بحران کمسابقه انرژی و ناتوانی دولت، ۲۷ استان در ایران را به تعطیلی کشاند

با ادامه موج گرمای بیسابقه و کاهش شدید منابع آب و برق، دولت جمهوری اسلامی بار دیگر به تعطیلی گسترده ادارات و نهادهای دولتی در بیش از ۲۷ استان کشور روی آورده است.
با ادامه موج گرمای بیسابقه و کاهش شدید منابع آب و برق، دولت جمهوری اسلامی بار دیگر به تعطیلی گسترده ادارات و نهادهای دولتی در بیش از ۲۷ استان کشور روی آورده است.
مقامهای رسمی دلیل این تصمیم را «مدیریت مصرف انرژی» و «کمک به پایداری شبکه برق و آب» اعلام کردهاند، اما کارشناسان این اقدام را مسکنی موقتی و نشانهای آشکار از ضعف ساختاری و سوءمدیریت مزمن میدانند.
تعطیلیها از ابتدای مردادماه آغاز شد و ابتدا پایتخت هدف این تصمیم قرار گرفت. پس از آن، اغلب استانها چهار روز در مرداد را تعطیل اعلام کردند و در نهایت برای شنبه اول شهریور نیز دستکم ۲۷ استان از جمله تهران، اصفهان، خوزستان، خراسانها، آذربایجانها و کرمان مشمول تعطیلی شدند. شورای هماهنگی بانکها نیز اعلام کرده تمامی بانکهای تهران و سایر این استانها در این روز تعطیل خواهند بود.
استانداران تاکید دارند که تمامی دستگاهها موظف به خاموش کردن سیستمهای سرمایشی و کاهش مصرف انرژی هستند. با این حال، گزارشها از خاموشیهای گسترده در شهرهای مختلف حکایت دارد. به گفته مدیرعامل توانیر، کاهش شدید ذخایر سدها باعث از دست رفتن بخش بزرگی از ظرفیت نیروگاههای برقآبی شده و همین مسئله کشور را در تامین برق با محدودیت جدی روبهرو کرده است.
در هفتههای اخیر، شهروندان در نقاط مختلف کشور از قطع روزانه هشت تا ۱۰ ساعته آب و برق خبر دادهاند. قطعهای برنامهریزیشده امسال زودتر از سالهای گذشته آغاز شد و از اردیبهشت ماه زندگی روزمره مردم را مختل کرده است.
به موازات این بحران، گزارشها از کاهش جدی ذخایر سدهای تهران منتشر شده است. مدیر سد کرج گفته حجم ذخایر آبی به پایینترین سطح در ۶۴ سال گذشته رسیده و تنها یکسوم ظرفیت این سد باقی مانده است. این در حالی است که روایتهایی در شبکههای اجتماعی از پر بودن سدها منتشر شده بود، اما مشاهدات میدانی خلاف آن را نشان میدهد.
کارشناسان اقتصادی هشدار دادهاند که هر روز تعطیلی سراسری، زیانی حدود ۱۰۰ میلیون دلار به اقتصاد ایران تحمیل میکند. کاهش تولید در صنایع کلیدی نظیر فولاد و پتروشیمی، افت صادرات غیرنفتی و روی آوردن کارخانهها به سوختهای آلاینده مانند مازوت، از جمله پیامدهای مستقیم بحران انرژی عنوان شده است. بر اساس گزارشها، تنها در یک ماه اخیر تولید فولاد مبارکه و ذوبآهن اصفهان ۲۵ درصد کاهش یافته است.
در بخش اجتماعی نیز این وضعیت بر معیشت میلیونها کارگر و شاغل در بخش غیررسمی تاثیر گذاشته و درآمد نیروی کار روزمزد تا ۴۰ درصد کاهش یافته است. بنگاههای کوچک و متوسط، که بیش از ۸۰ درصد اشتغال کشور را تامین میکنند، نیز با افت ۲۵ درصدی فعالیت روبهرو شدهاند.
به گفته تحلیلگران، تکرار این تعطیلیها و ناتوانی دولت در ارائه راهحلهای ساختاری، اعتماد عمومی را بیش از پیش تضعیف کرده است. بسیاری از شهروندان در پیامهایی به رسانهها تاکید کردهاند که بحران کنونی نه ناشی از مصرف مردم، بلکه حاصل سیاستهای غلط و سوءمدیریت مزمن جمهوری اسلامی در حوزه انرژی و آب است.
تعطیلی گسترده ادارات، در کنار قطع برق و آب و بحران آلودگی ناشی از مصرف مازوت، تصویری روشن از فرسودگی زیرساختها و ناکامیهای مدیریتی حاکمیت ارائه میدهد؛ بحرانی که پیامدهای آن از اقتصاد تا سلامت و محیط زیست کشور را بهشدت تحت تاثیر قرار داده است.