طبق اسنادی که به دست ایران اینترنشنال رسیده، جمهوری اسلامی در تامین کالاهای اساسی دچار بحران شده و علی شمخانی در نامه‌ای «خیلی محرمانه» خطاب به ابراهیم رئیسی هشدار داده وضع کمبود نهاده‌های دامی نگران‌کننده است و در این میان، وضعیت ذخایر و عرضه کنجاله سویا «به شدت بحرانی» است.
در این نامه که به تاریخ ۱۶ بهمن برای رئیسی به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی فرستاده شده، شمخانی دبیر این شورا نوشته است: «آنچه باعث نگرانی است در مورد نهادهای دامی شامل سه کالای ذرت، جو و کنجاله سویا است که به تبع آن، تولید گوشت مرغ، تخم مرغ، گوشت قرمز، شیر و محصولات لبنی را تحت تاثیر خود قرار خواهند داد.»
او ادامه داده است: «از بین این سه کالا، در حال حاضر وضعیت ذخایر و عرضه کنجاله سویا به شدت بحرانی بوده و با وجود تعیین قیمت ۱۶ هزار و ۳۰۰ تومان برای عرضه هر کیلو در سامانه بازارگاه، هم‌اکنون متوسط قیمت تامین در بازار به ۲۵ هزار تومان رسیده و پیش‌بینی می‌شود در چند هفته آینده از مرز ۳۰ هزار تومان نیز بگذرد و فشار بسیاری زیادی را به تولیدکنندگان محصولات پروتئینی کشور وارد خواهد آورد.»
این نامه فاش کرده که بخش خصوصی ایران «برای ماه‌های پیش‌رو قراردادی با فروشندگان خارجی منعقد نکرده است».
بر اساس این سند محرمانه رسیده به ایران اینترنشنال، شمخانی نوشته است: «دو مشکل بخش خصوصی، افزایش قیمت ارز نیمایی از ۲۴ هزار تومان به ۲۸ هزار و پانصد تومان و نیز عدم تغییر قیمت ریالی تعیین شده برای فروش این سه کالاست که آنها را متضرر خواهد کرد.»
این نامه در حالی است که همزمان گزارش‌هایی از افزایش قیمت گوشت و مرغ در ایران منتشر شده و مقام‌های صنفی هشدار داده‌اند که تقاضا برای خرید این محصولات پروتئینی به دلیل گرانی آنها، شدیدا کاهش یافته است.
در آستانه عید نوروز، شمخانی به رئیسی پیشنهاد داده تا قیمت کالاها افزایش بیشتری یابد تا تولیدکنندگان یا واردکنندگان تمایل بیشتری به تولید یا عرضه کالا داشته باشند.
امتناع اوکراین از فروش ذرت به ایران
نکته مهم دیگر در نامه شمخانی، تاکید بر امتناع اوکراین از فروش ذرت به جمهوری اسلامی است که نشان دهنده تاثیر منفی و مستقیم دخالت حکومت ایران در تهاجم روسیه به اوکراین بر معیشت مردم در ایران است.
عرضه پهپادهای انتحاری ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین خشم مقام‌های کی‌یف را برانگیخته است.
شمخانی نوشته است: «در حال حاضر عرضه ذرت توسط کشور برزیل تمام شده و همه کشورهای دنیا ذرت مورد نیاز خود را تا تیرماه آینده باید از کشور اوکراین وارد نمایند. این کشور نیز صادرات ذرت خود را به ایران متوقف کرده است.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ادامه داد: «در صورت تامین ارز مورد نیاز، این کالا باید از سایر کشورهای واردکننده ذرت از اوکراین به صورت دست‌دوم و سی الی چهل دلار در هر تن گرانتر تامین گردد.»
هشدار درباره سیر صعودی رسوب کالاها
همچنین در سند دیگری که به دست ایران اینترنشنال رسیده و برای آذرماه است، محمد کاظمی معاون فرمانده کل سپاه و رییس سازمان اطلاعات سپاه در گزارش دیگری از سوی این سازمان درباره وضعیت اقتصادی کشور، از «وضعیت رسوب کالاهای اساسی در بنادر» خبر داده است.
سند را از طریق این لینک بخوانید
او این گزارش را خطاب به محمد مخبر معاون اول ابراهیم رئیسی نوشته است.
کاظمی نوشته است: «بیم آن می‌رود که با بروز رخدادهای امنیتی تکانه‌ساز در این حوزه از جمله، حمله یا خرابکاری در بندی امام خمینی، ایجاد اخلال عمده در حمل و نقل برای مدت طولانی و ... امنیت غذایی جامعه با خطر جدی مواجه شده و منجر به گسترش اعتراضات اجتماعی شود.»
در این نامه همچنین به «نبود نقدینگی در چند ماه اخیر» و «بدهی به کامیون‌داران در چند ماه اخیر» اشاره شده و از آنها به عنوان دلایل کاهش خروج نهاده‌ها از بنادر نام برده شده است.
همچنین رییس سازمان اطلاعات سپاه در این نامه اعتصاب کامیون‌داران در ماه‌های اخیر را تایید کرده است. این در حالی است که پیشتر رسانه‌های حکومتی وجود چنین اعتصاب‌هایی را انکار کرده بودند.
با گذشت چندین ماه از آخرین دور مذاکرات هسته‌ای، هنوز مذاکرات احیای برجام به نتیجه‌ای نرسیده و فشار آمریکا برای جلوگیری از انتقال دلار به ایران از کشورهایی مثل عراق نیز افزایش یافته است.
در حالی که دولت جمهوری اسلامی وعده‌هایی را درباره آزادسازی دارایی‌های خود به ویژه دلارهای بلوکه شده در کره جنوبی داده، قیمت دلار در بازار آزاد ارز تهران روز به روز به مرز پنجاه هزار تومان نزدیک می‌شود.