خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد شرکت‌های چینی در حال مبادله قطعات خودرو با فلزات ایرانی مانند مس و روی هستند. اقدامی که بخشی از ساز و کار جدید مبادله‌ای میان پکن و تهران برای دور زدن تحریم‌های غرب به شمار می‌رود.
بلومبرگ دوشنبه ۱۴ مهر گزارش داد قطعات خودرو تولیدشده به‌وسیله شرکت‌هایی در استان آنهویی از جمله «چری» و «تونگلینگ» به‌صورت نیمه‌مونتاژ به ایران ارسال می‌شوند و در مقابل، چین از ایران فلزات صنعتی دریافت می‌کند.
بر اساس این گزارش، این مبادله بخشی از شبکه پیچیده‌ای است که در آن خودروها در ازای فلزات یا حتی محصولات کشاورزی مانند بادام هندی، معامله می‌شوند تا از محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های آمریکا عبور کنند.
گزارش بلومبرگ افزود که شرکت خودروسازی چری مستقیما با ایران مبادله انجام نمی‌دهد، بلکه قطعات و فناوری را به شرکتی دیگر در استان آنهویی می‌فروشد که خودروها را به‌صورت نیمه‌مونتاژ به ایران ارسال می‌کند.
در این گزارش به نقل از منابع آگاه آمده است که تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران شامل اشخاص و شرکت‌های آن کشور و کسانی است که «از ارزهای دلار و یورو» استفاده می‌کنند. بنابراین شرکت‌های چینی می‌توانند تا زمانی که مبادلاتشان با ریال یا یوان انجام شود، بدون نقض تحریم‌ها با ایران تجارت کنند.
بر اساس قوانین چین، تجارت با ایران همچنان قانونی است.
وزارت خارجه چین به بلومبرگ گفت که از این تجارت اطلاعی ندارد اما: «پکن به طور اصولی، همیشه مخالف تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی بوده است.»
این وزارتخانه افزود: «همکاری عادی بین کشورها و ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل معقول، عادلانه و قانونی است و باید مورد احترام و حفاظت قرار گیرد.»
نمایندگان شرکت‌های چری و تونگلینگ به درخواست‌های بلومبرگ برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخ نداده‌اند.
چری در گزارش عرضه اولیه سهام خود در هنگ‌کنگ اعلام کرده تا پایان سال ۲۰۲۴ همکاری‌اش را با ایران و کوبا متوقف کرده و قصد دارد فعالیتش در روسیه را تا سال ۲۰۲۷ به حداقل برساند.
انتقادها از خودروی چینی در ایران
واردات خودروی چینی به ایران در شرایطی است که پیش‌تر انتقادهایی از سوی برخی نمایندگان و مقامات صنفی در این زمینه مطرح شده است.
تیر ۱۴۰۲، لطف‌الله سیاهکلی، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی، به قیمت بالای خودروهای چینی در کشور اعتراض کرد و گفت: «خودروهای چینی که در ایران عرضه می‌شود قیمت واقعی‌شان ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان است که با قیمت ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان وارد [می‌شوند] و در بازار سه میلیارد تومان می‌فروشیمشان.»
پیش از او نیز مهدی دادفر، دبير انجمن واردكنندگان خودرو از ممنوعیت واردات خودرو و تسخیر بازار با خودروها و قطعات چینی انتقاد کرد.
او گفت: «خيلی زحمت كشيدند جلوی واردات را گرفتند كه برندهای جهانی وارد نشود و ما را به يكی از استانهای چين تبديل كردند. این همه خودروی چینی حتی در نمایشگاههای چین هم نیست.»
کمال هادیانفر، رییس پلیس راهور نیز پیش از این با انتقاد از خودروسازان ایرانی بهدلیل استفاده از قطعات خارجی گفت: «امروز یکی بیاید از خودروسازان بپرسد که چرا از چین قطعه وارد می‌کنند؟»
