استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه و رییس هیئت آمریکا در مذاکرات با جمهوری اسلامی، در حساب ایکس خود نوشت که هرگونه توافق احتمالی با جمهوری اسلامی باید مطابق با سیاستهای دونالد ترامپ تنظیم شود و تاکید کرد که برنامه هستهای تهران باید حذف شود.
او تاکید کرد: «توافق با ایران تنها زمانی نهایی خواهد شد که توافقِ ترامپ باشد. هرگونه توافق نهایی باید چارچوبی برای صلح، ثبات و شکوفایی در خاورمیانه تعیین کند. به این معنا که ایران باید برنامه غنیسازی و تسلیحاتی هستهای خود را متوقف و نابود کند.»
ویتکاف در ادامه نوشت: «برای جهان ضروری است که توافقی سختگیرانه و منصفانه ایجاد کنیم که پایدار بماند و این همان چیزی است که ترامپ از من خواسته است انجام دهم.»

گلرخ ایرایی، زندانی سیاسی، با نگارش نامهای از زندان اوین، تجربه زیسته خود با وریشه مرادی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام را روایت کرد و نوشت او یکی از پیشمرگههایی است که با گیسهای بافته شده و دستمالی با گلهای رنگ و وارنگ بر سر، کودکان کوبانی را از حملههای مرگبار داعش نجات داد.
به نوشته ایرایی، مرادی هر روزش را با جمله «ای زندگی یا با تو نخواهم زیست یا تو را با آزادی خواهم آراست»، آغاز میکند و در خاطراتش از میدان جنگ با داعش برای زندانیان گفته است.
این زندانی سیاسی در خصوص مواجهه مرادی یا حکم اعدام نوشت: «با آرامشی عجیب در برابر حکم مرگی که گاه برای عوض شدن حالمان با آن هم شوخی میکند و با خندهای که چال روی لپش را عمیق تر میکند، میگوید این حکم برای اجراست.»
ایرایی در بخشی از نامهاش با اشاره به بازداشت خشونتآمیز و توام با ضربوشتم مرادی، یادآوری کرد که او پس از انتقال به زندان اوین، به یاد فرزاد کمانگر، فعال حقوق بشر و معلم اعدام شده افتاد و سعی کرد «مقاومت و هرگز سر خم نکردن را از او یاد بگیرد.»
او با توصیف زمان انتقال مرادی به بند زنان زندان اوین پس از تحمل پنج ماه حبس در سلول انفرادی، نوشت: «خیلی زود با همه صمیمی شد. ناخودآگاه با زینب جلالیان قیاسش میکردم. زینب که حالا هجدهمین بهار را در زندان سپری میکند و هر چه از او شنیده ایم مقاومت و ایستادگی است.»

وریشه مرادی (جوانا سنه) ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ همراه با ضرب و جرح شدید در حوالی سنندج بازداشت و ۲۰ آبان ۱۴۰۳ با حکم ابوالقاسم صلواتی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.
ایراناینترنشنال پیش از این در ۱۲ فروردین در گزارشی نوشت مرادی با وجود وضعیت نامساعد جسمی و نیاز فوری به عمل جراحی، از رسیدگی پزشکی در زندان اوین و همچنین اعزام به بیمارستان محروم مانده است.
صدور حکم اعدام برای مرادی و دیگر زندانیان سیاسی در ایران، در ماههای گذشته با اعتراضات گسترده داخلی و بینالمللی همراه شده است.
در یکی از این واکنشها در ۲۵ اسفند، ۲۴۰ فعال مدنی و سیاسی با صدور بیانیهای نسبت به خطر جدی اجرای حکم اعدام مرادی هشدار دادند.
آنها از مرادی بهعنوان فعال حقوق زنان و مبارز در جنگ علیه داعش نام بردند و تاکید کردند او پس از آزادی کوبانی، در توانمندسازی و آگاهیبخشی به زنان نقش داشته است.
مرادی در مرداد ۱۴۰۳ متن دفاعیه خود را همراه با نامهای خطاب به افکار عمومی نوشت و از مردم خواست او و فعالیتهایش را مطابق عدالت اجتماعی قضاوت کنند.
او در بخشی از این نامه با بیان اینکه «داعش سرمان را میبرید و جمهوری اسلامی، سرمان را به دار میکشد»، نوشت: «هیچ دانش سیاسی-حقوقی توان حل این پارادوکس را ندارد. پس بیدار باشیم.»
عباس گلرو، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، درباره این موضوع که آیا امکان دارد مذاکره میان جمهوری اسلامی و آمریکا مستقیم شود، گفت فعلا تصمیم بر مذاکره غیرمستقیم است اما احتمال دارد در روندهای بعدی این تصمیم تغییر کند.
این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که نتیجه مذاکرات چه خواهد شد، گفت: «باید منتظر بمانیم در دورههای بعدی چه خواهد شد و به چه سمت و سویی میرود.»
او اضافه کرد: «مهم این است جمهوری اسلامی به دنیا نشان داده اهل مذاکره است، منطق و استدلال دارد و اینکه بهانه را از دست طرف مقابل خارج کرده است.»

صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران گفت که جمهوری اسلامی با مذاکره با ترامپ یکجورهایی در حال دادن تقاص گذشتههای خود است.
او در این باره گفت: «تقاص رفتاری که با کارتر آزادیخواه و طرفدار حقوق بشر کرد، رفتاری که با اوبامای متمدن و فرهیخته کرد، رفتاری که بایدن کرد که اهل یقهگیری و یقهکشی نبود.»


نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده نوبل صلح، در نامهای به سازمان ملل خواستار بررسی ویژه اعدام، ترور، قتل و ناپدیدسازی مخالفان جمهوری اسلامی در ۴۶ سال گذشته شد و اضافه کرد که سرکوب فرامرزی رژیم جمهوری اسلامی حتی به خاک اروپا و آمریکا نیز رسیده است.
محمدی در این نامه، که سهشنبه ۲۶ فروردین منتشر شد، نوشت: «مستندسازی این ترورها و تلاشها برای قتل مخالفان، شرطی ضروری برای گذار دموکراتیک و مسالمتآمیز و پایان دادن به ۴۶ سال استبداد دینی و زنستیز در ایران است.»
برنده جایزه نوبل صلح اضافه کرد جمهوری اسلامی از بدو تاسیس تاکنون، نهتنها هزاران زندانی سیاسی را اعدام کرده، بلکه جان بسیاری از معترضان را در داخل و خارج از کشور به خطر انداخته و یا گرفته است.
این فعال حقوق بشر با اشاره به تلاش جمهوری اسلامی برای ترور مسیح علینژاد در آمریکا، نوشت: «این سیاست به روشنی نشاندهنده سرکوب فرامرزی رژیم جمهوری اسلامی است که حتی به خاک اروپا و آمریکا نیز رسیده است.»
در آخرین دادگاه متهمان پرونده سوءقصد به مسیح علینژاد، دادگاه فدرال منهتن و اعضای هیئت منصفه، هر دو متهم را در پنج فقره قتل به صورت قراردادی، توطئه برای قتل، پولشویی بینالمللی و تامین مالی خارجی برای عملیات مجرم شناخت.
نرگس محمدی از ۱۴ آذر ۱۴۰۳ با تعلیق حکم ۱۳ سال و ۹ ماه زندان، بهدلایل پزشکی به مرخصی درمانی اعزام شد و با وجود تایید سازمان پزشکی قانونی برای تمدید تعلیق حکم، برای بازگشت به زندان اوین تحت فشار قرار گرفته است.
محمدی در بخش دیگری از نامه خود با اشاره به تصویب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل و تمدید ماموریت گزارشگر ویژه و هیئت حقیقتیاب مستقل برای نقض حقوق بشر در ایران، نوشت این تصمیم، به دو جهت تاریخی و سرنوشتساز است.
این فعال حقوق بشر از این تصمیم بهعنوان پیامی مهم از سمت جامعه جهانی و نماد ایستادگی بر اصول حقوق بینالملل و حقوق بنیادین تمامی ملتها از جمله مردم ایران، نام برد.
او با تاکید بر اینکه گردآوری شواهد و شناسایی عاملان جنایاتهای جمهوری اسلامی، تنها راه ممکن برای پیگیری قضایی در دادگاههای بینالمللی و دیوان بینالمللی کیفری است، از این موضوع بهعنوان «همکاری تنگاتنگ با جامعه مدنی ایران که در تلاش برای پایان دادن به مصونیت آمران و عاملان سرکوب است، نام برد.
نرگس محمدی تا به امروز بیش از ۱۰ سال از عمر خود را در زندان سپری کرده است. او از زمان آغاز فعالیتهای حقوق بشریاش از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به بیش از ۳۶ سال زندان و ۱۵۴ ضربه شلاق و مجازاتهای ناعادلانه دیگر محکوم شده و تجربه ۱۳۵ روز حبس در سلول انفرادی دارد.
این فعال مدنی در سالهای اخیر به دلیل فعالیتهای حقوق بشری خود جوایز بینالمللی متعددی از جمله جایزه نوبل صلح، جایزه جهانی آزادی مطبوعات یونسکو/گییرمو کانو و جایزه شجاعت خبرنگاران بدون مرز را دریافت کرده است.
استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، گفته است که اهداف آمریکا در مذاکرات جاری با جمهوری اسلامی، اندکی فراتر از مفاد توافق هستهای سال ۲۰۱۵ در دوران باراک اوباما (برجام) است اما این تفاوت بهمعنای چرخش کامل در سیاستها نیست.
برجام که با عنوان «برنامه جامع اقدام مشترک» نیز شناخته میشود، در سال ۲۰۱۸ از سوی دونالد ترامپ کنار گذاشته و آمریکا از آن خارج شد.
خواسته خاص روبیو برای محدود شدن برنامه هستهای ایران به سطح ۳/۶۷ درصد، با توجه به درخواستهای مکرر تهران برای بازگشت آمریکا به مفاد اولیه برجام، در دسترس بهنظر میرسد.
هرچند اختلافاتی بر سر دامنه و میزان مداخله آژانس بینالمللی انرژی اتمی وجود دارد اما بهنظر نمیرسد این بخش از مذاکرات به گره اصلی تبدیل شود.
اما موارد مورد نظر برای توافقی فراتر از برجام کدامها هستند؟
مشروح گزارش تحلیلی ایراناینترنشنال را اینجا بخوانید.






