براساس گزارش شاخص آزادی نوشتن در سال ۲۰۲۳ جمهوری اسلامی ایران بزرگترین زندان نویسندگان زن و دومین زندان بزرگ نویسندگان در سراسر جهان است.
این گزارش که انجمن قلم آمریکا آن را تهیه میکند، روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، منتشر شده و در آن آمده است:«در سال۲۰۲۳ نام ایران همچنان صدرنشین کشورهایی بود که نویسندگان زن را محبوس کردهاند. جمهوری اسلامی ۱۵ زن را هدف قرار داد که اغلب آنها به خاطر نوشتن و مخالفت با حجاب اجباری و سایر قوانین تبعیض آمیز علیه زنان همچنان در زندان هستند.»
در گزارش انجمن قلم آمریکا از وضعیت آزادی بیان و آزادی نوشتن در جمهوری اسلامی، گفته شده است:«در حالی که تعداد نویسندگان زندانی از ۵۷ نفر در سال ۲۰۲۲ به ۴۹ نفر در سال۲۰۲۳ کاهش یافته، اما بازداشت مستمر و گسترده نویسندگان که عمدتا از جنبش «زن زندگی آزادی» حمایت کرده بودند، سرکوب مستمر آزادی بیان مخالفان را در ایران برجستهتر میکند.»
در این گزارش گفته شده که « در سال ۲۰۲۳ بسیاری از نویسندگان محبوس که به دلیل پیوستن به جنبش «زن زندگی آزادی» که در سپتامبر ۲۰۲۲ آغاز شده بود آزاد شدند؛ که از جمله میتوان به آزادی چند تن از اعضای کانون نویسندگان ایران اشاره کرد. با وجود این، نزدیک به هفتاد درصد این آزادیها با قید وثیقه صورت گرفته است و نویسندگان با طیف گستردهای از محدودیتها، از جمله احتمال بازداشت مجدد و محدودیت در گزینههای شغلی روبرو هستند.»
در این گزارش آمده است:«جمهوری اسلامی از حبس صرفا به عنوان یک راهکار استفاده میکند و در مجموعه دیگری از اقدامات سرکوبگرانه که شامل بازداشتهای کوتاه مدت، اتهامات قانونی جعلی و ساختگی، آزادی در برابر از دست دادن شغل، و محدودیت در استفاده از رسانههای اجتماعی است، کماکان به سرکوب ادامه میدهد.»
کارین دویچ کارل کار، مدیر برنامه نویسندگان در معرض خطر انجمن قلم آمریکا، گفت: «این امر منجر به افزایش خودسانسوری در میان نویسندگان ایرانی شده و تعداد قابل توجهی از آنها به همین خاطر از کشور فرار کردهاند.»
او گفت:«ما از رهبران جمهوری اسلامی میخواهیم نویسندگانی را که به ناحق زندانی شدهاند از زندان آزاد کنند، پیگرد و آزار و اذیت نویسندگان و هنرمندان را متوقف سازند و صداهای مخالف را برای بیان خواستههایشان سرکوب نکنند.»
در این گزارش به وضعیت شماری از نویسندگان و هنرمندان از جمله نرگس محمدی برنده افتخاری« آزادی بیان» انجمن قلم در سال ۲۰۲۳ و برنده جایزه صلح نوبل، سپیده رشنو شاعر و فعال، نسرین ستوده وکیل حقوق بشر و نویسنده، مهدی یراحی خواننده و ترانه سرا، وفا احمد پور خواننده رپ، پیمان فرهنگیان نویسنده، کیوان مهتدی نویسنده ومترجم، آنیشا اسداللهی مترجم و فعال، گلرخ ابراهیمی ایرایی نویسنده و مدافع حقوق بشر و ستار رضایی میرقائد شاعر، و احکام و اقدامات صورت گرفته علیه آنان اشاره شده است.
