ترامپ: تهدید هستهای ایران را نابود کردم
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در سخنرانی خود خطاب به مردم آمریکا با اشاره به جنگ ۱۲ روزه گفت دولت او تهدید هستهای جمهوری اسلامی را نابود کرده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در سخنرانی خود خطاب به مردم آمریکا با اشاره به جنگ ۱۲ روزه گفت دولت او تهدید هستهای جمهوری اسلامی را نابود کرده است.
ترامپ چهارشنبه شب به وقت آمریکا گفت: «من قدرت آمریکا را بازگرداندم، در ۱۰ ماه به هشت جنگ پایان دادم، تهدید هستهای ایران را از بین بردم و به جنگ در غزه پایان دادم؛ اقدامی که برای نخستین بار در سه هزار سال گذشته صلح را به خاورمیانه آورد و آزادی گروگانها، چه زنده و چه جانباخته، تضمین شد.»
رییسجمهور آمریکا خبر داد به افتخار بنیانگذاری این کشور در سال ۱۷۷۶ برای هر سرباز آمریکایی پیش از کریسمس ۱٬۷۷۶ دلار میفرستد.
واشینگتنپست چهارشنبه ۲۶ آذر به نقل از یک منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود، نوشت اواسط بهمن سال گذشته که نتانیاهو بهعنوان نخستین رهبر خارجی برای دیدار با ترامپ که به تازگی به ریاستجمهوری رسیده بود به کاخ سفید رفت، چهار سناریو از چگونگی پیشبرد حمله به ایران را ارائه کرد.
نخستوزیر اسرائیل ابتدا به ترامپ نشان داد که عملیات در صورت حمله یکجانبه اسرائیل چگونه خواهد بود.
گزینه دوم این بود که اسرائیل با حداقل حمایت آمریکا پیشگام شود.
گزینه سوم، همکاری کامل دو متحد و گزینه آخر این بود که آمریکا رهبری عملیات را بر عهده بگیرد.
پس از آن، ماهها برنامهریزی راهبردی پنهان و فشرده آغاز شد.
جزییاتی از عملیات فریب
به گفته دو فرد آگاه از موضوع، ترامپ میخواست به دیپلماسی هستهای با جمهوری اسلامی فرصت بدهد، اما همزمان تبادل اطلاعات و برنامهریزی عملیاتی با اسرائیل را ادامه داد.
یکی از این منابع گفت: «منطق این بود که اگر مذاکرات شکست بخورد، آماده اقدام باشیم.»
رهبران اسرائیل بر این باور بودند که دادن فرصت به دیپلماسی، در صورت تصمیم نهایی برای حمله به ایران، برای افکار عمومی جهانی اهمیت دارد.
با این حال، آنها نگران بودند که ترامپ، در اشتیاقش برای دستیابی به توافق، به یک توافق بد تن بدهد.
ترامپ اواخر فروردین به تهران ۶۰ روز مهلت داد تا با یک توافق هستهای موافقت کند. این ضربالاجل ۲۲ خرداد به پایان رسید.
او و نتانیاهو تلاش کردند طوری عمل کنند که جمهوری اسلامی برای آنچه در ادامه رخ خواهد داد، غافلگیر بماند.
ترامپ در پایان این مهلت، به خبرنگاران گفت حمله اسرائیل به ایران «کاملا ممکن است رخ دهد»، اما در عین حال ترجیح خود را مذاکره عنوان کرد.
مقامهای اسرائیلی همان زمان گزارش دادند ران درمر، مشاور ارشد نتانیاهو، و دیوید بارنیا، رییس موساد، بهزودی با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، دیدار خواهند کرد. همچنین قرار بود دور جدیدی از مذاکرات هستهای آمریکا و ایران ۲۵ خرداد برگزار شود.
اما اسرائیل تصمیم خود برای حمله را گرفته و آمریکا نیز بهخوبی از آن آگاه بود.
دیپلماسی برنامهریزیشده یک فریب بود و مقامهای هر دو کشور به گزارشهای رسانهای درباره شکاف میان آمریکا و اسرائیل دامن زدند.
واشینگتنپست به نقل از منبع خود نوشت: «تمام گزارشهایی که نوشته شد مبنی بر اینکه نتانیاهو با ویتکاف یا ترامپ همنظر نیست، درست نبود. اما اینکه چنین برداشتی شکل بگیرد خوب بود؛ چون کمک کرد برنامهریزی بدون جلب توجه زیاد ادامه پیدا کند.»
آخرین شانس آمریکا به تهران با آغاز جنگ
حتی پس از آغاز بمبارانها و عملیات ترور اسرائیل، دولت ترامپ آخرین تلاش دیپلماتیک را انجام داد و بهطور محرمانه پیشنهادی را برای حل بنبست برنامه هستهای جمهوری اسلامی ارسال کرد.
آنچه تهران نمیدانست این بود که این پیشنهاد، آخرین فرصت پیش از آن است که ترامپ با پیوستن قدرت نظامی آمریکا به اسرائیل موافقت کند.
شرایط این توافق، که به دست روزنامه واشینگتنپست رسیده و پیشتر گزارش نشده بود، بسیار سنگین بود: شامل پایان حمایت تهران از نیروهای نیابتی مانند حزبالله و حماس، و همچنین «جایگزینی» تاسیسات غنیسازی سوخت فردو و «هر تاسیسات فعال دیگری» با مراکزی که امکان غنیسازی در آنها وجود نداشته باشد.
در مقابل، آمریکا طبق این پیشنهاد که تاریخ آن ۲۵ خرداد است، «تمام تحریمهای اعمالشده علیه ایران» را لغو میکرد.
به گفته یک دیپلمات ارشد درگیر در این روند، اندکی پس از آنکه آمریکا از طریق دیپلماتهای قطری این پیشنهاد را به ایران منتقل کرد، تهران آن را رد کرد و ترامپ دستور حملات آمریکا را صادر کرد.
موساد بیش از ۱۰۰ عامل ایرانی را مسلح کرد
جنگندهها و پهپادهای اسرائیلی، بههمراه عوامل مستقر در داخل ایران، بیش از نیمی از پرتابگرهای موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی را منهدم کردند و باقیمانده سامانههای پدافند هوایی آن را از کار انداختند.
در این حملات، راس فرماندهی ارتش و سپاه پاسداران هدف قرار گرفت. جنگندههای اسرائیلی همچنین نیروگاههای برق و سامانههای تهویهای را بمباران کردند که ایران برای راهاندازی سانتریفیوژهای تصفیه اورانیوم در نطنز و فردو به آنها نیاز داشت.
پس از آن، حملات گسترده بمبافکنهای پنهانکار بی-۲آمریکا و رگباری از موشکهای کروز تاماهاوک انجام شد.
واشینگتنپست به نقل از یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل که مستقیما در برنامهریزی این عملیات نقش داشت، نوشت سرویس اطلاعاتی موساد در داخل ایران بیش از ۱۰۰ عامل ایرانی را به کار گرفت و برخی از آنها را به یک «سلاح ویژه» سهجزئی برای انجام حملات دقیق به داراییهای نظامی مجهز کرد.
این مقام ارشد امنیتی گفت مقامهای جمهوری اسلامی شماری از پرتابگرها را بازیابی کردند، اما نه موشکها را و نه جزء سومِ محرمانه را.
تیمهای عوامل ایرانی در اسرائیل و جاهای دیگر آموزش دیده بودند.
به این عوامل ماموریتهای مشخصی داده شده، اما گفته نشده بود که این اقدامات بخشی از حملهای گسترده به برنامه هستهای و موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی است.
این مقام ارشد امنیتی گفت: «این عملیات در تاریخ بیسابقه است. ما داراییها و عوامل خودمان را بسیج کردیم تا پیش از آنکه نیروی هوایی [اسرائیل] وارد حریم هوایی ایران شود، به نزدیکی تهران بروند و عملیات زمینی را آغاز کنند.»
اسرائیل در مراحل اولیه حمله، ۱۱ دستاندرکار ارشد برنامه هستهای جمهوری اسلامی را در عملیاتی که آن را «نارنیا» نامید، هدف قرار داد.
بنا بر گزارش واشینگتنپست، اسرائیل برای این منظور، از میان فهرست اولیه ۱۰۰ نفره، حدود ۱۲ متخصص هستهای برجسته را انتخاب و هر یک از آنها، از جمله رفتوآمدها، محل سکونت و محل کارشان را بهدقت زیر نظر گرفت.
یک مقام ارشد اطلاعاتی اسرائیل گفت اسرائیل تلاش کرد تا حد امکان تلفات جانبی را کاهش دهد، هرچند در جریان این حملات چندین غیرنظامی نیز کشته شدند.
شکارچی چهارشنبه ۲۶ آذر گفت: «نیروهای مسلح به این نتیجه رسیدند که باید در حوزههایی مانند موشکسازی و تجهیزات دفاعی به توان داخلی متکی باشند.»
وابستگی به چین
این در حالی است که دیفنس نتورک سهشنبه ۲۵ آذر گزارش داد جمهوری اسلامی به دنبال تهیه تجهیزات نظامی از چین است و این کشور به جای ارسال مستقیم موشکهای کامل برای حکومت ایران، با تحویل محدود تجهیزات نظامی، مواد صنعتی و کالاهای با کاربرد دوگانه، به تهران کمک میکند.
دیفنس نتورک تاکید کرد کارشناسان سه مسیر اصلی این کمکها را شناسایی کردهاند که اولین مسیر آن ارسال مواد شیمیایی و پیشسازهها به ایران است.
این گزارش افزود تهران برای تولید سوخت جامد موشکها، مقادیر زیادی آمونیوم پرکلرات و دیگر مواد شیمیایی را از چین خریداری کرده که این مواد میتوانند برای ساخت صدها موشک بالستیک مورد استفاده قرار گیرند.
دیفنس نتورک تاکید کرد ایالات متحده با دقت تلاشهای چین را برای کمک به جمهوری اسلامی در بازسازی ظرفیتهای موشکی بالستیک خود زیر نظر دارد و اطلاعات مربوط به این اقدامات را روزانه در اختیار اسرائیل قرار میدهد.
تهران به دنبال تقویت زرادخانه موشکی
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا ۲۱ آذر در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «اگر جمهوری اسلامی بخواهد بدون توافق توان خود را بازسازی کند، دوباره آن را نابود میکنیم. ما میتوانیم موشکهایشان را خیلی سریع از کار بیندازیم.»
وبسایت واینت ۱۷ آذر گزارش داد که مقامهای نظامی اسرائیل به قانونگذاران در کنست، پارلمان این کشور، هشدار دادهاند که جمهوری اسلامی حدود شش ماه پس از جنگ ۱۲ روزه، تولید گسترده موشکهای بالستیک را از سر گرفته است.
پایگاه خبری نشنالاینترست نیز ۲۷ آبان در گزارشی نوشت که جمهوری اسلامی با وجود ممنوعیتهای تحریمی سازمان ملل متحد در حال افزایش فعالیتها در برنامه موشکهای بالستیک خود است.
این نشریه درباره انتقال مواد مرتبط با برنامه موشکی تهران خبر داد چند محموله پرکلرات سدیم از چین به بندرعباس ارسال شده است.
بر اساس این گزارش، در حالی که آتشبس موقت میان اسرائیل و جمهوری اسلامی همچنان برقرار است، تهران برنامه خود را برای گسترش تولید موشک پنهان نمیکند.
نشنالاینترست به نقل از عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نوشت او اوایل این ماه اعلام کرده زرادخانه تسلیحاتی ایران «بهمراتب فراتر از جنگ ۱۲ روزه» است.
نشنالاینترست با استناد به منابع اطلاعاتی اروپایی گزارش داد که ایران در ماه اکتبر و پس از جنگ ۱۲ روزه، برنامه موشکهای بالستیک خود را تقویت کرده است.
به نوشته این وبسایت، با وجود تحریمهای سازمان ملل متحد که فروش سلاح به حکومت ایران را ممنوع میکند، فعالیت موشکی تهران همچنان رو به گسترش است.
اظهارات سخنگوی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در کنار گزارش رسانههای مختلف نشان میدهد اولویت تهران برای گسترش زرادخانه موشکیاش رو به افزایش است و این روند، در صورت تداوم، میتواند راه را برای یک درگیری دیگر با اسرائیل هموار کند.
