کامل صقر، مدیر سابق دفتر رسانهای در ریاست جمهوری سوریه، گفت که روسیه به درخواست بشار اسد برای استفاده از پایگاه حمیمیم برای انتقال کمکهای نظامی جمهوری اسلامی به ارتش سوریه پس از سقوط حلب، پاسخ نداد.
او در مصاحبه با با پادکست «المزیج» گفت که مقامهای جمهوری اسلامی به اسد اطلاع دادند تضمینی مبنی بر انتقال هواپیماهای ایرانی به پایگاه هوایی حمیمیم و عبور از حریم هوایی عراق و سوریه دریافت نکردهاند.
به گفته صقر، پس از آن درخواست اسد برای صدور مجوز فرود هواپیماهای ایرانی در پایگاه حمیمیم با مقامهای روسیه مطرح شد اما پاسخی به آن داده نشد.
مقامهای روسیه و جمهوری اسلامی تاکنون به صورت مستقیم به این موضوع اشاره ای نکردهاند و تنها ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، روز پنجشنبه، ۲۹ آذر، گفته بود که «پیش از این دوستان ایرانی میخواستند به آنها کمک کنیم تا واحدهای خود را به خاک سوریه منتقل کنند، اکنون از ما خواستهاند که آنها را از آنجا خارج کنیم.»
او افزوده بود که روسیه ۴ هزار جنگجوی جمهوری اسلامی را از سوریه خارج کرد.
خامنهای روز ۲۱ آذر گفته بود که نیروهای جمهوری اسلامی امکانات را برای کمک به بشار اسد آماده کرده بودند اما آمریکا و اسراییل راه های هوایی و زمینی به سوریه را بسته بودند.
در همین حال کامل صقر گفت که جمهوری اسلامی به اسد اطلاع داده بود آمریکا تهدید کرده، هر هواپیمای ایرانی که از آسمان عراق عبور و به سمت پایگاه حمیمیم حرکت کند، سرنگون خواهد شد.
کامل صقر همچنین گفت که روسیه از اسد خواسته بود با اردوغان دیدار کند اما او این موضوع را رد کرده بود و این اقدام باعث ناخشنودی روسیه شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز گفت که تهران بارها به بشار اسد توصیه کرده بود با ترکیه وارد مذاکره شود و همچنین پیشنهادهایی را برای اصلاحات سیاسی به دمشق ارائه کرده بود.
ترکیه که از مخالفان اسد حمایت میکرد، اولین کشور منطقه بود که وزیر خارجه خود را به دمشق فرستاد.
بشار اسد، رییس پیشین حکومت سوریه، ۲۶ آذر گفته بود که مایل به ترک سوریه نبوده اما روسها او را از کشور خارج کردند.
رویترز نیز خبر داده بود که اسد ساعاتی پیش از فرار به مسکو جلسهای با حدود ۳۰ فرمانده ارتش و نیروی امنیتی داشت و به آنها اطمینان داد که پشتیبانی نظامی روسیه در راه است.
مقامهای روسیه نسبت به روابط خوب با حاکمان جدید دمشق و باقی ماندن پایگاههای این کشور در سوریه ابراز امیدواری کردهاند.
در همین حال سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پنجشنبه ششم دی گفت که احمد الشرع، رهبر هیات تحریر الشام، روابط میان سوریه و روسیه را «طولانیمدت و استراتژیک» توصیف کرده و مسکو هم با این ارزیابی موافق است.
با این حال آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان روز جمعه ۱۴ دی در سفر به دمشق گفته بود که روسیه باید پایگاههای خود در سوریه را رها کند.
وزیران خارجه آلمان و فرانسه جمعه ۱۴ دی وارد دمشق شدند. این دو، اولین وزرای خارجه غربی هستند که پس از سقوط بشار اسد به سوریه سفر میکنند.
بر اساس ویدیوهای منتشر شده، وزیر خارجه آلمان و هیات همراه او با هواپیمای نظامی به دمشق سفر کردند و هنگام پیاده شدن از هواپیما، جلیقه ضدگلوله به تن داشتند.
وزیر خارجه آلمان در دمشق گفت زمان آن رسیده است که روسیه پایگاههای خود را در سوریه رها کند.
آنالنا بربوک در دمشق گفت که ولادیمیر پوتین از بشار اسد حمایت و جنایات رژیم او را پنهان کرد.
او در ادامه تاکید کرد: «مردم سوریه بمبارانهای گسترده و نقض حقوق بشر در این کشور را فراموش نخواهند کرد.»
مسکو از جمله متحدان رژیم اسد بود و او پس از فروپاشی حکومتش به روسیه گریخت. این کشور چند پایگاه نظامی در سوریه دارد.
بربوک در ادامه سخنان خود از کشورهای همسایه سوریه خواست به حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور احترام بگذارند.
وزیر خارجه آلمان همچنین با اشاره به نقش نیروهای دموکراتیک سوریه، کُردهای مورد حمایت آمریکا، خواستار «تفاهم بازیگران مهم» شد.
این نیروها پس از سقوط اسد بارها با نیروهای مورد حمایت ترکیه درگیر شدهاند. در همین حال به گزارش رسانههای سوری، ترکیه روز جمعه در یک حمله هوایی مواضع «نیروهای دموکراتیک سوریه» را در حومه رقه هدف قرار داد.
همزمان با سفر وزیران خارجه آلمان و فرانسه به دمشق، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پیام ما برای رهبری جدید سوریه: احترام به اصول مورد توافق با بازیگران منطقهای و تضمین حفاظت از همه غیرنظامیان و اقلیتها از اهمیت بالا برخوردار است.»
حضور بربوک و بارو در زندان صیدنایا
وزیران خارجه آلمان و فرانسه از زندان صیدنایا نیز بازدید کردند.
بربوک و ژان-نوئل بارو، قرار است با احمد الشرع، رهبر گروه حاکم بر سوریه دیدار کنند.
ژان-نوئل بارو هدف از سفر به دمشق را کمک به گذار مسالمتآمیز در سوریه و افزایش ثبات منطقه ذکر کرد.
وزیر خارجه فرانسه در بازدید از سفارت این کشور در دمشق نیز گفت: «امید جدیدی برای سوریهای مستقل، باثبات و صلحآمیز متولد شده است و فرانسه در کنار مردم سوریه ایستاده تا این امید را به واقعیت تبدیل کند.»
وزیر خارجه آلمان هم هنگام عزیمت به دمشق گفته بود شروع روابط سیاسی جدید بین اروپا و سوریه ممکن است اما: «انتظارات روشنی از حاکمان جدید وجود دارد.»
بربوک خواستار حمایت از حقوق همه سوریها فارغ از صفبندیهای قومی یا مذهبی و دادن جایگاه به همه آنان در روند سیاسی شد.
او همچنین گفت که نباید نظام قضایی یا آموزشی در سوریه اسلامی شود و زمان تعیین شده برای حکومت موقت و برگزاری انتخابات نیز طولانی باشد.
اعلام تغییرات در برنامههای درسی و آموزشی سوریه که بدون آگاهی شهروندان سوری صورت گرفته و نشان از «اسلامی شدن محتوای آموزشی» در این کشور دارد، نگرانیهایی را برانگیخته است.
قدرت گرفتن داعش و گروههای افراطی یکی دیگر از نگرانیهایی است که بربوک به آن اشاره کرد.
وضعیت یک میلیون پناهنده سوری در آلمان و بازگشت آنها از جمله موضوعاتی است که وزیر خارجه آلمان در سفر خود به دمشق مطرح خواهد کرد.
بر اساس گزارش وزارت کشور آلمان، بیش از ۹۷۴ هزار سوری در این کشور زندگی میکنند که حدود یک-سوم آنها شغل دارند.
بر اساس این گزارش، افزون بر ۲۲۲ هزار نفر از شهروندان سوری در آلمان مشغول به کار شده و بیمه و بازنشستگی پرداخت میکنند. از جمله، حدود پنج هزار و ۸۰۰ پزشک سوری در آلمان مشغول به کار هستند.
جمعه ۳۰ آذر ماه نیز دیپلماتهای ارشد آمریکایی با حاکمان جدید سوریه به رهبری هیات تحریر شام در دمشق دیدار کردند.
این در حالی است که هیات تحریر شام همچنان در فهرست گروههای تروریستی قرار دارد.
تا به حال وزیران خارجه شماری از کشورهای عربی از جمله اردن و قطر هم به سوریه سفر کردهاند.
در همین حال اسعد حسن الشیبانی، وزیر خارجه و مرهف ابوقصره، وزیر دفاع و ریيس سازمان اطلاعات در دولت موقت سوریه شامگاه چهارشنبه به عربستان سعودی سفر کردند.
