شبکه ان‌بی‌سی نیوز آمریکا به نقل از منابع آگاه گزارش داد که آمریکا و ایران در حال مذاکره غیرمستقیم برای تبادل احتمالی زندانی‌اند و کشورهای بریتانیا و قطر در این میان نقش میانجی را ایفا می‌کنند.
این شبکه آمریکایی روز چهارشنبه ۲۶ بهمن به نقل از چهار منبع آگاه گزارش داد که این مذاکرات پیشرفت داشته، اما مشخص نیست که آیا توافق نهایی در این زمینه حاصل خواهد شد یا نه.
این مذاکرات در حالی است که مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی از چند ماه پیش متوقف شده و آمریکا و کشورهای غربی تحریم‌های جدیدتری را علیه جمهوری وضع کرده‌اند.
ان‌بی‌سی نیوز به نقل از منابع آگاه خود افزود که دو طرف در حال بررسی فرمولی هستند که پیشتر مورد بحث قرار گرفته و می‌تواند شامل آزادی زندانیان در قبال آزادسازی میلیاردها دلار از پول‌های مسدودشده ایران باشد که در بانک‌های کره جنوبی است.
این منابع گفتند که در این گفت‌وگوها، دیپلمات‌های آمریکایی و ایرانی ترتیبات احتمالی برای انتقال این وجود مسدودشده را از طریق نظارت کشور ثالثی مانند قطر بررسی کرده‌اند.
چندین شهروند ایرانی-آمریکایی از جمله سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز همچنان در ایران زندانی‌اند.
پیشتر، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، به موضوع آزادی زندانیان دوتابعیتی اشاره و ادعا کرده بود: «بارها گفته‌ایم برای تبادل زندانیان به صورت غیرمشروط و بدون گره زدن موضوع با موضوعات دیگر آمادگی داریم و در این رابطه حسن نیت خود را عملی نشان دادیم.»
تداوم فشار بر زندانیان سیاسی در زندان‌های ایران
اما در داخل ایران، با وجود آزادی تعدادی از بازداشتی‌های خیزش انقلابی، فشار بر زندانیان سیاسی ادامه دارد.
بر اساس گزارش‌ها، حکم محکومیت سعید مدنی، جامعه‌شناس، به ۹ سال زندان توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران عینا تایید شده که هشت سال آن قابل اجرا است.
مدنی اوایل دی‌ماه، در شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب به دو اتهام «تشکیل و اداره گروه‌های معاند نظام» و «تبلیغ علیه نظام» متهم و به ۹ سال حبس محکوم شد.
علی مظلوم، قاضی شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب، سعید مدنی را به اتهام «تشکیل و اداره گروه‌های معاند نظام» به هشت سال و به اتهام «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی ایران» به یک سال زندان محکوم کرد.
سعید مدنی قهقرخی که ۲۶ اردیبهشت بازداشت و دادگاه او در آبان ماه برگزار شد، پژوهش‌های متعددی در حوزه جنبش‌های اجتماعی و همچنین آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد، خشونت علیه زنان، تن‌فروشی و کودک‌آزاری انجام داده است.
او به تازگی در تحلیلی مفصل با عنوان «صد سال و صد روز درباره خیزش مهسا» که وبسایت زیتون آن را منتشر کرده، نوشته است: «به سختی میتوان آیندهای را برای ایران تصور کرد که متاثر از اعتراضات اخیر نباشد.»
همچنین بر اساس گزارشهای رسانهای، حمید قرهحسنلو، پزشک زندانی، در پی خونریزی روده در بهداری زندان بستری شده است.
پیشتر برای این زندانی سیاسی در پرونده «کشته شدن یک بسیجی» حکم اعدام صادر شده بود که نقض شده است. همسر او، فرزانه قرهحسنلو هم حکم ۲۵ سال زندان گرفته است. این در حالی است که نهادهای بینالمللی و سازمانهای حقوق بشری درباره صدور حکم اعدام برای معتراضان به جمهوری اسلامی هشدار دادهاند.
همچنین به گزارش سازمان حقوق بشری ههنگاو، آرین کوخاییزاده، جوان بازداشتشده اهل ایلام، در اعتراض به عدم رسیدگی به پروندهاش با دوختن لبهای خود در زندان مرکزی ایلام اعتصاب غذا کرد.
به گزارش سازمان حقوق بشر اهواز، دادگاه انقلاب اهواز شش زندانی سیاسی عرب ایرانی در زندان شیبان را به اعدام محکوم کرد. همچنین پایگاه خبری هرانا گزارش داد که هادی آتشبار، زندانی سیاسی سابق، از سوی نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود در مشهد بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
آزاد شدن و مرخصی برخی زندانیان سیاسی و کنشگران
با این حال، کتایون رجبی، خواهر سام رجبی، فعال محیط زیست زندانی، در توییتی خبر داد که او به مرخصی آمده است. در روزهای اخیر درخواستها برای آزادی فعالان محیط زیستی افزایش یافته بود.
همچنین مژگان ایلانلو، مستندساز و فعال حوزه زنان که تصاویری بدون حجاب اجباری از خود منتشر کرده و زندانی شده بود، آزاد شد.
این مستندساز و فعال اجتماعی به ۱۰ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد او به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» به ۶ سال حبس، برای «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به ۱۵ ماه، برای «اخلال در نظم عمومی» به ۱۵ ماه و بابت «تشویق به اعمال منافی عفت» به مدت ۱۵ ماه حبس محکوم شده بود.
همزمان منیره عربشاهی و یاسمن آریانی، دو فعال زندانی مخالف حجاب اجباری، روز چهارشنبه آزاد شدند. آنها بعد از آزادی حجاب اجباری را از سر برداشتند و فریاد «زن زندگی آزادی» سردادند.
پیش از آن بهاره سلیمانی و نازنین محمدنژاد، دو زندانی سیاسی، شامگاه ۲۵ بهمن از زندان اوین آزاد شده بودند. آنها لحظاتی پس از آزادی ترانه «برای تو کوچه رقصیدن» را خواندند و سلیمانی برای کسانی که در خیزش انقلابی جانشان را از دست دادند، موهایش را چید.
مجید توکلی، فعال سیاسی، که اواخر آذر ماه از زندان آزاد شد، در یک رشته توییت تجربه بازداشت اخیرش را تجربهای متفاوت از بازداشتهای قبلی خود خواند و گفت: «تعداد بالای بازداشتیها عملا مانع از انفرادی طولانیمدت شده بود و بازجویان وقت کافی برای تمرکز طولانی بر بازداشتیها را نداشتند.»
توکلی افزود: «در بازجوییها در زندان، به افرادی که در محلههای قدیمی و جنوب شهر بازداشت شده و سابقه درگیری داشتند، پیشنهاد همکاری میدانی در ایران یا اقدامات خاص در ترکیه و اروپا داده شده بود.»
