ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، با استفاده از قانون اساسی اوکراین در تلاش است دولت کی‌یف را سرنگون کرده و ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری این کشور، را به انتخاب میان بقا یا صلح مجبور کند.
تلگراف در آستانه نشست جمعه ۲۴ مراد میان ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ، گزارش داد دیپلمات‌ها و تحلیل‌گران اروپایی بر این باورند تغییری در اهداف جنگی رییس‌جمهوری روسیه در اوکراین دیده نمی‌شود.
تحلیل‌گران معتقدند پوتین همچنان خواستار استقرار دولتی مطیع روسیه در کی‌یف، منع عضویت اوکراین در ناتو و محدودیت نیروهای نظامی این کشور است.
هنگامی که پوتین در ماه فوریه برای نخستین بار درباره شرایط توافق صلح با ترامپ گفت‌وگو کرد، درخواست برگزاری انتخابات به عنوان شرط آتش‌بس، راهکاری واقع‌بینانه برای سرنگونی دولت زلنسکی به نظر می‌رسید.
با این‌حال در ماه‌های اخیر، ترامپ تمایل بیشتری به حمایت از اوکراین نشان داده است.
این تغییر رویکرد واشینگتن باعث شده روسیه نتواند مانند گذشته خواسته‌های تند و قاطعی مطرح کند.
تله قانون اساسی اوکراین
حالا که رهبران روسیه و آمریکا قرار است برای نخستین بار از سال ۲۰۱۹ دیدار کنند، پوتین به راهکار جدیدی برای برکناری دولت غرب‌گرای کی‌یف نیاز دارد.
به نوشته نشریه تلگراف، ممکن است کلید ایجاد آشفتگی از طریق توافق صلح با حمایت آمریکا، در قانون اساسی اوکراین نهفته باشد.
بر اساس قانون اساسی اوکراین، رییس‌جمهوری یا پارلمان نمی‌تواند بدون همه‌پرسی بخشی از خاک کشور را واگذار کند. از طرفی، برگزاری همه‌پرسی غیرممکن است زیرا ۲۰ درصد از خاک اوکراین در اشغال روسیه است.
هرگونه تلاش زلنسکی برای نادیده گرفتن قانون اساسی و اقدام یک‌جانبه، آشوب ایجاد خواهد کرد، به ویژه در میان سربازانی که بیش از سه سال برای دفاع از میهن خود جنگیده‌اند.
مخالفت با شرایط روسیه
از این رو زمانی که واشینگتن و مسکو پیشنهاد آتش‌بس در ازای خروج نیروهای اوکراین از دونتسک و لوهانسک دونباس را بررسی کردند، زلنسکی علنا با آن مخالفت کرد.
یاروسلاوا باربیری از موسسه چتم‌هاوس‌معتقد است این استراتژی از سوی پوتین برای معرفی زلنسکی به عنوان مانع صلح طراحی شده است.
باربیری گفت: «پوتین می‌داندشرط واگذاری بخش‌های وسیعی از خاک اوکراین در قالب توافق صلح، برای اکثر اوکراینی‌ها غیرقابل قبول است.»
نظرسنجی موسسه جامعه‌شناسی کی‌یف در ماه ژوئن نشان داد ۳۸ درصد اوکراینی‌ها حاضر به پذیرش تلفات ارضی برای صلح هستند، اما ۵۲ درصد قاطعانه مخالف واگذاری خاک هستند. حتی اگر این امر باعث طولانی شدن جنگ شود.
راه‌حل احتمالی
به نظر می‌رسد زلنسکی پذیرفته که شکلی از واگذاری خاک برای پایان جنگ ضروری است.
در غیر این‌صورت، او حمایت آمریکایی‌ها و به تدریج و متحدان اروپایی نیز را از دست می‌دهد.
ترامپ ۲۰ مرداد اعلام کرد: «مقداری تبادل و تغییرات در خاک خواهد بود.»
منابع آگاه به تلگراف گفتند زلنسکی ممکن است آماده توقف در خط مقدم و واگذاری کنترل مناطق اشغالی شامل بخش‌هایی از لوهانسک، دونتسک، زاپوریژیا، خرسون و کریمه باشد.
یکی از گزینه‌های مطرح میان ناظران تکرار مدل ۱۹۹۷ هنگ کنگ است.
در چنین حالتی، نواحی دونباس از نظر حقوقی در مالکیت اوکراین باقی می‌مانند اما برای مدت معین از سوی روسیه اداره می‌شوند.
این راه‌حل مشکل همه‌پرسی زلنسکی را حل می‌کند و خونریزی متوقف می‌شود، اما مسکو احتمالا از این فرصت برای ایجاد احساسات ضد اوکراینی استفاده خواهد کرد.
