کیومرث پورهاشمی با عنوان «مستشار ارشد جمهوری اسلامی در سوریه» یاد کردهاند.
جمهوری اسلامی در جریان جنگ داخلی سوریه هزاران نظامی و شبهنظامیان شیعه را به سوریه اعزام کرده است.
شورشیان در نتیجه حملات خود به نزدیکی نبل و زهرا، دو شهر شیعهنشینی رسیدند که حزبالله لبنان حضور نظامی پررنگی در آنها دارد.
براساس گزارشها شورشیان همچنین به فرودگاه النیرب یا فرودگاه بینالمللی حلب در شرق این کشور حمله کردند. شبهنظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی پایگاههایی در این فرودگاه دارند.
در همین حال، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی پنجشنبه شب ۸ آذر ۱۴۰۳، حملات دو روز گذشته شورشیان در سوریه را « بخشی از طرح اهریمنی رژیم تروریستی اسرائیل و آمریکا برای ناامنسازی منطقه غرب آسیا» دانست و درباره فعال شدن آنچه او آنها را «گروههای تکفیری» خواند.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی گفت: «بر اساس توافقهای موجود میان سه کشور ضامن روند آستانه (ایران، ترکیه و روسیه) منطقه حومه حلب و ادلب جزء مناطق کاهش تنش محسوب میشوند و حمله گروههای تروریستی به این مناطق نقض فاحش توافقات روند آستانه نیز میباشد و دستاوردهای مثبت این روند را در معرض خطر جدی قرار میدهد.»
بقائی همچنین هشدار داد که «هرگونه تعلل در مقابله با تحرکات تروریستی در سوریه، همه دستاوردهای مبارزه با تروریسم در سالهای گذشته را در معرض خطر قرار میدهد و منطقه را وارد دور جدیدی از ناامنی و بیثباتی میکند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به کشته شدن کیومرث پورهاشمی، فرمانده ارشد سپاه در حومه حلب، بر ادامه حمایت جمهوری اسلامی از دولت سوریه «برای مقابله قاطع با گروههای تروریستی و بازگرداندن امنیت و ثبات به این کشور» تاکید کرد.
ادامه درگیری در استان ادلب
به گفته دو منبع ارتش سوریه، جت های روسی مناطق تازه تصرفشده را بمباران کردند و شهرهای پرجمعیت را در آخرین منطقه تحت کنترل مخالفان هدف قرار دادند.
سرویس نجات، تحت کنترل مخالفان موسوم به کلاه سفیدها، اعلام کرد که دست کم ۱۶ غیرنظامی در شهر اتارب که تحت کنترل شورشیان است، در اثر بمباران یک منطقه مسکونی از سوی یک جت روسی کشته شدند.
ساکنان و شاهدان گفتند که بزرگراه اصلی حلب- دمشق در نتیجه درگیریها بسته شده است.
شورشیان می گویند حملات آنان واکنشی است به تشدید حملات نیروهای هوایی روسیه و سوریه علیه غیرنظامیان در هفتههای اخیر در مناطقی در جنوب استان ادلب در شمال غربی سوریه و جلوگیری از هرگونه حمله ارتش سوریه که نیروهایش را در نزدیکی خطوط مقدم با شورشیان تقویت میکند.
منابع امنیتی ترکیه پنجشنبه گفتند که شورشیان در ابتدا پس از حملات نیروهای دولتی سوریه، عملیات محدودی را آغاز کردند و پس از عقبنشینی نیروهای دولتی از مواضع خود، عملیات را گسترش دادند.
منابع ترکیه گفتند که تحرکات شورشیان در محدودهای در ادلب صورت میگیرد که ترکیه، روسیه و ایران در سال ۲۰۱۹ بر سر آن به توافق رسیدند تا خصومتها بین شورشیان و نیروهای دولتی کاهش یابد.
یک منبع در وزارت دفاع ترکیه نیز گفت که این کشور تحولات شمال سوریه را از نزدیک دنبال می کند و اقدامات احتیاطی را برای تضمین امنیت نیروهای ترکیه در آنجا انجام داده است.
ترکیه نیز هیات تحریر شام را در فهرست گروههای تروریستی خود قرار داده است. این گروه با گروه های شورشی جریان اصلی مورد حمایت ترکیه رقابت می کند که بخشهایی از قلمرو سوریه در امتداد مرز ترکیه را نیز کنترل می کنند.
شورشیان میگویند در سال جاری بیش از ۸۰ نفر که بیشتر آنها غیرنظامی بودند، در حملات پهپادی به روستاهای تحت کنترل آنها کشته شدهاند.
سعار پنجشنبه هشتم آذر گفت اهداف اسرائیل شامل بازگرداندن گروگانهای در بند حماس و اطمینان از عدم کنترل مجدد این گروه بر نوار غزه میشود.
او تاکید کرد اسرائیل قصد ندارد بر زندگی غیرنظامیان در غزه کنترل داشته باشد و افزود: «باور داریم که صلح اجتنابناپذیر است اما نمیتواند بر پایه توهمات بنا شود.»
روزنامه نیویورکتایمز پنجشنبه در گزارشی نوشت مقامهای حماس در حال بحث درباره برقراری آتشبس در غزه و موضوع تداوم حضور اسرائیل در کریدور فیلادلفی در مرز مشترک این باریکه با مصر هستند.
به گفته این نشریه، حماس امیدوار بود نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، اسرائیل را وادار کنند که آتشبس را در چارچوب شرایط حماس بپذیرد اما پس از مرگ یحیی سنوار مشخص شد تهران به دنبال رویارویی مستقیم با اسرائیل نیست.
نیویورکتایمز به نقل از مقامهای فلسطینی و آمریکایی اضافه کرد حتی پیش از اجرایی شدن آتشبس لبنان، حماس آماده شده بود از راهبرد یحیی سنوار صرفنظر کند و به سمت دستیابی به توافق در غزه پیش برود.
اسامه حمدان، مقام ارشد حماس در همین رابطه اعلام کرد سنوار پیش از مرگش به رهبران این گروه گفته بود هرچه جنگ با اسرائیل طولانیتر شود، به «آزادی» نزدیکتر خواهند شد.
رهبران حماس اکنون در مورد نقشی که باید پس از جنگ ایفا کنند و مصالحههایی که باید برای رسیدن به آتشبس انجام دهند، اختلاف نظر دارند اما به گفته مقامهای آمریکایی، این گروه ممکن است از خواستههای اصلی خود دست بکشد و به توافق مورد پسند اسرائیل تن دهد.
نیویورکتایمز به نقل از مقامهای آمریکایی نوشت احتمالا بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، منتظر است دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب ایالات متحده، بهطور رسمی وارد کاخ سفید شود و سپس تصمیم نهایی خود را درباره توافق با حماس اتخاذ کند.
روزنامه لبنانی الاخبار هم گزارش داد یک هیات اطلاعاتی از مصر قرار است پنجشنبه هشتم آذر راهی اسرائیل شود تا طرحی جامع را که در قاهره برای توقف جنگ در نوار غزه آماده شده، به مقامهای اسرائیلی ارائه کند.
این طرح شامل پیشنهاداتی برای آزادی گروگانها در ازای برقراری آتشبس، افزایش کمکهای بشردوستانه به نوار غزه و ارسال دارو برای گروگانهای اسرائیلی است.
ادامه حملات اسرائیل به نوار غزه
مقامهای غزه اعلام کردند حملات نظامی اسرائیل در روز پنجشنبه، منجر به کشته شدن دستکم ۲۱ فلسطینی در سراسر این باریکه شد.
بر اساس گزارشها، ارتش اسرائیل بمباران مناطق مرکزی غزه را شدت بخشید و تانکهایش به عمق بیشتری در شمال و جنوب این منطقه پیشروی کردند.
ارتش اسرائیل هنوز در مورد این حملات اظهار نظر نکرده است.
تشدید عملیات نظامی اسرائیل در غزه، یک روز پس از اجرایی شدن آتشبس در لبنان رخ میدهد.
با این حال، توافق میان حزبالله و اسرائیل، امیدها برای دستیابی به توافق آتشبس در غزه را افزایش داده است.
حمله اسرائیل به انبار راکت حزبالله به دلیل «نقض آتشبس»
ارتش اسرائیل عصر پنجشنبه از حمله هوایی به تاسیساتی خبر داد که حزبالله برای ذخیره موشکهای میانبُرد خود در جنوب لبنان استفاده میکرد.
این عملیات، اولین حمله از زمان اجرای آتشبس در روز هفتم آذر است.
ارتش اسرائیل در همین رابطه گفت: «نیروهای ما در جنوب لبنان مستقر هستند و هرگونه نقض توافق را شناسایی و خنثی میکنند.»
ساعاتی پیش از این عملیات، رسانههای دولتی و منابع امنیتی لبنان گزارش دادند تانکهای اسرائیلی شش منطقه را در نوار مرزی دو کشور هدف قرار دادند و به مارکبا، وازانی، کفارشوپا، خیام، طیبه و دشتهای کشاورزی اطراف مرجعیون حمله کردند.
در یک حمله پهپادی به خودرویی در جنوب لبنان نیز سه سرنشین آن مجروح شدند. این خودرو در حال حرکت به سمت مرز لبنان و اسرائیل بود.
ارتش اسرائیل حمله پهپادی به یک خودرو و تیراندازی به منطقه مرکبا را تایید و اعلام کرد قصد کشتن این افراد را نداشته است.
ارتش اسرائیل افزود نیروهایش ورود افراد «مظنون» به چندین منطقه در جنوب لبنان را شناسایی کردند. به گفته این نهاد، برخی از مظنونان سوار خودرو بودند.
ارتش اسرائیل ورود این افراد به جنوب لبنان را نقض آتشبس خواند و افزود که نیروهایش در مارکبا به نزدیکی خودروی مظنونان شلیک کردند اما هدفشان نه کشتن سرنشینان، بلکه هشدار بود.
نماینده حزبالله در پارلمان لبنان، اسرائیل را به نقض آتشبس متهم کرد
حسن فضلالله، نماینده حزبالله در پارلمان لبنان، گفت اسرائیل به افرادی که به روستاهای خود در جنوب لبنان بازمیگردند، حمله میکند.
او افزود اسرائیل با این حملات، توافق آتشبس را نقض کرده است.
ساعاتی پس از آغاز آتشبس در روز هفتم آذر، شمار زیادی از لبنانیها، از جمله نیروهای حزبالله، به روستاهای شیعهنشین جنوب این کشور بازگشتند.
نیروهای ارتش اسرائیل همچنان در این مناطق از خاک لبنان حضور دارند و در مواجهه با موج بازگشت لبنانیها به جنوب این کشور، در مواردی به تیراندازی روی آوردهاند.
روز چهارشنبه و در نخستین رویداد، هشت خودرو و موتورسیکلت حامل اعضای حزبالله به ویرانههای روستای کفرکیلا در نزدیکی متولا رسیدند اما نظامیان اسرائیلی مستقر در منطقه، آنها را با شلیک هشدار دور کردند.
در حادثهای دیگر، نیروهای اسرائیلی به سوی «مظنونانی» در میس الجبل تیراندازی کردند.
در سومین حادثه، سربازان اسرائیلی طی چند ساعت، چهار عضو حزبالله را که به نیروهای ارتش نزدیک شده بودند، بازداشت و در محل بازجویی کردند.
در جریان درگیریها در چهارشنبه هفتم آذر، در مجموع هفت لبنانی کشته و تعدادی دیگر زخمی شدند.
