دور جدید بازداشت‌ها در ایران با اعتراض فعالان سیاسی و نهادهای حقوق بشری روبه‌رو شده است. تعدادی از فعالان سیاسی و نهادهای حقوق بشری، بازداشت محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد، دو سینماگر سرشناس و مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب را محکوم کردند.
به نظر می‌رسد بازداشت رسول‌اف، آل احمد و تاجزاده، عامدانه در شامگاه جمعه ۱۷ تیر انجام شده است تا در تعطیلات آخر هفته اروپا، آمریکا و دیگر نقاط جهان، واکنش‌های کمتری به دنبال داشته باشد.
سازمان حقوق بشر ایران اما بازداشت محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد «را نقض فاحش آزادی بیان و آزادی‌های اساسی شهروندان» و «نشانگر تزلزل» حکومت جمهوری اسلامی دانست.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، بازداشت این دو سینماگر را «تلاش بی‌فایده حکومت برای ارعاب جامعه و وادار کردن مدافعان حقوق بشر به سکوت» دانست.
او همچنین خواستار واکنش جامعه جهانی به سرکوب مدافعان حقوق بشر در ایران شد.
رسانه‌های آلمان اما به بازداشت رسول‌اف و آل‌احمد به عنوان دو سینماگر ایرانی واکنش نشان دادند و نوشتند این دو نفر به دلیل انتقاد از اوضاع ایران بازداشت شده‌اند.
در گزارش این رسانه‌ها به سوابق رسول‌اف به عنوان برنده خرس طلای جشنواره برلیناله در سال ۲۰۲۰ اشاره شده است.
محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد از امضاکنندگان بیانیه اعتراضی «تفنگت را زمین بگذار» هستند.
هشتم خرداد ماه، جمعی از سینماگران در بیانیه‌ای با عنوان «تفنگت را زمین بگذار» با اشاره به اعتراضات آبادان در واکنش به فرو ریختن برج متروپل و دیگر اعتراضات، از نیروهای نظامی عامل سرکوب مردم خواستند سلاح‌های خود را بر زمین بگذارند.
دو روز بعد، محمد رسول‌اف از فشار گسترده نهادهای مختلف بر امضا کنندگان این بیانیه به منظور پس گرفتن امضاهایشان خبر داد. رسول‌اف سال ۸۸ نیز بازداشت و به شش سال زندان محکوم شده بود که این حکم سپس به یک سال کاهش یافت.
روز جمعه همچنین مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب بازداشت شد. رسانه‌های اصول‌گرا نوشتند که او به اتهام «اجتماع و تبانی جهت اقدام علیه امنیت ملی» بازداشت شده است.
برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب به بازداشت تاجزاده اعتراض کرده‌اند. از جمله علی شکوری‌راد، سخنگوی جبهه اصلاح طلبان، در توئیتی نوشت که بازداشت تاجزاده قاعدتاً باید با نظر یا موافقت رهبری انجام شده باشد: «در این حالت تحلیل آن یک‌طور است و اگر بدون اطلاع ایشان باشد، طوری دیگر.»
علیرضا سلیمانی، سردبیر سایت اصول‌گرای رجانیوز اما در توئیتی نوشت: «مصطفی تاجزاده آخرین نفر نخواهد بود.»
در روزهای گذشته اعلام شد که برای فائزه هاشمی هم کیفرخواست صادر شده است. تعداد دیگری از فعالان سیاسی هم احضار شده‌اند. از جمله، خبرگزاری هرانا خبر داد که کورش زعیم، عضو شوراى مرکزى جبهه ملى، به بازپرسی دادسرای اوین احضار شده است.