اوکراین از تغییر موضع دونالد ترامپ در ارسال سلاح برای این کشور استقبال کرد اما طرح پیشنهادی رییس‌جمهوری آمریکا همچنان مبهم است. ترامپ سرانجام راهی یافته تا با ارسال سلاح به اوکراین کنار بیاید: متحدان اروپایی تسلیحات خود را اهدا کنند و در عوض، جایگزین‌های آمریکایی بخرند.
ترامپ با ارائه طرحی برای جایگزینی سلاح‌های اروپایی با تسلیحات آمریکایی، مسیر تازه‌ای برای حمایت از اوکراین گشوده است اما این‌که کدام کشورها واقعا سلاح بدهند و چه زمانی، همچنان مبهم است؛ همان‌طور که یک دیپلمات گفت: «شیطان در جزییات است.»
او از متحدان اروپایی ایالات متحده خواسته است سلاح‌های خود را [به اوکراین] اهدا کنند و به جایش از آمریکا تسلیحات جایگزین بخرند.
خبرگزاری رویترز در گزارش چهارشنبه ۲۵ تیر خود در این باره نوشت: «حالا بخش سخت ماجرا آغاز می‌شود: این‌که چه کسی واقعا تجهیزات ارزشمند خود، از جمله سامانه‌های دفاع موشکی پاتریوت را که کی‌یف به‌شدت خواهان آن‌هاست، واگذار خواهد کرد.»
ترامپ، دوشنبه در دفتر بیضی کاخ سفید گفت: «ما سلاح‌هایی در بالاترین سطح خواهیم ساخت و آن‌ها به ناتو فرستاده خواهند شد.»
او افزود که برخی سامانه‌های پاتریوت باید «ظرف چند روز» به اوکراین برسند.
استقبال کی‌یف، تردید متحدان
سامانه‌های پاتریوت پرهزینه هستند، میان متحدان آمریکا بسیار پرتقاضا محسوب می‌شوند و در نابودی موشک‌های بالستیک روسیه که به سمت شهرهای اوکراین شلیک می‌شوند، عملکرد موثری داشته‌اند.
رویترز نوشت که به گفته یکی از منابع آگاه، ایالات متحده در قالب این توافق پیشنهادی با متحدان اروپایی، همچنین اعلام آمادگی کرده تا تسلیحات تهاجمی بیشتری نیز ارسال کند، هر‌چند ترامپ تصریح کرده که اوکراین باید از حمله به مسکو خودداری کند.
به گفته دو منبع مطلع، این طرح که ترامپ و مارک روته، دبیرکل ناتو، طی روزهای اخیر درباره آن مذاکره کرده‌اند، از سوی اوکراین و متحدانش مورد استقبال قرار گرفته است.
رهبران در کی‌یف و دیگر کشورهای اروپایی، این چرخش در مواضع ترامپ را تحسین کرده‌اند: کسی که تا چند هفته پیش با لحن مثبتی درباره ولادیمیر پوتین، ريیس‌جمهوری روسیه، سخن می‌گفت.
اما پس از این اعلام، روشن شد که ترامپ در واقع چارچوبی کلی ارائه داده و نه یک برنامه دقیق.
طبق گفته ۱۰ مقام آمریکایی و اروپایی، میزان حمایت واقعی از اوکراین به مذاکرات پیش رو درباره این‌که کدام کشور چه تجهیزاتی را ارائه خواهد کرد، بستگی دارد.
یکی از سفرای کشورهای اروپای شمالی در واشینگتن در این باره گفت: «مثل همیشه در چنین مواردی، شیطان در جزییات است.»
اختلاف نظر در اروپا و طرح مبهم آمریکا
در نشست ترامپ با روته، شش کشور عضو ناتو (دانمارک، سوئد، فنلاند، کانادا، نروژ و هلند) بهعنوان مشارکتکنندگان احتمالی در این طرح معرفی شدند اما منابع دیپلماتیک در دو سفارتخانه گفتند از وجود این طرح همزمان با اعلام آن مطلع شدهاند.
کورت ولکر، سفیر پیشین آمریکا در ناتو، گفت ترامپ راهی یافته برای تراز کردن حمایت از اوکراین با واقعیتهای سیاسی جمهوریخواهان؛ همان‌طور که در کمپین خود بارها گفته بود اروپا باید هزینه امنیت خود را بپردازد: «اگر نمیخواهند پرداخت کنند، ما هم محافظت نخواهیم کرد.»
اوکراین ممکن است نهایتا ۱۲ یا ۱۳ سامانه پاتریوت دریافت کند اما طبق برآورد ولکر، تحویل آن‌ها ممکن است یک سال زمان ببرد.
ناتو اعلام کرده که تحویل تسلیحات از طریق «ماموریت کمک امنیتی و آموزشی به اوکراین» مستقر در آلمان هماهنگ خواهد شد.
مقامهای ناتو گفتند چند کشور اروپایی از جمله آلمان، بریتانیا، سوئد، فنلاند، کانادا، نروژ و هلند، از این طرح حمایت کرده‌اند اما جزییات هنوز در حال بررسی است.
پنتاگون در این مورد به اظهارات دوشنبه ترامپ ارجاع داد و کاخ سفید و سفارتهای روسیه و اوکراین به درخواستهای رویترز برای اعلام نظر، پاسخی ندادند.
بازنگری ترامپ در ارزیابیاش از پوتین
دو مقام آمریکایی گفتند ترامپ با توجه به فقدان پیشرفت در مذاکرات صلح اوکراین، به این نتیجه رسیده که پوتین حسننیتی ندارد.
ترامپ گفت: «در یک نقطه، دیگر حرف کافی نیست. باید عمل کرد.»
همزمان سه منبع نزدیک به کرملین به رویترز گفتند روسیه تحت فشار غرب عقبنشینی نخواهد کرد و تهدید تازه ترامپ برای اعمال تعرفه بر خریداران نفت روسیه را نیز بیاثر میدانند.
مذاکرات درباره جزییات کمکها تازه آغاز شده و آمریکا در حال گفتوگو با متحدان برای شناسایی منابع احتمالی است.
به گفته لارس لوکه راسموسن، وزیر خارجه دانمارک، کپنهاگ آماده مشارکت است.
آلمان، اسپانیا، هلند و یونان نیز بهعنوان نامزدهای تحویل پاتریوت مطرح شدهاند اما برخی از این کشورها پیشتر مقاومت نشان دادهاند.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: «اگر ما هزینه این تسلیحات را پرداخت میکنیم، این کمک از سوی ماست. اگر قول بدهی که سلاح میدهی ولی بگویی کس دیگری هزینهاش را میدهد، واقعا دیگر آن را تو ندادهای. اینطور نیست؟»
به گفته یک مقام دیگر، دولت ترامپ در حال بررسی موجودی تسلیحات ناتو است و پیشنهادهای معاملاتی مطرح کرده: از جمله چشمپوشی از سفارشهای آتی در ازای تحویل فوری به اوکراین.
ترامپ گفته است یک کشور ۱۷ سامانه پاتریوت دارد که این گفته موجب سردرگمی متحدان شده، چرا که تنها ایالات متحده چنین موجودیای دارد و مشخص نیست منظور او چه بوده است.
وزیر دفاع آلمان گفت درباره ارسال پاتریوت با آمریکا رایزنی خواهد شد اما هیچ سامانهای پیش از چند ماه دیگر نخواهد رسید - که این یعنی اوکراین در ماههای حساس تابستان، همچنان منتظر خواهد ماند.
یک مقام آمریکایی گفت: «فعلا فقط گفتهاند میتوانیم کمک کنیم. حالا این به چه معناست، هنوز نمیدانیم.»
