حمله حزبالله لبنان به شمال اسرائیل در حمایت از حماس؛ دامنه جنگ گستردهتر شد
حزبالله لبنان اعلام کرد در حمایت از حملات روز شنبه حماس به اسرائیل، منطقه «جبل دوف» در شمال اسرائیل را هدف قرار داده است. بیم آن میرود حمله حزبالله به گستردهتر شدن دامنه جنگ در منطقه بیانجامد.
به گزارش تایمز اسرائیل، در این حمله که صبح روز یکشنبه ۱۶ مهر انجام گرفت، سه مرکز نظامی اسرائیل با راکت و آتش توپخانه هدف قرار گرفتند.
بنا بر گزارشها، یک مرکز راداری در بین اهداف حزبالله بوده است.
حزبالله در بیانیهای مسئولیت این حملات را پذیرفت و اعلام کرد در همبستکی با «مقاومت فلسطین» دست به این اقدام زده است.
ارتش اسرائیل نیز در پاسخ، با حملات توپخانهای و پهپادی مواضع حزبالله را هدف قرار داد. این ارتش اعلام کرد در پاسخ به حمله راکتی از جنوب لبنان به این کشور، نقاطی که از آن گلوله شلیک شده را هدف قرار داده است.
اسرائیل همچنین گفت از طریق پهپاد به یک مقر حزبالله در منطقه هاردوو در امتداد مرز لبنان حمله کرده است.
در مقابل حزبالله لبنان اعلام کرد به مزارع شبعا که تحت کنترل اسرائیل است حمله راکتی و توپخانهای انجام داده است.
هنوز از تلفات احتمالی این درگیریها خبری منتشر نشده است.
الجزیره به نقل از گیدئون لوی، خبرنگار روزنامه اسرائیلی هاآرتص نوشت تداوم درگیریها میان حزبالله و اسرائیل به بحرانی برای اسرائیل بدل خواهد شد.
لوی گفت در این صورت اسرائیل باید در دو جبهه بجنگد و این چیزی است که تا کنون با آن مواجه نشده است.
الجزیره حمله حزبالله را محدود و هشداری به اسرائیل دانست و نوشت در حمله امروز حزبالله از موشکهای دوربرد استفاده نشده است و شهرهای اسرائیلی هدف قرار نگرفتهاند.
همزمان نمایندگی نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد در لبنان (یونیفیل) با انتشار بیانیهای در شبکه اجتماعی ایکس، تبادل آتش میان حزبالله و اسرائیل را تایید کرد و از دو طرف خواست با خویشتنداری از افزایش تنشها در منطقه جلوگیری کنند.
در این بیانیه آمده است نیروهای حافظ صلح سازمان ملل همچنان در مواضع خود مستقرند و به فعالیت خود ادامه میدهند، اما تعدادی از آنها با توجه به شرایط موجود به پناهگاه منتقل شدهاند.
حزبالله لبنان روز ۱۵ مهر در بیانیهای با اعلام حمایت از حملات حماس علیه اسرائیل اعلام کرد اوضاع در غزه را به دقت دنبال میکند و با رهبران «مقاومت فلسطین» در تماس است.
حزبالله همچنین افزود این حمله پیامی به کسانی است که به دنبال عادیسازی روابط با اسرائیل هستند.
رویترز نوشت تهاجم غزه به جنوب اسرائیل که بزرگترین حمله در دهههای اخیر است، میتواند تلاشهای مورد حمایت ایالات متحده برای ایجاد صفبندیهای امنیتی منطقهای را تضعیف و آرزوی فلسطینیها برای تشکیل کشور مستقل را تهدید کند.
اسامه حمدان، رهبر حماس در لبنان، به رویترز گفت حمله روز شنبه باید کشورهای عربی را متوجه کند که پذیرش خواستههای امنیتی اسرائیل صلح را به ارمغان نمیآورد.
در سراسر خاورمیانه تجمعاتی در حمایت از حماس برگزار شده و طی آن پرچمهای اسرائیل و ایالات متحده به آتش کشیده شدند. ایران و حزب الله، متحد لبنانی ایران، حمله حماس را ستودهاند.
در حالی که حملههای حماس به اسرائیل در روز شنبه ۱۵ مهر، مرگبارترین روز خشونت در این کشور را در ۵۰ سال اخیر رقم زد، شهروندان اسرائیلی روایتهای خود را از یورش این شبهنظامیان به شهرها و خیابانها به اشتراک گذاشتند و چگونگی کشتار مردم را در مکانهای عمومی و مسکونی توصیف کردند.
خبرگزاری رویترز با اشاره به حمله حماس نوشت ۱۵ مهر مرگبارترین روز خشونت در اسرائیل از زمان جنگ یوم کیپور در ۵۰ سال پیش بود.
حمله راکتی و زمینی حماس به اسرائیل تاکنون صدها کشته به جا گذاشته و دستکم ۱۰۰ نفر در دست حماس اسیر شدهاند.
در آغاز حملههای حماس، ارتش اسرائیل تایید کرد که شبهنظامیان این گروه به داخل شهرهای اسرائیلی رخنه کردهاند و از شهروندان این کشور خواست از خانههای خود خارج نشوند.
ویدیوی منتشرشده نشان میدهد روز شنبه نیروهای حماس جنازه کشتهشدگان اسرائیلی را پشت کامیونهایی انداخته و در غزه میگردانند.
ویدیوها و گزارشهای منتشر شده از پراکنده شدن جسدهای غیرنظامیان در شهرهای مختلف اسرائیلی در آغاز این حملهها خبر دادند و شاهدان عینی در روایتهای مختلف وحشت خود را از حضور شبهنظامیان حماس در مقابل خانههای خود توصیف کردند.
بر اساس گزارشها، خیابانهای شهر سدروت در جنوب اسرائیل پر از اجساد غیرنظامیان اسرائیلی و شیشههای خرد شده بود و خیلی از غیرنظامیان در داخل خودروهای خود کشته شده بودند.
شلومی، از ساکنان شهر سدروت در جنوب اسرائیل، به رویترز گفت: «تعداد جسدهای غیرنظامیان و تروریستها مرتب در حال افزایش بود. در جاده سدروت و نقاط دیگر، دریایی از اجساد روی زمین افتاده بودند.»
برخی از اسرائیلیهایی که داخل خانهها پناه گرفته بودند در تماس با تلویزیون اسرائیل، به صورت زنده شرایط خود را توصیف میکردند.
دورین، زن اسرائیلی ساکن شهرک نیر عوز، در تماس با کانال ۱۲ اسرائیل از حمله شبهنظامیان در مقابل خانهاش خبر داد و گفت: «آنها دوباره آمدند، لطفا کمک بفرستید. شوهرم در را بسته نگه داشته و آنها دارند شلیک میکنند.»
استر بوروچوف، زنی که از حمله شبهنظامیان به یک جشنواره موسیقی فرار کرده، به رویترز گفت پس از آنکه شبهنظامیان با شلیک مستقیم راننده ماشینش را کشتند، او خودش را به مردن زد تا بتواند جان سالم به در ببرد. او گفت تا زمانیکه سربازان اسرائیلی برای نجات آنها آمدند، نمیتوانسته از جایش تکان بخورد.
آمیت پارپارا، یک جوان اسرائیلی که شبهنظامیان دو دوستش را در حمله به یک جشنواره موسیقی به گروگان گرفتهاند، در گفتوگو با شبکه آی-۲۴ اسرائیل از ارتش این کشور خواست تا فرصت تمام نشده برای نجات آنها اقدام کند.
زن اسرائیلی دیگری به نام الا مور، به آی-۲۴ گفت خواهرزاده هشتسالهاش در حالی که با خواهر کوچکش مخفی شده بود، با او تماس گرفته و گفته شبهنظامیان به داخل خانه آنها ریخته و پدرو ومادرش را کشتند، اما این تماس نیمهکاره قطع شده و او از طریق مقامها در حال پیگیری وضعیت این کودکان است.
آی-۲۴ همچنین قسمتی از یک ویدیوی حماس را بازنشر کرده که در آن حمله هوایی به یک آمبولانس را در اسرائیل نشان میدهد.
گیلی یوسکوویچ، زنی که در میان صدها جوان در یک جشنواره موسیقی در جنوب اسرائیل نزدیک نوار غزه بود، به شبکه بیبیسی جهانی گفت چگونه زیر یک درخت در یک مزرعه پنهان شده بود، چرا که شبهنظامیان مسلح به هر کسی که پیدا میکردند، شلیک میکردند و سلاحهای خودکار داشتند.
او در توصیف این حمله گفت: «تروریستها از چهار یا پنج جا میآمدند... بنابراین ما نمیدانستیم باید به کجا برویم. من دوباره سوار خودرویم شدم و کمی بیشتر رانندگی کردم.... بعضیها به من شلیک میکردند. من خودرویم را ترک و شروع به دویدن کردم، جایی با بسیاری درختان پوملو دیدم و به آنجا رفتم.»
یوسکوویچ در ادامه افزود شبهنظامیان فلطسینی: «درخت به درخت میرفتند و تیراندازی میکردند. همه جا. از دو طرف. من دیدم مردم اطرافم در حال مردن هستند. خیلی ساکت بودم. گریه نکردم، هیچ کاری نکردم.»
او گفت بسیاری از مردم در جاده کشته شدند و هر کسی که سعی میکرد فرار کند، از هر دو طرف به او شلیک میکردند. بهترین کار پنهان شدن بود.
طبق مشاهدات او، «عجیبترین چیز این است که چطور ما برای مدت طولانی آنجا بودیم و هیچکس نبود. نه ارتشی، نه پلیسی. هیچی».
دولت نپال نیز خبر داد که حماس ۱۷ تن از شهروندان این کشور را در جریان حمله به اسرائیل ربوده و به گروگان گرفته است. هفت شهروند نپالی هم زخمی شدهاند.
شاخه نظامی حماس صبح روز شنبه ۱۵ مهر ماه اعلام کرد پنج هزار راکت به سمت اسرائیل شلیک کرده است.این راکتها از نوار غزه به داخل خاک اسرائیل پرتاب شدند.
در حالی که سخنگوی حماس تایید کرده که حمله گسترده این گروه به اسرائیل با حمایت جمهوری اسلامی صورت گرفته، یک مقام ارشد دولت بایدن گفت هنوز نمیتوان درباره نقش مستقیم ایران در این حملهها اظهارنظر کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام که نامش فاش نشده گفت هنوز برای اظهارنظر درباره اینکه ایران در این حمله حماس نقش «مستقیم» داشته، بسیار زودهنگام است.
او در عین حال خاطرنشان کرد: «شکی نیست که حماس از سوی ایران و سایرین تامین مالی و تسلیحاتی میشود.»
این در حالی است که غازی حمد، یکی از سخنگویان حماس، پیشتر به بیبیسی جهانی گفت این گروه در حمله گسترده جدید خود علیه اسرائیل، از حمایت ایران برخوردار بوده است.
حمد گفت سایر کشورها نیز در این حمله به حماس کمک کردند، اما او به نام این کشورها اشاره نکرد.
ساعاتی پس از شروع حمله گسترده و هماهنگ حماس به اسرائیل در روز شنبه ۱۵ مهر، نگاهها به سوی تهران چرخید و گمانهزنیها درباره نقش جمهوری اسلامی در برنامهریزی این هجوم آغاز شد.
جمهوری اسلامی که در دهههای گذشته اعلام کرده به دنبال نابودی اسرائیل است، در چند ماه اخیر به لفاظیهای خود علیه تلآویو شدت بخشیده است.
حملههای حماس علیه اسرائیل تنها چند هفته بعد از توافق تهران و واشینگتن که به آزادسازی شش میلیارد دلار درآمدهای مسدود شده ایران منجر شد، باعث افزایش انتقادها علیه دولت جو بایدن به دلیل مدارا با جمهوری اسلامی شده است.
برخی نمایندگان کنگره آمریکا، از جمله مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه، و دون بیکن، عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان، با اشاره به تامین مالی و تسلیحاتی حماس از سوی ایران، درباره مماشات با جمهوری اسلامی و پیامدهای منفی آزادسازی پولهای ایران هشدار دادند.
با این حال متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با رد اظهارنظرها درباره تاثیر توافق با تهران در حملات حماس گفت: «توافق برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی از ایران هیچ ارتباطی به حمله وحشتناک علیه اسرائیل ندارد. حتی یک پنی هم خرج نشده و در صورت استفاده هم از این دارایی فقط میتوان برای نیازهای بشردوستانه مانند غذا و دارو هزینه کرد.»
این در حالی است که مقامهای تهران به صورت مکرر حمایت علنی خود را از گروههای شبهنظامی مانند حماس و حزبالله لبنان اعلام کرده و از گروههای «مقاومت» فلسطینی خواستهاند بر حملههای خود علیه اسرائیل بیفزایند.
در ماه اوت و پس از حمله اسرائیل به گروه شبهنظامی جهاد اسلامی فلسطین، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیهای خواستار آزادی قدس (اورشلیم) و حذف «غده سرطانی اسرائیل» از نقشه جهان شد.
دور جدید حملههای حماس در حالی صورت گرفت که مذاکرت برای عادیسازی روابط میان تلآویو و ریاض در جریان است.
جمهوری اسلامی برقراری روابط میان اسرائیل و کشورهای منطقه را به شدت محکوم کرده، زیرا از آن بیم دارد که این موضوع به انزوای هر چه بیشتر تهران در منطقه بینجامد.
روز ۱۱ مهر، علی خامنهای گفت کشورهایی از منطقه که به دنبال برقراری روابط با تلآویو هستند، ضرر خواهند کرد.
او عادیسازی روابط کشورهای منطقه با اسرائیل را به «شرطبندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را قماری «محکوم به باخت» خواند.
پس از دور جدید حملههای حماس، یحیی رحیمصفوی، مشاور علی خامنهای هم با اعلام حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل گفت: «ما از عملیات "طوفانالاقصی" اعلام حمایت میکنیم و مطمئنیم جبهه مقاومت نیز حامی این موضوع است.
همزمان خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران نوشت فلسطینیها تعدادی از سربازان و نیروهای پلیس اسرائیل را به اسارت گرفتهاند. رسانههای فلسطینی هم اعلام کردند تعدادی از اسرائیلیها به اسارت نیروهای حماس درآمدهاند.
حمله راکتی و زمینی حماس به اسرائیل تاکنون دستکم ۲۵۰ کشته و بیش از هزار و ۴۵۰ زخمی بر جای گذاشته است. حال شماری از مجروحان وخیم است. ارتش اسرائیل بامداد یکشنبه به وقت محلی اعلام کرد هنوز در برخی از مناطق جنوب اسرائیل درگیر جنگ با حماس است.
این در حالی است که طبق اعلام وزارت بهداشت حماس تاکنون ۲۳۲ نفر در حملات اسرائیل به نوار غزه کشته شدهاند. بیش از هزار و ۷۰۰ نفر نیز مجروح شدهاند.
خبرگزاری رویترز با اشاره به حمله خونین حماس به اسرائیل نوشت این حمله که روز شنبه آغاز شد مرگبارترین روز خشونت در اسرائیل از زمان جنگ یوم کیپور در ۵۰ سال پیش بود.
گاردین روز ۱۳ مهر در گزارشی به تصمیم دولت جو بایدن برای سرعت بخشیدن به ساخت دیوار مرزی آمریکا با اعمال قوانین معافیت مالیاتی پرداخت. بر اساس این گزارش، فعالان و طرفداران محیط زیست جامعه ریو گرانده مانند «گوشت قربانی» در یک جنگ سیاسی گیر افتادهاند.
دولت بایدن پیشنهاد ساخت ۲۰ مایل جدید از دیواری با نام «سیستم مانع مرزی» را در شهرستان استار تگزاس و در نزدیکی پناهگاه ملی حیات وحش دره ریوگراند داده است.
این ساختوساز میتواند زمینهایی را به دو نیم تقسیم کند که قبیله کاریزو-کومکردو و سایر قبایل، از نوعی کاکتوس موجود در آن به نام پیوت، برای مراسم مقدس خود استفاده میکنند.
گاردین یادآور شد پیشتر ساخت دیوارهای مرزی در امتداد رودخانه کلرادو، کاکتوسهای ساگوارو را از بین برد و اوسلوتهای در معرض خطر انقراض را به نابودی کشاند و ساخت دوباره دیوار مرزی اینبار از سوی بایدن، «خنجری از پشت» به گروههای بومی و فعالان حوزه محیط زیست است.
بر اساس این گزارش، در میان ۲۶ مورد حفاظت محیط زیستی و فرهنگی که شامل معافیت دولت برای سرعتبخشی ساخت این دیوار شدهاند، قانون سیاست ملی محیط زیست، قانون گونههای در معرض خطر انقراض، قانون حفاظت از گورهای بومیان آمریکا و بازگرداندن آنها و قانون آزادی مذهبی سرخپوستان آمریکایی به چشم میخورند.
گاردین تاکید کرد تصمیم بایدن در این زمینه، محیطبانان، رهبران بومی و گروههای اجتماعی دره ریوگراند را خشمگین کرده است.
ابراز نگرانی درباره گونههای در خطر انقراض
لایکن جوردال، فعال مناطق مرزی از مرکز تنوع زیستی (سیبیدی) از تاثیر ساخت این دیوار بر مسیرهای ضروری عبور گربههای وحشی و زندگی گونههای گیاهی در معرض خطر انقراض در منطقه، ابراز نگرانی کرد.
او گفت: «ساخت دیوار مرزی ناامید کننده و غیرمنتظره بود. این اقدام یک گام به عقبِ هولناک برای سرزمینهای مرزی است.»
گاردین در ادامه نوشت این اولین بار است که یک دولت دموکرات چنین معافیتهایی را برای ساخت دیوار مرزی صادر میکند و آن را یک «انحراف آشکار از وعدههای تبلیغاتی» جو بایدن و تلاشهای پیشین او برای ساختن یک قهرمان محیط زیستی از خود دانست.
میشل سرانو، یکی از مدیران Voces Unidas RGV که گروه حمایت از حقوق مهاجران و جامعه مستقر در دره ریوگراند است، به گاردین گفت: «به نظر من این اقدام دولت بایدن یک بازی استراتژیک برای انتخابات ریاستجمهوری است.»
او افزود که بسیاری از جوامع روستایی، مهاجر و بومی ساکن در این منطقه به «گوشت قربانی» برای سیاستمدارانی تبدیل شدهاند که به دنبال کسب امتیاز هستند.
سرانو با اشاره به این نکته که بحران آب و هوا باعث فروپاشی بومشناختی، بروز آب و هوای غیرعادی و مهاجرت انبوه میشود، ادامه داد: «ساخت دیوار مرزی نتیجه معکوس دارد.»
میشل ویندلینگ، مدیر انتخاباتی جنبش طلوع آفتاب که گروه عدالت جوی تحت رهبری جوانان است هم به گاردین گفت که چنین اقدامی «یک پاسخ غیرانسانی به مهاجرت» است.
او تاکید کرد: «کار درست این است که با مهاجران دلسوز بوده و به بحران آب و هوا بهعنوان علت اصلی اجبار مردم به ترک کشورهایشان رسیدگی کنیم.»
ویندلینگ در ادامه گفت: «پس از تصمیم دولت برای تصویب پروژه حفاری ویلو در آلاسکا و نادیده گرفتن وعده پایان حفاری جدید، ساخت دیوار مرزی احتمالا رایدهندگان جوان را بیش از پیش نسبت به دولت بدبین خواهد کرد.»
به گفته او، بایدن قبلا باعث بیاعتمادی رایدهندگان جوان شده و ادامه ساخت دیوار، یکی دیگر از خلف وعدههای انتخاباتی او و حرکتی خطرناک پیش از انتخابات سال ۲۰۲۴ است.
خوان مانسیاس، رییس قبیله کاریزو-کومکردو که طی سالها با چند دولت ایالات متحده بر سر ساخت دیوار مرزی روی مکانهای فرهنگی و گورستانهای قبیلههای بومی آمریکا در حال مبارزه بوده است هم به گاردین گفت: «با توسعه این امر، آنها نسلکشی را پیش میبرند.»
او ادامه داد: «استعمارگران پس از ورود به این سرزمین ابتدا اجداد ما را کشتند و ما مجبور شدیم آنها را دفن کنیم. حال به منظور ساخت این دیوار میخواهند گورستانهایمان را نیز حفر کنند. این یک نسلکشی بیپایان است.»
جوردال که اخیرا در مسیر رودخانهای که دولت در حال برنامهریزی برای ساخت دیوار روی آن است، قایقرانی کرده، گفت که بخشهای جدید دیوار مرزی «برخی از روستاییترین و آرامترین بخشهای ریوگراند» را قطع میکند.
به گفته او، «این یکی از آرامشبخشترین تجربیاتی بوده که تا به حال در این منطقه داشته است».
نظر جو بایدن چگونه تغییر کرد؟
معافیتهای بایدن تنها یک ماه پس از انتشار گزارشی وحشتناک از سوی یک آژانس نظارتی غیر حزبی اعلام شد.
این گزارشها نشان داد ساخت دیوار مرزی در دولت دونالد ترامپ، کاکتوسهای مرتفع ساگوارو در آریزونا را نابود، گل چوبها را در تگزاس تهدید و مکانهای فرهنگی و محل دفن بومیها را تخریب کرده است.
این گزارش از گمرکات و حفاظت از مرزهای ایالات متحده و وزارت کشور خواسته بود تا برنامهای برای کاهش خسارات ایجاد کنند.
گاردین در ادامه نوشت که دولت ترامپ برای ساختن «دیوار بزرگ و زیبا» در مرز ایالات متحده و مکزیک، معافیتهایی صادر کرد که ۸۴ قانون فدرال از جمله حفاظت از آب و هوای پاک، گونههای در معرض خطر، زمینهای عمومی و حقوق بومیان آمریکا را به حالت تعلیق درآورد.
دولت بایدن یکی از این معافیتهای دولت قبلی را در ماه ژوئن لغو کرد.
در ماه ژوییه نیز دولت فدرال در توافقی، با پرداخت ۱/۲ میلیارد دلار برای جبران آسیبهای زیست محیطی و حفاظت از حیات وحش آسیب دیده از ساخت دیوار مرزی موافقت کرد.
اکنون، رییسجمهوری که زمانی قول داده بود تحت نظارت او «دیوار دیگری ساخته نمیشود»، معافیتهای بیشتری را برای تسریع ساخت دیوار صادر کرده است.
بایدن ادعا کرد دولتش مجبور به ایجاد موانع مرزی است زیرا بودجه ساخت آن قبلا از سوی کنگره اختصاص داده شده.
او در پاسخ به این سوال خبرنگاران که آیا دیوار مرزی راهحل مناسبی است، پاسخ داد: «خیر!»
حامیان محیط زیست ادعای رییسجمهوری را مبنی بر اینکه چارهای جز ادامه ساخت دیوار مرزی وجود ندارد رد کردند.
آنها معتقدند دولت نباید برای سرعت بخشیدن به ساخت دیوار از حفاظت از محیط زیست و بهداشت عمومی چشمپوشی کند.
یکی از این حامیان به رویترز گفت که تصمیم دولت برای صدور این معافیتها را درک نمیکند: «اگر آنها حداقل قانون گونههای در حال انقراض را مشمول معافیت نمیکردند برای حیات وحش و گونههای گیاهی در معرض خطر این مناطق امیدی باقی بود.»
نایدا آلوارز فردی است که سالها به مبارزه با دولت ترامپ در تصرف زمینهایی پرداخته که دستکم پنج نسل از خانوادهاش در آن زندگی کردهاند.
او به گاردین گفت: «من عصبانی هستم. بایدن به وعدههایش عمل نکرد. چه بر سر قولهایی آمد که او داد؟»
گاردین در پایان گزارش خود به نقل از آلوارز نوشت: «ما فکر میکردیم شاید رییسجمهوری دموکرات با ما خوب باشد و حالا بایدن این کار را کرد. او از پشت به ما خنجر زد.»
در فرازی تازه از جنگ فنآوری ایالات متحده و چین، نمایندگان آمریکا با فشار بر دولت جو بایدن در تلاشاند تا استفاده چین را از معماری آزاد توسعه تراشههای رایانهای محدود کنند. این قانونگذاران از دولت خواستهاند مشارکت شرکتهای آمریکایی در توسعه این فنآوری منبعباز را کنترل کند.
معماری مورد بحث که «ریسک فایو» خوانده میشود و شکل نگارش آن RISC-V است، یک فنآوری منبعباز برای تولید تراشههای رایانهایست. تراشههای تولید شده بر اساس این معماری میتوانند در دستگاههای مختلفی مانند تلفنهای همراه، رایانهها یا هر ابزار دیگری استفاده شوند که برای کار به تراشه نیاز دارند.
از آن جا که فنآوری این معماری به شکل آزاد عرضه میشود استفاده از آن نیازی به هزینه یا دریافت مجوز ندارد و هر کشور یا شرکتی میتواند آن را به کار بگیرد.
اکنون برخی قانونگذاران ایالات متحده از جمله مارکو روبیو و مارک وارنر، دو سناتور جمهوریخواه و دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا با استناد به دلایل امنیتی، از دولت جو بایدن درخواست کردهاند درباره فنآوری ریسک فایو اقدامی جدی انجام دهد.
نمایندگان ایالات متحده نگراناند چین از فرهنگ همکاری باز که میان شرکتهای آمریکایی وجود دارد برای پیشبرد صنعت نیمههادی خود استفاده کند.
به گفته آنان، این کار نه تنها برتری جهانی آمریکا در این زمینه را به خطر میاندازد بلکه میتواند به مدرنسازی ارتش چین هم کمک کند.
از همین رو ممکن است در صورت صدور دستوری ویژه از سوی دولت ایالات متحده، مشارکت شرکتهای آمریکایی در توسعه ریسک فایو محدود شود.
مایک گالاگر، رییس کمیته منتخب مجلس نمایندگان آمریکا درباره چین به خبرگزاری رویترز گفت وزارت بازرگانی باید هر شخص یا شرکتی را پیش از تعامل با جمهوری خلق چین در زمینه فنآوری ریسک فایو ملزم به دریافت مجوز صادرات کند.
این موضوع گام تازهای در نبرد آمریکا و چین بر سر فنآوری توسعه تراشه به حساب میآید که از سال گذشته با اعمال محدودیتهای شدید صادراتی علیه این کشور شکل جدیتر به خود گرفت.
در روزهای گذشته آمریکا به چین هشدار داد قوانین محدود کننده خود را در این زمینه بار دیگر تشدید خواهد کرد.
ریسک فایو از سوی یک بنیاد غیرانتفاعی در سوئیس مدیریت میشود که یکی از وظایفش، هماهنگسازی تلاش شرکتها در توسعه این فنآوری است.
ایده اولیه این فنآوری از آزمایشگاهی در دانشگاه کالیفرنیا مطرح شد و مدتی بعد پنتاگون برای توسعه آن بودجه اختصاص داد.
سازندگان این فنآوری، آن را از منظر اهمیت با نوآوریهایی مانند اینترنت یا درگاه یواسبی هممقیاس میدانند.
شرکت چینی هوآوی از ریسک فایو بهعنوان یکی از پایههای اصلی توسعه تراشههای اختصاصی خود استفاده میکند.
همزمان شرکتهای آمریکایی نیز از قصد خود برای استفاده از این فنآوری در تولیداتشان خبر دادهاند.
کوالکام، غول تراشهسازی آمریکایی با گروهی از شرکتهای خودروسازی اروپایی برای ساخت تراشههای مبتنی بر ریسک فایو در حال همکاری است.
شرکت گوگل نیز قصد دارد سیستمعامل اندروید را برای تراشههای ریسک فایو آماده کند.
مایکل مککال، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا به رویترز گفت حزب کمونیست چین برای دور زدن سلطه ایالات متحده بر مالکیت معنوی توسعه تراشه از فنآوری ریسک فایو سوءاستفاده میکند.
او همچنین از وزارت بازرگانی خواست در این رابطه اقدامی عملی انجام دهد.
سخنگوی وزارت بازرگانی ایالات متحده با انتشار بیانیهای تاکید کرد دفتر صنعت و امنیت این نهاد به طور دائم قوانین و تهدیدهای مرتبط را زیر نظر دارد و همواره در حال ارزیابی بهترین شیوه اعمال سیاستهای کنترل صادرات است.
مارک وارنر، نماینده دموکرات ایالات متحده باور دارد قوانین فعلی کنترل صادرات آمریکا برای مقابله با چالش فنآوریهای متنباز، چه در طراحی صنایع نیمههادی و چه در حوزه هوش مصنوعی کافی نیست و نیاز به بازنگری اساسی دارد.
ساعاتی پس از شروع حمله گسترده و هماهنگ حماس به اسرائیل در روز شنبه ۱۵ مهر، نگاهها به سوی تهران چرخید و گمانهزنیها درباره نقش جمهوری اسلامی در برنامهریزی این هجوم آغاز شد.
جمهوری اسلامی که در دهههای گذشته اعلام کرده به دنبال نابودی اسرائیل است، در چند ماه اخیر به لفاظیهای خود علیه تلآویو شدت بخشیده است.
حملات حماس علیه اسرائیل تنها چند هفته بعد از توافق تهران و واشینگتن که به آزادسازی شش میلیارد دلار درآمدهای مسدود شده ایران منجر شد باعث افزایش انتقادها علیه دولت جو بایدن به دلیل مدارا با جمهوری اسلامی شده است.
مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه آمریکا در واکنش به حمله حماس به اسرائیل در حساب شبکه اجتماعی ایکس خود نوشت که گروه تروریستی حماس از سوی ایران تامین مالی و پشتیبانی میشود: «مماشات مستمر با ایران این حملات را تشویق میکند.»
دون بیکن، عضو جمهوریخواه کنگره آمریکا هم در واکنش به حمله حماس به اسرائیل و حمایت ایران از آن، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «حماس با تسلیحات ایران تامین میشود. ما هرگز نباید یک دلار به ایران بدهیم چه رسد به شش میلیارد دلاری که دولت بایدن اخیرا برای آزاد کردن گروگانها پرداخت کرد.»
با این حال متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با رد اظهارنظرها درباره تاثیر توافق با تهران در حملات حماس گفت: «توافق برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی از ایران هیچ ارتباطی به حمله وحشتناک علیه اسرائیل ندارد. حتی یک پنی هم خرج نشده و در صورت استفاده هم از این دارایی فقط میتوان برای نیازهای بشردوستانه مانند غذا و دارو هزینه کرد.»
این در حالی است که مقامهای تهران مکررا از گروههای «مقاومت» فلسطینی خواسته بودند بر حملههای خود علیه اسرائیل بیفزایند.
جمهوری اسلامی بارها حمایت علنی خود را از گروههای شبهنظامی مانند حزبالله لبنان اعلام کرده است که به عنوان نیروهای نیابتی تهران در منطقه عمل میکنند.
در ماه اوت و پس از حمله اسرائیل به گروه شبهنظامی جهاد اسلامی فلسطین، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیهای خواستار آزادی قدس (اورشلیم) و حذف «غده سرطانی اسرائیل» از نقشه جهان شد.
حملات امروز اما در حالی صورت گرفت که مذاکرت برای عادیسازی روابط میان تلآویو و ریاض در جریان است.
جمهوری اسلامی برقراری روابط میان اسرائیل و کشورهای منطقه را به شدت محکوم کرده زیرا از آن بیم دارد که این موضوع به انزوای هر چه بیشتر تهران در منطقه بینجامد.
روز ۱۱ مهر، علی خامنهای گفت کشورهایی از منطقه که به دنبال برقراری روابط با تلآویو هستند، ضرر خواهند کرد.
او عادیسازی روابط کشورهای منطقه با اسرائیل را به «شرطبندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را قماری «محکوم به باخت» خواند.
حمله حماس چگونه انجام شد؟
بنا بر گزارشها، روز شنبه علاوه بر حمله راکتی شدید، مردان مسلح وابسته به حماس نیز با عبور از مرز وارد اسرائیل شدند.
این بزرگترین رویارویی نظامی بین اسرائیل و حماس پس از جنگ ۱۰ روزه میان دو طرف در سال ۲۰۲۱ است.
گزارشها و تصاویر منتشر شده در رسانههای اسرائیلی نشان میدهد شبهنظامیان مسلح فلسطینی و نظامیان اسرائیلی در حال مبادله آتش در شهرهای جنوبی اسرائیل هستند.
محمد الضیف، از فرماندهان نظامی حماس در پیامی در یک رسانه وابسته به این گروه، آغاز عملیات علیه اسرائیل را اعلام کرد و از همه فلسطینیها خواست در هر جایی که هستند به این جنگ بپیوندند.
او گفت امروز بزرگترین نبرد برای پایان دادن به اشغالگری آغاز خواهد شد.
به گفته این مقام حماس، بیش از پنج هزار راکت به سمت اسرائیل شلیک شده است.
یحیی رحیمصفوی، مشاور علی خامنهای هم با اعلام حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل گفت: «ما از عملیات "طوفانالاقصی" اعلام حمایت میکنیم و مطمئنیم جبهه مقاومت نیز حامی این موضوع است.»
همزمان خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران نوشت فلسطینیها تعدادی از سربازان و نیروهای پلیس اسرائیل را به اسارت گرفتهاند. رسانههای فلسطینی هم اعلام کردند تعدادی از اسرائیلیها به اسارت نیروهای حماس درآمدهاند.
تسنیم همچنین گزارش داد تعداد زیادی اسرائیلی در جریان حملات امروز کشته یا زخمی شدهاند.
حمله راکتی و زمینی حماس به اسرائیل دستکم ۱۰۰ کشته و ۹۰۰ زخمی بر جای گذاشته است و حال شماری از مجروحان وخیم است.
رسانههای نزدیک به حماس ویدیویی هم از یک تانک منهدم شده ارتش اسرائیل منتشر کردند.
یک منبع امنیتی هم گزارش داد تلآویو از به اسارت گرفته شدن تعدادی اسرائیلی به دست نیروهای فلسطینی آگاه است اما مایل به ارائه اطلاعات بیشتر در این زمینه نیست.
بنا بر این گزارش، نیروهای اسرائیلی در حال انجام عملیات در نوار غزه هستند اما جزییاتی از این عملیات مخابره نشده است.
ایراناینترنشنال در اوایل سپتامبر گزارش داد کارشناسان امنیتی اسرائیل معتقدند احتمال یک رویارویی تمام عیار با شبهنظامیان فلسطینی در طول هفتههای آینده وجود دارد.
خبرها همچنین حکایت از آن داشت که نیروهای حزبالله لبنان در طول ماههای اخیر در نزدیکی مرز اسرائیل حضور داشتند.
حزبالله پیش از این تاکید کرده بود در صورت وقوع درگیری نظامی به نیروهای فلسطینی ملحق خواهد شد.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل نیز اعلام کرده بود که اگر حزبالله، گروه شبهنظامی مورد حمایت ایران در درگیری تلآویو با گروههای فلسطینی دخالت کند، اسرائیل با بمباران لبنان، این کشور را به عصر حجر باز خواهد گرداند.
در پی حملات امروز، حزبالله در بیانیهای اعلام کرد اوضاع را در غزه به دقت زیر نظر دارد و «با رهبران مقاومت فلسطین مستقیما در تماس است».
در بیانیه حزبالله همچنین آمده است حملات امروز پاسخی قاطع به اشغالگری مداوم اسرائیل و پیامی به کسانی است که به دنبال عادیسازی روابط با اسرائیل هستند.
اما جیسون برادسکی، مدیر سیاستگذاری در سازمان اتحاد علیه ایران هستهای با اشاره به دیدار ماه گذشته رهبران گروههای شبهنظامی فلسطینی مورد حمایت جمهوری اسلامی در لبنان گفت شواهد از نقش تهران در حملات امروز حکایت دارند.
پس از حملات صبح امروز، ایرانیان بسیاری در شبکههای اجتماعی همبستگی خود را با اسرائیل اعلام داشتهاند.
مسیح علینژاد، از مخالفان سرشناس جمهوری اسلامی نیز با محکوم کردن حمله حماس، جمهوری اسلامی را مقصر اصلی آن دانست.