فرانسه اعلام کرد آماده مذاکره درباره جبران خسارت قتل‌عام استعماری نیجر است
دولت فرانسه در نامه‌ای به سازمان ملل متحد اعلام کرد آماده گفتگوی دوجانبه با مقامات نیجر درباره شکایت این کشور در خصوص ماموریت آفریقای مرکزی در سال ۱۸۹۹ است.
دولت فرانسه در نامه‌ای به سازمان ملل متحد اعلام کرد آماده گفتگوی دوجانبه با مقامات نیجر درباره شکایت این کشور در خصوص ماموریت آفریقای مرکزی در سال ۱۸۹۹ است.
روزنامه گاردین سه‌شنبه ۲۴ تیر گزارش داد بیش از یک قرن پس از آنکه نیروهای فرانسوی روستاها را سوزاندند و آثار فرهنگی را غارت کردند تا نیجر را در مجموعه مستعمرات آفریقای غربی خود قرار دهند، فرانسه آمادگی خود را برای گفتگو درباره جبران خسارت احتمالی اعلام کرد.
دفتر نماینده دائم فرانسه در سازمان ملل متحد در سندی که به دست گاردین رسیده، نوشت: «فرانسه آماده گفتگوی دوجانبه با مقامات نیجر و همچنین هر گونه همکاری در زمینه بررسی منشا و مالکیت آثار فرهنگی و میراث تاریخی است.»
این پاسخ ۱۹ ژوئن (۲۹ خرداد) در واکنش به نامه گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد ارائه شد که روی شکایت چهار جامعه نیجری نمایندگان نوادگان قربانیان ماموریت آفریقای مرکزی ۱۸۹۹ (MAC) کار می‌کند.
خشونت‌بارترین کارزار استعماری آفریقا
برنارد دوهیم، استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه کبک و گزارشگر ویژه سازمان ملل در این پرونده نوشت: «اگرچه فرانسه در آن زمان از این جنایات آگاه بود، هیچ افسر ماموریت آفریقای مرکزی هرگز برای این جرائم مسئول شناخته نشد... فرانسه هیچ تحقیق رسمی انجام نداده یا وحشتی که بر جوامع آسیب‌دیده وارد کرد را تایید نکرده است.»
در سال ۱۸۹۹، افسران فرانسوی تحت رهبری کاپیتان‌ها پل ولت و ژولین شانوان، با سربازان آفریقایی تحت فرمانشان هزاران غیرنظامی را در قلمرو نیجر امروزی کشتند و روستاها را غارت کردند تا با وحشت، مردم محلی را وادار به تسلیم کنند.
سال بعد، نیجر رسما به مستعمرات آفریقای غربی فرانسه ملحق شد.
بر اساس کتاب متیو جی استانارد، مورخ آمریکایی، ولت گفته بود: «من آمده‌ام تا امپراتوری تاسیس کنم. اگر باید بکشم، خواهم کشت. اگر باید بسوزانم، خواهم سوزاند.»
تخمین زده می‌شود تنها در بیرنی-ان‌کونی، ۴۰۰ نفر در یک روز کشته شدند. تمام روستاهای مسیر ماموریت از جمله تیبیری، زیندر و جوامع کوچک‌تر سوزانده و غارت شدند و اجساد در ورودی آن‌ها آویزان شد.
تلاش‌های اخیر فرانسه برای جبران گذشته
در سال‌های اخیر، فرانسه در حالی که احساسات ضد فرانسوی در سراسر قاره رو به افزایش است، شروع به بررسی اشتباهات تاریخی خود در آفریقا کرده است.
در سال ۲۰۲۱،امانوئل مکرون مسئولیت فرانسه در نسل کشی رواندا را پذیرفت. یک سال بعد، پاریس کشتار ۱۹۴۵ ده‌ها هزار غیرنظامی الجزایری در ستیف را تایید کرد. در مه ۲۰۲۳، عذرخواهی رسمی برای سرکوب خشونت‌آمیز قیام مالاگاسی ۱۹۴۷ ارائه داد.
با این حال، تمایل کمی برای تایید «ماموریت ولت-شانوان» وجود داشته که تا حد زیادی از کتاب‌های درسی فرانسوی نیز غایب است.
درخواست جوامع آسیب‌دیده
حسینی طاهیرو آمادو، معلم تاریخ که این کمپین را در سال ۲۰۱۴ آغاز کرد، تایید این جنایات را اولین قدم در جهت درست می‌داند. او گفت: «پس از این شناسایی، می‌توانیم به مرحله بعدی یعنی جبران خسارت برویم. طی این جنایات، آثار گرانبهای مرتبط با تاریخ ما به فرانسه برده شد و ما خواستار بازگرداندن آن‌ها هستیم.»
دولت فرانسه در پاسخ خود، وقوع این کشتارها را تکذیب یا تایید نکرد. پاریس استدلال کرد که چون قوانین بین‌المللی مربوط به این موضوع دهه‌ها پس از این حوادث تصویب شده، نمی‌توان فرانسه را بر اساس آن‌ها محاکمه کرد.
یافته‌های این پرونده در ماه اکتبر سال جاری به مجمع عمومی ارائه خواهد شد. اتحادیه آفریقا سال ۲۰۲۵ را «سال جبران خسارت» نامگذاری کرده است.
