تکثیر یک رویا؛ جنبش مهسا چه تاثیری بر زنان مسلمان جهان گذاشته است؟
یک سال پس از خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، بیبیسی جهانی با سه زن مسلمان گفتوگو کرده است که موفق به انتخاب آزادانه نوع پوشش خود شدهاند. این گزارش همچنین به بررسی تاثیر جنبش «زن، زندگی، آزادی» بر این زنان و دیگر زنان مسلمان جهان پرداخته است.
بیبیسی در این گزارش خاطرنشان کرده است که برای برخی زنان مسلمان، انتخاب «استفاده نکردن از حجاب یا روسری» میتواند تصمیم دشواری باشد. آنها ممکن است با واکنش منفی از جانب خانواده خود مواجه یا حتی از سوی جامعه طرد شوند. در برخی کشورها اما قوانین نیز بر این فشارها میافزایند.
در ایران به تازگی مجلس شورای اسلامی اجرای آزمایشی لایحهای بحثبرانگیز را درباره حجاب اجباری تصویب کرده است که بهطور قابل توجهی مجازات زندان و جریمه را برای زنانی افزایش میدهد که قوانین پوشش سختگیرانه را زیر پا میگذارند.
این لایحه که برای تبدیل شدن به قانون نیاز به تایید شورای نگهبان دارد، در پی اعتراضات گستردهای طرح شد که در آن زنان به خیابانها آمده و حجاب اجباری را از سر برداشتند.
جرقه این اعتراضات، یک سال پیش با قتل حکومتی مهسا ژینا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد زده شد.
او شهریور سال گذشته به اتهام دیده شدن مقداری از موی سرش از زیر حجاب اجباری در تهران دستگیر شده بود.
شاید برای بسیاری از حدود یک میلیارد زن مسلمان در سراسر جهان، پوشیدن حجاب «انتخاب» باشد اما برای کسانی که میخواهند آزادانه پوشش خود را انتخاب کنند، ممکن است سالها طول بکشد تا بر فشارهای خانواده و جامعه غلبه کرده و این تصمیم را اجرایی کنند.
ریبل دختر ۲۳ ساله ایرانی؛ رویای حتی یک روز آزادی
«رِیبل» دختری جوان از ایران است که این نام را خودش بعدها بهجای اسم قبلیاش انتخاب کرده.
او به بیبیسی میگوید: «رویای من این بود که یک روز در هفته فقط زنان بتوانند به خیابانها بروند تا بتوانیم هر چه میخواهیم بپوشیم.»
او ۹ ساله بوده که خانوادهاش مجبورش میکنند به پوشیدن چادر. چادر محافظهکارانهترین نوع حجاب [در ایران] و «یک شنل سیاه رنگ و بلند» است که اغلب با روسری کوچکتری زیر آن پوشیده میشود.
والدین ریبل او را از شش سالگی برای پوشیدن این نوع از حجاب آماده کرده بودند.
او در مصاحبه با بیبیسی میگوید: «والدینم مدام به من میگفتند باید حجاب داشته باشم. این وظیفه من در برابر خداست و اگر امتناع کنم، بعد از مرگم گرفتار مجازات ابدی خواهم شد. ناگفته نماند که در صورت نافرمانی، پدر و مادرم را بدنام و ناراحت میکردم.»
با اینحال این دختر ۲۳ ساله در کودکی آرزوی پوشیدن شلوارک و تیشرت داشته است.
ریبل مدتی است تهران را ترک کرده و به ترکیه پناهنده شده است. او که با شغل «تتو» زندگی خود را اداره میکند، در ادامه میگوید: «من با احساس گناه دائمی زندگی میکردم. نمیدانستم این احساس از کجا میآمد اما همیشه همراه من بود.»
ریبل به یاد دارد که به دختران با حجاب کمتر حسادت میکرده است.
داشتن حجاب در اماکن عمومی در ایران برای دختران ۹ سال به بالا اجباری است اما در خانه و در مجالس خصوصی، بسیاری از زنان ترجیح میدهند سر خود را نپوشانند.
ریبل میگوید: «مادرم به من میگفت دستها یا پاهایم را حتی در مقابل برادرانم که نوجوان بودند نشان ندهم زیرا ممکن است باعث گناه آنها شود.»
وقتی ریبل ۱۷ ساله شد، والدینش او را در یک مدرسه دینی زنانه (حوزه علمیه) ثبتنام کردند.
او میگوید: «یا باید رفتن به این مدرسه را قبول میکردم یا ازدواج میکردم.»
در حالی که ریبل از حوزه علمیه متنفر بود، برنامههای درسی این مدرسه که با تبعیض علیه زنان طرحریزی شده بود به کلی اعتقاد او را به حجاب از بین برد.
روزی که او تصمیم گرفت مدرسه علمیه را ترک کند، کتی تا بالای زانو با یک شال آزاد پوشید که مقداری از موهای قرمز شعلهور تازه رنگ شدهاش را نشان میداد.
ریبل میگوید مدیر حوزه علمیه با پدر و مادرش تماس گرفته و به آنها گفته که اجازه ندهند دختران مانند یک فاحشه در خیابانها راه بروند.
مادربزرگ او هم به خانهشان زنگ زده و آرزو کرده که پدر و مادرش پاهای را بشکنند تا نتواند از خانه بیرون برود.
ریبل در ادامه میگوید مادرش به او گفته آرزو میکند خدا جان او را بگیرد تا خانوادهشان این همه رنج نکشد.
با ادامه آزار و اذیتها، ریبل سعی کرده است خودکشی کند اما پس از تلاشی ناموفق، در حالی که پدرش بالای تخت بیمارستان ایستاده بوده و بر سر او فریاد میزده، به هوش آمده است.
او در نهایت تصمیم گرفته ایران را ترک کند و به ترکیه برود؛ جایی که حجاب اجباری نیست و اکنون میتواند آزادانه زندگی کند.
ریبل به بیبیسی میگوید که دیگر با خانوادهاش ارتباط ندارد.
مونا الطحاوی مصری-آمریکایی؛ «زن، زندگی، آزادی» جنبشی ورای تغییرات سیاسی
بیبیسی در داستانی دیگر از تجربیات مونا الطحاوی بهعنوان یک زن مسلمان نوشته است.
مونا الطحاوی نویسندهای است که مطالب زیادی در مورد استقلال بدن زنان نوشته و اگرچه خانوادهاش به اندازه ریبل سختگیر نبودهاند اما همچنان برای او به عنوان یک فعال فمینیست مصری-آمریکایی، برداشتن حجاب دشوار بوده است.
او میگوید که پس از نقل مکان به عربستان سعودی در سن ۱۶ سالگی، به مدت ۹ سال حجاب داشته و «هشت سال تلاش کرده تا بتواند حجاب از سر بردارد».
مونا با خنده اضافه میکند: «بالاخره جرات پیدا کردم با نیمچه حجابی از خانه بیرون بروم.»
با این حال او برای مدتی طولانی، بدون حجاب احساس راحتی نمیکرده: «چند سال طول کشید تا بتوانم به مردم بگویم قبلا حجاب داشتم؛ چون از اینکه حجابم را برداشته بودم خجالت میکشیدم.»
مونا که کتابی درباره حق زنان بر بدن، نحوه پوشش و پرده بکارت (هایمن) نوشته، اعتراضات اخیر ایران را از نزدیک دنبال کرده است.
او میگوید زنان ایرانی را دیده که حجاب خود را درآوردند و در حالی که شعار «زن، زندگی، آزادی» سر دادند، آن را سوزاندند یا در هوا تاب دادند.
مونا یادآور میشود آنچه اکنون در ایران رخ میدهد فراتر از یک فراخوان برای تغییرات سیاسی است: «درست است که دولت به زن و مرد ظلم میکند اما خیابان، دولت و خانه، همه با هم به زنان و الجیبیتیکیوپلاسها ظلم میکنند. مبارزه زنان ایرانی با حجاب اجباری، مبارزه با این سه گروه است».
بلا حسن، روزنامهنگار سومالیایی؛ تصمیم به برداشتن حجاب تحت تاثیر اعتراضات ایران
بیبیسی در ادامه گزارشش از بلا حسن، روزنامهنگار سومالیایی سرویس جهانی خود نوشته است که بیشتر عمرش را حجاب داشته اما پس از شروع جنبش «زن، زندگی، آزادی» در ایران تحت رهبری زنان، تصمیم به حذف آن گرفته است.
او که در موگادیشو، پایتخت سومالی به دنیا آمده و همانجا بزرگ شده از اعتراضات اخیر ایران الهام گرفته و در سال ۱۴۰۱، پس از یک سال اقامت در لندن، حجاب از سر برداشته است.
بلا میگوید: «من دوستان ایرانی زیادی دارم و آنها مرا از اتفاقات ایران آگاه کردند؛ اینکه چگونه زنان از حقوق خود دفاع میکنند تا آنطور که میخواهند زندگی کنند و این واقعا برای من الهامبخش بود.»
او در ادامه میگوید: «فکر کردم من دیگر در موگادیشو نیستم، من در لندنام. من این آزادی را دارم که آنچه میخواهم انجام دهم.»
خانواده بلا در موگادیشو از تصمیم او برای ترک حجاب راضی نبودهاند اما به انتخابش احترام گذاشتهاند.
بلا به عنوان روزنامهنگار بیبیسی، در سومالی چهرهای شناخته شده است و برای همین هم تصمیمش در برداشتن حجاب، واکنشهای شدیدی به همراه داشته است.
او توضیح میدهد: «احساس نمیکنم دیگر در جامعهام پذیرفته شوم. دیگر آنجا احساس امنیت نمیکنم.»
این روزنامهنگار یادآوری میکند که بعد از برداشتن حجابش، از سوی مردان به مرگ و تجاوز تهدید شده است.
بلا میگوید: «برای زنان بیحجاب [در سومالی] مجازات خاصی وجود ندارد. در قرآن آمده است که خداوند با آنها برخورد میکند اما مردان مسلمان کشور من تصمیم گرفتند به جای خدا خودشان با من برخورد کنند.»
به گفته او، حجاب در سومالی ریشههای بسیار عمیقی دارد و برای همین بسیاری از زنان که نمیخواهند حجاب اجباری داشته باشند، هرگز موفق به برداشتن آن نمیشوند.
بلا حسن میگوید: «امیدوارم روزی زنان کشور من به جای گوش دادن به خواستههای دیگران و به ویژه مردان، شهامت و اراده کافی برای انتخاب نوع پوشش و زندگی خود داشته باشند.»
بیبیسی یادآور شده است که علاوه بر این سه نفر، با تعداد دیگری از زنان در داخل ایران نیز صحبت کرده که از خانوادههای مذهبی و محافظهکار هستند. زنانی که میگویند پس از خیزش انقلابی اخیر، خانوادههایشان از انتخاب آنها برای برداشتن حجاب اجباری حمایت میکنند.
در پی لغو بازی الاتحاد و سپاهان به دلیل وجود مجسمه قاسم سلیمانی در ورزشگاه نقش جهان، یک برنامه ورزشی سعودی خبر داد یک روز پیش از مسابقه از مسوولان سپاهان خواسته شده بود مجسمه را بردارند.
بازی دو تیم سپاهان و الاتحاد در چارچوب رقابتهای جامباشگاههای آسیا قرار بود در شامگاه دوشنبه برگزار شود اما تیم الاتحاد از حضور در زمین ورزشگاه امتناع کرد و سپس با ترک ورزشگاه به سمت فرودگاه اصفهان رفت.
در پی انتشار تصاویری که نشان میداد تیم الاتحاد روز پیش از بازی در همان ورزشگاه تمرین میکرده، برنامه ورزشی سعودی «اکشن» به نقل از منبعی خبر داد تیم الاتحاد یک روز پیش از مسابقه از مسوولان سپاهان درخواست کرده بود مجسمه قاسم سلیمانی را از کنار زمین بردارند و آنان نیز قول دادند که این اقدام صورت میگیرد.
به گفته این برنامه پرطرفدار سعودی، پس از ادامه حضور مجسمه، این درخواست دوباره در روز مسابقه نیز مطرح شده اما اقدامی صورت نگرفته.
در این برنامه گفته شد فدراسیون فوتبال ایران در تماسی با فدراسیون عربستان گفته مسوول این حادثه نیست و تصمیمگیری با سپاهان اصفهان بوده.
این در حالیست که محمدرضا ساکت، مدیرعامل سپاهان پیشتر به برنامه فوتبال برتر تلویحا گفت اگر خواسته الاتحاد برای برداشتن مجسمه پیش از ورود تماشاگران اعلام میشد، آن را حذف میکردند.
همزمان، خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه، با اشاره به لغو بازی تیمهای الاتحاد عربستان سعودی و سپاهان اصفهان به دلیل وجود مجسمه قاسم سلیمانی در استادیوم، نوشت این مجسمه «در واقع جزیی از ساختار این ورزشگاه به شمار میرود.» تسنیم افزود این مجسمه «حاوی پیام اختصاصی برای الاتحاد نبوده است.»
باشگاه الاتحاد با صدور یک بیانیه به لغو بازی واکنش نشان داد و ضمن تایید ترک ورزشگاه بعد از تایید اجازه ناظر بازی، خواهان تضمین حقوق این باشگاه از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا شد.
در این بیانیه آمده: «باشگاه الاتحاد تصریح می کند بعد از ورود به ورزشگاهی که قرار بود بازی با سپاهان در آنجا برگزار شود، ناظر کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام کرد که این بازی در تاریخ مشخص شده برگزار نمیشود و تیم میتواند ورزشگاه را ترک کند و کاروان باشگاه، ورزشگاه را به سمت فرودگاه ترک کرد.»
الاتحاد همچنین از «توجه و پیگیری» سفیر عربستان سعودی در ایران و وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال عربستان سعودی تشکر کرد.
سایت «الریاضه» به نقل از منابعی نوشت ناظر مسابقه تیمهای الاتحاد عربستان سعودی و سپاهان اصفهان، این دیدار را لغو کرده و گزارش خود را شامل جرئیات این مساله، به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارائه خواهد کرد.طبق این گزارش داور مسابقه را برای دریافت نظر ناظر به تاخیر انداخته بود.
به گفته مدیرعامل باشگاه سپاهان، «مواردی که از سوی ناظر به ما گفته شد و مطالبه باشگاه الاتحاد بود، خارج از عرف ورزشی و برخلاف اصول معمول بود،» و سپاهان از الاتحاد شکایت خواهد کرد.
شبکه دولتی الاخباریه عربستان سعودی پیشتر گزارش داد کاروان تیم الاتحاد تصمیم گرفت به سمت فرودگاه برود و به جده پرواز کند.
الاخباریه با تایید گمانهزنیها درباره دلایل لغو بازی اعلام کرد که الاتحاد در گزارشی خواهد گفت وجود نمادهای سیاسی در استادیوم دلیل کنار کشیدن آنها و ترک ورزشگاه است.
هزاران طرفدار تیم سپاهان که در ورزشگاه نقشجهان منتظر شروع بازی بودند پس از اطلاع از لغو آن به دلیل وجود مجسمه سلیمانی، شعارهایی از جمله «مرگ بر دیکتاتور»، «فوتبال سیاسی نمیخواهیم» و «رضا شاه روحت شاد» سردادند.
تصاویری هم از پرتاب سنگ از سوی تماشاچیان به سمت مجسمه سلیمانی و مسئولان برگزاری این مسابقه منتشر شده است. ویدیوهای دیگری هم منتشر شده که در آن تماشاچیان با شعار «برش دار» خواهان برداشته شدن مجسمه فرمانده پیشین سپاه قدس هستند.
کنفدراسیون فوتبال آسیا در نخستین واکنش خود به لغو دیدار سپاهان و الاتحاد عربستان سعودی اعلام کرد که این بازی «بهخاطر شرایط غیرمنتظره و پیشبینی نشده» لغو شده است. در اطلاعیه کنفدراسیون فوتبال آسیا آمده که این کنفدراسیون «بر تعهد خود نسبت به ضمانت امنیت بازیکنان و مسئولان برگزاری مسابقه و تماشاگران» تاکید دارد و موضوع به کمیتههای مرتبط ارجاع داده میشود.
از میان مقامهای دولتی ایران هم، جاننثاری معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری اصفهان پس از لغو بازی اعلام کرد که تیم الاتحاد با «دلایل بیمورد» ورزشگاه را ترک کرده است.
در حالیکه بانک مرکزی گمانه زنیها درباره اسامی بانکها و موسسات اعتباری در آستانه انحلال را تکذیب کرده است، اما برخی گزارشهای رسانهای از بانک سرمایه و دو موسسه مالی و اعتباری نور و کاسپین به عنوان بانک و موسسات در آستانه انحلال نام بردهاند.
پیش از این رسانهها خبر قطعیشدن انحلال موسسه اعتباری توسعه را نیز منتشر کرده بود.
در روزهای اخیر مهدی عطوان، مدیر نظارت بر بانکها و موسسات اعتباری بانک مرکزی گفته بود: «هم اکنون سه موسسه و یک بانک نیز در آستانه حل و فصل نهایی قرار دارند.»
پیش از این از بانک آینده به عنوان یکی از بانکهای مدنظر بانک مرکزی برای انحلال یا ادغام نام برده میشد که با تمذیل مسئولان بانک مرکزی روبرو شد.
بانک مرکزی در مردادماه امسال رسما نسبت به خطر ورشکستگی بانک سرمایه هشدار داده و اعلام کرده بود: «اگر هیات مدیره و صاحبان سهام این بانک نسبت به افزایش شاخص نسبت کفایت سرمایه اقدام نکنند، این بانک مشمول مجازات و محدودیتهای ویژهای خواهد شد و باید این بانک برنامهای روشن برای رفع ناترازی مزمن ارائه دهد.»
بانک سرمایه که متعلق به صندوق ذخیره فرهنگیان است در گزارش ۱۲ ماهه منتهی به اسفند ماه پارسال زیان خالصی معادل بیش از ۸ هزار میلیارد تومان به ثبت رساند. زیان انباشته بانک سرمایه نیز بالغ بر ۴۸ هزار میلیارد تومان است.
بانک سرمایه در سالهای اخیر با پروندههای فساد پرشماری درگیر بوده است. پرونده فساد مالی بانک سرمایه ۴۰۰ متهم داشت که شماری از این متهمین از اعضای خانوادههای مسئولان سیاسی جمهوری اسلامی در دورههای مختلف بودند.
ناترازی بانکها، رعایت نکردن نسبت کفایت سرمایه و زیان انباشته بیش از نصف سرمایه از جمله دلایل انحلال یا ادغام بانکها اعلام شده است.
همزمان با انتشار این اخبار، علی خضریان، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در یادداشتی با اشاره به دیوارنگاره جنجالی میدان ولیعصر که روی آن به نقل از علی خامنهای نوشته شده بود بانکها غلط میکنند بنگاهداری کنند؛ از تبدیل شدن این نظر خامنهای به قانون خبر داد.
این نماینده اصولگرای مجلس گفت: «بانک ها موظف به ثبت تسهیلات بانکی در سامانه سمات می شوند و حق پرداخت تسهیلات خارج از چارچوب را ندارند.»
مهدی عسگری، یک نماینده دیگر مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به مصوبات مجلس برای ممانعت از بنگاهداری بانکها گفت: «امیدواریم فشارهایی که دیوارنگاره منع بنگاهداری بانکها را پایین آورد، نتواند مانع اجرای مصوبات مجلس در زمینه واگذاری دارایی بانکها شود.»
عسگری افزود: «پایین آوردن دیوارنگاره نشان داد که بانکها تحمل یک جمله را نیز ندارند اما این اقدام جواب معکوس داد و این مطالبه را فراگیر کرد.»
موضوع بنگاهداری بانکها سالهای طولانی است که مورد انتقاد مقامهای دولتی و شماری از کارشناسان اقتصادی است، روزنامه دنیای اقتصاد در سرمقاله امروز خود شرط اصلی فاصله گرفتن بانکها از بنگاهداری اقتصادی را شکسته شدن تابوی افزایش نرخ بهره معرفی کرده تا بانک به عنوان یک بنگاه بتواند اقتصادی اداره شود.
در این سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد بنگاهداری را عامل نجاتدهنده بانکها معرفی کرده و نوشته است: «ناترازی شدیدی که ترازنامه بانکها وجود داشته، بهدلیل نکول شدید اعتبارات بانکی بوده است. حال وقتی قیمت دارایی هایی مثل املاک و داراییهای ملکی افزایش مییابد، میتواند جبرانکننده آن ناترازی باشد.»
صالح نیکبخت، حقوقدان و وکیل خانواده مهسا ژینا امینی، درباره دومین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامش مبنی بر «فعالیت تبلیغی علیه نظام» گفت که تکیه دادگاه روی مصاحبه او درباره نظریه پزشک قانونی در مورد دلایل مرگ مهسا امینی بوده است.
او روز دوشنبه ۱۰ مهرماه در مصاحبه با «دیدهبان ایران» گفت در دفاع از خود به دادگاه اعلام کرده «نظریه پزشک قانونی یک نظریه کارشناسی است و همانند هر نظریهای قطعیت ندارد و قابل اعتراض است».
نیکبخت تاکید کرد نظریه تنها یک راه برای کشف حقیقت است و به همین دلیل، به نظریه پزشکی قانونی در مورد مرگ مهسا امینی اعتراض کردهاند.
او همچنین افزود کارشناسان سازمان نظام پزشکی به عنوان تنها مرجع رسیدگی به جرایمی مانند ضرب و جرح و قتل، تاکنون «دلایل کافی» در مورد مرگ مهسا امینی ارائه ندادهاند.
پیش از این، شبکه حقوق بشر کردستان گزارش داده بود دومین جلسه دادگاه صالح نیکبخت روز دوشنبه ١٠ مهر در شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی عموزاد برگزار میشود.
اولین جلسه دادگاه صالح نیکبخت در روز سهشنبه هفتم شهریور برگزار شده بود، که در آن وزارت اطلاعات اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» را به خاطر مصاحبههای او، از جمله مصاحبه درباره تشریح روند پیگیری قضایی پرونده مهسا ژینا امینی علیه این وکیل دادگستری تفهیم کرد.
به گفته علی رضایی، وکیل صالح نیکبخت، دادگاه به جلسهای دیگر موکول شد، چرا که قاضی اعلام کرد نظر کارشناس وزارت اطلاعات به عنوان شاکی پرونده هم باید شنیده شود.
در آن جلسه صالح نیکبخت اتهامهای مطرحشده را رد کرد و تشکیل این پرونده را بر خلاف قانون توصیف کرد.
این حقوقدان پیشتر با اعتراض به نظر پزشکی قانونی که علت مرگ مهسا امینی را «حمله قلبی» و «بیماری زمینهای» اعلام کرده بود، خواستار «رسیدگی مجدد و تشکیل هیاتی دیگر با حضور پزشکان برجسته و مورد اعتماد جامعه پزشکی کشور» شده بود.
علاوه بر آن، ٩ مصاحبه این وکیل دادگستری در طول سالهای ١٣٩٨ تا ١٤٠٢ نیز درباره موضوعاتی مانند کولبری، برخورد نیروی انتظامی با افغانستانیها و ... به عنوان «مصادیق و مستندات» اتهامی در پرونده او درج شدهاند.
این فعال حقوق بشر و عضو انجمن حمایت از زندانیان در ایران، ٧٢ سال سن دارد و در بیش از چهار دهه سابقه وکالت خود، پروندەهای سیاسی متعددی به عهده گرفته است، که از میان آنان میتوان به پروندههای جعفر پناهی،عبدالله رمضانزاده، محمدعلی ابطحی، بهزاد نبوی، مازیار بهاری و محسن صفایی فراهانی اشاره کرد.
روزنامه شرق خبر داد که مریم لطفی خبرنگار این روزنامه که برای تهیه گزارش به بیمارستان فجر نیروی هوایی رفته بود تا از وضعیت دختری که در مترو از هوش رفتهبود، گزارش تهیه کند بازداشت شد. این روزنامه سپس در شامگاه دوشنبه از آزادی این خبرنگار خبر داد.
فرزاد سیفیکاران خبرنگار وبسایت رادیو زمانه روز یکشنبه ۹ مهرماه به نقل از منابعی خبر داده بود که یک دختر دبیرستانی در همین روز همراه با دوستانش بدون مقنعه وارد مترو شده اما ماموران دختر را هل داده و سرش به میله آهنی برخورد میکند و بیهوش میشود و بعد از آن به بیمارستان فجر نیروی هوایی منتقل میشود.
مریم لطفی پس از چند ساعت بازداشت نهایتا در شامگاه دوشنبه آزاد شد.
مسعود درستی، مدیر عامل شرکت مترو تهران روز دوشنبه ۱۰ مهرماه دلیل بیهوشی این دختر را «افت فشار» اعلام کرد. او گزارشها درباره درگیری عوامل مترو با این دختر را هم تکذیب کرد و گفت «فیلمهای مداربسته مترو این ادعا را رد میکند.»
اشاره او به فیلمهای مداربسته در حالی است که شرکت مترو صرفا یک ویدیوی تقطیع شده از خارج واگن پخش کرده که در آن نشان میدهد چند دختر نوجوان بدون مقنعه وارد واگن میشوند و لحظاتی بعد یکی از مسافران، یک دختری که به نظر بیهوش است را از واگن بیرون میآورند.
هنوز هیچ ویدیویی از دوربینهای احتمالی داخل واگن مترو نشان داده نشده است اما مدیرعامل مترو در نخستین واکنش به این خبر اعلام کرده که این دختر «هیچگونه درگیری لفظی و یا فیزیکی با مسافران و یا عوامل اجرایی مترو نداشته است.»
درباره وضعیت سلامتی جسمانی این دختر نوجوان هم هنوز اطلاع دقیقی در دست نیست با این حال مدیرعامل مترو در توضیحات خود اشاره کرده که روی این نوجوان «عملیات احیا» صورت گرفته است.
در همین حال گزارشهای رسیده به ایران اینترنشنال حاکی از وجود جو امنیتی در اطراف بیمارستان فجر نیروی هوایی در روز ۱۰ مهر است و شاهدان عینی گفتهاند که حضور ماموران لباس شخصی در اطراف بیمارستان محسوس بوده است.
روزنامه شرق هم در خبر مربوط به بازداشت مریم لطفی که در تلاش برای تهیه گزارش درباره وضعیت این دختر بوده اعلام کرده که نهاد بازداشت کننده این خبرنگار مشخص نیست.
بازداشت مریم لطفی در حالی صورت میگیرد که نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق و الهه محمدی، خبرنگار روزنامه هممیهن، به دلیل پوشش خبر کشته شدن مهسا امینی و مراسم خاکسپاری او در نخستین موج از دستگیریهای خیزش انقلابی بازداشت شده و با گذشت بیش از یکسال همچنان زندانیاند.
در هفتههای اخیر به موازات برنامه حکومت برای اجرای لایحه «حجاب و عفاف»، گزارشهای متعددی از شدت یافتن برخورد با زنان بدون حجاب اجباری در متروی تهران منتشر شده است.
یک هفته پس از انتشار گزارش ایراناینترنشنال درباره شبکه نفوذ جمهوری اسلامی در دولت و مراکز تصمیمگیری آمریکا، وزارت خارجه ایران گزارش افشاگرانه ایران اینترنشنال را به رقابتهای داخلی احزاب امریکا نسبت داد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۱۰ مهرماه، در پاسخ به سوالی درباره گزارش ایران اینترنشنال در خصوص ارتباط تعدادی از مشاوران وزارت خارجه آمریکا با برخی از مقامهای سابق وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد تهران قصد موضعگیری در این رابطه را ندارد.
کنعانی در نشست خبری هفتگی خود گفت که «مایل نیستیم در خصوص مسائی که در چارچوب داخلی آمریکا و رقابت احزاب مطرح میشود و شکل میگیرد و از کارت بازی با ایران استفاده کنند، اظهار نظر کنیم و این موضوع را به طرف های داخلی آمریکا واگذار میکنیم.»
همزمان نورنیوز، وبسایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، هدف از انتشار گزارش افشاگرانه ایراناینترنشنال را تاثیرگذاری بر توافقهای احتمالی ایران و آمریکا دانست.
نورنیوز نوشت این گزارش اکنون به «چماقی در دست مخالفین دموکراتها» تبدیل شده است که از آن برای «تخریب» سیاست خارجی دولت بایدن استفاده میکنند.
نورنیوز همچنین انتشار گزارش ایراناینترنشنال را «سناریویی هدفمند» خواند و تاکید کرد هدف آن جلوگیری از دستیابی به «هرگونه گشایشی» در روابط جمهوری اسلامی و آمریکا است.
ایران اینترنشنال تاکید کرده که کار تحقیقی روی گزارش درباره شبکه نفوذ جمهوری اسلامی در ارکان دولتی آمریکا را از ماهها پیش آغاز کرده بوده و انتشار آن هیچ ارتباطی با تحولات سیاسی اخیر بین ایران و آمریکا ندارد.
ایراناینترنشنال روز چهارم مهر، بر اساس هزاران ایمیل فاش شده گزارش داد سه کارشناس ایرانی که از نزدیک با رابرت مالی، نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران، کار میکردند، عضو شبکه نفوذی بودند که جمهوری اسلامی مستقیما آن را ایجاد و هدایت کرده بود.
مالی هماکنون از مقام خود تعلیق شده و افبیآی در حال انجام تحقیقات در مورد نحوه استفاده او از اسناد محرمانه است.
بر اساس این گزارش، آرین طباطبایی، علی واعظ و دینا اسفندیاری با دیپلماتهای ارشد جمهوری اسلامی ارتباطاتی «نزدیک» و «نامتعارف»داشتهاند.
ایران اینترنشنال پیشتر از وزارتخارجه جمهوری اسلامی، موسسه مطالعات سیاسی و بینالمللی، جواد ظریف، مصطفی زهرانی و سعید خطیب زاده به عنوان افراد دخیل در این شبکه خواهان توضیح شده بود اما آنها به درخواستهای ما برای اظهارنظر در این زمینه پاسخ ندادند.
این گزارش تحقیقی بر پایه هزاران ایمیلی است که بین دیپلماتهای ایرانی و اعضای این شبکه رد و بدل شده است.
واشینگتن فری بیکن روز هشتم مهرماه از آغاز تحقیقات کمیته خدمات مسلح سنا درباره استخدام آرین طباطبایی در یک سمت کلیدی در پنتاگون خبر داد و گفت ۳۱ سناتور جمهوریخواه آمریکا در واکنش به مقاله ایراناینترنشنال درباره شبکه نفوذ ایران در آمریکا، از وزیر دفاع خواستند دسترسی امنیتی او را لغو کند.
پیش از این، رییس کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندگان آمریکا و رییس کمیته فرعی اطلاعات نظامی این مجلس در نامهای به وزیر دفاع ایالاتمتحده، حضور طباطبایی در سمت رییس دفتر معاون وزیر دفاع آمریکا را به دلیل رابطه نزدیک او با جمهوری اسلامی بسیار هشداردهنده خواندند.
نشریه دی ولت آلمان نیز رو هفتم به مقاله ایراناینترنشنال درباره شبکه نفوذ ایران در دولت و مراکز تصمیمگیری آمریکا پرداخت و نوشت که ردی از شبکهسازی تهران به برلین هم منتهی میشود.
گزارشها همچنین حاکی از آن است که کمیته مطالعات جمهوریخواهان کنگره آمریکا تحقیقات خود درباره نفوذ دستگاههای جاسوسی تهران در دولت بایدن را آغاز کرده است.
نشریه آتلانتیک نیز روز هفتم مهرماه نوشت دفاع برخی صاحبنظران از اعضای این شبکه و تقلیل دادن فعالیتهای آنها به تلاش برای برقراری فرایند گفتوگو، اتهامهای جدی وارد بر آنها را کم نمیکند.
