میکرو آر.ان.ایها دسته جدیدی از مولکولهای آر.ان.ای کوچک به شمار میروند که نقش مهمی در تنظیم ژن ایفا میکنند.
بر اساس اطلاعیه موسسه کارولینسکا، این کشف پیشگامانه یک اصل کاملا جدید در تنظیم ژن را آشکار کرد و معلوم شد که این میکرو آر.ان.ایها برای موجودات چند سلولی از جمله انسان ضروری است.
ویکتور آر. آمبروس، یک زیستشناس تکاملی آمریکایی است که اولین میکرو آر.ان.ای شناختهشده را کشف کرد.
او استاد دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست در ووستر است.
گری بروس روکون نیز یک زیستشناس مولکولی آمریکایی است که در بیمارستان عمومی ماساچوست مشغول به کار بوده و استاد ژنتیک در دانشکده پزشکی هاروارد در بوستون است.
هر دوی این دانشمندان در زمینه تحقیقات پیشگامانه خود در ژنتیک و زیستشناسی مولکولی نقشی مهم و تاثیراتی بزرگ در درک انسان از مکانیسمهای ژنتیکی داشتهاند.
مراسم اهدای جایزه نوبل پزشکی در دهم دسامبر در استکهلم برگزار میشود و برندگان این جایزه، مدال، دیپلم و مبلغ جایزه را دریافت میکنند.
جایزه نوبل
جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵ به وسیله آلفرد نوبل، شیمیدان و مخترع سوئدی، بنیانگذاری شد.
نوبل، مخترع دینامیت، پس از مواجهه با انتقادات درباره آثار مخرب اختراعش، در وصیتنامهاش تصمیم گرفت ثروت خود را بهمنظور اعطای جوایز به افرادی که بزرگترین دستاوردها را در زمینههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات و صلح به دست میآورند، وقف کند.
هدف او از این اقدام، تشویق نوآوریهایی بود که به نفع بشریت باشد.
اولین جوایز نوبل در سال ۱۹۰۱ اهدا شدند.
در طول سالها، جایزه نوبل به یکی از معتبرترین و شناختهشدهترین جوایز در سطح جهان تبدیل شده است.
علاوه بر جوایز اصلی، در سال ۱۹۶۸ بانک مرکزی سوئد نیز جایزهای در زمینه علوم اقتصادی به یاد آلفرد نوبل تاسیس کرد که به آن جایزه نوبل اقتصاد گفته میشود.
فرایند انتخاب برندگان با دقت و از طریق کمیتههای علمی و کارشناسی مرتبط انجام میشود و اسامی نامزدها و سایر اطلاعات در مورد نامزدی و روند انتخاب، تا ۵۰ سال بعد فاش نمیشود.
برندگان جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۳ چه کسانی بودند؟
کاتالین کاریکو و درو وایسمن در سال گذشته جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را به خاطر تحقیقاتشان در زمینه پیامرسان ام.آر.ان.ای (mRNA) که به توسعه واکسنهای کرونا کمک کرد، دریافت کردند.
ام.آر.ان.ای نوعی مولکول در سلولهای بدن است که نقش مهمی در انتقال دستورالعملها از دی.ان.ای برای تولید پروتئینهای ضروری به منظور ترمیم ساختار بدن ایفا میکند.
کاریکو و وایسمن توانستند روشهایی برای اصلاح ام.آر.ان.ای پیدا کنند؛ به طوری که این مولکول وقتی از طریق واکسن وارد بدن میشود، سیستم ایمنی را به تولید آنتیبادیهای محافظتکننده در برابر بیماری تحریک کند.
جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۴
قرار است کمیته نوبل، روز سهشنبه ۱۷ مهر برنده جایزه نوبل فیزیک را اعلام کند.
در سال ۲۰۲۳، پیر آگوستینی، فرنک کراوس و آن لوهیلیر، موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند.
آنها به خاطر توسعه پالسهای لیزری فوقالعاده کوتاه که امکان مطالعه حرکات الکترونها را فراهم میکند، این جایزه را دریافت کردند.
جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴
روز چهارشنبه ۱۸ مهر، کمیته نوبل برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴ را معرفی خواهد کرد.
در سال ۲۰۲۳، مونگی باوندی، لوئیس بروس و الکسی اکیموف، به خاطر دستاوردهایشان در زمینه ایجاد نقاط کوانتومی، موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شدند.
نقاط کوانتومی ذراتی فوقالعاده کوچک هستند که اندازه آنها تقریبا یک میلیون برابر کوچکتر از سر یک سوزن است. این نقاط به دلیل اندازههای مختلف خود، قادر به تولید رنگهای متنوعی از نور هستند و کاربردهای گستردهای در فنآوریهای نوری و الکترونیکی دارند.
جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۴
روز پنجشنبه ۱۹ مهر، برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۴ اعلام خواهد شد.
در سال ۲۰۲۳، یون فوسه، نویسنده نروژی، به دلیل آثار برجستهاش در ژانر نمایشنامه و داستانهای تخیلی، به ویژه موضوعات الهیاتی، موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد.
آکادمی سوئد در بیانیه خود به طور خاص از رمان چند جلدی فوسه با عنوان «سپتولوژی» قدردانی کرد.
این اثر درباره یک نقاش است که در آن به موضوعاتی چون مرگ، حافظه، اعتیاد به الکل و هنر پرداخته و تامل میکند.
جایزه نوبل صلح ۲۰۲۴
روز جمعه ۲۰ مهر، کمیته صلح نوبل، برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۴ را معرفی خواهد کرد
در سال ۲۰۲۳، نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران، برنده این جایزه شد و کمیته نوبل نروژ از او به خاطر «مبارزه علیه ستم بر زنان در ایران و مبارزه برای ارتقای حقوق بشر و آزادی برای همه» قدردانی کرد.
این جایزه توجه بینالمللی را به مبارزه برای حقوق زنان در ایران معطوف کرد؛ جایی که زنان پس از کشته شدن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد در پاییز ۲۰۲۲، در اعتراض به خیابانها آمدند.
محمدی، بعد از شیرین عبادی دومین ایرانی است که این جایزه را به خود اختصاص داده است.
او پنجمین فردی بود که در حبس این جایزه را دریافت کرد.
نوبل علوم اقتصادی
به گفته کمیته نوبل، روز دوشنبه ۲۳ مهر، برنده جایزه نوبل علوم اقتصادی ۲۰۲۴ معرفی خواهد شد.
در سال ۲۰۲۳، پروفسور کلودیا گلدین، اقتصاددان برجسته دانشگاه هاروارد، این جایزه را برای تحقیقات خود در زمینه بررسی نقش زنان در بازار کار دریافت کرد.
گلدین با تحلیل بیش از ۲۰۰ سال دادههای نیروی کار ایالات متحده، نشان داد نرخ اشتغال و شکاف دستمزد جنسیتی نه تنها به عوامل اقتصادی، بلکه به تغییرات در هنجارهای اجتماعی مرتبط با آموزش و نقش زنان در خانه و خانواده بستگی دارد.
گلدین سومین زنی بود که برنده جایزه نوبل اقتصاد شد؛ جایزهای که تاکنون به ۹۰ مرد اهدا شده است.
