از تدریس فیزیک تا رهبری حماس؛ خالد مشعل کیست؟

پس از حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل، رهبران این گروه شبه‌نظامی و مهره‌های کلیدی‌اش بیش از پیش مورد توجه جهان قرار گرفتند. یکی از این شخصیت‌های اصلی، خالد مشعل است.

مشعل روز ۱۹ مهر در بیانیه‌ای ضبط شده که به رویترز ارسال کرده بود، گفت: «ما باید به میادین و خیابان‌های جهان عرب و اسلام برویم.»

این رهبر سابق حماس که اکنون ساکن قطر است خواستار تظاهرات در سراسر جهان اسلام در حمایت از فلسطینی‌‌ها و پیوستن کشورهای همسایه به مبارزه با اسرائیل شد.

بریتانیکا در گزارشی به بررسی زندگی این رهبر سابق و تندرو و چگونگی تبدیل شدنش به یکی از عناصر کلیدی حماس پرداخته است.

اوایل زندگی

خالد مشعل، سیاستمدار فلسطینی تبعیدی متولد هفتم خرداد ۱۳۳۵ در شهر سلواد واقع در کرانه باختری رود اردن است. او ۱۱ سال اول زندگی خود را در سلواد گذراند.

پس از آنکه اسرائیل کرانه باختری را در سال ۱۹۶۷ تسخیر کرد مشعل به همراه خانواده‌اش فرار کرد. آن‌ها در کویت ساکن شدند؛ جایی که پدرش از اواخر دهه ۱۹۵۰ به عنوان کشاورز و واعظ، سکونت و کار کرده بود.

مشعل که فردی مذهبی بود به فعالیت سیاسی اسلامی گرایش پیدا کرد و در ۱۵ سالگی به شاخه فلسطینی اخوان المسلمین در کویت پیوست.

او در سال ۱۹۷۴ در دانشگاه کویت ثبت‌نام و در رشته فیزیک تحصیل کرد.

مشعل در سال‌های تحصیل به‌عنوان یک فعال فلسطینی فعالیت می‌کرد. در نهایت او و همکاران اسلام‌‌گرایش در مخالفت با سیاست جناح‌های ملی‌گرای سکولار که بر اتحادیه دانشجویان فلسطینی دانشگاه تسلط داشتند، تصمیم گرفتند انجمن دانشجویی خود را تشکیل دهند.

مشعل پس از فارغ‌التحصیلی در کویت ماند و در آن‌جا به تدریس فیزیک پرداخت و هم‌زمان در جنبش اسلام‌گرایان فلسطینی فعال ماند. در سال ۱۹۸۴ او تدریس را متوقف کرد تا زمان بیشتری را به فعالیت سیاسی خود اختصاص دهد.

فعالیت‌های او شامل سازماندهی و جمع‌آوری کمک‌های مالی برای ایجاد شبکه‌ای از خدمات اجتماعی اسلامی در نوار غزه و کرانه باختری و توسعه قابلیت‌های نظامی اسلام‌گرایان فلسطینی بود. گروهی که در آن زمان از نظر قابلیت‌های نظامی، بسیار از چریکی‌های سازمان‌آزادی بخش فلسطین (ساف) مانند فتح عقب بود.