فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، از اعدام گروهی ۲۹ نفر در ایران در روز ۱۷ مرداد به شدت ابراز نگرانی کرد و آن را وحشتناک خواند. او اضافه کرد با احتساب این اعدام‌ها، تعداد اعدام‌های گزارش شده در زندان‌های ایران از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون به دست‌کم ۳۴۵ تن رسید.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل با اشاره به اینکه اغلب این افراد بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر و قتل اعدام شدند، گفت تقریبا نیمی از اعدام‌ها در ایران از ابتدای سال ۲۰۲۴ تا به امروز در ارتباط با جرایم مرتبط با مواد مخدر بوده است.
تورک با بیان اینکه بارها تاکید شده است اعمال مجازات اعدام برای جرایمی که شامل «قتل عمدی» نمی‌شود، با هنجارها و استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر به شدت ناسازگار است، نسبت به عدم دادرسی عادلانه در پرونده‌های زندانیان اعدام شده در ایران ابراز نگرانی کرد و گفت مطلع شده است چندین اعدام بدون اطلاع خانواده زندانی یا وکیل قانونی او انجام شده است.
او اضافه کرد دست‌کم ۱۵ تن از شهروندان اعدام شده از ابتدای سال جاری میلادی در ایران، زن بودند.
ایران‌اینترنشنال روز ۱۸ مرداد در گزارشی با استناد به گزارش‌های منابع حقوق بشری نوشت روز چهارشنبه ۱۷ مرداد دست‌کم ۲۹ زندانی به صورت گروهی در زندان‌های قزل‌حصار و مرکزی کرج به دار آویخته شدند.
از میان این افراد ۲۶ تن در زندان قزل‌حصار و سه تن در زندان مرکزی کرج اعدام شدند.
سازمان حقوق بشر ایران در گزارشی اتهامات این زندانیان را «قتل، مواد مخدر و تجاوز به عنف» عنوان کرد و نوشت در بین آن‌ها دو شهروند تبعه افغانستان نیز وجود داشته‌اند که با اتهام «تجاوز به عنف» به اعدام محکوم شده بودند.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل تاکید کرد: «اقلیت‌ها از جمله کردها، عرب‌ها و بلوچ‌ها همچنان به طور نامتناسبی تحت تاثیر اعدام‌ها در ایران قرار می‌گیرند.»
تورک در پایان صحبت‌های خود اضافه کرد زمان آن فرا رسیده که ایران به اجماع رو به گسترش در سراسر جهان برای لغو یا تعلیق اعدام‌ها، با هدف لغو نهایی مجازات مرگ بپیوندد.
سازمان حقوق بشر ایران در گزارش روز ۱۷ مرداد خود با اشاره به اینکه اعدام دسته‌جمعی ۲۶ زندانی در یک روز و در یک زندان طی دو دهه اخیر بی‌سابقه بوده، نوشت آخرین اعدام گروهی در این سطح در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۸ و در بحبوحه اعتراضات جنبش سبز رخ داد که طی آن ۲۰ زندانی با «اتهامات مربوط به مواد مخدر» در یک روز در زندان رجایی‌شهر کرج اعدام شدند.
این نهاد حقوق بشری، بار دیگر نسبت به اعدام‌های بی‌سابقه زندانیان زیر سایه تنش بین ایران و اسرائیل از سوی جمهوری اسلامی هشدار داد و خواهان توجه فوری جامعه جهانی به ماشین کشتار در ایران شد.
محمود امیریمقدم، مدیر این سازمان گفت: «جمهوری اسلامی با سوءاستفاده از توجه جامعه جهانی به تنش جمهوری اسلامی با اسرائیل، در حال کشتار دسته‌جمعی زندانیان و تشدید فضای اختناق در ایران است.»
امیریمقدم با بیان اینکه در صورت فقدان واکنش فوری جامعه جهانی، صدها نفر در ماههای آینده میتوانند قربانی ماشین کشتار جمهوری اسلامی شوند، از تمام کشورهایی که با تهران روابط دیپلماتیک دارند، خواست در قبال این جنایات و برای پیشگیری از جنایات بیشتر، واکنش نشان دهند.
سازمان عفو بینالملل در آخرین گزارش سالانه خود درباره مجازات اعدام در جهان به افزایش چشمگیر اعدام در ایران اشاره و تاکید کرد نزدیک به ۷۵ درصد از کل اعدام‌های ثبتشده در سال گذشته میلادی در جهان، در ایران رخ داده است.
بر اساس این گزارش، بعد از جنبش «زن، زندگی، آزادی»، جمهوری اسلامی استفاده از مجازات اعدام را برای القای وحشت در میان مردم و تشدید کنترل خود بر قدرت افزایش داده است.
