چین ساخت بزرگترین سد جهان را آغاز کرد؛ نگرانی همسایگان از امنیت آبی
با تشدید بحران آب در جهان و رقابت بر سر کنترل منابع آبی، کشورهای بزرگ به دنبال تسلط بیشتر بر این منبع حیاتی هستند.
با تشدید بحران آب در جهان و رقابت بر سر کنترل منابع آبی، کشورهای بزرگ به دنبال تسلط بیشتر بر این منبع حیاتی هستند.
به گزارش رویترز، چین ساخت بزرگترین پروژه برق-آبی جهان را با بودجه ۱۷۰ میلیارد دلار آغاز کرد که قادر است سالانه برق معادل نیاز کل بریتانیا را تولید کند.
این پروژه عظیم که از سد «سه دره» چین نیز بزرگ‌تر است، نگرانی‌های جدی درباره امنیت آبی در هند و بنگلادش برانگیخته است.
جزئیات پروژه
این پروژه عظیم شامل احداث پنج سد در مسیر ۵۰ کیلومتری از رودخانه «یارلونگ زانگبو» است، در نقطه‌ای که رودخانه از ارتفاعات دو هزار متری فلات تبت به سرعت پایین می‌ریزد و پتانسیل برق-آبی عظیمی را فراهم می‌کند.
جزئیات فنی و اجرایی این طرح که قرار است از اوایل تا اواسط دهه ۲۰۳۰ به مرحله بهره‌برداری برسد، هنوز آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
لی کیانگ، نخست‌وزیر چین، هفته گذشته به طور رسمی از آغاز این طرح خبر داد.
نگرانی‌های منطقه‌ای
کمبود شفافیت اطلاعات، نگرانی‌ها در مورد امنیت آبی در هند و بنگلادش را تشدید کرده است. این دو کشور برای آبیاری، تولید برق و آب شرب به رودخانه «براهماپوترا »که همان رودخانه یارلونگ زانگبو پس از ورود به خاک آنهاست، وابسته‌اند.
وزیر ارشد ایالت آروناچال پرادش هند که با چین مرز مشترک دارد، پیش‌تر هشدار داد این سد می‌تواند ۸۰ درصد از آب رودخانه‌ای که از این ایالت هندی می‌گذرد خشک کند و مناطق پایین دست مانند ایالت «آسام» را دچار سیل کند.
تنش‌های تاریخی و نگرانی‌های امنیتی
هند و چین در دهه ۱۹۶۰ در این منطقه درگیر جنگ مرزی شدند و کمبود شفافیت پکن باعث شده تا گمانه‌زنی‌هایی مطرح شود که چین ممکن است در صورت وقوع درگیری دیگر، از این سد برای قطع آب استفاده کند.
به گفته سایانانگ‌شو مودک، کارشناس روابط آبی هند و چین در دانشگاه آریزونا، ساخت پروژه برق-آبی یارلونگ زانگبو امری در حوزه اختیارات حاکمیتی چین است.
وزارت خارجه چین سه‌شنبه ۳۱ تیر در واکنش به نگرانی‌های مطرح شده اعلام کرد این سد علاوه بر تولید انرژی پاک، نقش مهمی در پیشگیری از وقوع سیل خواهد داشت.
مقامات پکن تاکید کردند که با کشورهای منطقه در زمینه تبادل اطلاعات آب و هوایی، مدیریت سیلاب و کاهش خسارات طبیعی همکاری داشته‌اند.
تاثیر محدود بر جریان آب
مودک توضیح داد که تاثیر این سد بر جریان آب پایین دست بزرگنمایی شده است، زیرا بخش عمده آب رودخانه براهماپوترا از بارش‌های موسمی جنوب هیمالیا تامین می‌شود، نه از چین.
او افزود طرح‌های چین برای نیروگاه برق-آبی از نوع «جریان رودخانه‌ای» است که به معنای تداوم جریان طبیعی آب در مسیر معمول براهماپوترا خواهد بود.
هند نیز پیشنهاد احداث دو سد روی رودخانه سیانگ (نام محلی یارلونگ زانگبو) را در دستور کار دارد که در صورت ساخت، بزرگترین سد هند خواهد بود.
احداث این سدها تا حدودی برای تاکید بر حق‌آبه هند از رودخانه و تقویت موضع این کشور در برابر احتمال انحراف آب از سوی چین پیشنهاد شده‌اند.
این سد در منطقه‌ای زلزله خیز ساخته خواهد شد که مستعد رانش زمین، سیلاب ناشی از دریاچه‌های یخی و طوفان نیز است. موج سد سازی در این منطقه پس از زلزله ویرانگر تبت در اوایل سال جاری، نگرانی کارشناسان درباره ایمنی را افزایش داده اس
