سازمان حقوق بشری هه‌نگاو در گزارشی اعلام کرد در ماه گذشته میلادی دست‌کم ۵۰ کولبر در نقاط مرزی کردستان کشته یا زخمی شده‌اند. از میان این افراد شش کولبر کشته شده و ۴۴ تن دیگر زخمی شده‌اند. شش نفر از کولبران مجروح شده کمتر از ۱۸ سال دارند.
هه‌نگاو با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد خود نوشت ۹۲ درصد کل این موارد با شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران قربانی شده‌اند.
از میان این کولبران ۲۹ تن شامل سه کشته و ۲۶ زخمی در مرزهای استان کرمانشاه و ۲۱ تن شامل سه کشته و ۱۸ زخمی در مرزهای استان کردستان بوده‌اند.
بر اساس این گزارش، دست‌کم شش تن از کولبران زخمی شده در این بازه زمانی کودک بوده‌اند و با شلیک مستقیم نیروهای هنگ مرزی جمهوری اسلامی زخمی شده‌اند.
از میان این شش کودک، چهار تن در مرز نوسود و دو تن دیگر در مرز بانه زخمی شده‌اند.
دو تن از کودکان زخمی شده اهل جوانرود، دو تن اهل سقز، یک تن اهل پاوه و یک تن دیگر اهل شاهو بوده‌اند.
هه‌نگاو درباره علت مرگ یا جراحت این افراد نوشته که ۴۶ مورد، شامل شش کشته و ۴۰ زخمی، معادل ۹۲ درصد کل موارد به دنبال شلیک مستقیم بوده و دو مورد شامل دو زخمی، معادل چهار درصد کل موارد، با پرتاب سنگ از سوی نیروهای نظامی زخمی شده‌اند.
یکی از این کولبران در پی ضرب و جرح از سوی نیروهای نظامی زخمی شده و یک کولبر دیگر بر اثر سقوط از کوه زخمی شده است.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو پیش از این و در دی ماه امسال در گزارشی از کشته شدن ۴۱ کولبر و کاسبکار و مجروح شدن دست‌کم ٢٩٢ کولبر دیگر در سال ۲۰۲۳ میلادی خبر داده بود.
این سازمان اعلام کرده بود در سال ۲۰۲۲ میلادی نیز ۴۶ کولبر جانشان را از دست داده و ۲۴۴ نفر زخمی شدند.
نهادهای حقوق بشری و برخی نمایندگان مجلس بارها اعلام کرده‌اند شهروندان کرد در استان‌های غربی کشور به دلیل فقر اقدام به کولبری می‌کنند.
یک کولبر سابق آبان سال ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «کولبر باید چهار ساعت در باران و برف به خاک عراق برود، چند ساعت هم با کوله در راه باشد و تقریبا یک روز کامل، کولبر در راهی است که ممکن است از آن برنگردد و به ازای آن ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد. این راه پر خطر در همین هشت ماه امسال ۱۱ نفر قربانی گرفته است.»
قباد کرمپور، عضو شورای عالی استانها، در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا خبر داد که «بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوقلیسانساند».
او تاکید کرد یک کولبر با فوقلیسانس ریاضی، به خاطر حمل تلویزیون کشته شده است.
