تدبیر یک آخوند برای جلوگیری از عمامهپرانی
با افزایش عمامهپرانی از سوی مردم در شهرهای مختلف، تصویر منتشرشده در رسانههای اجتماعی نشان میدهد یک آخوند برای جلوگیری از پرتابشدن عمامهاش از سوی شهروندان آن را با یک شال به گردن و سرش گره زده است.
با افزایش عمامهپرانی از سوی مردم در شهرهای مختلف، تصویر منتشرشده در رسانههای اجتماعی نشان میدهد یک آخوند برای جلوگیری از پرتابشدن عمامهاش از سوی شهروندان آن را با یک شال به گردن و سرش گره زده است.
گروه جوانان محلات لرستان، تبریز و تهران فراخوانهایی جداگانه برای اعتراض در روز یکشنبه ۱۵ آبان در تمامی محلات و خیابانها منتشر کردند. روز شنبه ۱۴ آبان نیز تجمعاتی در چند شهر ایران و اعتراضاتی در دانشگاهها شکل گرفت. بازاریان و کسبه سقز هم بار دیگر اعتصاب کردند.
جوانان محلات لرستان در فراخوانی از تمامی شهروندان لر در تمامی شهرها خواست تا روز یکشنبه، ساعت ۱۷ به خیابان بیایند و «عرصه را بر جانیان تنگ کنند».
این اطلاعیه اضافه کرد: «کشتار ناجوانمردنه هموطنمان چنان خونی بر پیکر ایرانزمین پاشیده است که هیچ قوم و مذهب و مسلکی تاب تحمل این جنایات خونین را ندارد.»
گروه جوانان محلات تبریز هم در فراخوانی، شهروندان را به تظاهرات دعوت کرد و گفت این قرار «هر روز و در تمام محلات» شهر است: «ما با ادامه انقلاب تا پیروزی، به این مصیبت پایان خواهیم داد.»
گروه جوانان محلات تهران نیز فراخوانی را برای تظاهرات روز یکشنبه ۱۵ آبان «از ساعت ۱۷ در تمامی محلات تهران و شهرهای کشور» منتشر کرد.
صادرکنندگان این فراخوان ضمن تاکید بر اینکه «تا سرنگونی جمهوری اسلامی» در خیابانها میمانند، از مردم معترض خواستند تا به یاد نیما نوری، نوجوان کرجی و هموطنانی که در خاش به دست «جلادان بیشرف خامنهای به خاک و خون کشیده شدند»، به خیابان بیایند.
در ادامه کنشهای اعتراضی و خلاقانه شهروندان علیه جمهوری اسلامی اما روز شنبه ویدیویی به ایراناینترنشنال رسید که نشان میدهد دختران جوان در گرگان پلاکارد شعار «زن، زندگی، آزادی» را به وسیله چند بادکنک بر فراز آسمان این شهر به پرواز درآوردند.
در کرج هم مردم روی مجسمه قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده سپاه قدس، رنگ قرمز پاشیدند.
ویدیویی هم به ایراناینترنشنال رسیده که نشان میدهد مردم شامگاه شنبه در شهر اهواز، مجسمه قاسم سلیمانی را به آتش کشیدند.
در هفته هفتم از خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، معترضان روز شنبه مراسم سوم مومن زندکریمی را در سنندج به صحنه اعتراض تبدیل کردند.
دانشجویان نیز در دانشگاههایی چون علم و صنعت، شریف، امیرکبیر، تهران، علامه، گیلان، کرمانشاه، آزاد سنندج، آزاد مشهد، تهران شمال، علوم و تحقیقات و ... دست به تجمع زدند.
سنندج
شماری از شهروندان، غروب شنبه ۱۴ آبان در سنندج بیرون آمدند و با روشن کردن آتش و مسدود کردن خیابان، شعارهای اعتراضی سر دادند.
در همین شهر، صبح شنبه «مراسم سوم» مومن زندکریمی، جوان ۱۸ ساله که به دست نیروهای امنیتی و در جریان اعتراضات کشته شد، با حضور گسترده مردم برگزار شد.
معترضان در این مراسم شعارهایی چون «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر بسیجی» و «میمیریم میمیریم، ایران رو پس میگیریم» سر دادند.
سقز
بازاریان و کسبه شهر سقز در استان کردستان مغازههای خود را در همبستگی با معترضان در سیستان و بلوچستان بستند و اعتصاب کردند.
اعتراضات در دانشگاهها
در دانشگاهها نیز روز شنبه، اعتراضات، تجمع و تحصنهایی شکل گرفت.
دانشجویان دانشگاههای مختلف ایران از جمله تهران، یزد، بهشتی، علامه طباطبایی و تهران شمال در بیانیههایی اعلام کردند تا زمان آزادی دانشجویان زندانی و برطرف شدن جو امنیتی در دانشگاهها، اعتصاب و از حضور در کلاسهای درس خودداری میکنند.
استادان، دانشجویان، کارآموزان و کارورزان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در اعتراض به حمله شبانه به خوابگاه دانشجویان و همچنین حمله به تجمع دانشجویان این دانشگاه که منجر به زخمی شدن تعدادی از آنان شد، در اعتصاب کامل به سر میبرند.
دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم تجمع اعتراضی برگزار کردند. دانشجویان دانشکده پزشکی این دانشگاه تحصن کرده و در بیمارستانها حاضر نشدند.
دانشجویان دانشگاه نوشیروانی بابل در اعتراض به برخوردهای امنیتی و بازداشت دانشجویان روز شنبه تجمع اعتراضی برگزار کردند.
دانشجویان این دانشگاه در تجمع خود شعار «هیز تویی هرزه تویی، زن آزاده منم» سر دادند.
دانشجویان دانشگاه فرهنگ و هنر تهران هم تجمع کردند و شعار «رهبرتون قاتله، ولایتش باطله» سر دادند.
دانشجویان دانشگاه هنر اصفهان نیز با شعار «آزادی آزادی آزادی» و همخوانی سرود، تجمع کردند.
تصاویری که شوراهای صنفی دانشجویان کشور منتشر کرده، نشان میدهند این دانشجویان تابلویی از شخصیتهای مشهور اعتراضات سراسری ایران برپا کردند.
دانشجویان دانشگاه هنر اصفهان همچنین در تجمع خود شعار «ما حرف حق بگفتیم، صدای تیر شنفتیم» سر دادند.
ویدیوی رسیده به ایران اینترنشنال نشان میدهد مسوول حراست دانشگاه پلیتکنیک (امیرکبیر) از یک نیروی لباس شخصی که در محوطه دانشگاه حاضر شده حفاظت میکند.
دانشجویان میگویند در جیب این نیروی لباس شخصی، گاز اشکآور دیدهاند.
نیروهای لباس شخصی به تجمع دانشجویان دانشگاه امیرکبیر در اعتراض به بازداشت و تعلیق دانشجویان حمله کردند.
حراست دانشگاه امیرکبیر نیز دانشجویان تجمعکننده را تهدید کرد که شناسایی شدهاند و فردا ممنوعالورود خواهند شد.
اما ویدیویی که شوراهای صنفی دانشجویان کشور منتشر کرده نشان میدهد دانشجویان امیرکبیر در واکنش به تهدیدهای مدیرکل حراست این دانشگاه او را هو میکنند و میگویند اشکالی ندارد که ممنوعالورود شوند.
دانشجویان دانشگاه خوارزمی واحد کرج اما با شعار «مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی» و «هزار و ۵۰۰ نفر، کشته آبان ما» تجمع کردند.
این دانشجویان در صحن دانشگاه شعارهایی از جمله «توپ تانک مسلسل، زیر عبای رهبر» سر دادند.
از سوی دیگر دانشجویان دانشگاه علم و صنعت با شعار «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» تجمع کردند.
دانشجویان دانشکده پزشکی کرمانشاه نیز تجمع اعتراضی برگزار کردند.
دانشجویان دانشگاه آزاد تهران شمال روز شنبه ۱۴ آبان تجمع کردند و شعارهایی از جمله «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» سر دادند.
جمعی از دانشجويان پرديس شمالی دانشگاه تهران هم مقابل ساختمان دانشكده ادبیات و زبانهای خارجی تحصن كردند.
حسين ايزديار، رییس حفاظت فیزیکی دانشگاه تهران، با تهدید دانشجویان خواستار پایان تحصن آنان شد و گفت: «اگر بلند نشويد در باز میشود و نيروهاى نظامی همه شما را کت بسته میبرند.»
دانشجویان دانشگاه آزاد تهران، واحد علوم و تحقیقات، با فریاد «آزادی آزادی آزادی» و شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی» و «دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد» تجمع کردند.
دانشجویان دانشگاه گیلان هم شعار «آزادی آزادی آزادی» و «دانشجو تعلیق بشه، دانشگاه تعطیل میشه» سر دادند.
دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی هم تجمع کردند و شعارهایی از جمله «ننگ ما، ننگ ما، رییس الدنگ ما» سر دادند.
«آبان ماه تابان، دیکتاتوری به پایان» از دیگر شعارهای دانشجویان علامه بود.
دانشجویان این دانشگاه همچنین پس از کشیده شدن دوباره دیوار تفکیک جنسیتی در سلف دانشکده علوم اجتماعی، در لابی دانشکده سفره پهن کردند و چند تن از اساتید نیز با آنان همراه شدند.
دانشجویان دانشگاه شریف در اعتراض به ممنوعالورود شدن برخی دانشجویان و همچنین تفتیش کیف دانشجویان، مقابل کتابخانه مرکزی دانشگاه تحصن کردند.
شعار «رهبر قاتل نمیخوایم، سیستم فاسد نمیخوایم» از جمله شعارهایی بود که دانشجویان در شریف سر دادند.
دانشجویان این دانشگاه در تجمع خود همچنین شعار دادند: «تا آخوند کفن نشود، این وطن وطن نشود ...»
در دانشگاه آزاد سنندج، دانشجویان با سر دادن شعارهای «آزادی حق ماست، ژینا اسم رمز ماست» و «نه روسری نه توسری، آزادی و برابری» تجمع کردند.
دانشجویان دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت نیز در اعتراض به بازداشت دانشجویان تحصن کردند.
در دانشگاه آزاد مشهد دانشجویان تجمع کردند و شعار «هیز تویی هرزه تویی، زن آزاده منم» سر دادند.
روز شنبه اما ماموران حراست، دانشجویان دانشگاه آزاد تهران شمال و شریف را هنگام ورود به دانشگاه تفتیش کردند.
اعتراضات دانشآموزی
علاوه بر دانشجویان، دانشآموزان هم در تعدادی از شهرها از جمله مشهد، کرج، تهران، شهریار و مریوان، پس از تعطیل شدن از مدرسه در روز شنبه ۱۴ آبان، شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.
ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهند گروهی از دختران دانشآموز در تهران بدون حجاب اجباری و با فریاد «آزادی آزادی آزادی» از مدرسه به خیابان آمدند.
اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال حاکی از اعزام ماموران امنیتی و حراستی از آموزش و پرورش به مدارس برای اجرای اجباری سرود «سلام فرمانده» از سوی دانش آموزان است.
شماری از مدیران مدارس با برگزاری این مراسم مخالفت کردهاند اما آموزش و پرورش در بخشنامهای سراسری، مسوولان مدارس را مکلف به اجرای این سرود کرده است.
از سوی دیگر ویدیوی رسیده به ایراناینترنشنال حکایت از آن دارد که دانشآموزان یک مدرسه دخترانه در تهران در پاسخ به شعار «مرگ بر آمریکا» از سوی مدیران مدرسه، فریاد «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.
ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال همچنین نشان میدهند دانشآموزان یکی از مدارس مشهد، در محوطه مدرسه خود شعارهایی چون «مرگ بر دیکتاتور» و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» سر میدهند.
دانشآموزان یک مدرسه پسرانه در کرج هم در پاسخ به شعار «مرگ بر آمریکا» از بلندگو، شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.
تجمعات در دانشگاههای ایران و تظاهرات دانشآموزی به دنبال قتل دولتی مهسا امینی آغاز شد و با وجود تلاش نیروهای امنیتی برای سرکوب دانشجویان و دانشآموزان معترض، همچنان ادامه دارد.
در ادامه اعتراف مقامهای جمهوری اسلامی به ناکارآمدی سرکوبها و ادامه خیزش انقلابی مردم، حمید رسایی، از چهرهای تندروی جریان اصولگرا، خواهان برکناری علی شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی برای مدیریت بهتر سرکوب اعتراضات شد. محمدرضا باهنر هم اتحاد نهادهای امنیتی را خواستار شد.
بر اساس یک فایل صوتی که در آن صدای حمید رسایی، نماینده سابق مجلس شنیده میشود، او برای مدیریت بهتر سرکوب اعتراضات خواستار برکناری علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی شده است.
به گفته رسایی، مقامات همه نهادهای دخیل در سرکوب که او با آنها صحبت کرده، دلیل ناکامی در سرکوب خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی را عملکرد علی شمخانی میدانند و «آدرس دبیر شورای عالی امنیت ملی را میدهند».
او گفت که عالیترین سمت بعد از رییس شورای عالی امنیت ملی یعنی ابراهیم رئیسی، دبیر این شوراست و اعلام کرد که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در مدیریت سرکوب اعتراضات ناکارآمد بوده است.
رسایی گفت: «علی شمخانی دبیر مورد اعتماد حسن روحانی و از مسببین وضع موجود است و در کنار حسن روحانی باید پاسخگو باشد.»
او همچنین گفت که شمخانی ناکارآمدیاش را در آبان ۹۸ و برخورد با اعتراضات آن سال نشان داده و به دلیل حواشی اقتصادی باید پاسخگو باشد.
این نماینده سابق مجلس ادعا کرد که پس از سخنان حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در مراسم «بزرگداشت کشتهشدگان حمله به شاهچراغ شیراز» گفت از فردا دیگر کسی به خیابانها نیاید، اعتراضات باید تمام میشد.
به گفته رسایی، فرمانده کل سپاه پاسداران اجازه حضور مقامات اداری و امام جمعه شیراز را در جایگاه مراسم نداد و «همه نیروهای نظامی را به صف کرد».
پیش از این نیز برخی تحلیلگران دلیل و هدف ایستادن فرماندهان نظامی در جایگاه این مراسم و حاضر نبودن مقامات دیگر را تلاش برای ارعاب مردم ذکر کردند.
با این حال پس از این نمایش و تهدید سلامی مبنی بر اینکه «دیگر به خیابان نیایید»، تجمعات اعتراضی مردم در قالب خیزشی انقلابی همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر محمدرضا باهنر، نایب رییس سابق مجلس شورای اسلامی نیز درباره تلاشها برای سرکوب اعتراضات گفت: «سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی کشور باید یک مقدار متحدتر و با هم همراه باشند.»
او تاکید کرد: «بیانیه تبیینی که اخیرا وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه مشترکا دادند، یک روزنه امیدی بود که نیروهای اطلاعاتی بیشتر همدلانه کار کنند.»
اما سعید حجاریان، از مقامات سابق وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی و از چهرههای امنیتی که در دهه ۷۰ مغز متفکر و تئوریسین اصلاحات لقب گرفت نیز در مصاحبه با انصافنیوز به اختلاف نهادهای امنیتی در موضوعاتی چون پرونده فعالان محیط زیست اشاره کرد.
او گفت: «در ماجرای مرگ مرحوم کاووس سیدامامی و پرونده محیطزیستیها یک دستگاه اطلاعاتی گفت اینها جاسوس هستند و دستگاه دیگر نظر عکس داشت. در این مواقع تکلیف چیست و چه کسی باید داوری کند؟ من معتقدم در مسائل مهم و حساس تا حقیقت برای یک گروه مرضیالطرفین و کارشناسان خبره مشخص نشود، نباید حرفی را باور کرد.»
حجاریان در عین حال درباره اطلاعیه مشترک وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه گفت: «این روش و رویه معطوف به حل مساله نیست. یعنی تفاوتی با نطقها و گعدهها ندارد.»
او همچنین درباره «لباس شخصیها» گفت: «باید فشار آورد تا نیروی لباس شخصی در خیابان حضور نداشته باشد. خطرناکترین نیرو، نیروی بیشناسنامه است زیرا هر خفتگیر و زورگیر و مجرمی میتواند تحت عنوان نیروی لباس شخصی به اموال مردم صدمه بزند یا به جان آنها لطمه وارد کند. اساسا حل نشدن مساله لباس شخصیها ناظر به بحث مسوولیتناپذیریشان است و گویا هنوز ارادهای برای مسوولیتپذیری وجود ندارد.»
مجموعه این اظهارات در حالی مطرح است که در سالهای گذشته نهادی به نام «شورای هماهنگی اطلاعات» برای هماهنگی نهادهای امنیتی تشکیل شد. این نهادها در شورای عالی امنیت ملی و شورای امنیت کشور هم اقدامات خود را هماهنگ میکنند.
پس از رکوردشکنی پیاپی قیمت ارز در بازار تهران، بانک مرکزی برای جلوگیری از تشکیل صف خرید دلار، به صرافیها دستور داد خرید و فروشها را آنلاین انجام دهند اما سامانه معرفی شده برای این موضوع از کار افتاد.
در ادامه روند صعودی قیمتها و ثبت رکوردهای جدید در بازار ارز تهران، قیمت دلار در بازار آزاد، با افزایش ۸۰۰ تومانی نسبت به روز پنجشنبه ۱۲ آبان، از ۳۶ هزار تومان گذشت.
روند صعودی قیمت دلار در روزهای گذشته ادامه داشته و قیمت آن در شش روز کاری اخیر، حدود سه هزار تومان افزایش یافته است.
در همین حال بانک مرکزی در بخشنامهای همه صرافیهای عضو بازار متشکل ارزی را موظف کرد تا مراجعان حضوری را برای خرید ارز، به سامانه (https: //my.ice.ir/) راهنمایی کنند. با این حال این سامانه در روز اول فعالیت از کار افتاد.
به گفته مسعود توکلی، مشاور مدیرعامل بازار متشکل ارزی، متقاضیان میتوانند سفارش خود و تقاضای ارز را به صورت آنلاین تا سقف معادل دو هزار یورو ثبت کنند.
توکلی در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت که متقاضیان امکان خرید دلار و یورو را دارند اما در مراجعه به صرافی برای تحویل ارز، میتوانند تا سقف دو هزار یورو درخواست دینار داشته باشند.
در هفتههای گذشته و همزمان با خیزش انقلابی شهروندان و اعتراضات سراسری در ایران، قیمت دلار چندین بار رکوردهای تاریخی جدیدی را ثبت کرد.
در همین حال تجارت نیوز گزارش داد که افزایشهای پی در پی قیمت دلار طی روزهای اخیر و همچنین کمبود عرضه آن از سوی صرافیها باعث شده است بسیاری از مردم به سمت خرید ارزهای دیجیتال مانند تتر بروند. ارز دیجیتالی که قیمت آن تقریبا معادل یک دلار است و دسترسی خرید آن به مراتب سادهتر از دلار کاغذی است.
بر اساس این گزارش، خرید این ارز دیجیتال تنها با افتتاح یک حساب و احراز هویت در صرافیهای داخلی ممکن است و همچنین کاربران محدودیتی در مقدار خرید آن ندارند.
گروه هکری Anonymous Opiran با انتشار صدها فایل داخلی «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه»، از هک سرورهای ایمیل این نهاد حکومتی خبر داد.
اسناد منتشر شده از سوی این گروه در روز جمعه ۱۳ آبان نشان میدهند برخی از خدماتدهندگان داخلی با ایجاد «در پشتی» (backdoor)، امکان دسترسی فراقانونی به دادههای خصوصی کاربران را فراهم کردهاند.
این ایمیلها که بر اساس آدرسهای متنوع در دامنه internet.ir تقسیمبندی شدهاند، اطلاعات مهم بسیاری را از نحوه کارکرد سیستم فیلترینگ جمهوری اسلامی و تعامل این نهاد با کسبوکارها و افراد مختلف نشان میدهند.
در یک نمونه، مدیر pay.ir، یکی از سایتهای ارائهدهنده درگاه پرداخت، با ایجاد دسترسی نظارتی برای کارگروه دادستانی، به این نهاد اجازه داده است در هر زمان -حتی بدون نیاز به حکم قضایی- به اطلاعات کاربران و تراکنشهای آنها دسترسی داشته باشد.
در برخی موارد، دادستانی کشور برای رفع فیلتر یک وبسایت، از مدیر آن درخواست ارسال تعهدنامه کتبی همراه با امضا کرده است.
در یک نمونه دیگر، دادستانی کشور درخواست حذف اطلاعات عمومی مجموعهشرکتهای ماموت را به یکی از سایتهای نمایشدهنده اطلاعات روزنامه رسمی کشور فرستاده است.
ایالات متحده مهر ماه سال گذشته شرکت ماموت و زیرمجموعههایش را از فهرست تحریمی خود خارج کرده بود.
در ایمیلهای لو رفته از این کارگروه، همچنین اطلاعات بیشماری در رابطه با گزارشهای داخلی دادستانی، درخواستهای قضایی، نامهای کاربری و رمز عبور دسترسیهای فنی و نیز اطلاعات برخی از رابطهای این نهاد قابل مشاهده است.
کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که با نام «کمیته فیلترینگ» نیز شناخته میشود، در سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی از زیرمجموعههای دادستانی جمهوری اسلامی تاسیس شد.
رییس این نهاد ۱۲ نفره، دادستان کل کشور است. وزیر ارتباطات و فنآوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، وزیر آموزش و پرورش، وزیر اطلاعات و وزیر دادگستری از دیگر اعضای این نهاد به شمار میروند.
همچنین رییس سازمان صداوسیما، رییس سازمان تبلیغات اسلامی و دو نماینده از سوی مجلس، دیگر اعضای این نهاد هستند.
شب گذشته پس از هک و انتشار ایمیلهای این نهاد، سایتهای internet.ir و peyvandha.ir و web.ir که همگی متعلق به کمیته فیلترینگ هستند نیز برای ساعتها از دسترس خارج شدند و تصاویر و شعارهای مرتبط با جنبش «زن، زندگی، آزادی» جای صفحه اصلی آنها را گرفت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه ۱۴ آبان در حاشیه نشست هماهنگکنندگان ملی گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد در جمع خبرنگاران اذعان کرد ایران پهپادهایی در اختیار روسیه گذاشته است. او اما تعداد این پهپادها را معدود خواند.
حسین امیرعبداللهیان همچنین گفت که تهران پهپادها را «ماهها قبل و پیش از جنگ اوکراین» در اختیار روسیه قرار داده است.
برخی رسانهها این اظهارات وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را با تیتر «اذعان ایران به ارسال پهپاد به روسیه برای نخستین بار» مخابره کردند و این در حالی است که او پیش از این و در تاریخ سوم آبان ماه گفته بود اگر ثابت شود ارتش روسیه در حملات خود به اوکراین از پهپادهای ایرانی استفاده کرده، مقامهای جمهوری اسلامی در این زمینه «بیتفاوت» نخواهند بود. گفتههایی به این معنا که تهران پهپاد در اختیار مسکو گذاشته اما نه برای استفاده در جنگ اوکراین.
امیرعبداللهیان در صحبتهای تازه خود مناسبات ایران و روسیه را «بر اساس اصول همسایگی و منافع دو جانبه» خواند و درباره خبرهای منتشر شده از سوی مقامات و رسانههای غربی در مورد ارسال پهپاد و موشک از سوی ایران به روسیه و اینکه تهران این ابزارها را در اختیار مسکو قرار داده است، گفت: «اظهارات آنها در مورد بخش موشکی کاملا غلط است و بخش پهپاد درست است.»
این موضعگیری در حالی است که بسیاری از مقامهای جمهوری اسلامی ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه را به کلی منکر شدند و از اساس تکذیب کردند.
امیرعبداللهیان اما با اشاره به موضع ایران در ارتباط با جنگ روسیه و اوکراین، بار دیگر اعلام کرد که جمهوری اسلامی یک طرف جنگ در اوکراین نیست و این موضوع به مقامهای اوکراین نیز اعلام شده است:
«به مقامات اوکراین تاکید کردهایم اگر مستنداتی در مورد استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین توسط روسیه وجود دارد در اختیار ما قرار بدهند.»
او مدعی شد که دو هفته پیش و در همین چارچوب، هیات دفاعی جمهوری اسلامی برای بررسی این موضوع و برگزار کردن یک نشست مشترک با اوکراینیها به یک کشور اروپایی رفته است اما طرف اوکراینی در دقیقه ۹۰ در جلسه حاضر نشده است.
امیرعبداللهیان علت این امر را فشار آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی به خصوص آلمان دانست: «آنها به طرف اوکراینی گفته بودند ما میخواهیم ایران را به خاطر موضوع پهپادها تحریم کنیم و حالا شما میخواهید در یک نشست مشترک با ایرانیها حضور پیدا کنید و با آنها قهوه بخورید؟»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که پس از این ماجرا با وزیر خارجه اوکراین به صورت تلفنی گفتوگو کرده است: «بار دیگر در این گفتوگوی تلفنی تاکید کردیم اگر طرف اوکراینی مستنداتی مبنی بر استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین توسط روسیه دارد به ما ارائه کند و در این زمینه توافق کردیم که آنها مستنداتشان را در اختیار ما بگذارند و قرار است چنانچه طرف اوکراینی بر عهدش پایبند بماند، طی روزهای آینده بتوانیم این موضوع را بررسی کنیم و مستندات آنها مورد توجه ماست.»
امیرعبداللهیان بار دیگر این موضع را تکرار کرد که: «اگر برای ما ثابت شود روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین استفاده کرده است، ما نسبت به این مساله بیتفاوت نخواهیم بود.»
او گفت که موضع جمهوری اسلامی توقف جنگ، بازگشت طرفین به مذاکره و بازگشت آوارگان به خانههایشان است و مدعی شد که تهران در این مسیر کوششهای زیادی کرده و به تلاشهایش برای توقف جنگ در اوکراین ادامه خواهد داد.
ساعاتی پیش از این اظهارات اما آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، اعلام کرد «به دلیل حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ اوکراین»، واشینگتن تحریمهای بیشتری را علیه تهران اعمال خواهد کرد.
بلینکن در یک نشست خبری در حاشیه نشست وزیران امور خارجه گروه ۷ (هفت کشور صنعتی جهان) در شهر مونستر آلمان گفت: «پهپادهایی که ایران به روسیه داده شهروندان غیرنظامی اوکراین را میکشند و زیرساختهای غیرنظامی این کشور را تخریب میکنند.»
او در ادامه گفت: «پرسنل نظامی ایران نیز در کریمه به روسیه در انجام این حملههای وحشیانه کمک میکنند.»
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز پیش از این با اشاره به مدارک موجود درباره اقدام جمهوری اسلامی در فروش پهپاد به روسیه و به کار گرفته شدن این پهپادها علیه غیرنظامیان اوکراینی گفت: «رهبران ایران احتمالا فکر میکردند میتوانند از کمک مخفیانه به تجاوزات وحشیانه روسیه فرار کنند اما نتوانستند.»
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، دوم آبان در کنفرانسی با اعلام این که روسیه دو هزار پهپاد به ایران سفارش داده، گفت: «صدای چندشآور پهپادهای ایرانی هر شب در آسمان ما شنیده میشود.»
وزارت دفاع اوکراین هم پیش از این اعلام کرده بود جمهوری اسلامی در حال برنامهریزی برای ارسال ۲۰۰ پهپاد جنگی از جمله آرش-۲، شاهد-۱۳۶ و مهاجر-۶ به روسیه است.
به گفته وزارت دفاع اوکراین، این پهپادهای ایرانی در حالت جدا شده ارسال و پس از ورود به روسیه، نصب و رنگآمیزی شده و علامتهای روسی روی آنها نصب میشود.
ارسال پهپادهای جدید ایرانی به روسیه در حالی است که از وقتی روسها برای اولین بار از این پهپادها علیه اوکراین استفاده کردند، نیروهای دفاع هوایی اوکراین اعلام کردند بیش از ۳۰۰ پهپاد از این نوع را سرنگون کردهاند.
با این حال دهها پهپاد هم به اهداف خود در اوکراین اصابت کرده و به زیرساختهای انرژی حیاتی این کشور صدمه زدهاند و در مواردی موجب کشته شدن غیرنظامیان شدهاند.
از سوی دیگر، مقامهای ارشد آمریکا نسبت به احتمال انتقال موشکهای زمین به زمین و سایر تسلیحات پیشرفته ایران به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین هشدار دادهاند.
